>> F-16 và các biến thể

>> Su-30 và các biến thể >> "Anh em’ của Su-27/30 Việt Nam trong khu vực Chúng ta đã nghe nói nhiều về các tên gọi như F-16A/B, F-16C/D, vậy cách gọi tên này có ý nghĩa như thế nào. F-16 Fighting Falcon là tiêm kích đa nhiệm hạng nhẹ thành công, được sản xuất và xuất khẩu nhiều nhất của Mỹ. Chính vì được xuất khẩu rộng rãi nên F-16 có rất nhiều biến thể khác nhau. F-16 là tiêm kích một động cơ, có buồng lái "bong bóng nổi" phép phi công quan sát rất tốt. F-16 tỏ ra cực kỳ xuất sắc trong các tình huống không chiến tầm gần. F-16 được sản xuất và xuất khẩu với rất nhiều block khác nhau, mỗi block lại có những nâng cấp và cải tiến riêng cho từng quốc gia. Điều đó khiến năng lực của các biến thể F-16 có sự khác biệt rất lớn. Các biến thể của "gia đình" F-16 rất khó phân biệt qua vẻ bên ngoài. Trong cách đặt tên cho các biến thể máy bay chiến đấu do Mỹ sản xuất, A/B thường được chỉ định là các biến thể sản xuất đời đầu với A là biến thể một chỗ ngồi, B là biến thể 2 chỗ ngồi. Các biến thể hiện đại hóa thường được chỉ định là C/D hoặc E/F, trong đó C, E là biến thể một chỗ ngồi và D, F là biến thể hai chỗ ngồi. Biến thể một chỗ ngồi F-16A. F-16A/B Đây là biến thể được sản xuất đầu tiên của F-16 nên tồn tại khá nhiều bất ổn. Máy bay được trang bị hệ thống fly-by-wire nhưng không có đường kết nối cơ khí nào giữa cánh nâng bên ngoài và cần lái. Cần điều khiển ở biến thể này không di chuyển được, thay vào đó hệ thống máy tính sẽ căn cứ vào áp lực mà phi công tác động lên cần điều khiển để điều khiển bay. Thiết kế khí động học của F-16 hơi bất ổn định nhưng bù lại máy bay có khả năng thao diễn rất cao và nó được trang bị máy tính điều khiển để nâng cao khả năng bay. Biến thể F-16A/B chỉ được trang bị máy tính điều khiển analogue, radar xung Doppler AN/APG-66 có phạm vi hoạt động tối đa 150km, động cơ tuabin cánh quạt Pratt Whitney F100-PW-200 cung cấp lực đẩy thô 64,9kN, và lên đến 106kN có đốt nhiên liệu lần 2. Các biến thể của gia đình F-16 rất khó để phân biệt qua vẻ bên ngoài. F-16A/B được sản xuất với các block 1/5/10 với không nhiều sự khác biệt ngoại trừ thanh điều khiển HOSTA. So với biến thể trước đó, thanh điều khiển có thể di chuyển được khoảng 6mm theo mọi hướng. F-16A/B Block-15 là biến thể có sự thay đổi lớn đầu tiên của F-16 với cánh ổn định ngang lớn hơn, radar AN/APG-66 được nâng cấp, tải trọng vũ khí lớn hơn với 2 điểm treo tại cửa hút khí của động cơ. Đây cũng là biến thể được sản xuất nhiều nhất của F-16 với 983 chiếc đã được chế tạo. Chiếc cuối cùng của biến thể này được xuất khẩu sang Thái Lan năm 1996. F-16A/B được sản xuất thêm 2 biến thể nữa là block-15OCU và block-20. Trong đó block-20 được chế tạo cho Không quân Đài Loan. F-16C/D Đây là biến thể hiện đại hóa sâu rộng của F-16, trang bị máy tính điều khiển số, phần mềm fly-by-wire cải tiến. F-16C/D cũng được sản xuất với rất nhiều block khác nhau, sự khác biệt giữa các block này không thể nhận biết từ bên ngoài. F-16C/D block-25, chính thức phục vụ trong Không quân Mỹ từ tháng 9/1984, trang bị radar AN/APG-68 với khả năng tấn công chính xác vào ban đêm, tầm hoạt động lên đến 296km. Máy bay sử dụng động cơ Pratt Whitney F100-PW-200E với phần mềm điều khiển số. Biến thể F-16C block 52 plus của Không quân Ba Lan. F-16C/D block-30 sử dụng động cơ F110 của GE, còn block-32 sử dụng động cơ của Pratt Whitney. Điểm khác biệt so với block trước là khả năng mang tên lửa chống radar AGM-45 Shrike và AGM-88 Harm. Máy bay còn được bổ sung hệ thống hoa tiêu quán tính mới, hệ thống định vị toàn cầu GPS cho phép sử dụng bom thông minh JDAM. Biến thể này còn được bổ sung thêm hệ thống chỉ thị mục tiêu gắn ngoài LITENING, 736 chiếc đã được sản xuất và xuất khẩu cho 6 quốc gia khác nhau. F-16C/D block-40/42 (hay còn gọi là F-16CG/DG), bắt đầu đi vào sử dụng từ năm 1988. Đây là biến thể được trang bị khả năng tấn công bất kể ngày đêm, bổ sung hệ thống tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu LANTIRN, được đặt biệt danh là Night Falcon. Biến thể này còn được trang bị hệ thống chỉ thị mục tiêu trên mũ phi công AN/AVS-6 (ANVIS), hệ thống này cho phép tấn công chính xác vào ban đêm. F-16C/D block 50/52 (hay F-16CJ/DJ), chính thức đi vào phục vụ từ năm 1991, được trang bị các công nghệ điện tử hàng không rất hiện đại, hệ thống dẫn hướng quán tính mới, hệ thống định vị toàn cầu GPS. Máy bay được trang bị các vũ khí tiên tiến như tên lửa chống bức xạ AGM-88 Harm, bom thông minh JDAM, đạn tấn công ngoài tầm phòng không điểm AGM-154 JSOW… Trong biến thể này, block-50 sử dụng động cơ F110-GE-129, block-52 sử dụng động cơ F100-PW-229. Biến thể hai chỗ ngồi F-16D. F-16C/D block 50/52 plus (hay F-16U) là biến thể được chế tạo cho Không quân Ba Lan, được trang bị hệ thống điện tử hàng không cực kỳ hiện đại, bao gồm cả hệ thống ngụy trang kéo theo ALE-50 và là niềm mơ ước bất thành bấy lâu nay của Đài Loan. Đây được coi là biến thể mạnh nhất trong "gia đình "F-16. Không quân Singapore cũng đã đặt hàng biến thể hai chỗ ngồi của block 52 plus, theo nhiều thông tin chưa được xác nhận những chiếc F-16 mới của Không Singapore rất giống với biến thể F-16I của Israel. Biến thể này có cùng kiểu bố trí angten, các hệ thống cảm biến và buồng lái. Những chiếc máy bay này được trang bị hệ thống chỉ thị mục tiêu trên mũ phi công DASH-3, thùng dầu phụ 600 gallon. F-16 D plus của Singapore có khả năng mang các loại vũ khí hiện đại cho nhiệm vụ tầm xa. Những chiếc F-16D plus của Singapore được đánh giá hiện đại nhất châu Á. F-16I là một cải tiến của block 50/52 dành cho Không quân Israel, biến thể này có sự khác biệt về hệ thống điện tử nhiều nhất so với các biến thể khác với 50% hệ thống điện tử của Israel. Israel muốn tạo ra những chiếc F-16 không giống bất kỳ quốc gia nào khác, cho phép thực hiện các cuộc diễn tập độc lập với hệ thống chỉ huy mặt đất. Biến thể này sử dụng động cơ F100-PW-229. Đặc điểm dễ nhận biết của biến thể F-16I là thùng nhiên liệu phụ gắn trong thân phía trên cánh chính cho phép tăng phạm vi hoạt động mà không ảnh hưởng đến khả năng thao diễn của máy bay. F-16I được trang bị radar khẩu độ tổng hợp AN/APG-68-V9, radar này có khả năng tự động phát hiện và theo dõi mục tiêu. Hệ thống mũ bay phi công tích hợp do Israel chế tạo. F-16E/F block-60, đây là biến thể sản xuất riêng cho Không quân UAE, được trang bị radar mạng pha quét điện tử chủ động AN/AGP-80. F-16E/F có khả năng mang tất cả các vũ khí của gói nâng cấp F-16C/D block 50/52 plus. Hiện tại, F-16 không còn sản xuất cho Không quân Mỹ nhưng được chế tạo để xuất khẩu. Gói nâng cấp tiếp theo là F-16IN được trang bị một số công nghệ của tiêm kích thế hệ 5. Đây là biến thể hứa hẹn nhiều thành công trên thị trường xuất khẩu. (Tổng hợp Internet)