>> So găng Không quân Việt Nam và Không quân Trung Quốc trên Trường Sa

Sự căng thẳng trên biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc đã kéo dài hằng chục năm nay. Trong trường hợp xảy ra tình huống xung đột trên quần đảo Trường Sa, không quân cả hai phía sẽ đóng một vai trò hết sức quan trọng. Thử tìm hiểu xem bên nào sẽ chiếm ưu thế trong cuộc đọ sức này. >> Biển Đông – 'Tử địa' của các cường quốc hải quân Gần đây phía Trung Quốc liên tục có những hành động ngang ngược, bất chấp luật pháp quốc tế. Trong trường hợp xảy ra tình huống xung đột trên quần đảo Trường Sa, không quân cả hai phía sẽ đóng một vai trò hết sức quan trọng. Việc chi viện, chế áp mạnh mẽ và tức thời của lực lượng không quân có thể đảo ngược cục diện chiến sự. Nhận thức được điều này, cả hai nước Việt Nam và Trung Quốc đều ra sức tăng cường lực lượng Không quân Hải quân. Tuy nhiên, quan điểm và tư duy về chiến thuật của mỗi nước là khác nhau. Việt Nam thua về số lượng nhưng ưu thế hơn về tác chiến biển Cùng chủng loại, giống nhau cơ bản về tính năng nhưng Su-27/30 của Việt Nam chỉ tập trung sức mạnh vào một số nhiệm vụ chứ không đa dạng như nguyên bản. Theo các đánh giá các chuyên gia quốc tế, trong biên chế Không quân Việt Nam có khoảng 12 chiếc Su-27SK và 4 chiếc Su-27UBK, Trung Quốc có khoảng 78 chiếc Su-27SK nhập khẩu trực tiếp từ Nga và không có chiếc Su-27UBK nào. Đối với biến thể Su-30, Trung Quốc có trong biên chế khoảng 76 chiếc Su-30MKK, một biến thể Su-30MK phát triển riêng, ngoài ra, không quân hải quân nước này còn sở hữu 24 chiếc Su-30MK2. Tính đến năm 2012, Không quân Việt Nam sẽ có khoảng 32 chiếc Su-30MK2, biến thể được thiết kế cho nhiệm vụ đánh biển. Xét ở tiêu chí số lượng, Không quân Trung Quốc đang có sự áp đảo, tuy nhiên, ông Andrei Chang nhận định lợi thế không hoàn toàn thuộc về Trung Quốc. Các hợp đồng mua sắm tiêm kích dòng Su-27/30 giữa Trung Quốc và Việt Nam với Nga có khá nhiều điểm khác nhau, đầu tiên là phương thức thanh toán, sau đó là một số khác biệt trong thiết kế. Trong khi Trung Quốc gần như phải thanh toán 100% cho các hợp đồng mua máy bay bằng USD, các hợp đồng với Việt Nam lại hoàn toàn ngược lại. Theo đó, hợp đồng mua 4 chiếc Su-30MK2 đầu tiên của Việt Nam trị giá 110 triệu USD, trong đó 70% giá trị hợp đồng được thanh toán bằng hình thức trao đổi hàng hóa, Việt Nam chỉ phải trả 30% giá trị bằng ngoại tệ. Tuy nhiên, đó chưa phải là điều quan trọng nhất, 4 chiếc Su-30MK2V được chuyển giao cho phía Việt Nam là một biến thể tương tự Su-30MKK của Trung Quốc nhưng các máy bay này lại được thiết kế cho nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, phần mềm tấn công của 4 máy bay này không được cài đặt mang tên lửa chống hạm. Không quân Việt Nam tuần tra Trường Sa Không quân Trung Quốc Có thể thấy, Việt Nam đã hy sinh khả năng đa nhiệm của Su-27SK mà chỉ tập trung vào nhiệm vụ không đối không nhằm tạo nên lợi thế trước lực lượng không quân hùng hậu của đối phương. Do chỉ tập trung vào nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, hoặc không đối hải chứ không hoàn toàn đa dạng như nguyên bản, các máy bay Su-27, Su-30MK2 của Việt Nam sẽ có nhiều lợi thế hơn. Ngoài ra, trong biên chế Không quân Việt Nam có hai chiếc Su-27PU được nhận trực tiếp từ Không quân Nga (bồi thường cho 2 chiếc Su-27SK bị rơi trên đường vận chuyển đến Việt Nam). Hai chiếc này chắc chắn có nhiều khác biệt so với các biến thể xuất khẩu. Đến năm 2008, Việt Nam tiếp tục đặt hàng thêm 6 chiếc Su-30MK2V vào năm 2008, năm 2009 tiếp tục đặt hàng thêm 8 chiếc và đợt đặt hàng lớn nhất gần đây là 12 vào năm 2010. Tất cả các hợp đồng nói trên dự kiến chuyển giao đầy đủ cho Việt Nam trong năm 2012. Các máy bay Su-30MK2 của Việt Nam và Trung Quốc đều có khả năng mang tên lửa chống tàu Kh-31A, tên lửa hành trình không đối đất Kh-29TE tầm bắn 30km. Về vũ khí không đối không, cả hai bên đều được trang bị tên lửa không đối không tầm ngắn R-73, tên lửa không đối không tầm trung R-27. Trong khi Trung Quốc phải nhập khẩu tên lửa R-27T/R từ Ukraine thì Việt Nam lại được nhập khẩu các tên lửa này trực tiếp từ Nga. Loại tên lửa không đối không tầm trung hiện đại R-77 không được Nga bán cho cả hai bên. Như vậy ta có thể tạm kết luận, lợi thế về số lượng đang nằm trong tay Trung Quốc nhưng lợi thế về sự đa dạng trong lựa chọn vũ khí hiện đại lại thuộc về Việt Nam. Chỉ tập trung sức mạnh vào nhiệm vụ không đối không hoặc không đối hải có vẻ lỗi thời với xu hướng đa nhiệm của thế giới nhưng xét trên đường lối quân sự và những đối thủ tiềm tàng của Việt Nam thì đây là một lối đi hết sức đúng đắn, cho phép một số lượng máy bay khiêm tốn có thể bẽ gãy các đợt tấn công bằng đường không hay đường biển của đối phương. Lợi thế về địa lý thuộc về Việt Nam Toàn bộ 29 đảo, bãi mà Việt Nam kiểm soát hiện nay tại Trường Sa, cách đất liền từ 400 - 600 km. Tại khu vực này, Việt Nam có các căn cứ không quân tại vịnh Cam Ranh (Nha Trang), Đà Lạt (Lâm Đồng) và ở Thành phố Hồ Chí Minh, đa số không phận tại khu vực tranh chấp này đều nằm trong tầm tác chiến của máy bay tấn công Su- 22 của không quân Việt Nam, chưa kể đến máy bay chiến đấu Su- 30MK2V và Su- 27SK với bán kính tác chiến lên đến 1.500 km. Máy bay Su-30MK2 của Việt Nam có thể mang đầy đủ vũ khí và tác chiến liên tục ở Trường Sa 45 phút. Với bờ biển dài và khoảng cách tới Trường Sa chỉ 400-600 km là lợi thế rất lớn cho không quân Việt Nam Sân bay trên đảo Trường Sa (Việt Nam) Việt Nam đã xây dựng sân bay tại đảo Trường Sa tuy nhiên hiện nay các loại máy bay tiêm kích Su-27SK, SU-30MK2, SU-30MK2V có thể cất hạ cánh được tại đường băng này. Mà điều này cũng không cần thiết bởi nếu để máy bay trên Trường Sa sẽ dễ bị phía Trung Quốc tìm cách vô hiệu hóa sân bay này. Nếu so sánh, không quân Trung Quốc kể cả cất cánh từ sân bay tại đảo Hải Nam, khoảng cách đường thẳng đối với 29 đảo bãi Việt Nam đang kiểm soát đã lên đến từ 1.200 – 1.300 km, còn cất cánh từ khu vực quần đảo Hoàng Sa, khoảng cách đến Trường Sa cũng lên đến từ 900 – 1.000 km… Điều này buộc máy bay chiến đấu J- 10 và J- 8D và cả Su- 30MKK và Su- 27SK của Không quân Trung Quốc đều cần được tiếp dầu trên không mới có thể tham chiến. Tuy vậy, thời gian tác chiến trên vùng trời biển Đông so với máy bay chiến đấu cùng loại của không quân Việt Nam cũng ngắn hơn khoảng 50%. Theo tạp chí “Sức mạnh không gian Trung quốc”, tính về tổng số, PLA (Quân đội Trung Quốc) chỉ vận hành 14 máy bay tiếp dầu H-6U, mỗi chiếc chỉ mang được khoảng 17.000 kg nhiên liệu nạp (trong khi đó, chỉ riêng lực lượng Không quân Mỹ đã sở hữu hơn 500 máy bay tiếp dầu, mỗi chiếc mang được khoảng 100.000 kg nhiên liệu). Vì thế, trong khi về lý thuyết, PLA có thể tự hào với hơn 1.500 máy bay chiến đấu, nhưng trên thực tế, chỉ có thể tiếp nhiên liệu cho 50-60 chiếc ở cùng thời điểm, giả định toàn bộ máy bay tiếp dầu H-6 hoạt động hoàn hảo. Tạp chí đặt giả thiết trong trường hợp xảy ra cuộc chiến trên không về Đài Loan, cách xa phần lớn những căn cứ của Trung Quốc hàng trăm km, chỉ có 50 máy bay chiến đấu có thể dành thời gian chiến đấu hơn vài phút trên chiến trường. Chưa kể tác chiến ở Trường Sa còn phức tạp và khó khăn hơn nhiều ở Đài Loan. Sân bay Trung Quốc xây dựng trái phép tại đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa (Việt Nam) Khi chiến tranh bùng nổ, sân bay trên đảo Phú Lâm (Hoàng Sa) và thậm chí cả sân bay trên đảo Hải Nam của không quân Trung Quốc nhiều khả năng sẽ bị phía Việt Nam chế áp. Ngoài ra, còn một yếu tố cần lưu ý, toàn bộ các mục tiêu chiến lược tại đảo Hải Nam và các căn cứ xuất kích của Không quân Trung Quốc ra Trường Sa đều nằm trong phạm vi bán kính tác chiến của máy bay chiến đấu Su- 30MK2V của Không quân Việt Nam. Địa hình lãnh thổ của Việt Nam dài hẹp, máy bay Su- 27SK và J- 10A của Trung Quốc, trước và sau khi tham chiến, trên đường bay đều nằm trong tầm tác chiến của máy bay chiến đấu MiG- 21 của Không quân Việt Nam cất cánh từ các căn cứ không quân miền Bắc và miền Trung Việt Nam. Do vậy, MiG- 21 của Việt Nam có thể cất cánh đánh chặn máy bay chiến đấu của Trung Quốc nhất là khi những máy bay này trờ về đã hết vũ khí và thiếu nhiên liệu. Yếu tố chính nghĩa và con người thuộc về Việt Nam Nổ ra chiến sự ở Trường Sa nói chung và biển Đông nới riêng là điều không ai muốn. Về phía Việt Nam chúng ta đã có đủ chứng cứ lịch sử và pháp lý về chủ quyền đối với Haong Sa, Trường Sa đã được công bố. Về phía quốc tế, chắc chắn không để Trung Quốc muốn làm gì thì làm ở biển Đông, bởi đây là con đường huyết mạch của thế giới. Việc đảm bảo an ninh hàng hải là lợi ích của nhiều quốc gia trong đó có Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ… Hình ảnh Trung Quốc vốn đã gây ra nhiều sự e ngại cho thế giới về “hình ảnh một đất nước hòa bình” như tuyên bố của Trung Quốc. Trong lịch sử, Trung Quốc xung đột vũ trang với Nga, Ấn Độ, Việt Nam, gần đây là tranh chấp với Nhật Bản và một loạt các nước ASEAN về vấn đề biển đảo. Do đó, dư luận thế giới sẽ lên án Trung Quốc ủng hộ Việt Nam. Không quân Việt Nam huấn luyện bay đêm trên biển Tuy nhiên, lịch sử quân sự Việt Nam đã cho thấy yếu tố con người là quyết định. Ngoài việc huấn luyện về nhận thức chính trị cho nhiệm vụ của lực lượng Không quân còn cần thiết nâng cao trình độ tác chiến trên biển của Không quân Việt Nam. Chúng ta đã có kinh nghiệm khi đối đầu với không quân Mỹ, có lực lượng đông và hiện đại hơn ta nhiều lần. Những năm vừa qua, Không quân Việt Nam liên tục huấn luyện tác chiến cả ngày và đêm trên biển. Thời gian không chờ đợi Không quân Việt Nam. Một khi có sự hiện diện tàu sân bay của đối phương trên biển Đông thì lợi thế về địa lý của ta không còn nhiều. Nhưng bù lại chúng ta đã và phải có một lực lượng Không quân thiện chiến trên biển sẵn sàng bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển đảo đất nước.

>> Tìm hiểu Cá mập bay J-15 của Không quân Trung Quốc

J-15 hay còn được gọi là Cá mập bay là chiếc máy bay Trung Quốc sản xuất dành riêng cho tàu sân bay Liêu Ninh. Hôm 25/11 vừa qua, chiếc J-15 đầu tiên có cuộc cất hạ cánh thành công đầu tiên trên sàn tàu Liêu Ninh. >> Xung đột trên biển: Không quân Trung Quốc chiếm ưu thế trước Nhật Bản? >> Tìm hiểu máy bay tiêm kích J-10 của Không quân Trung Quốc Đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang hoàn thiện từng bước trước khi đưa J-15 và sản xuất hàng loạt để trang bị cho tàu sân bay duy nhất của mình. Cá mập bay J-15 của Không quân Trung Quốc Khó khăn trong tìm "hàng mẫu" Dự án J-15 của Trung Quốc ra đời vào năm 2001, sau khi mua được một chiếc Su-33 của Liên Xô đã nhường lại cho Ukaraina. Trước đó, mặc dù rất muốn nhưng Trung Quốc không đủ cơ sở để phát triển dự án này khi mà Nga kiên quyết từ chối các đơn đặt hàng Su-33 của Trung Quốc sau bài học về Su-27SK. Năm 2006, Nga từ chối một bản hợp đồng mua Su-33 của Trung Quốc khi họ yêu cầu Nga chuyển trước 2 chiếc để "đánh giá". Năm 2009, Nga một lần nữa từ chối hợp đồng mua Su-33 của Trung Quốc dù số lượng đã được nâng lên 14 chiếc. Khi đó, Nga đã yêu cầu Trung Quốc mua ít nhất 24 chiếc Su-33 nhưng không được chấp nhận. Đây là dự án được phát triển và nghiên cứu chung bởi Viện Nghiên cứu 601 của Hải quân Trung Quốc và Tổng Cty hàng không Thẩm Dương. Năm 2005, những đồn đoán đầu tiên về chiếc máy bay này bắt đầu xuất hiện trên các trang tin, diễn đàn quân sự thế giới. Ban đầu, nhiều người cho rằng đây là một chiến đấu cơ bán tàng hình nhưng trong những bức ảnh đầu tiên xuất hiện năm 2009, các chuyên gia quân sự thế giới đã thấy ngay được hình dáng của Su-33 trong J-15. Theo trang tin RIA của Nga, chuyến bay thử đầu tiên của J-15 được diễn ra vào 31/8/2009, một tháng trước ngày Quốc khánh thứ 60 của Trung Quốc. Qua những hình ảnh đầu tiên về Cá mập bay, các chuyên gia hàng không cho biết những hệ thống quan trọng của máy bay như điều hướng và cất hạ cánh có khả năng được được sao chép từ chiếc Su-33 Trung Quốc mua từ Ukraina. J-15 của Trung Quốc phát triển dành cho tàu sân bay Liêu Ninh Vượt trội so với "cựu chiến binh" Đại tá Igor Korotchenko, Bộ Quốc phòng Nga đã đưa ra lời nhận xét sau khi J-15 xuất hiện: “J-15 khó có thể đạt được những tính năng như Su-33 và có lẽ người Trung Quốc sẽ phải mua Su-33 về dùng trên tàu sân bay của mình”. Bên cạnh đó còn nhiều lời chỉ trích nữa dành cho chiếc máy bay này, ngoài chuyện có vẻ ngoài giống Su-33 nó còn bị đánh giá thấp về các khả năng chiến đấu. Thế nhưng, Trung Quốc đã chứng minh được khả năng của mình, các hệ thống điện tử, vũ khí và radar của J-15 đều là hàng nội địa nhưng vẫn vượt trội hơn so với Su-33 của Nga. Khi đó, các chuyên gia đem phần khung của J-15 so sánh với Su-33 còn phần sức mạnh và chức năng của nó được đánh giá ngang hàng với các máy bay F-18 của Mỹ sử dụng trên các tàu sân bay của họ. Mặc dù thành công với J-15, đạt được những tính năng vượt trội hơn so với Su-33 của Nga nhưng đáng buồn cho Trung Quốc là khi J-15 thử nghiệm thành công cũng là lúc Nga cho Su-33 về" nghỉ hưu", ngừng phục vụ trên tàu sân bay của mình. Cuối năm 2009, Hải quân Nga đã chi hơn 1 tỉ USD để mua về 24 máy bay chiến MiG-29K, loại máy bay dành riêng cho tàu sân bay để thay thế toàn bộ Su-33 trên tàu Kuznetsov. Đây là phiên bản tàu sân bay của MiG-29, nó có chuyến bay thử đầu tiên từ 2005, 15 năm sau khi bản MiG-29 đầu tiên ra đời. Nan giải về trái tim của "Cá mập bay" Trong lần đầu tiên bay thử năm 2009, J-15 được trang bị các hệ thống điện tử, radar và vũ khí nội địa. Tất cả đều được nâng cấp từ dự án J-11B trước đó mà Trung Quốc đã vi phạm thỏa thuận sở hữu trí tuệ với Nga về hợp đồng sản xất Su-27SK. Thế nhưng điểm mấu chốt nhất và là sức mạnh của chiếc máy bay là động cơ thì J-15 vẫn chạy bằng động cơ phản lực AL-31F của Nga. Đến tháng 7/2011, Trung Quốc tuyên bố J-15 của họ đã có thể bay bằng động cơ FWS-10H tự sản xuất, động cơ trước đây sử dụng cho J-11B. Khi đó các chuyên gia quân sự cho biết, lực đẩy tối thiểu để J-15 cất cánh là 12,8 tấn nhưng công suất tối đa của FWS-10H chỉ là 12,5 tấn. Điều đó cho thấy có thể Trung Quốc đã thay đổi động cơ để phù hợp với máy bay hoặc ngược lại, J-15 đã bị cắt xén một vài phần để có thể bay bằng FWS-10H. Không những thay đổi về động cơ, các chuyên gia hàng không Trung Quốc còn phải nghiên cứu rất nhiều để đưa ra một số cải tiến giúp J-15 có thể cất hạ cánh thành công trên sàn của tàu sân bay Liêu Ninh như hiện nay. Có thể kể đến là bánh xe mũi hàng đôi giúp máy bay ổn định và thăng bằng tốt trong quá trình cất hạ cánh trên sàn tàu mấp mô. Thêm vào đó móc đuôi giúp nó kết hợp với cáp hãm đà trên tàu Liêu Ninh trong khi hạ cánh. Cuối cùng là khả năng gập đôi cánh khi đang đậu để tiết kiệm diện tích khi tập hợp trên tàu sân bay. Trước đây, các máy bay sản xuất theo hợp đồng với Nga, phải sử dụng các hệ thống bên trong của nhà cung cấp và thường không tương thích với vũ khí của Trung Quốc. J-15 có thể sử dụng tốt các vũ khí trong nước do có hệ thống tương thích, các vũ khí của nó bao gồm tên lửa PL-8, PL-12 AAMs hay tên lửa chống hạm YJ-83K, một số loại bom dẫn đường thông minh. Đây là những bước tiến khá lớn của Hải quân Trung Quốc khi sức mạnh của J-15 được đánh giá ngang hàng với F/A-18C của Mỹ. Trung Quốc đang có kế hoạch sản xuất hàng loạt J-15 để trang bị cho Liêu Ninh trong khi hiện nay đã có 20 chiếc máy bay loại này được sản xuất, sử dụng cho công tác thử nghiệm và đào tạo phi công. Đầu tháng 11 vừa qua, Trung Quốc cũng đã công bố những hình ảnh đầu tiên về chiếc J-15 thứ 2 của mình. Nhưng đây lại là một phiên bản 2 chỗ ngồi, trong đó phi công phụ sẽ là người đảm nhận nhiệm vụ điều khiển hệ thống vũ khí của máy bay. Nguyên lí hoạt động của phiên bản này được cho là giống với máy bay trên tàu sân bay F-15E của Mỹ. Tuy nhiên, hiện nay Mỹ cũng đã cho các máy bay F-15E của mình ngừng hoạt động.

>> Xung đột trên biển: Không quân Trung Quốc chiếm ưu thế trước Nhật Bản?

Trong khi cán cân sức mạnh hải quân nghiêng về phía Nhật Bản, cuộc chạm trán trên không cơ hội chia đều cho cả đôi bên, thậm chí có phần nghiêng về Trung Quốc. >> Hồ sơ vũ khí hạt nhân Trung Quốc (Kỳ 1) F-2 phía trên chắc chắn tốt hơn J-10 phía dưới nhưng điều đó không hoàn toàn mang lại lợi thế cho Nhật Bản trước Trung Quốc. ăng thẳng Trung-Nhật liên quan đến tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đã có phần giảm nhiệt so với trước. Tuy nhiên, cán cân sức mạnh quân sự luôn được tính đến trong các nấc thang tranh chấp giữa đôi bên. Khác với hải quân, ưu thế chất lượng nghiêng hẳn về phía Nhật Bản, chất lượng không quân Trung - Nhật tương đương nhau. Cả hai bên đều có trong biên chế những chiếc tiêm kích hiện đại nhất thế giới hiện nay. Không quân Nhật Bản, chất lượng vẫn là ưu tiên hàng đầu Tương tự như hải quân, Không quân Nhật Bản (Không quân Nhật Bản còn được gọi là Lực lượng phòng vệ đường không Nhật Bản JASDF), luôn lấy chất lượng là ưu tiên hàng đầu. Những chiếc máy bay của JASDF được trang bị những thiết bị điện tử tiên tiến nhất thế giới. F-2 Trong biên chế của JASDF, có tới 94 tiêm kích Mitsubishi F-2, đây là biến thể của F-16 hợp tác sản xuất giữa Mitsubishi Heavy Industries (MHI) và Lockheed Martin với tỷ lệ 60/40. So với F-16, F-2 lớn hơn, sử dụng nhiều vật liệu composite hơn để giảm trọng lượng và độ bộc lộ radar. F-2 phía trên chắc chắn tốt hơn J-10 phía dưới nhưng điều đó không hoàn toàn mang lại lợi thế cho Nhật Bản trước Trung Quốc. Ngoài ra, F-2 sử dụng phần lớn thiết bị điện tử của Nhật Bản, đặc biệt F-2 được trang bị radar quét mạng pha điện tử chủ động, radar AESA J/APG-1 biến nó trở thành tiêm kích được trang bị radar AESA sớm nhất khu vực châu Á. Gần đây, khoảng 60 chiếc F-2 của JASDF đã được nâng cấp với một radar AESA mạnh hơn loại J/APG-2, tầm phát hiện mục tiêu có diện tích phản hồi radar RCS 1m2 ở cự ly tới 189km so với 130km của biến thể cũ. Khả năng không chiến với radar với tăng lên đến 40% so với chưa được nâng cấp. F-2 nâng cấp còn có khả năng trang bị tên lửa không đối không AIM-120 AMRAAM hay còn gọi là AMM-4B theo Nhật Bản. F-2 thường bị chê là quá đắt trong khi khả năng của nó không cao hơn so với F-16 Block 40, đơn giá của F-2 lên đến 110 triệu USD/chiếc. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng, sở dĩ đơn giá của F-2 cao là do số lượng sản xuất ít, nếu số lượng sản xuất nhiều hơn đơn giá sẽ giảm xuống. Lợi thế của F-2 là nó được trang bị radar AESA từ rất sớm trong khi loại radar tương tự từ Trung Quốc đang trong giai đoạn phát triển. Ngoài F-2, JASDF còn sở hữu 213 chiếc tiêm kích chiếm ưu thế trên không trong mọi thời tiết F-15J. Đây là biến thế của tiêm kích F-15 của Mỹ sản xuất theo giấy phép tại Mitsubishi Heavy Industries. F-15J Ban đầu, phía Mỹ từ chối cấp phép cho Nhật Bản để sản xuất F-15. 14 chiếc đầu tiên bao gồm 2 chiếc F-15J và 12 chiếc biến thể 2 chổ ngồi dùng cho đào tạo phi công F-15DJ được sản xuất tại Mỹ. Về sau phía Mỹ đã đồng ý cấp phép cho Nhật Bản để sản xuất F-15J tại nước này và đây cũng là quốc gia duy nhất được Mỹ cấp phép sản xuất máy bay. Nhật Bản cũng là quốc gia sử dụng nhiều F-15 nhất ngoài Không quân Mỹ. Về cơ bản F-15J hoàn toàn giống với F-15 của Không quân Mỹ, điểm khác biệt là F-15J sử dụng hệ thống cảnh báo radar J/ALQ-8 và hệ thống chiến tranh điện tử J/ALQ-4 do Nhật Bản sản xuất. Những năm 2000 F-15J đã trải qua quá trình hiện đại hóa lớn, cập nhật các công nghệ điện tử hàng không mới nhất, đặc biệt trang bị radar AN/APG-63 V1, radar mới có khả năng theo dõi đồng thời 14 mục tiêu, tấn công 6 mục tiêu cùng lúc, bổ sung hệ thống liên kết dữ liệu datalink-16. Ngoài ra JASDF còn có 117 chiếc máy bay phản lực F-4 Phantom-II. Tuy số máy bay này đã lạc hậu nhưng không vì thế mà khả năng không chiến của nó bị giảm đi. Đặc biệt, trong biên chế JASDF, khả năng chiến đấu của F-4 luôn được duy trì ở mức độ cao nhất. JASDF đã có kế hoạch thay thế phi đội F-4 bằng chương trình máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo FX. Bên cạnh đó, Nhật Bản quyết định mua 42 chiếc tiêm kích tàng hình F-35. Với sự có mặt của tiêm kích thế hệ 5 này, JASDF có thể là lực lượng không quân đầu tiên của châu Á sở hữu phi đội tiêm kích tàng hình trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu. Hiện thương vụ F-35 với Mỹ của Nhật Bản gặp nhiều khó khăn, liên quan đến vấn đề tài chính. Tuy nhiên, Nhật Bản đã có sự chuẩn bị riêng, cùng lúc đặt mua F-35, Nhật Bản tự lực phát triển thử nghiệm tiêm kích tàng hình ATD-X. Dự kiến, tiêm kích tàng hình này sẽ có chuyến bay đầu tiên vào năm 2014. Một thế mạnh khác của Không quân Nhật Bản là họ có phi đội chỉ huy và cảnh báo sớm trên không rất hùng hậu, gồm 4 chiếc AEW&C Boeing E-767 và 13 chiếc AWACS E-2C Hawkeye. Lực lượng này cung cấp khả năng cảnh báo sớm và chỉ huy trên không toàn diện. Máy bay vận tải các loại khoảng 157 chiếc. Không quân Trung Quốc số lượng vẫn là ưu tiên hàng đầu Không quân Trung Quốc (PLAAF) là lực lượng lớn nhất châu Á và đứng thứ 3 thế giới sau Mỹ và Nga. Mua tiêm kích từ Nga, sau đó tự sản xuất trong nước, PLAAF sở hữu rất nhiều máy bay chiến đấu hiện đại được sản xuất trong những năm 2000. PLAAF có khoảng 200 chiếc tiêm kích “con cưng” J-10. Đây là loại tiêm kích do Trung Quốc tự sản xuất dựa trên bản vẽ thiết kế tiêm kích Lavi và sự giúp đỡ âm thầm của Israel.  Khả năng chiến đấu của J-10 là điều rất khó để kiểm chứng, bởi PLAAF là lực lượng duy nhất sử dụng loại tiêm kích này. F-15J phía trên và Su-30MKK phía dưới, máy bay nào hơn? Bên cạnh, PLAAF còn có Su-27SK/UBK với khoảng 76 chiếc, được sản xuất tại Nga, biên chế từ những năm 1990 khi bên nối lại quan hệ. Từ vốn liếng này, Trung Quốc đã sao chép và sản xuất J-11, J-11B/BS, tới này có khoảng 140 chiếc. Đặc biệt, PLAAF sở hữu trong biên chế 76 chiếc Su-30MKK, được xem là những chiếc tiêm kích thế hệ 4+ hiện đại nhất thế giới. Loại tiêm kích đánh chặn hạng nặng này được đánh giá ngang ngửa, thậm chí, vượt trội ở một số lĩnh vực so với F-15E của Mỹ. Một biến thể khác, Su-30MK2 của PLAAF có khoảng 24 chiếc, được biên chế cho không quân hải quân nước này. Đây là những chiếc tiêm kích được thiết kế cho nhiệm vụ đánh biển hàng đầu thế giới hiện nay. Đây chính là điểm khác biệt so với JASDF. Ngoài những loại trên, Trung Quốc sở hữu một lực lượng chiến đấu cơ khá hùng hậu khác, gồm cường kích JH-7 khoảng 70 chiếc, những loại máy bay cũ hơn gồm có: J-8 khoảng 360 chiếc, J-7 (biến thể của Mig-21) khoảng 350 chiếc, máy bay ném bom chiến lược H-6 khoảng 120 chiếc, Q-5 khoảng 370 chiếc. Lực lượng chỉ huy và cảnh báo sớm đường không của PLAAF có sự phục vụ của khoảng 5 chiếc KJ-2000. Đây là loại máy bay AWACS do Trung Quốc sản xuất trên cơ sở bộ khung máy bay vận tải IL-76 của Nga. Máy bay vận tải các loại khoảng 195 chiếc, PLAAF đang nỗ lực để thu hẹp khoảng cách so với Mỹ, Nga bằng chương trình phát triển tiêm kích tàng hình J-20, hiện tại đã có 3 nguyên mẫu của J-20 đang được phát triển dự kiến đi vào phục vụ trong năm 2018. Bên cạnh đó còn rất nhiều chương trình phát triển tiêm kích khác như : Tiêm kích trên hạm J-15, tiêm kích tàng hình J-31, tiêm kích cất hạ cánh ngắn J-18, rồi tiêm kích bom hạng nặng J-16. Đó là chưa kể đến tiêm kích tàng hình J-20 nổi như cồn trên mặt báo thời gian qua. Dù còn trong giai đoạn phát triển nhưng sự xuất hiện của J-20 cũng tạo lợi thế nhất định về mặt tâm lý cho Không uân Trung Quốc. Lợi thế nghiêng về Trung Quốc? Bỏ qua vấn đề số lượng bởi một cuộc chạm trán trên không mang tính quy ước giữa hàng trăm máy bay Trung - Nhật là điều rất khó xảy ra. Nếu có sẽ chỉ là cuộc chạm trán ngắn giữa các phi đội tiêm kích giữa hai bên và trong kịch bản như vậy, cơ hội có phần nghiêng về phía Trung Quốc. Trước hết, những chiếc F-15J, F-2 của Nhật Bản đã có tuổi đời phục vụ gần 20 năm trong khi những chiếc tiêm kích J-10, J-11B/BS, Su-30MKK/MK2 mới được sản xuất và đưa vào sử dụng chưa đầy 10 năm. Ngoài ra, JASDF không có loại tiêm kích được thiết kế cho nhiệm vụ đánh biển. Dù F-15J là một tiêm kích đa nhiệm, nhưng lịch sử tham chiến cho thấy nó phát huy hiệu quả cao hơn trong nhiệm vụ tấn công mặt đất. Trong khi đó, Trung Quốc có sự phục vụ của phi đội tiêm kích đánh biển chuyên nghiệp Su-30MK2. Một cuộc chạm trán không quân Trung-Nhật chỉ có thể diễn ra trên biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và trong tình huống này lợi thế nghiêng về phía Trung Quốc. Một bất lợi khác của Nhật Bản là khoảng cách về địa lý. Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư chỉ cách Trung Quốc 120 hải lý và cách Nhật Bản tới 220 hải lý tính từ phía Tây đảo Okinawa.

>> Nhờ có KJ-2000 quân đội TQ sẽ chuyển hướng sang tác chiến tấn công?

Máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 có khả năng tích hợp sức mạnh tác chiến, giúp PLA xây dựng khả năng tác chiến hệ thống, mang tính tấn công. >> Tìm hiểu 'Thần biển' P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ Máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 cất cánh tập luyện. Tờ “Thanh niên Trung Quốc” gần đây có bài viết cho rằng, máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 do Trung Quốc tự nghiên cứu phát triển, bắt đầu xuất hiện tại Lễ duyệt binh năm 2009, luôn thu hút sự quan tâm rất lớn của dư luận bên ngoài. Sự quan tâm này không chỉ về tính năng kỹ chiến thuật của nó, so sánh với máy bay cảnh báo sớm cùng loại của các nước Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Israel, mà còn quan tâm đến vị trí, vai trò của nó trong Không quân Trung Quốc cũng như hiệu quả thực tế của nó. Ngày 10/3/2010, tờ báo quân đội “Giải phóng quân” Trung Quốc cũng có bản tin ngắn về máy bay cảnh báo sớm KJ-2000, cho rằng loại máy bay này đã tăng cường rất lớn khả năng tác chiến hệ thống của Quân đội Trung Quốc. Thăm dò cảnh báo sớm từ “mặt đất” đến “bầu trời” Trung Quốc chế tạo thành công và đưa vào sử dụng máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 không chỉ đưa Trung Quốc bước lên con đường tự chủ hóa thể chế, tích hợp hóa thiết bị, đa dạng hóa công năng về công nghệ, mà còn bước lên con đường từ “lấy trên bộ làm chính” đến “kết hợp trên bộ-trên không” về cảnh báo sớm phòng không. Điều này có ý nghĩa cột mốc thúc đẩy sự Không quân Trung Quốc chuyển đổi từ “phòng không lãnh thổ” sang “tấn công và phòng thủ đầy đủ”. - báo chí Trung Quốc tuyên truyền. Theo báo Trung Quốc, chức năng cơ bản của KJ-2000 là cảnh báo sớm trên không. KJ-2000 trang bị radar quét mảng pha điện tử Type H/LJG-346 SAPAR do Viện 14 tại Nam Kinh phát triển; sử dụng ăng-ten hình đĩa kiểu cố định. Radar này có thể tiến hành bám theo mục tiêu liên tục với tốc độ nhanh và tỷ lệ chính xác cao, có thể đo vẽ bản đồ. Máy bay cảnh báo sớm cỡ lớn KJ-2000 do Trung Quốc tự sản xuất. Hơn nữa, radar của KJ-2000 có công suất mạnh, đường kính ăng-ten lớn, sử dụng máy tính tốc độ cao và công nghệ giảm tiếng ồn chuyên dụng, diện dò mục tiêu của nó có thể đạt 3600, có thể bám theo, dò tìm hàng trăm mục tiêu trên không, trên mặt đất, trên biển, dẫn đường cho hàng chục nhóm mục tiêu, khoảng cách dò tìm, độ phân giải có thể đứng vị trí dẫn đầu thế giới. Lấy radar quét cơ giới của máy bay cảnh báo sớm E-3 làm ví dụ, ăng-ten của nó chuyển 5-6 vòng/phút, chu kỳ quét một mục tiêu khoảng 10s, xác định một mục tiêu và lập ra đường theo dõi mất 3-6 lần quét, mất 30-60s. Trong khi đó, KJ-2000 chỉ cần vài giây, tỷ lệ thay thế số liệu tình hình trên không tương ứng vượt xa máy bay cảnh báo sớm E-3. Do máy bay cảnh báo sớm áp dụng linh kiện chính cố định, kết cấu trang bị đơn giản mà thực dụng, hoạt động có độ tin cậy tương đối cao. Trong ứng dụng tác chiến, hiệp đồng hoạt động với radar mặt đất tầm xa, tầm trung và tầm gần, cùng tạo nên mạng lưới cảnh báo sớm phòng không nhất thể hóa (ba chiều), bổ sung có hiệu quả cho những điểm mù dò tìm khoảng cách xa, tầng trời thấp và siêu thấp, giúp cho Không quân Trung Quốc từ mạng lưới trinh sát, cảnh báo sớm tĩnh trên bộ trước đây, đã chuyển sang mạng lưới trinh sát, cảnh báo sớm kết hợp trên không-trên bộ, kết hợp cả trạng thái tĩnh và động, đã mở rộng không gian cảnh báo sớm chiến lược, đã kéo dài thời gian cảnh báo sớm chiến lược. Tác chiến chỉ huy từ “mặt phẳng” đến “ba chiều” - báo quân sự TQ tuyên truyền Việc nghiên cứu chế tạo thành công và đưa vào sử dụng KJ-2000 không những giúp Trung Quốc khắc phục lỗ hổng về dò tìm cảnh báo sớm trên không trong chức năng hệ thống vũ khí trang bị, hơn nữa đã thực hiện bước nhảy từ “mặt phẳng” đến “ba chiều” về chỉ huy tác chiến phòng không. Điều này có ý nghĩa “vạch thời đại” đối với phòng không từ “dựa trên lãnh thổ” (trong biên giới) chuyển sang “dựa trên ngoài lãnh thổ”. Nhiệm vụ tác chiến chủ yếu của KJ-2000 chính là chỉ huy trên không. Là một trang bị chỉ huy cơ động trên không, KJ-2000 có thể nắm toàn diện tình hình trên không trong phạm vi tương đối lớn, tiến hành theo dõi chiến trường, tổng hợp, xử lý, phân tích, phán đoán các loại thông tin, kịp thời cung cấp phán đoán tình hình cho chỉ huy các cấp và các lực lượng tác chiến, đồng thời chịu trách nhiệm dẫn đường cho lực lượng tác chiến đến vị trí chiến thuật có lợi, nhằm tạo điều kiện phát hiện địch trước, tấn công địch trước. Đặc biệt là trong tác chiến đường không tầm trung và xa, thông báo tình hình theo thời gian thực và dẫn đường chỉ huy chính xác của máy bay cảnh báo sớm có vai trò quan trọng giúp lực lượng tác chiến kịp thời phát hiện mục tiêu, liên tục bám theo mục tiêu, cơ động chiến thuật chính xác, tập trung ưu thế hỏa lực. Hệ thống trinh sát điện tử của KJ-2000 có thể dò tìm nguồn bức xạ điện tử ngoài khoảng cách dò tìm của radar dò tìm cảnh báo sớm, chặn được mục tiêu từ xa, thông qua đo đạc nhanh chóng, xử lý và so sánh các thông số về mục tiêu, nâng cao tỷ lệ chặn được mục tiêu trong điều kiện môi trường điện từ phức tạp. Radar dò tìm cảnh báo sớm có thể dùng các phương thức làm việc khác nhau, có được các thông tin như phương vị, khoảng cách, độ cao và tốc độ của mục tiêu theo thời gian thực, tạo được sự theo dõi liên tục đối với các mục tiêu có tính chất khác nhau, loạt khác nhau. Sau khi hệ thống tiến hành nhận biết địch-ta đối với mục tiêu, tiếp tục do hệ thống xử lý tin tức tiến hành xử lý, phân tích và tổng hợp các thông tin về mục tiêu. Thông tin được tổng hợp vừa có thể trực tiếp hiển thị ở đài kiểm soát chỉ huy của máy bay cảnh báo sớm, vừa có thể thông qua liên kết dữ liệu, dùng các cách thức như âm thanh, video, văn bản hoặc các hình thức như bản đồ tình hình tác chiến, chỉ lệnh tác chiến, phân phát cho các đài chỉ huy trên không, trên bộ hoặc trên biển, tiến hành chỉ huy, dẫn đường cho lực lượng tác chiến lục, hải, không quân tiến hành tấn công đối phương. Đồng thời, khi hệ thống thông tin bị gây nhiễu phá hoại hoặc khoảng cách thông tin đến một đơn vị tác chiến vượt phạm vi tác dụng tốt đa, thiết bị thông tin của máy bay cảnh báo sớm KJ-2000 còn có thể thực hiện truyền tin trên không, để duy trì kết nối thông tin giữa chỉ huy và vũ khí. Như vậy, tác chiến phòng không có thể thực hiện được “phòng” thì có chuẩn bị trước, “công” thì trực tiếp hướng vào bộ phận quan trọng. Khi phân tích về ảnh hưởng của KJ-2000 đối với tác chiến phòng không của Trung Quốc, một quan chức cấp cao của Không quân Mỹ cho rằng, hệ thống vũ khí trang bị của Trung Quốc đã được lấp một lỗ hổng, đem lại sự thay đổi vạch thời đại cho chỉ huy tác chiến phòng không của Trung Quốc. Bởi vì, mặc dù chỉ trang bị 4 máy bay cảnh báo sớm KJ-2000, trong một cuộc chiến tranh cục bộ, Trung Quốc cũng có khả năng cảnh báo sớm phòng không và tác chiến chỉ huy trên toàn bộ lãnh thổ 24/24 giờ. Theo đó, Trung Quốc có thể từ bỏ sự chỉ đạo tác chiến “dụ địch thâm nhập” được thực hiện phổ biến trước đây, chuyển sang thực hiện tác chiến ở thế tấn công. Cùng với quy mô trang bị tiếp tục mở rộng, tính năng kỹ chiến thuật tiếp tục nâng cao, kinh nghiệm sử dụng tiếp tục phong phú, quy trình tác chiến tiếp tục được tối ưu hóa, các lực lượng tiếp tục được phối hợp nhịp nhàng, không chỉ không gian tác chiến trên thế tấn công của Trung Quốc sẽ tiếp tục mở rộng ra ngoài lãnh thổ, khả năng tác chiến thế tấn công tương ứng cũng sẽ tiếp tục phát triển theo hướng nhất thể hóa (ba chiều). Hệ thống lực lượng từ “phân tán” đến “dung hợp” Việc nghiên cứu chế tạo thành công và triển khai sử dụng KJ-2000 không chỉ giúp cho Trung Quốc đã tăng thêm yếu tố mới vào cấu thành sức mạnh quân sự, mà còn đã thực hiện bước nhảy từ “phân tán” đến “dung hợp” trong hệ thống lực lượng. Điều này có ý nghĩa mang tính thúc đẩy đối với việc đẩy nhanh hình thành khả năng tác chiến hệ thống dựa trên hệ thống thông tin. KJ-2000 tích hợp trinh sát cảnh báo sớm, dẫn đường thông tin, tập hợp thông tin tình báo, chỉ huy kiểm soát thành một thể thống nhất, là nút hệ thống thông tin và đầu mối trọng yếu của chiến trường trên không, không chỉ có chức năng dò tìm cảnh báo sớm, chỉ huy kiểm soát, mà còn có nhiều chức năng tích hợp sức mạnh tác chiến. Liên kết dữ liệu thông dụng được nó trang bị vừa có thể truyền các thông tin dò tìm, định vị, nhận biết, bám theo mục tiêu theo thời gian thực cho các bộ phận chỉ huy và vũ khí, vừa có thể thu nhận thông tin có liên quan các bộ phận chỉ huy và vũ khí trong hệ thống thông tin chiến trường, dựa vào nhu cầu của người sử dụng, sinh ra thông tin với cách thức mới, hình thức mới và nội dung mới, truyền tới người sử dụng riêng. Sự kết nối và chia sẻ thông tin theo hình sợi (tia) này đã mở ra con đường công nghệ cho việc tích hợp sức mạnh tác chiến kiểu phân tán với các chiều hướng khác nhau vào một hệ thống tác chiến nhất thể hóa. Chẳng hạn, KJ-2000 có thể đem thông tin nhiều loạt mục tiêu có vị trí khác nhau, độ cao khác nhau, khoảng cách khác nhau phân phán cho các phương tiện tác chiến của lục, hải, không quân ở khu vực khác nhau, không phận khác nhau, độ cao khác nhau và loại hình khác nhau, làm cho nó dựa vào chỉ thị của máy bay cảnh báo sớm, thực hiện tấn công chính xác, thực hiện được tích hợp hỏa lực, tích hợp hệ thống sức mạnh. Trên thực tế, bất cứ quân đội nước nào trên thế giới, gồm cả Trung Quốc, từ nghiên cứu chế tạo, mua sắm, trang bị đến sử dụng thực tế máy bay cảnh báo sớm, đều sẽ xem xét dùng máy bay cảnh báo sớm để thúc đẩy sự tích hợp của toàn bộ hệ thống tác chiến, đồng thời theo đó thúc đẩy xây dựng mạng thông tin và liên kết dữ liệu, nâng cấp tổ chức chỉ huy, cải tạo vũ khí, thay đổi phương thức huấn luyện, đổi mới hình thức tác chiến. Trong chiến dịch không kích Libya do Pháp dẫn đầu năm 2011, dưới sự quản lý và điều khiển thống nhất của máy bay cảnh báo sớm, về cơ bản đã hợp nhất được các loại vũ khí trang bị của các nước thành một chỉnh thể. Điều này cho thấy, sở hữu KJ-2000 có chức năng tương tự, cũng có thể đóng vai trò thúc đẩy đối với việc tích hợp sức mạnh cho Quân đội Trung Quốc, đồng thời thông qua đó, kết nối các điểm biệt lập trên chiến trường truyền thống thành các nút của hệ thống. Mà các nút hệ thống này có các loại “con mắt” giúp nó nhìn, các loại “tai” giúp nó nghe, các loại “não” giúp nó tính toán, các loại “tay” giúp nó làm, khả năng tác chiến của nó sẽ tăng lên gấp bội. Đây là ý nghĩa của sự tích hợp, tăng lên gấp bội khả năng tác chiến cho Quân đội. Bức xạ cao, cơ động thấp tồn tại rủi ro dễ bị tấn công Giống với máy bay cảnh báo sớm khác, KJ-2000 mặc dù áp dụng các biện pháp triển khai phía sau, yểm trợ kèm theo, nhưng về khách quan, cũng tồn tại rủi ro dễ bị tấn công. Nếu ngoại hình cơ thể lớn, thì cường độ bức xạ của radar trên máy bay sẽ cao. Đồng thời, loại máy bay cảnh báo sớm này thường hoạt động ở độ cao tương đối cố định là 7.000-10.000 m, dễ bị phát hiện. cộng với tốc độ tuần tra chậm, tính cơ động nhỏ, không có vũ khí mang tính tấn công, khả năng phòng thủ tương đối yếu. Nó không chỉ dễ bị đối phương dò được và gây nhiễu, mà còn dễ bị tên lửa chống bức xạ tấn công, đặc biệt là sự tấn công của tên lửa siêu thanh đang được cạnh tranh phát triển hiện nay. Ngoài ra, giống như khi Mỹ tập kích đường không Iraq năm 1991, nhà thầu Pháp đã cung cấp cho Mỹ về chi tiết kỹ thuật mạng phòng không của Iraq, cũng được cho là rủi ro trong nghiên cứu phát triển, sử dụng máy bay cảnh báo sớm. Bởi vì, đối thủ tiềm tàng một khi lắp “cửa sau” trong hệ thống thông tin của máy bay cảnh báo sớm, hoặc thông qua đồng minh của họ dò được chi tiết công nghệ liên quan, khi cần thiết, họ sẽ thông qua “cửa sau” tiến hành phá hoại đối với máy bay cảnh báo sớm. Cựu Tư lệnh Không quân Nga Yakovlev có một câu nói nổi tiếng: Muốn làm chủ nhân của bầu trời, bạn không chỉ cần sở hữu nhiều kiếm sắc, càng cần phải có tai mắt xa hơn. Ở đây, “kiếm sắc” là máy bay tác chiến, “tai mắt” là máy bay cảnh báo sớm. Đạo lý chỉ có “tai thính mắt tinh” mới có thể “tay chân linh hoạt” này không phải là chỉ có tướng lĩnh Nga mới hiểu rõ. Ngay từ thập niên 1960, Trung Quốc đã nghiên cứu chế tạo thành công máy bay cảnh báo sớm KJ-1, nhưng do nhiều nguyên nhân, cuối thập niên 1970 loại máy bay này đã chấm dứt phát triển. Cuối thập niên 1990, Trung Quốc cùng với Nga, Israel đã hợp tác nghiên cứu chế tạo ra một loại máy bay cảnh báo sớm khác, nhưng do sự can thiệp nước khác, năm 2000 buộc phải chấm dứt. Như vậy, “chủ nghĩa bá quyền” hoàn toàn không muốn nước khác (Trung Quốc) “tai thính mắt tinh”. Trên cơ sở đó, Trung Quốc mới tập trung tự nghiên cứu phát triển máy bay cảnh báo sớm KJ-2000. Báo Trung Quốc khoe khoang rằng, hững năm gần đây, ứng dụng thực tế của lực lượng tác chiến đã chứng minh, KJ-2000 không chỉ sánh ngang với máy bay cảnh báo sớm hiện có của các nước khác về tính tiên tiến của công nghệ, mà còn thúc đẩy chuyển đổi chiến lược và gia tăng gấp bội khả năng tác chiến cho Không quân Trung Quốc. Việc cải tiến và ứng dụng thực tế trong tương lai sẽ tiếp tục khẳng định vị thế độc lập tự chủ, tự lực cánh sinh phát triển vũ khí trang bị của Trung Quốc, đồng thời thúc đẩy tích hợp hệ thống nâng cao khả năng tác chiến cho Quân đội Trung Quốc. (Nguồn :: Báo Giáo Dục VN)

>> Báo Hàn Quốc bàn về khả năng máy bay J-10 Trung Quốc

“Máy bay chiến đấu J-11, J-10 trang bị tên lửa hành trình tầm xa có thể là một thủ đoạn mới để Trung Quốc giành giật chủ quyền biển Đông”. >> Tìm hiểu máy bay tiêm kích J-10 của Không quân Trung Quốc >> Su-30 của Việt Nam, Ấn Độ không bằng J-10B của Trung Quốc Tên lửa hành trình tầm xa CJ-10 tại Lễ duyệt binh của Trung Quốc. Ttờ “Phương Đông” Trung Quốc ngày 7/7 loan tin, trang mạng quân sự Hàn Quốc “Diễn đàn Không quân Shilla” gần đây có bài viết cho rằng, Trung Quốc vẫn chưa trang bị tên lửa hành trình tầm xa cho máy bay chiến đấu, nhưng cuộc khủng hoảng ở biển Đông đòi hỏi lực lượng tấn công đường không của Trung Quốc phải có khả năng tấn công xa hơn, vì vậy khả năng TQ sẽ trang bị tên lửa hành trình tầm xa cho máy bay chiến đấu. Trong giai đoạn đầu, máy bay chiến đấu hạng nặng của Trung Quốc với đại diện là J-11 là máy bay trang bị tên lửa hành trình, sau này có thể từng bước quá độ đến J-10. Bài viết cho rằng, trong cuộc chiến tranh trên biển Đông vào thập niên 1980 giữa Trung Quốc và Việt Nam (năm 1988, Trung Quốc xâm chiếm một số đảo, đá ở biển Đông -PV), tàu chiến mặt nước (tàu nổi) của Hải quân Trung Quốc đã lợi dụng được thủ đoạn, nhưng điều đáng chú ý là, lực lượng hàng không mạnh của Hải quân Trung Quốc lại hầu như không đóng vai trò gì trong toàn bộ quá trình xung đột này. Nguyên nhân ở chỗ, khi đó, máy bay chiến đấu chủ lực của lực lượng hàng không Hải quân Trung Quốc là máy bay chiến đấu J-7, J-8 và máy bay tấn công Q-5. Những máy bay chiến đấu này rất hạn chế về hành trình và khả năng mang theo. Những hạn chế trong cuộc chiến tranh trên biển Đông trước đây của máy bay chiến đấu Trung Quốc đã trở thành động lực đầu tiên để sau này Trung Quốc nghiên cứu phát triển máy bay ném bom chiến đấu Phi Báo (JH-7). Máy bay ném bom chiến đấu JH-7 đã trang bị hàng loạt cho Không quân Trung Quốc. Mặc dù máy bay chiến đấu JH-7 đã được nghiên cứu phát triển thành công, Trung Quốc vẫn bất lực trong việc dùng hỏa lực bao trùm biển Đông một cách hiệu quả, điều này cũng trở thành nguyên nhân căn bản để “các nước Đông Nam Á chưa sợ hãi trên biển Đông”.- Hoàn Cầu báo của Trung Quốc bình luận. Trong môi trường tác chiến đặc biệt này ở biển Đông, cái gọi là “tầm xa” hoàn toàn không phải là định nghĩa truyền thống “tầm phóng vượt 200 km”, mà là sau khi máy bay chiến đấu và tên lửa kết hợp với nhau, có thể bao trùm hiệu quả lên biển Đông rộng lớn. Tên lửa có thể đáp ứng được nhu cầu này chỉ có thể là tên lửa hành trình tầm xa. Đồng thời, do quan tâm đến tính linh hoạt trong tác chiến, việc lắp thêm tên lửa hành trình tầm xa cho máy bay chiến đấu có lẽ sẽ trở thành một thủ đoạn mới để Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền, hiện nay J-10 và J-11 có thể trở thành những trang bị có thể được xem xét. Bài viết cho rằng, trong kho vũ khí hiện nay của Trung Quốc, tên lửa hành trình tầm xa dòng CJ xuất hiện trong lễ duyệt binh năm 2009 là loại tên lửa có thể được xem xét, còn máy bay chiến đấu mang theo tên lửa CJ ban đầu có thể sử dụng J-11, sau đó là J-10. Trong khi đó, máy bay ném bom chiến đấu JH-7, lực lượng chủ lực hàng không của Hải quân Trung Quốc hiện nay, hoàn toàn không thích hợp làm máy bay trang bị tên lửa hành trình. Lý do rất đơn giản, máy bay JH-7 là máy bay chiến đấu hạng nặng áp dụng khung máy bay thế hệ thứ ba, không gian nâng cấp bên trong có hạn, nền tảng điện tử hàng không chỉnh thể tương đối kém, không thích hợp tiến hành tích hợp với tên lửa hành trình cao cấp. Máy bay chiến đấu J-11 của Trung Quốc. Trong khi đó, J-11 là máy bay chiến đấu được Không quân Trung Quốc dốc sức phát triển, trình độ công nghệ chỉnh thể đã đạt trình độ thế hệ 3+. Đồng thời, máy bay chiến đấu J-11 có thân tương đối lớn cũng có thể đáp ứng yêu cầu trang bị tên lửa hành trình tầm xa cho máy bay chiến đấu của Trung Quốc trong giai đoạn đầu. Là máy bay chiến đấu hạng nặng, biển Đông lại rộng lớn và các đảo, đá có hạn, việc triển khai J-11 cũng đối mặt với rất nhiều hạn chế. Vì vậy, máy bay chiến đấu hạng trung (cỡ vừa) có hành trình đầy đủ như J-10 mới là máy bay chiến đấu trang bị tên lửa hành trình lý tưởng nhất của Trung Quốc triển khai ở biển Đông, đưa tên lửa hành trình tích hợp với máy bay chiến đấu J-10, loại máy bay có thể tích nhỏ hơn, trình độ công nghệ cao hơn, cũng là xu thế tất yếu. "Khi đó, Trung Quốc triển khai lực lượng tấn công đường không ở biển Đông sẽ có tính linh hoạt, hỏa lực mạnh, có thể bao trùm hiệu quả lên biển Đông, cho dù trong thời chiến hay thời bình, đều sẽ khiến cho các nước duyên hải Đông Nam Á khó có thể chiếm ưu thế trong các cuộc đối đầu với Trung Quốc" - Hoàn Cầu báo tự tin khi nhận định. Máy bay chiến đấu J-10 Trung Quốc. (Nguồn :: Báo Giáo Dục VN)

>> H-9: Bao giờ mới thành 'ngáo ộp'?

Thông tin và hình ảnh của một loại máy bay ném bom chiến lược có ngoại hình giống B-2B của Mỹ mà thời gian qua các phương tiện truyền thông rầm rộ đưa tin có thể là mô hình thử nghiệm H-9. >> Tại sao Mỹ muốn máy bay ném bom mới? (kỳ 2) >> Một số máy bay Tupolev (Tu) nổi tiếng của Nga Kích thước khổng lồ của ống xả máy bay Tu-22M3. Ảnh: Chinanews Không quân chiến lược của Trung Quốc Các đồn đoán Trung Quốc đang nghiên cứu, phát triển H-9 làm thế hệ máy bay ném bom chiến lược tầm xa tương lai cũng không phải là không có cơ sở. Ngày 7/12/2009, một chuyên gia giấu tên tiết lộ trên thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) là khi đi dự một hội thảo khoa học chuyên môn ông này được phát cặp tài liệu, trong đó có nhắc tới một loại máy bay chiến lược mới đang được triển khai, chính là máy bay H-9. Dự án "động trời" H-9 là sản phẩm của "kế hoạch không quân tương lai", là kết quả hợp tác giữa các cơ quan phát triển trang bị của quân đội Trung Quốc với Tập đoàn hàng không Tây An và Cục hàng không vũ trụ Thượng Hải (Viện nghiên cứu, phát triển số 8). H-9 là máy bay ném bom tàng hình chiến lược, có thể bay trên độ cao 36 km với vận tốc gấp 3,7 lần tốc độ âm thanh. Với độ cao và vận tốc này, H-9 có thể vượt qua tầm cao và tốc độ của hầu hết máy bay chiến đấu và tên lửa phòng không trên thế giới hiện nay, kể cả các loại tên lửa không đối không tiên tiến nhất của Mỹ. H-9 được lắp đặt 4 động cơ thế hệ mới (thiết kế ban đầu là 2 động cơ). Theo một số thông tin từ giới truyền thông, Phòng thực nghiệm của Cục hàng không vũ trụ Thượng Hải đang tập trung giải quyết vấn đề mấu chốt trong hạn chế về động cơ máy bay Trung Quốc là kết hợp động cơ turbin cánh quạt với động cơ trục quay để tăng cường công suất của buồng đốt và sử dụng vỏ động cơ làm một bộ phận của chỉnh thể hệ thống phản lực. Chuyên gia trên khẳng định, hiện kế hoạch của Viện nghiên cứu số 8 đang bước vào giai đoạn tập trung khắc phục các điểm yếu cố hữu của ngành công nghiệp chế tạo động cơ máy bay Trung Quốc. Viện nghiên cứu số 8 chính là một trong những đơn vị đã tham gia nghiên cứu, chế tạo thành công thế hệ động cơ phản lực WS-10 đang được đưa vào sử dụng trong hàng loạt máy bay tiêm kích Trung Quốc. Tuy đã chế tạo được WS-10 nhưng loại động cơ này cũng có không ít nhược điểm. Cũng theo chuyên gia trên, vì tập trung vào vấn đề động cơ nên các tham số khác của H-9 chưa được định hình toàn bộ, tuy vậy chỉ với độ cao và tốc độ của nó cũng cho thấy sự vượt trội so với các máy bay ném bom hiện có của Nga và chẳng hề thua kém Mỹ. Nếu đúng theo các thông tin được tiết lộ thì chỉ có H-9 mới đạt đến tầm cỡ máy bay ném bom tầm xa chiến lược tương lai. 5 - 7 năm nữa khi H-10 và H-8 (có thể là dưới 1 cái tên khác) lần lượt ra đời, những dự đoán hiện nay sẽ dần sáng tỏ, nhưng đối với H-9 thì dường như hoàn toàn khác. Vẫn phải nhập ngoại Trình độ công nghệ của ngành công nghiệp chế tạo máy bay của Trung Quốc còn nhiều hạn chế, chủ yếu là lắp ráp và mô phỏng chứ chưa có kinh nghiệm nghiên cứu, chế tạo mới, đặc biệt là chưa có hướng giải quyết triệt để tạo đột phá cho động cơ nội địa - điểm mấu chốt tạo nên sự khác biệt cho các đời máy bay. Nếu sử dụng động cơ nhập ngoại sẽ dẫn đến hai vấn đề nan giải. Một mặt phải phụ thuộc vào nước ngoài, lúc đó thiết kế và tính năng của máy bay lại phải xem xét đến yếu tố đồng bộ với động cơ, sau đó tiến trình sản xuất cũng lại phụ thuộc vào tiến độ bàn giao. Nếu xảy ra trục trặc về đối ngoại, sẽ gây ảnh hưởng đến toàn bộ kế hoạch phát triển không quân chiến lược của Trung Quốc. Mặt khác, có thể khẳng định Trung Quốc khó có thể mua được động cơ của Mỹ và các nước Tây Âu khi họ chẳng dại gì "tiếp tay cho đối thủ" nên chắc chắn Bắc Kinh lại phải cậy nhờ đến Moscow­­­­­­. Tuy vậy, ngay cả với Nga bây giờ thì Trung Quốc cũng không dễ dàng đàm phán. Sau khi thấy Bắc Kinh liên tiếp "nhái" lại các loại vũ khí của mình, Moscow đã trở nên cảnh giác, dè dặt hơn trong các hợp đồng bán vũ khí nhỏ, lẻ. Ví dụ như trong các năm 2006 và 2009, Nga thẳng thừng từ chối đề nghị mua 14 chiếc Su-33 vì không muốn "tiếp tay" cho Trung Quốc đẩy nhanh tốc độ chế tạo "hàng nhái" J-15. Mới đây nhất là Nga đã từ chối bán hệ thống cáp hãm đà hạ cánh của tiêm kích trên hạm cho Trung Quốc. Ngoài ra, nếu so sánh với Mỹ, các thế hệ động cơ hiện tại của Nga cũng chưa theo kịp tiêu chuẩn công nghệ, đặc biệt là về kích thước và độ ồn. Độ lớn và cấu trúc của của động cơ dẫn đến hệ thống phản lực và ống dẫn khí cồng kềnh cho nên các loại máy bay của Nga đều có khoang động cơ rất lớn, thậm chí cửa ra của động cơ nối với ống xả phản lực rộng đến hàng mét dẫn đến máy bay rất to và cồng kềnh. Vì thế nếu Trung Quốc có mua được động cơ của Nga cũng vẫn phải cải tiến cho phù hợp với ngoại hình tổng quan phẳng và dẹt theo tiêu chuẩn máy bay tàng hình tiên tiến. Minh họa máy bay ném bom chiến lược H-9 Trung Quốc Với các động cơ thế hệ WS-10 Trung Quốc mới chế tạo, dùng để sản xuất máy bay chiến thuật vẫn chưa tạo nên sự yên tâm tuyệt đối, chưa tính đến máy bay ném bom tầm xa chiến lược. Điều này có thể được hiểu qua sự bất đồng về thời điểm ra mắt máy bay chiến đấu tàng hình J-20 của các nhà quân sự Trung Quốc. Vì vậy, tuy đặt ra các tiêu chí rất cao về độ cao, tốc độ và tầm bay nhưng không có gì bảo đảm động cơ Trung Quốc có đủ độ tin cậy để đạt được các tiêu chí đó, rất dễ gây nên tình trạng "đầu voi, đuôi chuột". Với những khó khăn chồng chất như thế, trong tương lai, có thể phải đến thập niên thứ 3 của thế kỷ này Trung Quốc mới chứng kiến sự hiện diện của H-9 và không rõ lúc đó so với máy bay tương tự của Nga - Mỹ thì máy bay ném bom chiến lược tầm xa này còn giữ được những lợi thế nào.

>> Tiêm kích thế hệ 5 của Hàn Quốc giống J-20 ?

Theo tuyên truyền của tờ Phương Đông (dẫn lời báo Hàn Quốc?-PV) máy bay J-20 Trung Quốc phù hợp với môi trường công nghệ của châu Á hiện nay, tính cơ động là chính, tính tàng hình là phụ. >> Kỷ nguyên mới : Kỉ nguyên của tiêm kích thế hệ 6 >> Sức mạnh tiêm kích thế hệ 5 (kỳ 2) Phương án máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm KFX200 của Hàn Quốc. Theo truyên truyền của tờ Phương Đông ngày 11/6, trang mạng quân sự Hàn Quốc “Diễn đàn Không quân Shilla” có bài viết phân tích về tính năng và triển vọng phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm KFX200 mới được Hàn Quốc công bố. Bài viết cho rằng, đối với Hàn Quốc, chương trình KFX200 (kiểu máy bay thông thường hạng nhẹ) cơ bản phù hợp với nhu cầu của Hàn Quốc. Tham khảo kinh nghiệm chương trình máy bay chiến đấu Shin shin Nhật Bản, xuất phát từ độ hoàn thiện của máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm và sự bảo hộ công nghệ, trong ngắn hạn Mỹ sẽ không bán cho đồng minh công nghệ lõi máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm. Trong khi đó báo Trung Quốc tự tin khi nói rằng, máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Trung Quốc phù hợp hơn với môi trường sử dụng của châu Á (?-PV). Trên cơ sở đó, Hàn Quốc cần tham khảo kinh nghiệm của Trung Quốc, dựa trên công nghệ hiện có, thông qua nâng cấp tích hợp có hiệu quả, phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm có tính cơ động là chính, bỏ qua một phần tính năng tàng hình. Theo bài báo, thứ nhất, máy bay chiến đấu tàng hình thông thường hạng nhẹ phù hợp với nhu cầu trang bị của Hàn Quốc. Hàn Quốc là một nước châu Á coi trọng phát triển trang bị không quân không thua gì bất cứ nước nào trong khu vực. Năm 2010, Hàn Quốc đã sở hữu lô máy bay chiến đấu ném bom F-15K đầu tiên do Mỹ chế tạo. Sau khi có được khả năng tấn công không đối đất tầm xa mạnh nhất khu vực Đông Bắc Á, gần đây Hàn Quốc lại đưa ra chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm KFX200 được nâng cấp hệ thống. KFX200 Hàn Quốc. Điều khác biệt so với Nhật Bản là, chương trình máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Hàn Quốc ngay từ khi bắt đầu đã dựa vào phát triển máy bay chiến đấu hạng nhẹ, chỉ nghiên cứu có hạn về máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm hạng nặng, dự trữ công nghệ phục vụ cho nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu hạng nhẹ. Nhìn vào góc độ công nghệ, sự lựa chọn này của Hàn Quốc là đúng đắn. Nhìn vào quá trình Nhật Bản nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu Shin shin, cho dù là đồng minh tin cậy của Mỹ, không những không giành được công nghệ máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm tiên tiến, hoàn thiện của Mỹ, hơn nữa do Mỹ muốn loại bỏ đối thủ cạnh tranh vũ khí trang bị, trong quá trình nghiên cứu phát triển, Nhật Bản thậm chí còn chịu sức ép nghiêm trọng từ Mỹ. Theo đó, nhìn vào khả năng công nghệ hàng không có hạn, Hàn Quốc xác định máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm là máy bay hạng nhẹ, trên cơ sở đó, một mặt có thể bảo đảm hoàn thành chương trình khi ít nhận được sự hỗ trợ công nghệ từ bên ngoài, mặt khác cũng có thể phối hợp khả năng chiến đấu với máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư hiện có tính năng còn tốt, bảo đảm tận dụng có hiệu quả nhất nguồn lực quốc phòng. Trước đó, Hàn Quốc phải giải đáp một câu hỏi gai góc nhất, đó là trong tình hình không thể chỉ dựa vào sức mạnh công nghệ trong nước để hoàn thành nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, trong các phương án máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm hiện có trên thế giới, loại nào có thể để Hàn Quốc tham khảo nhiều hơn? Báo Phương Đông nói rằng: Câu trả lời là Trung Quốc. Mô hình máy bay chiến đấu KFX của Hàn Quốc. Thứ hai, máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Trung Quốc phù hợp với môi trường sử dụng của châu Á (?-PV), so sánh tính năng công nghệ đơn thuần, có thích hợp với môi trường sử dụng hay không mới là tiêu chuẩn cơ bản nhất đánh giá một loại trang bị có thành công hay không. Đối với máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, trong các chương trình nghiên cứu phát triển hiện có, J-20 của Trung Quốc chắc chắn là máy bay chiến đấu thích hợp với môi trường sử dụng của thế kỷ châu Á. Điều cần chỉ ra là, môi trường sử dụng ở đây nghiêng hơn về “môi trường công nghệ” truyền thống, chứ không phải “môi trường tác chiến”. Mọi người đều biết, riêng về môi trường tác chiến của máy bay chiến đấu, châu Á và các khu vực khác của thế giới hoàn toàn không có sự khác biệt rõ rệt. Nhưng môi trường công nghệ lại hoàn toàn khác. Cùng với việc Trung Quốc phát triển thành công máy bay chiến đấu J-20, Đông Bắc Á trở thành khu vực thứ ba thế giới có chương trình nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, sau Bắc Mỹ, Đông Âu. Nhưng, điều cần chỉ ra là, môi trường công nghệ của khu vực Đông Bắc Á về tổng thể lạc hậu so với Bắc Mỹ và Đông Âu. Vì vậy, ở khu vực này, trong bất cứ cuộc xung đột nào, máy bay chiến đấu quá tiên tiến đều khó được cả bên tấn công và bên phòng thủ ứng dụng có hiệu quả. Máy bay chiến đấu tàng hình J-20 của Trung Quốc. Thành tựu của J-20 ở chỗ, tính năng công nghệ và quá trình phát triển của nó hoàn toàn được tiến hành khi thao khảo môi trường sử dụng khách quan của Đông Bắc Á. J-20 mặc dù về tổng thể giữ được đặc điểm công nghệ nhất định của F-22, nhưng đã tái điều chỉnh tiêu chuẩn “5S” do Mỹ xác lập và đã tiến hành chọn lựa thích hợp, từ đó đồng thời đã bảo đảm được tính khả thi và tính tiên tiến của máy bay chiến đấu J-20. Đối với Hàn Quốc, điều quý nhất từ kinh nghiệm của Trung Quốc là, cần làm rõ khách quan giá trị thực của máy bay chiến đấu trong tương lai gần, không chạy theo mù quáng, nghiên cứu phát triển được máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm phù hợp với nước mình và môi trường sử dụng của châu Á. Xét tới điều đó, tham khảo kinh nghiệm của Trung Quốc, nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm lấy tính cơ động làm chính, tính tàng hình làm phụ là phù hợp nhất với con đường phát triển của Hàn Quốc. Thứ ba, Hàn Quốc có thể học hỏi kinh nghiệm của Trung Quốc phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm lấy tính cơ động làm chính, lấy tính tàng hình làm phụ.(Hiện máy bay J-20 của Trung Quốc mới đang ở giai đoạn thử nghiệm, động cơ chính của loại phản lực này nhiều khả năng vẫn là động cơ do Nga chế tạo - PV) Nhìn vào ý tưởng máy bay chiến đấu KFX200 được Hàn Quốc công bố hiện nay, nó rất giống máy bay chiến đấu J-20 thu nhỏ, tiêu chí nổi bật nhất chính là trên ống hút gió có lắp một cặp cánh vịt. Mô hình máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm KFX200 của Hàn Quốc. Mọi người đều biết, cánh con vịt cải thiện đáng kể tính cơ động cho máy bay chiến đấu, nguồn gốc nghiên cứu phát triển nó có thể tìm hiểu các loại máy bay của Đức Quốc xã cuối thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ hai. Nhưng, dựa vào quan điểm của Mỹ, cánh vịt tác động tiêu cực rất lớn đến tính năng tàng hình, sẽ trở thành nguồn phản xạ rất lớn dễ bị radar phát hiện. Nhưng, vấn đề ở chỗ, F-22 và F-35 của Mỹ đều không áp dụng cánh con vịt, tính năng tàng hình của chúng không chỉ chưa thể đạt tiêu chuẩn, mà việc theo đuổi quá mức tính năng tàng hình đã có ảnh hưởng đến tính năng tổng thể của máy bay chiến đấu. Xét theo đó, Trung Quốc lần đầu tiên áp dụng cánh vịt trên máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm, thực chất là xác lập cho J-20 tiêu chuẩn công nghệ lấy tính cơ động làm chủ, tính tàng hình là phụ. Trong khi đó, chương trình KFX200 của Hàn Quốc rõ ràng đã tham khảo tư tưởng thiết kế của Trung Quốc. Nhưng lúc này Hàn Quốc phải chú ý một chi tiết công nghệ then chốt, đó là mặc dù trong nghiên cứu phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Trung Quốc và Mỹ, tồn tại quan điểm khác nhau về tính năng tàng hình, nhưng đều cho rằng máy bay chiến đấu cần đồng thời có khả năng tuần tra siêu âm và siêu cơ động. Máy bay chiến đấu F-22 của Mỹ. Trong khi đó, việc bố trí cánh vịt mặc dù giúp cải thiện tính năng cơ động của máy bay chiến đấu, nhưng nếu muốn bảo đảm khả năng tuần tra siêu âm, thì phải có động lực (của động cơ) lớn hơn, mà điều này đối với Trung Quốc và Hàn Quốc (hai nước có trình độ động cơ đều hạn chế), chắc chắn là một thách thức to lớn. Vì vậy, trong tình hình chưa thể được đảm bảo đầy đủ động cơ như Trung Quốc, Hàn Quốc cần thận trọng tham khảo kinh nghiệm phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Trung Quốc. Máy bay chiến đấu J-20 Trung Quốc bay thử. (Nguồn:: Báo Giáo Dục VN)

>> Trung Quốc tăng cường khả năng vận tải hàng không

Không quân Trung Quốc sẽ thực hiện phương châm “kết hợp quân-dân, kết hợp thời bình-thời chiến, nòng cốt tại quân, chủ thể tại dân”. Trung Quốc tăng cường khả năng vận tải hàng không. Tân Hoa xã cho biết, ngày 28/5, hội nghị “Nghiên cứu chuyên đề cải cách mô hình vận tải hàng không Không quân” đã tổ chức tại Khai Phong, Hà Nam, Trung Quốc. Nguồn tin từ hội nghị cho biết, Không quân Trung Quốc sẽ tăng cường xây dựng khả năng vận tải hàng không theo phương châm “kết hợp quân-dân, kết hợp thời bình-thời chiến, nòng cốt tại quân, chủ thể tại dân”. Lãnh đạo Cơ quan vận tải giao thông quân sự của Không quân Trung Quốc cho biết, hiện nay khả năng vận tải hàng không của Quân đội Trung Quốc nói chung chưa đủ mạnh, trong khi vận tải hàng không dân dụng phát triển rất nhanh. Vì vậy, rất cần thiết khai thác tiềm lực vận tải hàng không dân dụng, mở rộng phạm vi sử dụng khả năng vận tải hàng không dân dụng, kiện toàn, hoàn thiện hệ thống pháp quy động viên, nắm chắc việc xây dựng lực lượng máy bay dự bị hàng không dân dụng, tích cực quán triệt yêu cầu quốc phòng trong hạ tầng cơ sở hàng không dân dụng, không ngừng thúc đẩy dung hợp sâu sắc giữa nguồn lực thông tin, bảo đảm trang bị, đội ngũ nguồn nhân lực, đẩy nhanh xây dựng phát triển vận tải hàng không. Máy bay vận tải IL-76 của Không quân Trung Quốc từng tham gia nhiệm vụ đưa người Hoa từ Libya về Trung Quốc. Trước đó, Bộ Hậu cầu của Không quân Trung Quốc tích cực tìm kiếm vận dụng phương pháp mô hình khả năng vận tải dân dụng, trên nền tảng đi sâu điều tra nghiên cứu các đơn vị như lực lượng chủ chốt, sân bay hàng không dân dụng, doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng, viện nghiên cứu khoa học, sửa chữa, hoàn thiện tiêu chuẩn pháp quy vận tải hàng không; làm rõ các loại hình nhiệm vụ sử dụng khả năng vận tải hàng không dân dụng như nhiệm vụ huấn luyện chiến thuật, cứu hộ cứu nạn, chống khủng bố, bảo vệ sự ổn định; năm 2011, thử nghiệm sử dụng nhân viên, vật tư và trang bị của lực lượng vận tải hàng không dân dụng, đã tích lũy được kinh nghiệm nhất định; đã xây dựng Trung tâm nghiên cứu phát triển, thử nghiệm trang bị bảo đảm vận tải quân sự hàng không, và đã sơ bộ hình thành hệ thống nghiên cứu phát triển liên quan. Bước tiếp theo, hệ thống hậu cần của Không quân Trung Quốc sẽ tìm cách thành lập lực lượng máy bay vận tải hàng không dự bị ở các công ty hàng không lớn quốc doanh, cử đại diện quân đội tham gia, tiếp tục hoàn thiện cơ chế pháp quy liên quan, xây dựng tiêu chuẩn tổ chức biên chế, huấn luyện và sử dụng, tăng cường khả năng vận tải hàng không thống nhất giữa quân đội và địa phương. Ý tưởng máy bay vận tải cỡ lớn của Không quân Trung Quốc (ảnh từ internet)

>> So sánh Su-27/30 của Việt Nam và Trung Quốc

Cùng chủng loại, giống nhau cơ bản về tính năng nhưng Su-27/30 của Việt Nam chỉ tập trung sức mạnh vào một số nhiệm vụ chứ không đa dạng như nguyên bản. Trên đây là nhận định của ông Andrei Chang, một chuyên gia quân sự gốc Hoa mang quốc tịch Canada. Ông là một cây bút kỳ cựu của Tạp chí quân sự Khán Hòa có trụ sở tại Canada, từng có nhiều bài viết về dòng máy bay Sukhoi có trong biên chế của Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc của ông Andrei Chang: Trong biên chế Không quân Việt Nam có khoảng 12 chiếc Su-27SK và 4 chiếc Su-27UBK, Trung Quốc có khoảng 78 chiếc Su-27SK nhập khẩu trực tiếp từ Nga và không có chiếc Su-27UBK nào. Đối với biến thể Su-30, Trung Quốc có trong biên chế khoảng 76 chiếc Su-30MKK, một biến thể Su-30MK phát triển riêng, ngoài ra, không quân hải quân nước này còn sở hữu 24 chiếc Su-30MK2. Tính đến năm 2012, Không quân Việt Nam sẽ có khoảng 32 chiếc Su-30MK2, biến thể được thiết kế cho nhiệm vụ đánh biển. Xét ở tiêu chí số lượng, Không quân Trung Quốc đang có sự áp đảo, tuy nhiên, ông Andrei Chang nhận định lợi thế không hoàn toàn thuộc về Trung Quốc. Cùng chủng loại, giống nhau cơ bản về tính năng nhưng có sự khác biệt đáng kể trong trang bị vũ khí giữa các tiêm kích Su-30MK2 của Việt Nam và Trung Quốc. Các hợp đồng mua sắm tiêm kích dòng Su-27/30 giữa Trung Quốc và Việt Nam với Nga có khá nhiều điểm khác nhau, đầu tiên là phương thức thanh toán, sau đó là một số khác biệt trong thiết kế. Trong khi Trung Quốc gần như phải thanh toán 100% cho các hợp đồng mua máy bay bằng USD, các hợp đồng với Việt Nam lại hoàn toàn ngược lại. Theo đó, hợp đồng mua 4 chiếc Su-30MK2 đầu tiên của Việt Nam trị giá 110 triệu USD, trong đó 70% giá trị hợp đồng được thanh toán bằng hình thức trao đổi hàng hóa, Việt Nam chỉ phải trả 30% giá trị bằng ngoại tệ. Tuy nhiên, đó chưa phải là điều quan trọng nhất, 4 chiếc Su-30MK2V được chuyển giao cho phía Việt Nam là một biến thể tương tự Su-30MKK của Trung Quốc nhưng các máy bay này lại được thiết kế cho nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, phần mềm tấn công của 4 máy bay này không được cài đặt mang tên lửa chống hạm. Hy sinh khả năng đa nhiệm, tập trung vào nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không sẽ tạo nhiều lợi thế cho Việt Nam trước một cuộc tập kích đường không nếu có. Theo một nguồn tin chưa được xác nhận từ Nga, Việt Nam đã hy sinh khả năng đa nhiệm của Su-27SK mà chỉ tập trung vào nhiệm vụ không đối không nhằm tạo nên lợi thế trước lực lượng không quân hùng hậu của đối phương. Do chỉ tập trung vào nhiệm vụ chiếm ưu thế trên không, hoặc không đối hải chứ không hoàn toàn đa dạng như nguyên bản, các máy bay Su-27, Su-30MK2 của Việt Nam sẽ có nhiều lợi thế hơn, ông Chang nhận định. Ông Chang lưu ý thêm, trong biên chế Không quân Việt Nam có hai chiếc Su-27PU được nhận trực tiếp từ Không quân Nga (bồi thường cho 2 chiếc Su-27SK bị rơi trên đường vận chuyển đến Việt Nam). Hai chiếc này chắc chắn có nhiều khác biệt so với các biến thể xuất khẩu. Đến năm 2008, Việt Nam tiếp tục đặt hàng thêm 6 chiếc Su-30MK2V vào năm 2008, năm 2009 tiếp tục đặt hàng thêm 8 chiếc và đợt đặt hàng lớn nhất gần đây là 12 vào năm 2010. Tất cả các hợp đồng nói trên dự kiến sẽ chuyển giao đầy đủ cho Việt Nam vào năm 2012. Những cải tiến nhỏ trong Su-30MK2 của Việt Nam là gì đang thu hút sự chú ý đặc biệt từ các chuyên gia quân sự nước ngoài. Vấn đề được ông Chang lưu tâm là có sự khác biệt lớn nào giữa các máy bay Su-30MK2 của Việt Nam và Trung Quốc hay không? Nguồn tin công nghiệp hàng không Nga chỉ tiết lộ, Su-30MK2 của Việt Nam chỉ có vài “cải tiến nhỏ”, vậy cải tiến nhỏ ở đây là những gì? Ông Chang cho rằng, những cải tiến nhỏ có thể cho phép máy bay Su-30MK2 của Việt Nam mang nhiều vũ khí hiện đại hơn so với Su-30MK2 của Trung Quốc, nhiệm vụ của các máy bay này là tập trung cho không đối hải. Theo ông Chang, đường lối quân sự của Việt Nam chủ yếu tập trung vào nhiệm vụ ngăn chặn và phòng ngự. Một cuộc tấn công quân sự nhắm vào Việt Nam sẽ chỉ đến từ đường không hoặc đường biển, tập trung sức mạnh của các tiêm kích vào hai nhiệm vụ chính nói trên sẽ cho phép Việt Nam xây dựng một thế trận phòng ngự hiệu quả. Với một lực lượng không quân nhỏ, ngay cả khi số lượng máy bay chiến đấu tiên tiến khá ít ỏi, nhưng nếu sử dụng đúng cách vẫn tạo ra một hiệu quả chiến đấu mạnh mẽ, đặc biệt nếu các máy bay này có khả năng tích hợp các hệ thống vũ khí hiện đại, ông Chang bình luận. Ông Chang nhận định thêm, xét về đơn giá, Việt Nam đã mua máy bay Su-27SK với giá khoảng 31,5 triệu USD/chiếc. Đơn giá này cao hơn khoảng 3 triệu USD so với giá bán cho các quốc gia khác. Điều này có thể nhận định rằng các máy bay này có nhiều thiết bị hiện đại hơn mặc dù buồng lái vẫn theo kiểu những năm 1980. Có sự khác biệt khá lớn về nguồn gốc các vũ khí trang bị cho Su-27/30 của Việt Nam và Trung Quốc, trong ảnh một tên lửa hành trình đối đất Kh-29T đang được gắn lên cánh Su-27SK của Không quân Việt Nam. Đối với máy bay Su-30MK2, sau khi thực hiện đầy đủ các hợp đồng, Việt Nam là quốc gia có nhiều máy bay Sukhoi nhất ở Đông Nam Á và đứng thứ 3 ở khu vực châu Á, sau Trung Quốc và Ấn Độ. Sukhoi đã quyết định thành lập một trung tâm các máy bay Sukhoi tại Việt Nam để tiện cho việc bảo dưỡng cho Không quân Việt Nam và cả khu vực. (Thông tin này vẫn chưa được kiểm chứng vì theo một số nguồn tin, trung tâm nói trên đặt tại Malaysia. Trong khi đó, các máy bay Su-27SK, Su-30MK2 của Trung Quốc phải thực hiện các hoạt động bảo dưỡng gián tiếp qua Ukraine (do sao chép bất hợp pháp Su-27 để chế tạo J-11). Tương lai Trung Quốc phải tự bảo dưỡng các máy bay của mình, ngay cả những hoạt động sửa chữa lớn đều phải tự thực hiện. Bên cạnh đó, sự thay đổi trong tương lai của các máy bay Su-27, Su-30MK2 của Việt Nam chủ yếu đến từ hệ thống vũ khí. Các máy bay Su-30MK2 của Việt Nam và Trung Quốc đều có khả năng mang tên lửa chống tàu Kh-31A, tên lửa hành trình không đối đất Kh-29TE tầm bắn 30km. Về vũ khí không đối không, cả hai bên đều được trang bị tên lửa không đối không tầm ngắn R-73, tên lửa không đối không tầm trung R-27. Trong khi Trung Quốc phải nhập khẩu tên lửa R-27T/R từ Ukraine thì Việt Nam lại được nhập khẩu các tên lửa này trực tiếp từ Nga. Loại tên lửa không đối không tầm trung hiện đại R-77 không được Nga bán cho cả hai bên. Kết thúc bài viết của mình, ông Chang kết luận, lợi thế về số lượng đang nằm trong tay Trung Quốc nhưng lợi thế về sự đa dạng trong lựa chọn vũ khí hiện đại lại thuộc về Việt Nam. Chỉ tập trung sức mạnh vào nhiệm vụ không đối không hoặc không đối hải có vẽ lỗi thời với xu hướng đa nhiệm của thế giới nhưng xét trên đường lối quân sự và những đối thủ tiềm tàng của Việt Nam thì đây là một lối đi hết sức đúng đắn, cho phép một số lượng máy bay khiêm tốn có thể bẽ gãy các đợt tấn công bằng đường không hay đường biển của đối phương.

>> Tìm hiểu máy bay tiêm kích J-10 của Không quân Trung Quốc

Ngày 5 tháng 1 năm 2007 tại Bắc Kinh đã diễn ra một sự kiện, sự kiện này đã được toàn bộ ngành hàng không mong đợi nhiều năm – chính thức công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng về một loại máy bay tiêm kích phản lực mới nhất của Trung Quốc (Chengdu J-10) (Phương tây đặt cho tiêm kích này cái tên là Vigorous Dragon). Trên thực tế, khi gỡ bỏ mọi bức mành bí mật, có thể nhận thấy rằng, J-10 hoàn toàn không phải là kiệt tác của trí tuệ các kỹ sư Trung Quốc như các nguồn tin chính thức của Trung Quốc thông báo, mà hoàn toàn là một sản phẩm được hình thành từ các hoạt động thương mại. Theo thông báo của những sỹ quan đại diện cho lực lượng Không quân Trung Quốc, máy bay tiêm kích mới này có thể thực hiện những nhiệm vụ chiến đấu, thống trị bầu trời không thua kém các máy bay chiến đấu F-16C của Mỹ hoặc Mirage 2000 của Pháp. Trong đoạn băng video ngày 5 tháng 1 2007 quay lại cảnh những chiếc bay bay Chengdu J-10 bay trong chương trình quảng cáo với những pha nhào lộn ngoại mục, quá trình phóng tên lửa và bay trong đội hình diễu hành. Nhận thấy rõ ràng, nhờ có cấu trúc thiết kế khí động học ở đẳng cấp cao, có trọng tải hợp lý, đồng thời được trang bị động cơ đẩy mạnh, chiếc máy bay tiêm kích đời mới này của Trung Quốc có được khả năng cơ động rất cao, đồng thời có tốc độ cất cánh tối ưu nhất. Với mục tiêu làm giảm trọng lượng, trên máy bay tiêm kích đã ững dụng những công nghệ vật liệu mới nhất, như vật liệu composit tổng hợp, đồng thời lắp đặt nhưng bộ phận và trang thiết bị có cấu trúc nhỏ gọn hợp lý và khối lượng nhẹ. Dự án Lavi - B2 của Israel Lịch sử phát triển của Chengdu J-10 được bắt đầu vào khoảng giữa những năm 1980-х , khi nền công nghiệp sản xuất máy bay của Trung Quốc đối mặt với vấn đề phải có phương án đáp trả tương xứng với việc xuất hiện trong biên chế của lực lượng không quân Liên bang Xô viết loại máy bay MIG – 29 và SU-27. Thiết kế thế hệ máy bay mới vào năm 1986 được giao cho Viện nghiên cứu hàng không №611 thành phố Thành Đô, đồng thời việc chế tạo máy bay cũng được giao cho công ty chế tạo máy bay Chengdu Aircraft Industrial Company ( CA-IC) cũng nằm tại thành phố này. Trong giai đoạn này dự an được mang mã số " Dự án 8610”. Hiện nay công bố chính thức trên phương tiện thông tin đại chúng rằng nền công nghiệp sản xuất máy bay của Trung Quốc đứng hàng thứ 4 trên thế giới (sau Mỹ, Nga và Pháp), có khả năng tự chế tạo máy bay chiến đấu hiện đại. Nhưng, những tuyên bố hùng hồn về sự phát triển độc lập của chương trình Chengdu J-10, cũng có nhiều thời điểm tạo ra những chỉ trích gay gắt đối với nguồn thông tin chính thống này.  Một trong những hòn đá to nhất ném vào khu vườn hàng không của Trung Quốc, đó là sự giống nhau giữa Chengdu J-10 với máy bay tiêm kích của Israel Lavi, nhưng trên phương tiện thông tin đại chúng, thông báo chính thức của Trung Quốc hoàn toàn bác bỏ điều nay, nhưng sự giống nhau từ phía bên ngoài cả về hinh dáng lẫn kích thước có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Một cách gián tiếp, việc bán một số các công nghệ phát triển máy bay tiêm kích Lavi đã được thừa nhận khi Bộ trưởng Quốc phòng Israel Larry David, trong một cuộc phỏng vấn "Press Assosheyted" thông báo rằng một số công nghệ vẫn đã được chuyển giao cho người Trung Quốc. Theo tuyên bố của một chuyên gia độc lập thuộc Trung tâm phân tích Hồng Công KANWA Andrew Chan, vào năm 1986, một nhóm chuyên gia trong lĩnh vực hàng không quân sự Israel đã có một thời gian rất dài có mặt ở Thành Đô. Trong giai đoạn đó, chương trình phát triển máy bay chiến đấu Lavi của Israel bị kìm hãm do vấn đề tài chính. Xin nhắc lại là vào nửa đầu những năm 1980-x, hàng không quân sự Israel bắt đầu các nghiên cứu của mình với mục tiêu, sử dụng những công nghệ hàng không tiên tiến áp dụng cho máy bay F16A?B, chế tạo cho lực lượng không quân nước mình máy bay tiêm kích, có những tính năng kỹ chiến thuật hơn hẳn F16 của Mỹ. Giai đoạn đầu tiên của dự án được sự hỗ trợ đáng kể về công nghệ và tài chính từ phía Mỹ, nhưng khi chương trình Lavi đạt đến giai đoạn thử nghiệm, người Mỹ mới hiểu ra rằng, họ đang tự sinh cho mình một đối thủ cạnh tranh đáng gờm.  Với lý do lo ngại về khả năng có thể tái xuất loại máy bay này cho các chế độ không thân thiện với các nhà nước châu Âu, nguồn hỗ trợ từ phía Mỹ bị đóng cửa. Mục tiêu của Mỹ là hủy bỏ hoàn toàn dự án của Israel nhằm bảo vệ nền công nghiệp hàng không nước mình. Không có sự ủng hộ tài chính, Israel không tiếp tục phát triển chương trình Lavi và chương trình máy bay tiêm kích này chính thức bị đóng lại vào năm 1987. Chính sự cố này, có thể đã mở ra một lối ngầm, mà qua đó, các giải pháp công nghệ riêng biệt được bán cho Trung Quốc. Khi thiết kế cấu hình khí động học vỏ ngoài của máy bay Chengdu J-10, các kỹ sư hàng không của Israel đã giúp đỡ các chuyên gia Trung Quốc thiết kế hệ thống một loạt các trang thiết bị trên thân máy bay, và đặc biết, giúp đỡ thiết kế hệ thống điện tử điều khiển từ xa máy bay. Để trả lời, Trung Quốc đã nhận trách nhiệm theo 3 điểm: 1- Không bán máy bay tiêm kích thế hệ mới cho kẻ thù hoặc kẻ thù tiềm năng của Israel. 2- Cho phép Israel toàn quyền sử dụng những giải pháp công nghệ do Trung Quốc phát triển (có sự có mặt của các nhà khoa học Israel). 3- (điều quan trọng nhất) Trung Quốc và Israel là hai đối tác có quyền tương đương nhau trong các hoạt động thương mại bán sản phẩm máy bay tiêm kích đánh chặn cho các nước thuộc thế giới thứ 3. Đương nhiên, điều khoản cuối cùng của thỏa thuận, theo ý kiến của các chuyên gia, đã mang trong nội dung 1 hiểm họa cho các kế hoạch xuất khẩu máy bay của Mỹ. Và áp lực từ phía Mỹ lập tức tăng lên, từ những năm đầu của thập kỷ 1990-x, sự hợp tác công nghệ quân sự của Israel và Trung Quốc càng ngày càng thu ngắn lại. Trong điều kiện quá khó khăn như vậy, Trung Quốc bắt buộc phải tìm kiếm đối tác mới. Vào năm 1994, kết nối vào chương trình phát triển máy bay tiêm kích J-10 Chengdu một kẻ thù tiềm năng cũ của Trung Quốc, nhưng lại là đối tác chiến lược ngày nay về khoa học công nghệ quân sự - nước Nga. Vì vậy, có thể nói, Chengdu J-10 thật sự là một sản phẩm của sự hợp tác công nghê quốc tế đa phương hóa. Theo thông báo của tạp chí Nga " Vũ khí xuất khẩu” thời gian chế tạo nguyên mẫu đầu tiên Chengdu J-10 kết thúc vào cuối năm 1993, cất cánh lần đầu tiên vào không trung khoảng giữa năm 1994 và 1996, đồng thời máy bay được lắp động cơ phản lực của Nga. Vào năm 1996 xuất hiện nguyên mấu thứ hai Chengdu J-10 02, nhưng nguyên mẫu này đã bị rơi trong một tai nạn hàng không khi bay thử nghiệm. Cũng vào thời gian này, người Trung quốc đã chế tạo bộ khung máy bay để thử nghiệm độ vững chắc và tin cậy của máy bay. Mẫu thứ 3 được chế tạo và cất cánh vào năm 1998, là chiếc máy bay đầu tiên được trang bị đầy đủ vũ khí. Cũng vào năm đó, các mẫu máy bay thử nghiệm J-10 -04, J-10 05, J-10 06 cũng được lần lượt đưa vào bay thử nghiệm. Đến cuối năm 2000, các máy bay J-10 bay thử nghiệm được hơn 140 giờ bay, vào năm 2002 Trung Quốc tiếp tục chế tạo thêm J-10 07 đến J-10 09, sau đó là J-10 10 đến J-10 16. Chiếc đầu tiên cất cách vào ngày 28 tháng 7 năm 2002. Vào đầu năm 2003, mười chiếc máy bay này được đưa đến Quân khu Nam Kinh để thử nghiệm thực tế tại đơn vị chiến đấu. vào năm 2005, máy bay J-10 chính thức được biên chế vào lực lượng không quân Trung Quốc. Cũng vào năm đó, đơn vị không quân tác chiến đầu tiên được biên chế máy bay Chengdu J-10 đã sẵn sàng – sư đoàn không quân số 44 đóng quân tại tỉnh Tứ Xuyên. Đên thời điểm hiện tại, lực lượng không quân Trung Quốc có khoảng 70 chiếc máy bay Chengdu J-10. Để cung cấp đầy đủ theo yêu cầu, không quân Trung Quốc, đã có kế hoạch sản xuất khoảng 300 chiếc máy bay J-10A. Tiêm kích Chengdu J-10A Khoảng năm 2000, hàng không quân sự Trung Quốc bắt đầu phát triển máy bay hai người lái huấn luyện Chengdu J-10B, vào ngày 26 tháng 12 năm 2003, máy bay hai người lái huấn luyện lần đầu tiên cất cánh. Hiện nay, Trung Quốc dự kiến trên cơ sở máy bay huấn luyện, sẽ chế tạo máy bay tiêm kích ném bom.Viện nghiên cứu không quân №611 kết thức phác thảo dự kiến 2 mấu máy bay J-10 mới, khác các mẫu trước đây khả năng giảm độ phản xạ hiệu dụng nhằm thu nhỏ khả năng phát hiện mục tiêu (mẫu thứ 1 - phần mũi của thân máy bay được thiết kế theo mô hình công nghệ tàng hình steath, đồng thời tăng thêm động cơ, đó là phác thảo mẫu thứ 2 với hai động cơ phản lực). Như vậy rõ ràng rằng Trung Quốc đang lần lượt phát triển mẫu máy bay mới từ mục tiêu ban đầu là chế tạo máy bay có khả năng chiếm lĩnh ưu thế trên không, tiến đến có khả năng sử dụng hiệu quả vũ khí lớp " không trung – mặt đất (nước)”, và trong tương lai gần sẽ phát triển thành máy bay tiêm kích đa nhiệm có sử dụng công nghệ steath để giảm độ phản xạ hiệu dụng, giảm khả năng phát hiện của radar ( khả năng phát hiện ở mức độ thấp). Chengdu J-10A là máy bay siêu âm một chỗ ngổi một động cơ phản lực tiêm kích, được thiết kế theo mô hình khí động học " Con vịt” với cánh mũi nhỏ có trục quay trọng tâm gắn ở phía trước (canard), hai cánh tam giác với các cánh cản có trục quay phía trước, điểm đặc biệt cho phép máy bay có khả năng cơ động cao hơn. Một cánh đuôi thẳng đứng với cánh cản điều hướng và ống hút không khí có thể điều chỉnh được nằm ở phía dưới bụng máy bay. Một phần tổ hợp của cánh máy bay hình tam giác, phía gần thân có độ dày tương đối so với độ dày mặt cắt ngang của cánh, giảm dần về phía sau. Độ khoảng 45% sải cánh được gắn kết với phần cánh cản có thể tháo rời, phần cánh cản tháo rời có mặt cắt mỏng hơn và đường uốn cong gấp về phía sau. Bộ phận cánh cản bao gồm có các cánh cản và các ống lót trục xoay cánh cản trên cánh tam giác của máy bay. Sơ đồ kỹ thuật của máy bay Chengdu J-10A Để đảm bảo ổn định hướng trong những lúc bẻ góc tấn công lớn, phía dưới ông phụt phản lực có hai cánh kiểu vây cá. Thân máy bay được chia làm 3 khoang chính. Khoang phía trước bao gồm cabin cách ly độc lập của phi công, radar mạng pha, buồng thiết bị điện tử, họng hút không khí, phận bụng máy bay trước bánh xe đỡ máy bay, đồng thời được lắp đặt cánh nhỏ phía trước dưới buồng lái. Khoang giữa máy bay được bố trí thùng dầu, các bánh chịu nặng của máy bay và đường hành lang ống dẫn không khí cho động cơ.  Phía đuôi máy bay lắp đuôi máy bay với cánh điều hướng, 4 nắp đựng dù hãm máy bay, 2 lườn ngang với vây cánh đuôi. Phía trong lắp đặt động cơ phản lực. Bộ ba càng và bánh máy bay được thu vào thân máy bay, càng và bánh phía trước có 2 bánh, 2 càng và bánh phía sau có một bánh đối xứng nhau. Trên các máy bay mẫu và máy bay sản xuất trước khi đưa vào sản xuất dây chuyền càng chịu lực và bánh phía trước được đóng bằng 2 cánh cửa. Trên các máy bay sản xuất dây chuyền có 3 cánh cửa khoang thu càng máy bay, một cánh cửa phía trước và 2 cánh cửa hai bên. Cấu hình của buồng lái phi công chưa từng có trong ngành hàng không Trung Quốc, kiểu giọt nước lồi lên phái trên và được bọc kính trong suốt, đảm bảo cho phi công có góc nhìn 360o khi bay. Sơ đồ chi tiết máy bay tiêm kích Chengdu J-10A Máy bay tiêm kích Chengdu J-10A được thiết kế phi cân bằng động, do đó có thể đảm bảo khả năng cơ động rất cao. Điều đó đòi hơi hệ thống điều khiển tự động từ xa điện tử với 4 cấp tăng cường dự phòng và máy tính điện tử hiện đại. Hệ thống điện tử thân máy bay, cấu trúc hiện đại của cabin máy bay và hệ thống điều khiển hỏa lực có tính năng kỹ chiến thuật hơn hẳn bất cứ máy bay nào được phát triển bởi công nghiệp hàng không Trung Quốc. Đặc biệt, thông tin về các thông số của chuyến bay và tình hình chiến thuật được hiển thị trên 3 màn hình hiển thị đa chức năng và được chiếu lên bảng chỉ thị nền trên kính chắn gió của mũ phi công.  Máy bay được trang bị hệ thống dẫn đường GPS/INS, máy tính kỹ thuật số tính toán thông số đường bay và hệ thống cảnh báo thông báo máy bay bị chiếu radar ARW9101. Theo đơn đặt hàng của Trung Quốc, tổ hợp "Fazotron-NIIR" đã chế tạo cho máy bay này radar an ten mạng pha đa nhiệm RP -35 "Pearls". Nhà sản xuất khẳng định, radar có khả năng theo dõi một lúc 24 mục tiêu, đồng thời có thể xác định mục tiêu trên mặt đất. Đồng thời ở Trung Quốc cũng hoàn thành phát triển radar của mình JL-10A (theo một số nguồn tin — «mã số 1473») khả năng phát hiện mục tiêu loại tiêm kích lên đến 100 km, có khả năng theo dõi 10 mục tiêu cùng một lúc và khai hỏa tấn công 4 mục tiêu cùng một lúc. Để phát triển khả năng xuất khẩu sau nay, người Trung Quốc có thể sử dụng radar loại N010 « Beetle 10PD », radar Israel IAI Elta EL/M-2023 và radar của Ý Galileo Avionica Grifo 2000, nhưng hai loại radar nay khó có thể mua được do vấn đề chính trị. Động cơ đẩy — động cơ phản lực AL-31FN. Theo hợp đồng thứ nhất giữa "Rosoboronexport" và các nhà sản xuất Trung Quốc, vào năm 2002 – 2004 đã chuyển đến 54 động cơ. Sau đó đã ký kết một hợp đồng xuất khẩu thêm 100 động cơ nữa. Tổng số động cơ người Trung Quốc cần khoảng 250 – 300 động cơ. Người Trung Quốc hy vọng rằng, trong thời gian họ nhập khẩu động cơ từ Nga, họ có thể phát triển và thay thế bằng động cơ sản xuất tại Trung Quốc loại WS-10ATai Hang. Vào năm 2006, xuất hiện thông tin về phiên bản Chengdu J-10, có tên là Super 10. Máy bay này được lắp động cơ thế hệ mới AL-31FN –M1 tăng cường lực đẩy tối đa từ 12550 đến 13500 kgf. Theo các nguồn thông tin khác, , Super 10 — là máy bay tiêm kích được lắp động AL-31 với lực đẩy vecto định hướng góc phụt. Lượng dầu dự trữ trong thân máy bay Chengdu J-10 là 4950 lít. Ngoài ra, dưới cánh và dưới thân máy bay có thể treo thêm các thùng dầu phụ. Để tăng cường bán kính hoạt động và thời gian hoạt động trên không, trên máy bay có lắp thêm thiết bị tiếp dầu trên không. Một trong những mẫu máy bay Chengdu J-10 (J-10 06) được thiết kế theo mẫu này và có thiết bị định vị ống dẫn tiếp dầu trên không. Máy bay đã được thử nghiệm tiếp dầu từ thùng dầu trên máy bay ném bom H-6U (Тu-16) vào năm ngoái tại bãi thử trên sa mạc Gobi. Vũ khí trang bị lắp đặt trên máy bay Chengdu J-10A bao gồm pháo tự động 2 nòng 23 mm, lắp phía dưới thân trên bộ giá treo súng nhẹ. Theo kết cấu trên thân dễ dàng nhận thấy là loại pháo tự động nổi tiếng đã lắp trên MiG 21 và MiG 23. Máy bay có thể mang tới 4500 kg trên 9 móc treo: sáu cái trên cánh, 2 giá dọc theo ống hút không khí và 1 ở chính giữa thân máy bay. Để chiến đấu trên không với các máy bay tiêm kích đối phương, J-10 có thể mang từ 2 đến 4 tên lửa có điều khiển tầm trung, sử dụng radar dẫn đạn PL-11 (mua lisence từ Ý Aspide Mk.1) hoặc PL-12 (SD-10 hay ShanDian-10) do chính Trung Quốc phát triển.  Đối với các cuộc cận chiến, sử dụng tên lửa tầm gần PL-8 với đầu tự dẫn hồng ngoại lisence của Israel Python 3, bố trí ở móc treo phía ngoài cùng của cánh máy bay tam giác, Máy bay có thể sử dụng tên lửa của Nga R-73 và R-77, hoặc sử dụng tên lửa của Mỹ "Saydvinder" và "Sparrow". Tấn công các mục tiêu trên mặt đất, máy bay Chengdu J-10A có thể sử dụng bom rơi tự do hoặc bom có điều khiển (có đầu tự dẫn laser) LT-2 và LS-6, hoặc НАР. Trên biển, máy bay Chengdu được trang bị các loại tên lửa chống tầu sử dụng động cơ nhiên liệu rắn YJ-8K và С-801К, hoặc sử dụng tên lửa hành trình chống tầu С-802 động cơ turbin phản lực. Để tiêu diệt các mục tiêu radar tên lửa phòng không, máy bay Chengdu được trang bị tên lửa tự dẫn YJ-9. Trong mọi trường hợp sử dụng các loại vũ khí điều khiển chính xác lớp không đối đất hoặc không đối hải, máy bay Chengdu theo cấu hình hiện nay cần có thêm thiết bị chỉ thị mục tiêu treo trên thân máy bay hoặc được chỉ thị mục tiêu từ máy bay trinh sát, máy bay không người lái hoặc từ mặt đất (mặt biển). Chương trình Chengdu J-10 tiếp tục phát triển, có cơ sở căn bản từ các mẫu Chengdu J-10 thành công, hàng không quân sự Trung Quốc tiếp tục phát triển mẫu biến thể Chengdu J-10 lắp 2 động cơ đẩy sử dụng trên tầu sân bay. Trong triển lãm hàng không Aero India 2007 có nhắc đến một sự phát triển khác của biến thể Chengdu J-10, thiết kế máy bay tiêm kích, ném bom (Qian Shi-10). Căn cứ vào những kết quả đạt được theo thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng, trong tương lại rất gần, máy bay tiêm kích Chengdu J-10 sẽ là máy bay chủ lực của lực lượng Không quân Trung Quốc, với số lượng máy bay rất lớn theo dự kiến (động cơ nhập khẩu từ Nga và tự chế tạo). Với cơ số vũ khí biên chế rất đầy đủ và rất đa dạng, có thể tác chiến trong nhiều không gian chiến trường, Chengdu J-10 sẽ tham gia tác chiến trong các lực lượng không quân tiêm kích, không quân hải quân và không quân yểm trợ lục quân. Thông số kỹ chiến thuật của máy bay tiêm kích Chengdu J-10 : Kíp lái: 1 Chiều dài: 16,43 m Sải cánh: 9,75 m Chiều cao: 5,43 m Diện tích cánh: 33,05 m Trọng tải rỗng: 9 800 kg Trọng tải mang đầy đủ vũ khí: 18 000 kg Tải trọng cất cánh cực đại: 19 277 kg khối lượng thùng dầu phụ: 2x 624 lit (4 x165 lit) Động cơ: 1 động cơ tuốc bin phản lức Saturn-Cradle AL-31FH hoặc Woshan WS-10A «Taihang» Lực đẩy cực đại: 89,43 kN (7600 kgf) Lực đẩy khi cất cánh: 122,5 kN (12500 kgf) Tốc độ cực đại: 2,0 М Tốc độ hành trình: 1110 km/h Tốc độ hạ cánh: 235 km/h Bán kính hoạt động tác chiến: 800 km Tầm bay xa thực tế: 2 000 km (không tiếp dầu) Trần bay: 18 000 m Lực đẩy – tải trong T/W : 0,69 (khi cất cánh với khối lượng là 18000kg) Vũ khí trang bị Pháo tự động: 1 x 2 23mm Giá móc treo: 11 ( 3 giá treo dưới cánh và 5 giá treo dưới thân) Tải trọng vũ khí trang bị: 7 260 kg các loại vũ khí trang bị:  Tên lửa:  Không đối không : PL-8, PL-9, PL-11, PL-12, P-27 và Р-73 Không đối đất – hải: PJ-9, YJ-8K, YJ-9K, 90 mm rốc két НАР Bom điều khiển (LT-2, LS-6) và bom thả rơi tự do Tải trọng tác chiến: Chiếm lĩnh ưu thế bầu trời và đánh chặn: Tên lửa: 4x PL-11 hoặc PL-12 MRAAM + 2x PL-8 SRAAM + 1x 800 lit thùng dầu phụ. Tên lửa: 2x PL-11 hoặc PL-12 MRAAM + 2x PL-8 SRAAM + 2x 1 600 lít và 1x 800 lit thùng dầu phụ. Tấn công các mục tiêu trên mặt đất: Tên lửa tầm gần 2x PL-8 SRAAM + 6x 250 kg bom + 2x 1 600 л và 1x 800 lit thùng dầu phụ. Tên lửa tầm gần: 2x PL-8 SRAAM + 2x 500 kg bom điều khiển (LT-2) + 2x 1 600 lít và 1x 800 lit thùng dầu phụ + thiết bị laser chỉ thị mục tiêu. Nước sử dụng: Trung Quốc và Pakistan Máy bay tương đương, theo đánh giá của các chuyên gia Trung Quốc Eurofighter Typhoon, Saab JAS 39 Gripen và General Dynamics F-16 Fighting Falcon.