>> Khám phá kho tên lửa của Triều Tiên

Với kho tên lửa ước chừng hơn 1.000 quả, đa dạng đủ chủng loại, CHDCND Triều Tiên đang sở hữu "bảo bối" hiệu quả bảo vệ an ninh quốc gia. Tên lửa Nodong trong một buổi diễu hành Bắt đầu triển khai từ những năm 1960 - 1970, chương trình tên lửa của Triều Tiên dựa rất nhiều vào công nghệ sản xuất tên lửa Scud của Liên Xô. Đến nay, trong "tài sản" của mình Triều Tiên đã có đầy đủ tên lửa tầm ngắn, tầm trung và tên lửa tầm xa. Không được xem là quốc gia "giàu có", nhưng Triều Tiên có một kho tên lửa khá phong phú và đa dạng, được sử dụng như một trong những quân bài hiệu quả để mặc cả với nước lớn. Hwasong - "hậu duệ" Scud Khởi đầu từ vài mẫu tên lửa Scud-B có được qua từ Ai Cập trong những năm cuối thập niên 1970, sau gần 20 năm nghiên cứu, Bình Nhưỡng đã chế tạo thành công tên lửa tầm ngắn Hwasong-5. Đây là biến thể Scud-B, tên lửa 1 tầng của Triều Tiên có thể mang đầu đạn nặng 1 tấn, sử dụng nhiên liệu lỏng, tầm bắn 300 km. Giá đỡ tên lửa cao khoảng 11m, đường kính 88 cm, sử dụng những thùng nhiên liệu và oxi hoá riêng. Hwasong-5 sử dụng hệ thống dẫn đường nằm trong tên lửa do vậy độ chính xác không cao. Thử lửa trong cuộc chiến Iran-Iraq, các nhà khoa học Triều Tiên có cơ hội thu thập dữ liệu cải tiến Hwasong-5 để cho ra đời biến thể cải tiến Hwasong-6 sử dụng cùng giá đỡ. Để nâng tầm bắn xa của Hwasong-6 lên tới 500km, các chuyên gia đã hy sinh tải trọng khi giảm còn 700 - 800 kg. Động cơ tên lửa được cải tiến giúp thời gian đốt cháy nhiên liệu kéo dài hơn. Tuy nhiên, một số thông tin phỏng đoán, Hwasong-6 kém chính xác hơn so với Hwasong-5. Cả hai loại tên lửa này có thể được trang bị đầu đạn nổ cực mạnh hoặc đầu nổ sinh hóa. Ngoài ra, Triều Tiên còn phát triển thêm nhiều biến thể của loại tên lửa này (như Scud-D) theo xu hướng trên (nâng tầm bắn và hy sinh tải trọng). Những thông tin này luôn khiến "người anh em" Hàn Quốc sống trong lo lắng bởi bất kỳ thành phố quan trọng nào của nước này đều nằm dưới tầm bắn của Hwasong. No-dong đặt Nhật Bản vào tầm ngắn Nodong trong một buổi diễu hành Dự án chế tạo tên lửa Hwasong-5 và các biến thể bị dừng lại vào giữa những năm 1990 khi Triều Tiên bắt đầu chương trình sản xuất tên lửa No-dong. Trước yêu cầu chế tạo loại tên lửa mới có thể vươn đến Nhật Bản cùng khả năng mang đầu đạn hạt nhân, Triều Tiên đã xây dựng chương trình phát triển loại tên lửa mới có tên No-dong. Đây cũng là tên lửa 1 tầng, sử dụng bệ phóng di dộng, có chiều dài khoảng từ 15 - 16m, đường kính khoảng từ 1,2 - 1,3m. Tên lửa mới có tầm xa từ 1.000 - 1.300km, nặng 700 - 1.000kg và vẫn sử dụng nhiên liệu lỏng. Theo một số nguồn tin, tên lửa mới có thể đạt tốc độ gấp 0,5 lần so với tốc độ của Hwasong-6. Để làm được điều này tên lửa phải dùng động cơ đẩy có công suất lớn hơn Scud 4 lần. Có nhiều thông tin rằng tên lửa này có độ sai lệch khoảng từ 3 - 5km và thậm chí có thể lớn hơn nếu như đầu nổ di chuyển theo đường xoắn ốc hoặc lộn nhào khi quay về quyển khí Trái Đất. Tuy chưa có chứng cứ cụ thể nhưng tên lửa loại này ngoài đầu đạn hoá sinh có thể gắn được đầu đạn hạt nhân. Tuy nhiên, "đối tượng tác chiến" của Triều Tiền không chỉ là Nhật Bản mà số 1 phải là Mỹ. No-dong không phải "quân bài" có sức nặng đối với Washington. Vì vậy, từ cuối những năm 1990, Triều Tiên bắt đầu quan tâm đến tên lửa đa tầng, công nghệ chủ chốt giúp nâng cao tầm bắn của tên lửa. Khi mới ra đời, Teapo dong-1 chỉ có 2 tầng, trong đó, tầng 1 lấy từ tên lửa No-dong còn tầng 2 dùng tên lửa Hwasong-6. Tên lửa nặng khoảng 33 tấn có thể mang đầu đạn hoặc vệ tinh nặng 1 tấn với tầm bắn khoảng 2.000 km. Giới chuyên gia Mỹ thực sự bất ngờ trước việc tên lửa Taepo dong-1 xuất hiện với 3 tầng và được thiết kế để phóng vệ tinh lên quỹ đạo. Tầng đầu tiên của tên lửa là biến thể của tên lửa No-dong, với vai trò là tên lửa phóng. Tầng thứ 2 sử dụng động cơ của tên lửa Scud cải tiến, kéo dài thời gian đốt cháy nhiên liệu nhưng làm giảm lực đẩy. Còn tầng 3 gồm một động cơ tên lửa nhỏ chứa nhiên liệu rắn, có thể mang theo vệ tinh nhỏ. Vụ phóng Taepo dong-1 gây rất nhiều phản ứng gay gắt bởi quỹ đạo bay của tên lửa hướng thẳng về phía Đông của bán đảo Triều Tiên, vượt qua Nhật Bản. Sự việc được kết thúc bằng một bản ghi nhớ về việc phóng thử tên lửa tầm xa (gồm cả tên lửa No-dong) giữa Triều Tiên và Mỹ vào tháng 9.1999, đổi lấy việc Mỹ sẽ dỡ bỏ một số lệnh cấm vận đã ban bố trước đây. Hướng tới ICBM Bất chấp những hạn chế về mặt kỹ thuật trong chế tạo Taepo dong-1, Triều Tiên vẫn bắt tay vào chế tạo Taepo dong-2 (TD-2 hay Unha-2), bước đệm để phát triển tên lửa liên lục địa (ICBM). TD-2 sử dụng động cơ và chất nổ đẩy của No-dong nhưng tầng 1 lớn hơn, dùng tới 4 động cơ No-dong. Tầng thứ 2, TD-2 dùng động cơ tên lửa No-dong được cải tiến để dùng ở tầng thượng quyển. Phần thân của tên lửa tầng 2 ngắn và to hơn so với No-dong để có thể giảm bớt được trọng lượng tầng này. Để đạt được tầm xa tối đa, TD-2 cần tầng tên lửa thứ 3 giống của TD-1 được thử nghiệm năm 1998. Hướng tới mục tiêu này, Triều Tiên gặp không ít thách thức, cần phát triển tấm chắn nóng để bảo vệ tên lửa tại tầng thứ 3 khi nó quay về mặt đất. Với trọng lượng khoảng 75 - 80 tấn, đường kính 2,4m, việc chế tạo giá đỡ cũng gặp nhiều khó khăn. Những giả thiết về việc Triều Tiên vẫn tiếp tục nghiên cứu và phát triển TD-2 dường như đã được chứng minh với công bố sẽ phóng vệ tinh lên quỹ đạo bằng tên lửa TD-3 (Unha-3) đang làm nóng khu vực Đông Bắc Á.

>> Thi Lang sẽ có sức mạnh như tàu sân bay Kuznetsov ???

Tàu sân bay Varyag của Trung Quốc dự kiến đi vào hoạt động cuối hè này, có thể được trang bị vũ khí tương tự tàu sân bay Kuznetsov của Nga. Tàu sân bay Varyag của Trung Quốc. Ngày 21/4, trang mạng bình luận quân sự Nga cho biết, đầu thập niên 1990, tàu sân bay Riga của Liên Xô cũ lần đầu tiên được đổi tên thành tàu Varyag, nhưng không thể đưa vào biên chế cho Hải quân Nga. Sau khi Liên Xô giải thể, Ukraina đã sở hữu tàu sân bay được hoàn thành gần 70% này, nhưng không thể thực sự chế tạo thành tàu chiến phức tạp, buộc phải bán cho Trung Quốc vào năm 1998. Sau khi trải qua nhiều năm cải tạo, chiếc tàu sân bay này cuối cùng được Trung Quốc hoàn thành, được hồi sinh, đã đổi chủ nhân, cũng sẽ được đặt tên mới. Hiện nay, chiếc tàu sân bay này có số phận sáng sủa và lạc quan. Báo Nga cho rằng, Trung Quốc bỏ ra 20 triệu USD mua tàu sân bay Varyag tuy lúc đó chưa chế tạo xong, nhưng vẫn là một giao dịch tương đối có lợi. Bởi vì, cuối cùng Trung Quốc đã có được nền tảng của chiếc tàu sân bay đầu tiên, cái giá phải trả hoàn toàn không cao. Ở mức độ nào đó, tàu Varyag 11436 có thể nói là phiên bản phát triển trực tiếp của tàu sân bay Kuznetsov của Hải quân Nga, hai chiếc có kích cỡ, tính năng, lắp đặt vũ khí trang bị tương tự nhau. Nó có lượng choán nước là 60.000 tấn, dài 305 m, rộng 75 m, sử dụng 4 động cơ tua-bin hơi nước, tổng công suất 200.000 mã lực, tốc độ tối đa 30 hải lý/giờ, hành trình hiệu quả là 8.000 hải lý. Máy bay chiến đấu J-15 sẽ là máy bay chủ lực của tàu sân bay Varyag Trung Quốc. Theo báo Nga, Trung Quốc tạm thời chưa tiết lộ tình hình lắp đặt vũ khí cho tàu sân bay Varyag. Dự kiến sẽ cơ bản tương đồng với tàu sân bay Kuznetsov. Pháo hạm và vũ khí tên lửa sẽ được lắp đặt song song. 6 khẩu pháo tự động AK-630 phụ trách phòng bị các mục tiêu mặt nước và trên không tầm gần. 2 máy phóng tên lửa và 12 giếng phóng tên lửa chống hạm Granit được trang bị cho tàu sân bay Kuznetsov cũng hoàn toàn có thể được lắp đặt cho tàu Varyag, nhưng đến nay Trung Quốc vẫn chưa có tên lửa chống hạm tương tự Granit. Vì vậy, đa số chuyên gia cho rằng, giếng phóng tên lửa chống hạm của tàu Varyag hoặc là không có đạn để sử dụng, hoặc là bị dỡ bỏ. Máy bay chiến đấu J-15 dự kiến là máy bay trang bị chính, nhưng nó đối mặt với vấn đề hệ thống bảo đảm không hoàn chỉnh. J-15 có thể cất cánh kiểu nhảy cầu được, tự hạ cánh xuống đường băng tàu sân bay được, chắc chắn phải sử dụng cáp hãm đà. Mấy năm trước, Nga từng từ chối bán 4 cáp hãm đà cho Trung Quốc. Hiện nay, Trung Quốc giải quyết định vấn đề này thế nào vẫn còn chưa rõ. Máy bay J-15 trên tàu sân bay. Báo Nga cho rằng, hiện nay tàu sân bay Varyag đang được tiến hành chạy thử. Nghe nói có kế hoạch đưa vào hoạt động vào cuối mùa hè năm nay, nhưng hiện có thuận lợi hay không thì vẫn còn một số vấn đề. Quân đội Trung Quốc chuẩn bị sử dụng nó làm trang bị huấn luyện, đào tạo phi công của Hải quân, nắm chắc kỹ thuật của biên đội tàu sân bay, dự kiến đến năm 2020, Trung Quốc sẽ bắt đầu chế tạo tàu sân bay kiểu mới nội địa có cấp độ tương tự, tiến tới trở thành nước lớn hải quân mới nổi sở hữu biên đội tàu sân bay.

>> Nga bán hệ thống tên lửa phòng không cho Belarus

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov ngày 18/4 cho biết nước này sẽ tiếp tục bán các hệ thống tên lửa phòng không TOR-M2E được giảm giá cho Belarus trong năm 2012. Hệ thống tên lửa phòng không TOR-M2E Bộ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov ngày 18/4 cho biết nước này sẽ tiếp tục bán các hệ thống tên lửa phòng không TOR-M2E được giảm giá cho Belarus trong năm 2012. Phát biểu sau cuộc họp tại Minsk giữa một ủy ban chung gồm các bộ trưởng quốc phòng của Nga và Belarus, ông Serdyukov nêu rõ: "Trong số các nước thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập khác, Belarus là thị trường tiêu thụ vũ khí và khí tài quân sự hàng đầu của Nga, và chúng tôi sẽ tiếp tục bán các hệ thống tên lửa phòng không TOR-M2E giảm giá cũng như chuyển giao vũ khí và khí tài quân sự do Nga sản xuất cho các quân chủng an ninh của Belarus." Ngoài ra, Nga có kế hoạch tiếp tục huấn luyện nhân viên cho lực lượng vũ trang Belarus, trong đó gồm cả các chương trình không thu phí. Theo ông, "tình hình hiện nay khiến chúng tôi phải tăng cường hợp tác với các đồng minh của mình, chủ yếu là Belarus. Chúng tôi lo lắng trước việc NATO tăng cường hoạt động gần các đường biên giới của Liên minh Nga-Belarus và việc Mỹ cùng các thành viên khác trong NATO có kế hoạch triển khai các thành tố của lá chắn phòng thủ tên lửa ở Châu Âu." Ông cho biết thêm Nga và Belarus có kế hoạch "tiếp tục cuộc đối thoại xây dựng nhằm thúc đẩy nền an ninh chung giữa hai nước," và việc cung cấp viện trợ cho các đồng minh và đối tác là một trong những ưu tiên hàng đầu của Nga. Về phần mình, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus nhấn mạnh hợp tác quân sự giữa Belarus và Nga đóng vai trò trung tâm cho an ninh Belarus. Belarus quan tâm đến việc phát triển và mở rộng hơn nữa sự hợp tác với Liên bang Nga.

>> C-130 sẽ trở thành hung thần hủy diệt

Sau hơn 10 năm chối bỏ bom điều khiển bằng laser Viper Strike, cuối cùng bom này cũng tìm được đất dụng võ. Tên lửa Viper Strike Lục quân Mỹ hiện sử dụng Viper Strike trên máy bay không người lái (UAV) Hunter. UAV 720 kg Hunter có khả năng mang đến 91 kg tải trọng thiết bị và vũ khí. Do chỉ mang được tải trọng hữu ích hạn chế như vậy, Hunter khó có thể sử dụng tên lửa 47 kg Hellfire, nhưng lại phù hợp lý tưởng với bom 20 kg Viper Strike. Viper Strike ban đầu được phát triển làm vũ khí chống tăng với phần chiến đấu chỉ chứa 1,8 kg thuốc nổ. Nhưng chính lượng thuốc nổ nhỏ lại giúp nó trở thành vũ khí tuyệt vời cho tác chiến đô thị vì bom này có độ chính xác rất cao nên có xác suất thấp gây thương vong không mong muốn cho dân thường. Viper Strike là bom liệng (không có động cơ) với chiều dài 914 mm và đường kính 130 mm và cánh gấp. Bom được thả từ khoảng cách không quá 1.000 m so với mục tiêu, nhưng điều đó không phải là vấn đề. Gần đây, bom Viper Strike cũng đã được sử dụng trên các máy bay vận tải mới KC-130J được trang bị cửa sau cải tiến Derringer Door, cho phép phóng tên lửa và nạp đạn lại cho bệ phóng mà không phải mở làm kín trước máy bay và thả cửa sau. KC-130J là biến thể mới nhất và lớn nhất của máy bay vận tải С-130 của Thủy quân lục chiến Mỹ (USMC), được dùng để tiếp dầu trên không. Nhưng KC-130J cũng có thể chở hàng và mang vũ khí (bom, tên lửa) dưới cánh. Biến thể này được gọi là KC-130J Harvest Hawk. Đây là hệ thống chiến đấu cho phép triển khai nhanh vũ khí và các sensor trên các máy bay vận tải С-130. Toàn bộ quy trình này chỉ mất vài giờ và kết quả là máy bay vận tải C-130 biến thành một máy bay chiến đấu có khả năng tương tự khu trục cơ AC-130. Bộ sensor bao gồm cụm camera video ban ngày và ban đêm có khả năng được tăng cường. Hiện nay, vũ khí bao gồm 10 ống phóng Derringer Door và 4 tên lửa Hellfire treo dưới cánh. Hệ thống chiến đấu này của USMC đã được đưa tới Afghanistan từ 2 năm trước. Từ đó, các máy bay Harvest Hawk đã phóng hàng trăm tên lửa Hellfire và Griffin, cũng như nhiều lần phát hiện các hoạt động thù địch. Hiện nay, các máy bay này còn sử dụng cả bom Viper Strikes. Một khó khăn tồn tại là cần phải mở cửa sau máy bay để phóng tên lửa và nạp đạn lại cho bệ phóng. Do máy bay thường hoạt động ở độ cao lớn (6.400 m so với mực nước biển) nên tổ lái phải đeo mặt nạ oxy và cần thời gian để cân bằng áp suất trong khoang hàng và thả cửa hậu. Hệ thống mới Derringer Door chứa 10 ống phóng có thể sử dụng (để phóng bom hoặc nạp đạn lại) khi cửa hậu vẫn đóng. Ban đầu, các bệ phóng này được sử dụng để phóng tên lửa Griffin. Tên lửa Griffin nặng 20,5 kg và mang đầu đạn nặng 5,9 kg. Griffin có tầm xa (15 km) hơn tên lửa Hellfire nhờ các cánh bung ra cho phép nó liệng sau khi phóng. Griffin sử dụng hệ dẫn laser, GPS và quán tính. Tên lửa Hellfire II được phát triển trước đó khá lâu, có trọng lượng 48,2 kg, mang phần chiến đấu 9 kg và có bán kính chiến đấu 8.000 m. Ưu điểm chủ yếu của hệ thống chiến đấu trên KC-130J là các sensor của nó, chứ không phải vũ khí. Hệ thống có khả năng quan sát bức tranh tình hình ban đêm với những chi tiết nhỏ nhất và lập tức tiêu diệt mục tiêu bằng vũ khí trên khoang, còn với sự xuất hiện của các bom thông minh (dẫn bằng GPS và laser), vũ khí hàng không trở nên sẵn có hơn để tiêu diệt mọi mục tiêu phát hiện được. Như vậy, Harvest Hawk có khả năng tiêu diệt các mục tiêu cấp thời (cần tiêu diệt trước khi chúng ẩn náu), cũng như có thể sử dụng các bom thông minh hay tên lửa dẫn bằng laser chống các mục tiêu không thể cơ động nhanh. Phần lớn công việc của Harvest Hawk ở Afghanistan là tìm kiếm các bom mìn ven đường hay những kẻ cài chúng. USMC muốn theo dõi những kẻ cài bom mìn ven đường để lần ra căn cứ của chúng, sau đó tiến hành chiến dịch chống các căn cứ này.

>> Nga không hiểu hay tại Trung Quốc nhiều chiêu ?

Cuộc tập trận Nga - Trung lôi cuốn Nga vào cuộc tranh chấp lãnh thổ nguy hiểm của người khác. Có uẩn khúc trong tiếng súng phát đi từ Hoàng Hải và Biển Đông ? Tại Hoàng Hải, cuộc tập trận hải quân chung “Hợp tác trên biển-2012” của Hạm đội Thái Bình Dương của Nga và Hải quân Trung Quốc đã bắt đầu và dự kiến kết thúc vào ngày mai, 27/4. Nhân sự kiện này, tờ Svobodnaya Pressa (Nga) đã có bài bình luận, đăng ngày 24/4/2012.Dưới đây là nội dung chính của bài viết: Các nhiệm vụ tập trận nhìn chung cũng bình thường cho loại hình diễn tập chiến đấu này trên đại dương: Truy tìm và “tiêu diệt” tàu ngầm, giải thoát tàu biển bị khủng bố chiếm giữ... Về nguyên tắc thì dường như chẳng có gì khác thường. Các cuộc tập trận chung hải quân Nga-Trung được nhất trí tiến hành thường xuyên từ năm 2005. Nhưng dẫu sao cuộc tập trận hiện nay vẫn có điểm đặc biệt riêng. Một là, chưa bao giờ trong hai thập kỷ hậu Liên Xô, Hạm đội Thái Bình Dương cử một binh đoàn tàu hùng mạnh như vậy tham gia tập trận (với tuần dương hạm tên lửa cận vệ Varyag, các tàu chống ngầm cỡ lớn Đô đốc Tributs, Đô đốc Vinogradov, Nguyên soái Shaposhnikov, tàu chở dầu Pechenga và 2 tàu cứu kéo SB-522, MB-37)... Theo các sách tra cứu thì đây thực tế là toàn bộ các chiến hạm nổi đại dương mà Nga còn ở Viễn Đông (đúng ra là tất cả các chiến hạm lớn có thể rời cầu cảng mà không có rủi ro, chết máy chẳng hạn). Đáng chú ý hơn, chính trong những ngày Nga - Trung, ở biển Đông đang vang lên những loạt súng pháo từ những chiến hạm khác. Ở đó, cũng diễn ra cuộc tập trận chung lớn giữa Mỹ và Philippines. Bắc Kinh đã phản ứng cực kỳ kích động với cuộc tập trận này. Ngày 21/4, Trung Quốc chính thức cảnh báo Washington và Manila rằng, có nguy cơ nổ ra va chạm quân sự tại khu vực tập trận. Khi đó, đại diện Quân Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA) tuyên bố: “Từ lâu , các nhà quan sát vô tư đã nhận thức rằng, tập trận quân sự là một giai đoạn trên con đường tiến đến va chạm quân sự và giải quyết xung đột thông qua sử dụng vũ lực”. (Dĩ nhiên, họ (PLA) nói về cuộc tập trận của Mỹ và Philippines, còn cuộc tập trận mà Nga và Trung Quốc đang tiến hành ở Hoàng Hải, rõ ràng là tràn đầy tình yêu hòa bình, theo Trung Quốc). Đáp lại, Lầu Năm Góc vội vã lên tiếng trấn an dư luận quốc tế là không hề có gì mang tính khiêu khích trong các hành động của hạm đội Mỹ. Và rằng, cuộc tập trận đã được lên kế hoạch từ lâu và tất cả những ai cần biết thì đều biết, kể cả Bắc Kinh và Moskva. Nhưng người Mỹ không cách nào giải thích được chuyện kỳ lạ: Theo kế hoạch, cuộc tập trận chung với Philippines ở Biển Đông lẽ ra phải ngày 23/4 mới bắt đầu. Nhưng nó lại được triển khai sớm hơn một tuần, bắt đầu vào ngày 16/4. Vì sao có sự vội vã đó? Trăm tội cũng chỉ tại sự cố tranh chấp lãnh thổ mới xảy ra ngày 10/4. Hôm đó, Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines đã phát hiện 2 tàu Trung Quốc gần bãi đá ngầm Scarborough mà Philippines và Trung Quốc đang tranh chấp chủ quyền. Phía Philippines định bắt giữ những kẻ mà họ cho là “đánh cá trộm” nhưng các tàu bán quân sự Trung Quốc lập tức xuất hiện ngăn cản. Giao chiến không xảy ra, nhưng vụ việc đã gây sóng gió lớn trên vũ đài ngoại giao với sức nóng mới. Cái giá của vấn đề là lá cờ của ai sẽ bay trên hàng trăm hòn đảo, bãi đá ngầm và đảo san hô trên một vùng biển rộng 40 vạn km2 nằm trên những tuyến hàng hải trọng yếu nhất từ Thái Bình Dương sang Ấn Độ Dương. Tất cả những hòn đảo, bãi đá tranh chấp lớn nhỏ được gọi là quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa. Các bên đòi chủ quyền gồm Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan, Trung Quốc và Philippines. Mỗi bên đều chiếm giữ được một ít. Nhưng chiếm được vị thế đắc lợi nhất là kẻ thù đáng nguyền rủa của Bắc Kinh - đó là chế độ Đài Loan. Lá cờ của họ bay trên chỉ một hòn đảo, song lại là đảo to nhất ở Trường Sa! Trên đảo Itu Aba (còn gọi là đảo Ba Bình, phía Đài Loan gọi là Thái Bình) có một căn cứ hải quân và một căn cứ không quân của Đài Bắc cho phép kiểm soát vùng biển rộng lớn. Trung Quốc không chỉ một lần mưu toan giải quyết tranh chấp lãnh thổ bằng vũ lực. Năm 1974, Bắc Kinh đã chiếm quần đảo Hoàng Sa từ tay Việt Nam và đưa ra yêu sách chủ quyền đối với toàn bộ quần đảo Trường Sa. Năm 1988, họ lại dùng vũ lực chiếm một phần quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Nhân đây, cũng phải nói rằng, từ rất lâu, người Việt Nam gọi khu vực này là biển Đông, Trung Quốc gọi là biển Nam Trung Hoa (Hoa Nam). Còn mới đây, Philippines chính thức gọi biển này biển Tây Philippines. Vì thế, dư địa cho những thỏa hiệp ngoại giao còn lại rất ít. Người Mỹ cũng tích cực tham gia vào cuộc tranh chấp này. Mỹ nhận thức rõ rằng, nếu chiếm được quần đảo Trường Sa, Trung Quốc sẽ nắm được quyền kiểm soát hiển nhiên đối với một khu vực trọng yếu nhất của đại dương thế giới. Tuy nhiên, khả năng của Mỹ ảnh hưởng đến tình hình bị sút giảm mạnh sau khi họ đóng cửa căn cứ hải quân lớn nhất của mình tại khu vực này ở vịnh Subic vào năm 1992. Lúc đó, người Mỹ nghĩ rằng, sau khi Hải quân Liên Xô rút khỏi khu vực, họ chẳng cần căn cứ Subic làm gì. Song Washington đâu ngờ được khoảng trống xuất hiện lại bị Trung Quốc lấp đầy nhanh đến vậy? Tuy nhiên, tháng 6/2011, Philippines đã có được những bảo đảm đặc biệt của Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cam kết bảo vệ Philippines trước Trung Quốc. Đó chính là cái mớ bòng bong chính trị - quân sự mà Nga đã dính vào cùng với cuộc tập trận “Hợp tác trên biển-2012”. Vì thế, chỉ mong sao cuộc tập trận kết thúc càng mau càng tốt. "Các tuần dương hạm tên lửa đâu có đánh nhau với khủng bố" Bình luận của Phó Giám đốc Viện Phân tích chính trị và quân sự (Nga) Aleksandr Khramchikhin. SP: - Thưa ông Aleksandr Anatolievich, điều đang diễn ra ở Hoàng Hải và Biển Đông phải chăng là sự trùng hợp ngẫu nhiên? Ông Aleksandr Khramchikhin: - Theo tôi được biết, ý tưởng tập trận chung với Trung Quốc là do phía Nga đưa ra năm 2011, khi tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc thăm Moskva. Nga đã đề xuất, nhưng Trung Quốc có thái độ lạnh nhạt. Sau đó, vào đầu năm 2012, Mỹ chính thức đưa vấn đề kiềm chế Trung Quốc bằng quân sự trở thành nhiệm vụ chủ yếu trong tương lai gần. Vậy là, giới quân sự Trung Quốc “nhớ” ra đề xuất tập trận chung của Nga và bắt đầu sốt sắng với việc tập trận chung. - Kết quả là có lẽ lần đầu tiên kể từ chiến tranh lạnh, các tàu chiến Nga và Mỹ đồng thời tập luyện đánh đắm tàu chiến đối phương ở các vùng biển liền kề. Đương nhiên, giả định về những tên khủng bố chiếm giữ một tàu biển dân sự trong các cuộc tập trận chẳng qua là nói cho vui. Các tuần dương hạm tên lửa đâu có đánh nhau với khủng bố. Nga có cần cái đó trong hoàn cảnh hiện nay không? - Tôi nghĩ là Nga không để ý kế hoạch tập trận của Mỹ và Philippines. Nên khi biết thì công tác chuẩn bị cho cuộc tập trận “Hợp tác trên biển-2012” đã khởi động. Không còn đường lùi nữa. Hơn nữa, ở đây còn có một khía cạnh nữa. Mới đây, Nga đã ký với Việt Nam hợp đồng hợp tác khai thác dầu khí ở thềm lục địa của Việt Nam ở Biển Đông, vùng biển mà bất Trung Quốc chấp mọi quy định của luật pháp quốc tế coi là biển của họ. Như vậy, lần đầu tiên chúng ta đã chống lại Bắc Kinh trong một vấn đề cực kỳ nhạy cảm đối với họ. Trong bối cảnh đó, từ chối thêm cuộc tập trận chung với Trung Quốc sẽ gia tăng thêm xung đột với Trung Quốc. Cùng tập trận, may ra chúng ta sẽ làm dịu bớt được những mâu thuẫn. - Nhưng cuộc tập trận chung của Hải quân Nga với Trung Quốc không thể không làm Việt Nam, đối tác quan trọng nhất của chúng ta trong lĩnh vực mua bán vũ khí trong khu vực, bực tức. Chúng ta đang có với họ những hợp đồng hàng tỷ USD. Chúng ta sẽ không làm xấu quan hệ với Việt Nam chứ? - Nga ở Đông Nam Á đang thực thi chính sách nước đôi. Tôi không nghĩ là sẽ có những phức tạp nghiêm trọng với Việt Nam. Mặc dù nay có thể sẽ phát sinh những vấn đề nhất định. Nhưng Hà Nội chẳng thể làm thế nào được. Nhiều hệ thống vũ khí họ chẳng thể mua được ở đâu khác cả. - Thế hạm đội Nga cần cuộc tập trận đó làm gì? Định học bài đánh trận bằng tiền Trung Quốc? Hay là định học cách truy tìm tàu ngầm Trung Quốc để tìm ra nhược điểm của các tàu ngầm Nga? - Ở mức độ nhất định thì đúng là như vậy. - Chính bởi vậy mà lực lượng chủ lực của Hạm đội Thái Bình Dương đã tiến ra Hoàng Hải? - Đã ra khơi tập trận là 4 trong 6 tàu chiến mặt nước tác chiến đại dương mà Nga hiện có ở Thái Bình Dương. Nằm lại Vladivostok là 2 chiếc đang được sửa chữa.

>> Top 10 trực thăng hàng đầu thế giới (Kỳ 2)

Military Channel mới đây đã công bố bảng xếp hạng 10 trực thăng hàng đầu thế giới, trong đó có các trực thăng từng tham chiến tại Việt Nam. >>  Top 10 trực thăng hàng đầu thế giới (Kỳ 1) Hiện nay, trực thăng đang được sử dụng một cách phổ biến trong quân đội hầu hết các nước trên thế giới. Nó là một thành phần rất quan trọng của lực lượng Không quân nói riêng và quân đội nói chung: vừa là loại máy bay vận tải thuận tiện vừa là loại máy bay chiến đấu rất hiệu quả, nhất là trong các nhiệm vụ đổ bộ đường không, tấn công cơ động, thọc sâu và yểm trợ, tấn công mặt đất. Mới đây, Kênh Military thuộc Hãng truyền thông Discovery của Mỹ - một kênh truyền hình mới dành cho quân đội đã đưa ra một ma trận gồm các điểm như mức độ hoàn thiện kỹ thuật thiết kế, số lượng sản xuất, tính năng kỹ chiến thuật, hiệu quả sử dụng, lịch sử chiến đấu, xu hướng phát triển…để xếp hạng 10 trực thăng hàng đầu thế giới. 5. “Thiên mã” CH-53E Super Stallion Xếp ở vị trí thứ 5 trong bảng xếp hạng 10 trực thăng hàng đầu thế giới theo bình chọn của Military Channel là trực thăng vận tải hạng nặng CH-53E Super Stallion - loại trực thăng lớn nhất, nặng nhất từng được nghiên cứu, sản xuất và sử dụng trong quân đội Mỹ. Trực thăng vận tải hạng nặng CH-53E Super Stallion Chuyến bay đầu tiên: 1974 Số lượng sản xuất: 115 chiếc Tải trọng: 13 tấn trọng tải hàng hóa hoặc 14,5 tấn treo bên ngoài, hoặc 55 binh lính. CH-53E là một biến thể hiện đại hóa của máy bay trực thăng nổi tiếng CH-53 Sea Stallion được tạo ra vào năm 1964 để đáp ứng các yêu cầu chiến đấu của Hải quân, Thủy quân lục chiến và lực lượng phòng thủ bờ biển của Quân đội Hoa Kỳ. CH-53 Super Stallion chủ yếu được Lực lượng thuỷ quân lục chiến Mỹ sử dụng trong các chiến dịch đổ bộ, thực trực thăng vận nhằm vận chuyển và di rời các trang thiết bị vũ khí hạng nặng phục vụ nhiệm vụ chiến đấu. Loại máy bay này còn có một nhiệm vụ khá quan trọng là chuyên chở các máy bay phản lực hoặc trực thăng chiến đấu bị hư hỏng trên các tàu sân bay hạng nặng của Hải quân Mỹ. CH-53 đã từng tham chiến tại Iraq và Afghanistan giúp quân đội Mỹ vận chuyển hàng ngàn tấn hàng hóa và binh lính ra chiến trường đồng thời hỗ trợ chiến đấu cho các lực lượng mặt đất, góp phần tạo nên những chiến tích oanh liệt của Quân đội Hoa Kỳ và Đồng minh tại các chiến trường này. 4. “Ác điểu” UH-1 Trực thăng đa năng Bell UH-1 Chuyến bay đầu tiên: 1956 Số lượng sản xuất: 16.000 chiếc Tải trọng: 1,5 tấn hoặc 14 binh lính. Đây là loại trực thăng quân sự đa năng, nổi tiếng vì được sử dụng nhiều trong chiến tranh Việt Nam. Nó thường được biết dưới tên (dùng trong thủy quân lục chiến Mỹ) là Huey. Mặc dù tổn thất rất lớn (3.305 chiếc UH-1 bị mất trong chiến đấu), nhưng Huey vẫn được xem là một trong những trực thăng thành công nhất mà Mỹ từng chế tạo. Theo số liệu từ các số liệu thống kê, trong suốt 11 năm tham chiến tại Việt Nam, máy bay trực thăng UH-1 đã thực hiện không dưới 36 triệu phi vụ, một con số quá khủng khiếp. Trước khi Cobra ra đời, Huey đã trải qua một cuộc “đại phẫu” với việc trang bị thêm cặp súng máy 12,7 mm và 48 quả tên lửa không điều khiển. Và cũng từ đó nó được mệnh danh là “ác điểu” trên bầu trời. Huey được sử dụng một cách rộng rãi và có mặt trong lực lượng vũ trang của hơn 70 quốc gia trên thế giới (nhiều hơn cả số quốc gia sử dụng súng trường tấn công Kalashnikov của Liên Xô/Nga). 3. Trực thăng đa nhiệm Mi-8 Chuyến bay đầu tiên: 1961 Số lượng sản xuất: 17.000 chiếc Tải trọng: 3 tấn hoặc 24 người Vũ khí: 2-3 súng máy và 6 giá treo vũ khí có thể mang đến 1,5 tấn vũ khí bao gồm tên lửa không điều khiển 57 mm, bom và tổ hợp tên lửa đối hạm Phalang. Khoảng 17.000 chiếc máy bay trực thăng đa chức năng Mi-8 (định danh NATO Hip) đã được sản xuất với hơn 3.000 chiếc được xuất khẩu và chúng hiện phục vụ trong lực lượng không quân hơn 50 quốc gia trên thế giới trong đó có Ấn Độ, Trung Quốc và Iran. Các máy bay trực thăng Mi-8 được chế tạo bởi công ty sản xuất máy bay trực thăng Mil Moscow Helicopter JSC ở Moskve, công ty Kazan JSC ở Kazan và công ty hàng không Ulan-Ude. Chúng gồm các biến thể dùng trong dân sự và quân sự. Các biến thể quân sự gồm Mi-8T vận tải, chuyên chở quan chức cao cấp, chiến tranh điện tử, trinh sát, phiên bản Mi-8TV có trang bị vũ khí và phiên bản tìm kiếm và cứu hộ Mi-8MPS. Mi-8 là một máy bay trực thăng đơn giản, nhưng hiệu quả, có độ tin cậy cao và có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết - từ sa mạc Sahara đến khu vực Bắc Cực. Trực thăng đa chức năng Mi-8 đã tham chiến tại nhiều nơi trên thế giới trong đó có các cuộc xung đột quân sự tại Afghanistan, Chechnya và Trung Đông. Hiện Mi-8 vẫn đang được Bộ quốc phòng Nga tiếp tục trọng dụng và có kế hoạch sản xuất với số lượng lớn. 2. “Hung thần” AH-64 Apache Xếp ở vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng những trực thăng hàng đầu thế giới của Military Channel là trực thăng AH-64 Apache - máy bay trực thăng tấn công của Lục quân Hoa Kỳ, là thế hệ kế tiếp của máy bay trực thăng Bell AH-1 Cobra. Nó được thiết kế bởi hãng Hughes, sau đó được phát triển bởi hãng McDonnell Douglas và hiện tại được sản xuất bởi hãng Boeing. Trực thăng tấn công Boeing AH-64 Apache Chuyến bay đầu tiên: 1975 Số lượng sản xuất: 1.174 chiếc Vũ khí: Pháo M230 30 mm (tốc độ bắn 625 phát/phút, cơ số đạn lên đến 1.200 viên ), tên lửa AGM-114 Hellfire, AIM-92 Stinger, AIM-9 Sidewinder , AGM-122 Sidearm, rocket Hydra 70. AH-64 là loại máy bay trực thăng hiện đại vẫn đang được sử dụng hiện nay. Với thiết kế để có thể hoạt động ở mọi địa hình, nó có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết cả ngày lẫn đêm. Apache được sử dụng trong chiến đấu lần đầu tiên là vào năm 1989 trong chiến tranh Panama. AH-64A Apache và AH-64D Apache đã đóng vai trò quan trọng trong một số cuộc chiến tranh ở Trung Đông, gồm Chiến tranh Vùng Vịnh, Chiến dịch Tự do bền vững ở Afghanistan, và cuộc chiến tranh Iraq năm 2003. Các máy bay trực thăng Apache đã chứng tỏ chúng là các thợ săn xe tăng tuyệt vời và cũng đã phá hủy hàng trăm các loại xe bọc thép (chủ yếu của quân đội Iraq). Vào mùa thu năm 2011, trong cuộc chạy đua tại Ấn Độ, Apache đã vượt lên trên “đại kình địch” Mi-28N “Thợ săn đêm” của Nga để giành chiến thắng trong gói thầu cung cấp máy bay trực thăng tấn công cho Quân đội nước này. 1. “Diều hâu đen” Sikorsky UH-60 Black Hawk UH-60 Black Hawk là một máy bay trực thăng đa dụng bốn cánh quạt, hai động cơ hạng trung do Sikorsky Aircraft chế tạo. UH-60 đi vào phục vụ trong Lục quân năm 1979, thay thế loại UH-1 Iroquois trở thành máy bay trực thăng vận tải chiến thuật của Lục quân. Trực thăng đa năng Sikorsky UH-60 Black Hawk Chuyến bay đầu tiên: 1974 Số lượng sản xuất: 3.000 chiếc Trọng tải: 1,5 tấn hàng hóa và 4 tấn treo bên ngoài hoặc 14 binh lính. Vũ khí: 2× M240H 7.62 mm hay 2× M134 minigun 7.62 mm hay 2× GAU-19 12.7 mm, rocket 70 mm Hydra 70, tên lửa dẫn đường bằng laser AGM-114 Hellfire. UH-60 đi vào phục vụ trong Sư đoàn Không vận số 101 của Lục quân Hoa Kỳ tháng 6 năm 1979. Lục quân Hoa Kỳ lần đầu sử dụng UH-60 trong chiến đấu trong cuộc xâm lược Grenada năm 1983, và một lần nữa trong cuộc xâm lược Panama năm 1989. Trong cuộc Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991, UH-60 đã tham gia vào chiến dịch tấn công đường không lớn nhất trong lịch sử Lục quân Hoa Kỳ với hơn 300 chiếc trực thăng tham gia. Năm 1993, Black Hawk trở nên nổi bật trong cuộc tấn công vào Mogadishu ở Somalia. Những chiếc Black Hawk cũng hoạt động tại Balkan và Haiti trong thập niên 1990. Những chiếc UH-60 vẫn tiếp tục phục vụ ở Afghanistan và Iraq. Các chuyên gia của Military Channel nhận định rằng “Diều hâu đen” Sikorsky UH-60 Black Hawk là trực thăng của thế kỷ XXI, mặc dù nó đã được tạo ra cách đây 40 năm. Trực thăng Black Hawk mang đầy đủ những tính năng ưu việt của những trực thăng tốt nhất thế giới. Nó có thể thực hiện nhiều kiểu nhiệm vụ, gồm cả vận tải chiến thuật với lính, thiết bị chiến tranh điện tử, và giải cứu đường không. Một biến thể chở VIP được gọi là VH-60N được dùng để chuyên chở các quan chức quan trọng của chính phủ (ví dụ, Nghị viện, các cơ quan Hành pháp) với dấu hiệu máy bay là Marine One khi chở Tổng thống Hoa Kỳ. Trong các cuộc tấn công đường không nó có thể chở một đội 14 lính chiến hay mang một bích kích pháo 105 mm M102 howitzer với 30 viên đạn và khẩu đội 4 người chỉ trong một chuyến.[12] Black Hawk được trang bị các thiết bị điện tử tiên tiến để có khả năng và tính năng tồn tại tốt như Hệ thống định vị toàn cầu. Ngoài các biến thể trên bộ cơ bản, UH-60 còn có các biến thể nổi bật như 2 biến thể chống ngầm SH-60B Sea Hawk và SH-60F Ocean Hawk (được trang bị 1 từ kế và sonar), biến thể HH-60 Rescue Hawk để tìm kiếm cứu hộ và tham gia các hoạt động đặc biệt, cũng như biến thể hiện đại MH-60 Knighthawk. Chính vì có những tính năng ưu việt, chi phí thấp, bảo trì đơn giản, MH-60 (biến thể hiện đại của UH-60) đang được Quân đội Hoa Kỳ lên kế hoạch để trở thành loại máy bay trực thăng duy nhất cho tất cả các lực lượng vũ trang bao gồm hải, lục không quân và Thủy quân Lục chiến.

>> Việt Nam trên đường gia tăng sức mạnh biển (Phần 1)

Hải quân Việt Nam đang trong quá trình phát triển và chuyển đổi từ đội tàu có phần lạc hậu thành hạm đội quy mô nhỏ nhưng hiện đại và có sức chiến đấu cao. Vững tay súng bảo vệ biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc Prokhor Tebin Yurivich, nghiên cứu sinh thuộc Viện nghiên cứu kinh tế và Quan hệ Quốc tế thuộc Viện hàn lâm Nga có bài viết bình luận về quá trình tiến thẳng lên hiện đại Hải quân Việt Nam trong quá trình nước ta thực hiện chiến lược biển. Dưới đây là một số nội dung của bài viết: Bối cảnh quốc tế và khu vực Đông Nam Á là một trong những khu vực tăng trưởng nhanh nhất và phát triển năng động nhất trong những năm gần đây. Có thể hoàn toàn tự tin nói đây là trung tâm địa chính trị mới với sự tập trung các tuyến hàng hải then chốt, tài nguyên phong phú, quy mô dân số 600 triệu người và tiềm năng xung đột cao. Tiềm năng xung đột được xác định, một mặt, có số lượng lớn các mối đe dọa phi truyền thống (chủ nghĩa khủng bố, hải tặc, buôn bán ma túy...) và ngay trong một số quốc gia (bất ổn chính trị, xung đột sắc tộc và tôn giáo chưa được giải quyết). Mặt khác, nơi đây tiềm ẩn sự đối đầu giữa quốc gia trong khu vực và giữa một số nước trong khu vực với các thế lực ngoài khu vực. Eo biển Malaca và Biển Đông là nơi đảm bảo tăng trưởng kinh tế lớn ở khu vực, nhưng chính nó cũng gây ra nguy cơ an ninh quốc gia và quốc tế tiềm ẩn. Con đường lưu thông hàng hải quan trọng này được xác nhận vai trò như vậy, khi các cường quốc bên ngoài như Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ muốn đóng vai trò chi phối. Một trong những nước có vai trò then chốt trong khu vực và đang thành công với chiến lược biển là Việt Nam. Để phát triển mạnh về kinh tế và đảm bảo an ninh quốc gia của đất nước với gần 90 triệu dân này, phát triển tiềm năng biển nói chung, và hải quân nói riêng, sẽ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất trong tương lai gần. Hơn nữa, sự phát triển sức mạnh biển của Việt Nam cũng đã tạo thành yếu tố quan trọng trong “cuộc chơi lớn” của ba ông lớn Mỹ, Ấn Độ, Trung Quốc Quá trình hình thành chiến lược biển của Việt Nam Trước đây, Việt Nam luôn là một quốc gia hải quân khiêm tốn. Sự hạn chế này nhiều lần ảnh hưởng tiêu cực tới an ninh quốc gia. Thực dân Pháp từng tấn công xâm lược Việt Nam từ phía biển, đế quốc Mỹ tự do chuyển quân trên biển và từ biến tấn công huỷ diệt các mục tiêu trên đất liền dọc bờ biển Bắc Việt Nam. Trong thập niên 1970, Việt Nam có một lực lượng lục quân đáng nể nhưng hải quân lại không được như vậy. Sau khi Liên Xô sụp đổ, Việt Nam có cách nhìn mới và thấy phát triển chiến lược biển là cần thiết. Một ví dụ minh họa cho Việt Nam là Singapore, đã phát triển từ một mảnh đất nhỏ bé ở cực nam Malaca, thành một trong những quốc gia có GDP trên đầu người cao, do đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng cảng và thương mại hàng hải. Khác với như Singapore, Trung Quốc, Thái Lan và Malaysia, Việt Nam có một cơ sở hạ tầng cảng kém phát triển. Ba cảng lớn của Việt Nam - TP HCM, Hải Phòng và Đà Nẵng - thua kém xa về doanh thu và chất lượng dịch vụ so với Hongkong (Trung Quốc), Tanjung Pelepasu và Port Klang (Malaysia) và Laem Chabang (Thái Lan). Sự tụt hậu này tác động tiêu cực đến khả năng cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam, và ngăn cản sự phát triển khai thác dầu khí và các nguồn tài nguyên khác. Năm 1999, Chính phủ Việt Nam công bố một chương trình 10 năm để phát triển cơ sở hạ tầng cảng, thế nhưng tới này mới chỉ triển khai thực hiện được một phần. Mặc dù vậy, Việt Nam đã có thể tìm thấy một đồng minh chiến lược trong đối tác truyền thống là Ấn Độ, quốc gia đang phát triển tích cực từ những năm 1990 với chiến lược "Hướng Đông" và tìm cách có được một chỗ đứng trong khu vực Đông Nam Á. Mùa thu 2011, Tổng công ty dầu khí Videsh của Ấn Độ và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã ký kết một thỏa thuận hợp tác ba năm trong lĩnh vực khai thác mỏ dầu khí ở Biển Đông. Thời gian gần đây, sự căng thẳng trong quan hệ giữa Bắc Kinh và Hà Nội ở Biển Đông có dấu hiệu tăng lên. Những tuyên bố của Trung Quốc với phần lớn của Biển Đông, quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa gây ra sự bất bình không chỉ tại Việt Nam mà cả ở khu vực Đông Nam Á. Trong bối cảnh như vậy, Ấn Độ cảm thấy tự tin hơn trong khu vực và sẵn sàng hợp tác với Việt Nam, không e ngại quan hệ với Trung Quốc xấu đi. Một đối tác khác ngoài khu vực nữa là Mỹ, quốc gia bên kia bờ Thái Bình Dương đang tăng cường sự hiện diện trong khu vực nhằm kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc. Sau sự sụp đổ của Liên Xô, Hà Nội và Washington bình thường hóa quan hệ. Năm 2000, lần đầu tiên sau chiến tranh Việt Nam Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm Việt Nam. Tới nay, mối quan hệ đã thể hiện một số tín hiệu khả quan. Việt Nam trên đường gia tăng sức mạnh biển (Phần 2)  Prokhor Yurevich Tebin, Viện Kinh tế thế giới và Quan hệ quốc tế, Viện Hàn lâm khoa học Nga có bài viết bình luận về quá trình tiến thẳng lên hiện đại Hải quân Việt Nam trong quá trình nước ta thực hiện chiến lược biển. Dưới đây là một số nội dung bài viết: Việt Nam không tìm cách thiết lập sự thống trị trên biển, nhưng có kế hoạch để đạt được khả năng tấn công gây thiệt hại nặng và ngăn chặn việc thực hiện chính sách “việc đã rồi” (fait accompli). Không tham gia chạy đua vũ trang nhưng phải đủ khả năng tự vệ Chính phủ Việt Nam nhận ra, Việt Nam không có khả năng tham gia vào một cuộc đua vũ trang hải quân toàn diện. Tuy nhiên, kinh nghiệm trong các cuộc xung đột trước đây cho thấy, để bảo vệ lợi ích quốc gia, Hải quân Việt Nam phải có đủ khả năng. Từ đầu thập niên 2000, Hà Nội đã thực hiện phương hướng xây dựng hạm đội duyên hải tiến thẳng lên hiện đại với trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao. Đối tác chính của họ trong vấn đề này là Nga, và Ấn Độ ở một mức độ thấp hơn. Việt Nam kiên trì cách tiếp cận là sử dụng hạm đội để bảo vệ lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế. Việt Nam có kế hoạch để đạt được khả năng tấn công gây thiệt hại nặng và ngăn chặn chính sách “việc đã rồi” (fait accompli). Ngoài việc đối phó với nguy cơ an ninh truyền thống, Hải quân Việt Nam phải có khả năng chống lại các mối đe dọa phi truyền thống bằng đường biển (buôn lậu, hải tặc, buôn bán ma túy …), và được chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc xung đột tuy khả năng nhỏ, nhưng có thể xảy ra. Để phù hợp với nhiệm vụ chính trị và quân sự được giao phó, Hải quân Việt Nam đang được định hướng xây dựng một hạm đội tàu ngầm mạnh, đóng các tàu khu trục tiên tiến, hiện đại, tàu hộ tống, tàu pháo và tàu tên lửa nhỏ… Nòng cốt của hải quân hiện đại Việc mua 6 tàu ngầm Project 636 của Nga là dự án lớn nhất mà Việt Nam triển khai nhằm xây dựng hải quân mạnh và hiện đại. Hợp đồng đã được ký kết trong năm 2009 với giá trị hợp đồng là 1,8 tỷ USD. Nga cũng đang giúp xây dựng tại Việt Nam một căn cứ tàu ngầm và cơ sở hạ tầng liên quan. Chi phí xây dựng ước tính khoảng 1,5-2,1 tỷ USD. Những chiếc tàu ngầm hiện đại này được trang bị tên lửa chống hạm (nhiều khả năng sẽ là Club-S). Đây là một trong những loại phương tiện hải quân tốt nhất xét ở góc độ giá cả và hiệu quả. Tàu ngầm Kilo 636 Khi cần, Việt Nam có thể đảm bảo sự hiện diện thường xuyên của một số tàu ngầm trên biển, đủ khả năng thách thức sự thống trị đơn phương trong khoảng thời gian nhất định khi xảy ra xung đột. Giúp Việt Nam xây dựng hạm đội tàu ngầm còn có Ấn Độ, đối tác truyền thống và là nước có kinh nghiệm trong việc khai thác, vận hành các tàu ngầm Nga . Thành phần quan trọng thứ hai của Hải quân Việt Nam tiến lên hiện đại là các lớp tàu hộ vệ tên lửa. Năm 2011, Nga bàn giao cho Việt Nam hai tàu hộ vệ 11661E Gepard 3.9, được đóng tại nhà máy Zelenodolsk mang tên M. Gorky theo thiết kế của Viện Thiết kế Zelenodolsk. Hợp đồng trị giá 350 triệu USD đã được ký kết vào năm 2006. Hai tàu chiến mới nhận đã được biên chế vào lực lượng Hải quân với tên gọi HQ-011 Đinh Tiên Hoàng và HQ-012 Lý Thái Tổ, có lượng giãn nước 2.100 tấn và tốc độ tối đa 27 hải lý/h. Vũ khí chính của tàu là tổ hợp tên lửa chống hạm Uran-E với 8 tên lửa chống tàu Kh-35E. Sau khi nhận được hai chiếc Gepard, Việt Nam đã đặt đóng thêm thêm hai chiếc nữa cùng loại. Hai chiếc mới sẽ khác biệt hơn ở loại vũ khí chống tàu ngầm mạnh hơn. Mùa xuân năm 2011 có tin nói rằng, Việt Nam đang đàm phán với đối tác Hà Lan Damen Schelde Naval Shipbuilding mua 4 tàu lớp SIGMA, lớp tàu mà Indonesia cũng có đơn hàng. Lớp tàu này có thiết kế module, do đó, lượng giãn nước sẽ thay đổi tùy từng chiếc, từ 1.700 tới 2.400 tấn.  Tàu lớp SIGMA mà Việt Nam có dự định mua Về tính năng và trang bị tàu chiến lớp SIGMA tương đương với Gepard của Nga, nhưng có giá cao hơn. Tùy thuộc vào đơn hàng, các tàu loại này sẽ có chi phí 230-400 triệu USD/chiếc. Nếu hợp đồng được ký kết, hai chiếc đầu tiên được đóng ở Hà Lan, và hai chiếc khác sẽ đóng tại Việt Nam. Công cụ răn đe Một số chuyên gia không đánh giá cao khả năng chiến đấu của Gepard và SIGMA ở khả năng chống ngầm và phòng không. Tuy nhiên, tàu mặt nước hoạt động xa bờ có nhiều lợi thế. Khác với các tàu tên lửa và các tàu chiến nhỏ, những chiến hạm như Gepard của Nga có thể tuần tra trong phạm vi đáng kể, tính từ bờ biển Việt Nam. Khi có từ 4-8 chiếc lớp này, Việt Nam có thể duy trì sự hiện diện liên tục của 1-3 chiếc ở Biển Đông. Kinh nghiệm trong quá khứ cho thấy, cuộc đụng độ trên biển dù có quy mô nhỏ nhưng có thể gây hậu quả chính trị sâu, rộng. Các cuộc đụng độ như vậy thường hạn chế về thời gian, lực lượng tham gia và thương vong của cả hai phía, tạo lợi thế cho phe theo đuổi chính sách “việc đã rồi”, bởi cộng đồng quốc tế ít có cớ lên tiếng hay gâp áp lực. Do đó, sự hiện diện của tàu chiến Việt Nam hiện đại xa bờ, trang bị hệ thống tên lửa mạnh mẽ, làm tăng đáng kể rủi ro cho đối phương và làm giảm khả năng tiến hành chiến dịch chớp nhoáng. Hơn nữa, không giống như tàu ngầm, tàu mặt nước nổi bật hơn ở sự biểu dương sức mạnh trên biển của quốc gia. Tàu ngầm có thể là vũ khí hiệu quả trong xung đột, nhưng không phải là một công cụ răn đe hiệu quả. Cuộc khủng hoảng ở quần đảo Falkland/Malvinas vào năm 1977 cho thấy, sự hiện diện của tàu ngầm hạt nhân Anh không giúp kiềm chế xung đột và không ngăn chặn cuộc chiến năm 1982. Ngoài ra, đối với Việt Nam, các tàu chiến mặt nước còn là một công cụ ngoại giao hải quân, sự hiện diện của tàu chiến cùng lá quốc kỳ được biểu dương trên đó cũng chính là sự khẳng định chủ quyền trên các vùng lãnh hải và đặc quyền kinh tế.

>> Nga thử nghiệm vũ khí điện từ

Nga đã phát triển một loại vũ khí điện từ phi sát thương, dùng để vô hiệu hóa các phần tử khủng bố và trấn áp người biểu tình. Bức xạ điện từ siêu cao tần được sử dụng làm yếu tố sát thương, gây ra cảm giác đau không thể chịu đựng ở đối tượng tác động. Vị Phó Trưởng phòng của Viện Nghiên cứu Trung ương (TsNII) 12, Bộ Quốc phòng Nga, Trung tá Dmitri Soskov cho biết, vũ khí mới sẽ có hiệu quả cao nhất trong các cuộc xung đột cục bộ, nơi không phân chia chiến tuyến rõ ràng, cũng như khi ngăn chặn bạo loạn đông người trong các thành phố. Các chuyên gia quân sự Nga đang thử nghiệm "tia chiến đấu độc đáo" mà Mỹ đã thử nghiệm trên các tình nguyện viên Có thể bắn vũ khí này từ góc khuất nhờ một bộ phản xạ và đây là một ưu điểm nổi bật khi hoạt động trong đô thị. Tia định hướng tương tác với nước trong các tầng trên của da người và không tác động đến các cơ quan nội tạng. Đối tượng tác động sẽ cảm thấy cực kỳ bỏng rát như bị sốc nhiệt và tìm cách rời khỏi khu vực bắn tia. Bộ Quốc phòng Nga gọi vũ khí này là độc đáo, mặc dù Mỹ đã chế tạo được loại pháo này và thậm chí công khai thử nghiệm trên các tình nguyện viên Hiệu ứng đau đạt được sau 2-3 s. Tia điện từ đi xuyên qua mà không đốt cháy quần áo, xuyên qua bất kỳ màn khói, bụi nào. “Máy phát cho phép bắn tia từ góc khuất nhờ bộ phản xạ, nó là không thể thay thế trong thành phố”, ông Soskov nói. Tầm tác động của tia là 200-300 m. Một thiết bị có công suất như vậy có thể đặt trên một ô tô như Gazel hay Tigr. Thiết bị mạnh hơn sẽ đòi hỏi không gian lớn hơn. Hệ thống vũ khí điện từ ADS (Active Denial System) của hãng Raytheon, Mỹ được mệnh danh là "tia nhiệt" hay "pháo vi ba

>> Điểm 'vô lý' của AMD ?

Nga có thể triển khai tổ hợp tên lửa Iskander tại Kaliningrad nếu các thành phần của hệ thống phòng thủ chống tên lửa của Mỹ ở Ba Lan được hiện đại hoá. Tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander. Theo Ria Novosti dẫn lời Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga Nikolai Makarov cho biết, các tổ hợp tên lửa Nga có khả năng bắn trúng các thành phần của hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD) của Mỹ. Theo tướng Makarov: “Ở Ba Lan đang triển khai hệ thống phòng thủ chống tên lửa mà theo tính năng của nó hiện không có khả năng ảnh hưởng đến các lực lượng hạt nhân của Nga. Nhưng nếu được hiện đại hoá, điều này hoàn toàn có thể xảy ra, nó có thể ở mức độ nào đó đụng chạm đến tiềm năng hạt nhân của chúng tôi. Trong trường hợp đó, có thể sẽ có quyết định chính trị về triển khai hệ thống Iskander ở Kaliningrad". Đồng thời, tướng Makarov nhấn mạnh, việc triển khai Iskander sẽ hoàn toàn mang tính chính trị. “Hiện không có sự cần thiết này”, người đứng đầu bộ Tổng tham mưu giải thích. Cũng theo ông này, cho đến nay Nga vẫn chưa thoả thuận được với Mỹ về hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD). “Người Mỹ, đương nhiên, giữ vai trò chủ đạo. Và chúng tôi, ngược lại, không muốn như vậy. Nếu xây dựng hệ thống, thì ta hãy cùng nhau làm. Chỗ nào không cần nó thì không cần phải xây dựng". Xây dựng hệ thống này ở Alaska để làm gì? Để chống lại những nước thứ ba tưởng tượng nào đó? Những nước này ở rất xa Alaska. Chỗ này thấy rõ là hệ thống được xây dựng để chống lại ai. Vì vậy chúng tôi buộc phải có những biện pháp đáp trả để loại bỏ những mối đe doạ như vậy”. Lần đầu tiên Nga tuyên bố về khả năng có thể triển khai các tổ hợp tên lửa Iskander ở Kaliningrad là vào năm 2008, đáp trả ý định của Mỹ bố trí các thành tố của hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD) ở Czech và Ba Lan. Kết quả là dự án của Mỹ đã bị dừng lại. Ngoài ra, Mỹ đã định bố trí các công trình chống tên lửa của mình ở Hà Lan, Romania, Tây Ban Nha và Thổ Nhĩ Kỳ. Gần đây nhất, tháng 11/2011, phía Nga một lần nữa tuyên bố, đáp trả việc người Mỹ triển khai các tổ hợp của hệ thống AMD ở châu Âu, Nga có thể bố trí Iskander ở tỉnh Kaliningrad và Belarus. Mỹ đã lập kế hoạch hoàn thành việc triển khai hệ thống AMD trước năm 2018. Mỹ và NATO gọi mục đích chính của việc bố trí các tổ hợp chống tên lửa ở châu Âu là bảo vệ chống lại cuộc tấn công tên lửa tiềm tàng của Triều Tiên và Iran.

>> Một phút thế giới chi 3,3 triệu USD cho quốc phòng

Mỹ vẫn dẫn đầu về chi phí quốc phòng với 711 tỷ USD, tương đương với 41% chi phí về quốc phòng của thế giới. Theo thống kê về chi phí quốc phòng của thế giới năm 2011 được công bố mới đây của Viện Quốc tế (Sipri), có trụ sở tại Stockholm, Thụy Điển, mỗi phút, thế giới chi tới 3,3 triệu USD, tức 198 triệu USD mỗi giờ, 4,7 tỷ USD mỗi ngày và tương đương với 1.738 tỷ USD mỗi năm cho chi phí về quân sự. Mỹ vẫn dẫn đầu về chi phí quốc phòng với 711 tỷ USD, tương đương với 41% chi phí về quốc phòng của thế giới. Thông báo cắt giảm 45 tỷ USD chi phí quốc phòng hàng năm trong thập kỷ tới vẫn còn đang trong quá trình thực hiện. Mỹ đang thực hiện cắt giảm lực lượng bộ binh và thu hẹp trợ cấp (bao gồm cả hỗ trợ y tế) đối với các cựu chiến binh. Mục tiêu của Lầu Năm Góc là xây dựng lực lượng quân sự gọn nhẹ, linh hoạt và sẵn sàng triển khai một cách nhanh chóng. Việc cắt giảm lực lượng bộ binh nằm trong chiến lược mới, đã được thử nghiệm tại cuộc chiến Libya: sử dụng ưu thế vượt trội về không quân và hải quân của Mỹ và các chi phí lớn khác do liên quân đảm nhiệm. Tuy nhiên, chi phí cho các cuộc chiến không hề giảm đi chút nào, như ngân sách cần thiết phục vụ cho cuộc chiến tại Libya đã được quốc hội Mỹ thông qua cũng được bổ sung vào ngân sách của Lầu Năm Góc. Ngoài ra, còn có các khoản chi cho ngân sách quân sự khác, trong số đó có khoảng 125 tỷ USD hàng năm chi cho nghỉ dưỡng của quân nhân và 50 tỷ USD dành cho Bộ phận Anh ninh, theo đó, chi phí quốc phòng của Hoa Kỳ phải chiếm tới 50% chi phí quốc phòng của thế giới. Theo ước tính của Sipri, Trung Quốc vẫn đứng thứ 2 thế giới về chi phí quốc phòng trong năm 2011, với 143 tỷ USD, tương đương với 8% chi phí quốc phòng thế giới. Tuy nhiên, với mức tăng ngân sách quốc phòng hiện nay là 170% trong giai đoạn 2002-2011, là mức tăng cao hơn cả mức tăng ngân sách quốc phòng của Mỹ, tức 59% cho cùng giai đoạn này. Sự gia tăng này cơ bản là do Mỹ đang thực hiện chính sách chuyển trọng tâm chiến lược vào khu vực châu Á Thái Bình Dương. Nga cũng là quốc gia có mức tăng chi phí quốc phòng cao với ngân sách quốc phòng năm 2001 lên tới 72 tỷ USD, theo đó, Nga từ vị trí thứ 5 leo lên vị trí thứ 3 về mức chi phí quốc phòng cao trên thế giới. Tiếp theo sau Nga là Anh, Pháp, Nhật Bản, Arập Xêút, Ấn Độ, Đức, Brazil và Italy. Về phân bố khu vực, khu vực Bắc Mỹ, châu Âu và Nhật Bản chiếm tới 70% chi phí quân sự của thế giới. Bộ ba này hiện cũng là trung tâm kinh tế của thế giới và đồng thời cũng đầu tư nguồn lực lớn nhất vào lĩnh vực quân sự. Theo nhận định của các chuyên gia, chi phí quân sự thế giới sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian tới. Theo ước tính của Sipri, chi phí quân sự thế giới đã tăng 250 USD trên đầu người trong số 7 tỷ dân trên trái đất

>> Căn cứ tuyệt mật của Mỹ ở Bắc Cực

Trong Chiến tranh Lạnh, Mỹ đã xây dựng căn cứ bí mật nằm dưới lớp băng của hòn đảo Greenland mà Đan Mạch - quốc gia chủ quản - không hay biết. Căn cứ này hoạt động dựa vào nguồn năng lượng hạt nhân, được xây dựng nhằm tiến hành các hoạt động nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên trên thực tế, đây là nơi tiến hành các thử nghiệm về tính khả thi đối với tên lửa mang đầu đạn hạt nhân khi bị chôn vùi dưới băng. Nên nhớ, Greenland gần Nga hơn so với vị trị đặt tên lửa đạn đạo liên lục địa trên lãnh thổ Mỹ. Căn cứ này đủ rộng để chứa 200 người, được mô tả như một thành phố dưới lòng đất, với hơn 21 hào có mái vòm che bằng thép. Hào dài nhất dài 335 m; rộng 7,9m; cao 7,9m. Những đường hầm này chứa rất nhiều công trình được xây sẵn dài khoảng 23m. Lò phản ứng hạt nhân PM-2A sản xuất khoảng 2MGW đủ để cung cấp năng lượng căn cứ quân sự này. Đây là căn cứ khá tiện nghi. Ngoài khu ở và làm việc, căn cứ còn có phòng bếp, phòng ăn, nhà vệ sinh, phòng tắm, một phòng giải trí và rạp hát, cửa hàng bán đồ và thư viện, phòng y tế, phẫu thuật và bệnh xá nhỏ 10 giường, phòng giặt, trạm bưu điện, nhiều phòng thí nghiệm, phòng lạnh giữ đồ cùng nhiều thùng đựng đồ, trung tâm thông tin liên lạc, trạm năng lượng, trạm phát điện chạy bằng diesel dự phòng, các toà nhà công cộng, toà nhà hành chính, thậm chí, có cả nhà thờ và tiệm cắt tóc. Căn cứ này được đưa vào hoạt động từ năm 1959 và ngừng làm việc vào năm 1966, khi sự dịch chuyển của khối băng khiến việc sinh sống trở nên bất khả thi. Giờ đây, căn cứ này đã bị chôn vùi dưới lớp tuyết dày của vùng Bắc Cực. Dưới đây là một số hình ảnh về căn cứ tuyệt mật này: Sơ đồ căn cứ Căn cứ trong quá trình xây dựng Giếng nước sạch từ băng tan chảy Lối thoát hiểm trên mặt băng Toà nhà xây sẵn đặt trong lòng căn cứ Lò phản ứng hạt nhân-nơi cung cấp năng lượng cho cả căn cứ Các kĩ sư điều khiển lò phản ứng Ba năm sau khi bị bỏ hoang.

>> R-73, tên lửa không đối không số 1 của Nga

Được thiết kế dùng cho các cuộc cận chiến trên không, sự xuất hiện của R-73 - tên lửa không đối không số 1 của Nga, khiến nhiều nước sửng sốt bởi khả năng ưu việt về kỹ, chiến thuật của loại tên lửa này. R-73 là tên lửa không đối không tầm ngắn, hiện đại nhất của Nga hiện nay. R-73 là tên lửa không đối không tầm ngắn, hiện đại, được Viện thiết kế quốc gia Vympel phát triển từ những năm cuối thập kỷ 70, NATO gọi là AA-11 Archer. R-73 được phát triển thay thế cho tên lửa tầm ngắn Molniya R-60 (NATO gọi là AA-8 'Aphid') được sử dụng trên các máy bay chiến đấu của Liên Xô. R-73 lần đầu tiên được đưa vào trang bị trong quân đội Nga vào năm 1985. Năm 1997, phiên bản nâng cấp R-73M được trang bị trong quân đội Nga với nhiều tính năng ưu việt hơn như tầm bắn lớn hơn, góc dò rộng hơn và khả năng gây nhiễu radar đối phương tốt hơn. Là tên lửa được đánh giá có khả năng hoạt động rất lớn, trên nhiều phương diện vượt trội so với thế hệ tên lửa không đối không hiện đại của Mỹ AIM-9M Sidewinder. Điều này đã buộc Mỹ và các nước phương Tây nghiên cứu và cho ra đời hàng loạt các đời tên lửa không đối không như: AIM-132 ASRAAM, IRIS-T, MBDA MICA, Python IV và các phiên bản sau của Sidewinder là AIM-9X, loại này được bắt đầu trang bị vào năm 2003. So sánh thiết bị quan sát mục tiêu giữa Su-27 của Nga với F/A18A của Mỹ cho thấy khả năng tác chiến của R-73 lớn hơn nhiều so với AIM-9M của Mỹ. Bên cạnh những tính năng ưu việt về kỹ chiến thuật, tên lửa được kết nối trực tiếp trên màn hình hiển thị của mũ phi công, cho phép lựa chọn và khóa mục tiêu theo hướng mắt của phi công. Đây là một công nghệ tiên tiến, vì đối với các hệ thống dẫn đường truyền thống, phi công không thể lựa chọn được mục tiêu mong muốn vào phút cuối cùng trước khi tên lửa rời khỏi máy bay. Trong những phiên bản đầu tiên, R-73 có tầm bắn tối đa 30 km, độ cao thấp nhất khi tác chiến là 300m. Tầm bắn của tên lửa đã được cải tiến qua nhiều phiên bản khác nhau và hiện đạt tầm xa nhất là 40 km. Nếu cận chiến trên không, cả hai bên đều cùng phóng tên lửa thì R-73 của Nga dễ dàng tiêu diệt đối phương trong trường hợp góc tấn công nhỏ. R-73 nặng 105 kg, dài 2.900 mm, đường kính 170 mm, sải cánh rộng 510 mm, sử dụng đầu nổ nặng 7,4 kg, hành trình với vận tốc 2,5M. R-73 sử dụng hệ thống dẫn đường hồng ngoại. Từ năm 1997, khi những phiên bản nâng cấp được trang bị trong quân đội Nga, các mẫu R-73M hoặc R-73EE (dùng cho xuất khẩu) được trang bị hệ thống quan sát, phát hiện mục tiêu cho phép tìm kiếm mục tiêu trong phạm vi góc 60° và hệ thống chống gây nhiễu hồng ngoại IRCCM. Tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn, được thiết kế bao gồm nhiều module khác nhau, gồm: hệ thống dẫn đường, hệ thống điều khiển khí động lực, hệ thống tự động lái, hệ thống đầu nổ gần, đầu đạn, động cơ, hệ thống điều khiển khí động học và hệ thống lái đuôi. Nhờ sự kết hợp giữa hệ thống khí động học và khí động lực nên tên lửa có khả năng thao diễn đặc biệt. Trong quá trình bay, vấn đề trệch hướng và liệng được điều khiển bằng bốn cánh nhỏ đặt gần đầu tên lửa. Độ ổn định của tên lửa được điều khiển bằng những cánh nhỏ lắp thêm trên các cánh. Hệ thống thống khí động lực học giúp R-73 có thể thao diễn một cách hoàn hảo trên không. Một ưu điểm vượt trội so với các loại tên lửa đối không khác của phương Tây đó là R-73 cho phép trang bị trên nhiều loại phương tiện bay khác nhau, kể cả những những máy bay có hệ thống thống ngắm bắn chưa tân tiến như: MiG-21, MiG-23, MiG-29, Su-24, Su-25, Su-27, Su-32 và Su-35. Thậm chí, R-73 có thể mang trên máy bay trực thăng tấn công của Nga, bao gồm Mi-24, Mi-28, và Kamov Ka-50. Theo các chuyên gia quân sự, R-73 vẫn luôn có giá trị cho các trận không chiến hiện đại, sử dụng để tấn công các máy bay tấn công, máy bay ném bom, máy bay không người lái và tên lửa hành trình của đối phương. Tên lửa cho phép có thể tiếp cận mục tiêu từ mọi hướng, dưới mọi điều kiện thời tiết, ban ngày và ban đêm, trong môi trường tác chiến bình thường hoặc trong một môi trường bị gây nhiễu nặng. R-73 thực hiện cơ chế "bắn và quên". R-73 có thể trang bị cho nhiều loại máy bay khác nhau, kể cả trên các loại trực thăng chiến đấu. Ảnh là một chiếc Ka-50 có thể lắp tên lửa R-73. Chế độ dẫn đường hồng ngoại thụ động hỗ trợ phi công có thể khóa mục tiêu trước khi bấm nút phóng tên lửa. Dẫn đường bay tới vị trí dự kiến được thực hiện bằng phương thức lái tỷ lệ. Thiết bị chiến đấu của tên lửa gồm một đầu nổ gần hoạt động chế độ tích cực, một đầu nổ do va chạm và phần tiếp theo của đầu đạn. Tên lửa R-73 tại một căn cứ không quân của Trung Quốc. Phiên bản xuất khẩu R-73EE hiện có mặt tại nhiều nước châu Á, trong đó, có Trung Quốc và Ấn Độ. Năm 2008, quân đội Trung Quốc mua một lượng lớn R-73 nhằm trang bị cho các máy bay chiến đấu Su-27 và Su-30MKK.