>> Chiến lược mới về tàu ngầm của Hải quân Trung Quốc

Tàu ngầm hạt nhân Type 095 sẽ giảm tiếng ồn tối đa, trang bị hệ thống phóng thẳng tên lửa hành trình DH-10, có thể trang bị vào năm 2015... Tàu ngầm hạt nhân Type 095 của Hải quân Trung Quốc được dân mạng lưu truyền. Công tác nghiên cứu chế tạo tàu ngầm hạt nhân Type 095 và hệ thống phóng thẳng tên lửa hành trình liên quan đã tiến hành được một thời gian tương đối dài. Hiện nay, Viện 713 đã có khả năng nghiên cứu chế tạo thiết bị phóng thẳng cho tàu chiến mặt nước (tàu nổi), trong đó thiết bị phóng thẳng HQ16 của tàu hộ tống tên lửa 054A cũng do Viện này nghiên cứu chế tạo. Gần đây, trang mạng quân sự Trung Quốc đã tiết lộ một thông tin bất ngờ. Theo tiết lộ của tài liệu “Công lớn, đức cao: Kỷ niệm tròn 1 năm sự qua đời của Lưu Hoa Thanh”, năm 2005 chương trình tàu ngầm hạt nhân thế hệ thứ ba của Trung Quốc được xác định, sử dụng công nghệ lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ ba. Theo quan điểm này, nếu không có gì bất ngờ, tàu ngầm hạt nhân thế hệ thứ ba của Trung Quốc sẽ nhanh chóng vén ra bức màn bí ẩn. Tờ “Bình luận Quốc phòng Kanwa” Canada (Kanwa Defense Review) có bài viết cho rằng, với việc trang bị tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093, tàu ngầm hạt nhân tấn công thế hệ tiếp theo của Hải quân Trung Quốc – tàu Type 095 đã trở thành tiêu điểm quan tâm của dư luận. Thông qua những động thái nghiên cứu phát triển vũ khí mới của Quân đội Trung Quốc những năm gần đây, đặc biệt là đặc điểm nghiên cứu phát triển tập trung coi trọng tên lửa hành trình và vũ khí tấn công của tàu sân bay, có thể phán đoán được ý tưởng thiết kế cơ bản của tàu ngầm hạt nhân Type 095. Chuyên gia chiến lược Hải quân Mỹ Bill Gertz cho biết, tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093 của Hải quân Trung Quốc chỉ chế tạo không đến 5 chiếc, sở dĩ làm như vậy là vì, Quân đội Trung Quốc đã tập trung chú ý đến tàu ngầm hạt nhân tấn công mạnh hơn lớp mới. Tên lửa chống hạm tầm xa YJ-62 của Trung Quốc. Bill Gertz cho biết, có nguồn tin đáng tin cậy cho biết, công tác thiết kế tàu ngầm hạt nhân tấn công 095 kiểu mới nhất kết thúc vào tháng 3/2007, hiện đã có 3 chiếc đưa vào chế tạo. Trên nền tảng 093, tiếng ồn của 095 sẽ tiếp tục giảm đến mức tiếng ồn của môi trường biển (gần 90 db, hay đề-xi-ben), hơn nữa vũ khí của tàu ngầm sẽ mạnh hơn. Việc biên chế loại tàu ngầm mới này sẽ tạo ra mối đe dọa to lớn cho Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ. Phương Tây phổ biến suy đoán rằng, tàu ngầm tấn công hạt nhân Type 095 sẽ áp dụng tất cả các biện pháp giảm ồn mới nhất. Xét thấy công nghệ cùng loại trên cỗ máy tinh vi của Nhà máy công cụ Thẩm Dương-Trung Quốc, ngay trên tàu ngầm lớp Tống đã bắt đầu áp dụng hệ thống đẩy chân vịt 7 chèo, cho nên tàu 095 mới nhất chắc chắn sẽ áp dụng công nghệ bơm đẩy kiểu mới hơn. Về vũ khí trang bị, tàu 095 càng có bước nhảy vọt, ngoài trang bị tên lửa chống hạm hặng nặng siêu âm YJ-62 và tên lửa chống tàu ngầm CY-3 tiên tiến hơn, sẽ còn có hệ thống phóng thẳng đứng, có thể phóng tên lửa hành trình tấn công đối đất phóng từ tàu ngầm DH-10 phiên bản cải tiến, tầm phóng của loại tên lửa này có thể đạt 2.000 km, có thể tấn công các mục tiêu tung thâm của đối phương. Những tranh luận có liên quan đến “tàu ngầm hạt nhân Type 095 có phải phóng thẳng tên lửa hành trình tấn công đối đất hay không” là tiêu chí tối đa phân biệt tàu ngầm hạt nhân tấn công thế hệ mới của Hải quân Trung Quốc với các tàu ngầm hạt nhân tấn công trước đây. Dựa trên kinh nghiệm trước đây, đặc điểm phát triển của tàu ngầm hạt nhân tấn công của Liên Xô cũ có thể có ảnh hưởng rất lớn đối với Trung Quốc. Nhìn vào truyền thống nghiên cứu phát triển tàu ngầm hạt nhân tấn công, tăng cường khả năng tấn công tầm xa cho tên lửa hành trình của họ là tất yếu. Tàu ngầm hạt nhân tấn công Akula của Nga, có tiếng ồn khoảng 115-120 db. Tư duy tàu ngầm lớp Akula và phiên bản cải tiến Akula-U của Liên Xô cũ trên thực tế gợi mở rất lớn cho Trung Quốc, trang bị tên lửa hành trình tấn công đối đất phóng ngầm SS-N-21 có tầm phóng 3.000 km, là điểm nổi bật nhất của toàn bộ tàu ngầm hạt nhân Akula-U. Do sự lạc hậu trong nghiên cứu chế tạo hệ thống phóng thẳng đứng, Hải quân Liên Xô cũ và Nga buộc phải sử dụng ống phóng ngư lôi để phóng tên lửa hành trình tấn công đối đất phóng ngầm SS-N-21. Tư duy phát triển của Hải quân Mỹ cũng tương đồng, 3 chiếc tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa chiến lược lớp Ohio thậm chí được cải tiến thành tàu ngầm tấn công phóng tên lửa hành trình. Tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Sea Wolf và Los Angeles đều có khả năng phóng tên lửa hành trình Tomahawk. Điều đáng chú ý là, phương thức phóng tên lửa hành trình trong tương lai đang hướng tới công nghệ phóng thẳng đứng, đây chính là mục đích chính nghiên cứu chế tạo tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Virginia của Mỹ. Phía trước của vỏ tàu ngầm Virginia đã lắp đặt 8 hệ thống phóng thẳng đứng, dùng cho phóng tên lửa hành trình Tomahawk. Trên nền tảng bối cảnh lịch sử này, tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 095 của Hải quân Trung Quốc chắc chắn không phải ngoại lệ, đó chính là lấy phóng tên lửa hành trình làm nhiệm vụ chính, hơn nữa khi cần thiết sẽ từ phóng ống ngư lôi dần dần quá độ sang phát triển hệ thống phóng thẳng đứng. Tàu ngầm hạt nhân Ohio Mỹ trang bị tên lửa hành trình. Viện 713 của Hải quân Trung Quốc nghiên cứu chế tạo vũ khí đồng bộ cho tàu ngầm 095 Nhìn từ góc độ phóng thẳng tên lửa hành trình tấn công đối đất, tên lửa hành trình DH-10 đã công khai trưng bày, rất nhiều dấu hiệu cho thấy, tên lửa hành trình này sẽ thông dụng trong 3 quân chủng, đây cũng là mô hình cơ bản phát triển tên lửa hành trình chiến lược của Mỹ và Liên Xô cũ. Tên lửa hành trình DH-10 phiên bản phóng từ trên không đã xuất hiện trên máy bay ném bom chiến lược H-6K, thậm chí có tin cho biết, tên lửa hành trình DH-10 của Hải quân Trung Quốc cũng đã hoàn thành công tác cải tiến, mặc dù tin này còn chưa thể xác nhận, nhưng cuối cùng sẽ cải tiến theo phương diện này, tức giống với tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Akula của Nga. Đến nay, nhìn vào các bức ảnh công khai của tàu ngầm 093, hoàn toàn không phát hiện được thiết bị phóng thẳng, công nghệ này hiện còn hơi sớm đối với Trung Quốc, vì vậy mặc dù phiên bản cải tiến 093G tương lai phát triển theo hướng này, cũng có thể sử dụng ống phóng ngư lôi 533 mm để phóng tên lửa hành trình DH-10. Tên lửa hành trình tầm xa DH-10 được dân mạng Trung Quốc lưu truyền. Đối với tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 095, đột phá lớn nhất là ở hệ thống phóng thẳng đứng. Đối với lực lượng tàu ngầm của Hải quân Trung Quốc, đây sẽ là tiến bộ vượt thời đại, nhiệm vụ có ý nghĩa phi phàm này do ai đảm đương? Bài viết của Kanwa Defense Review tiết lộ, người đi đầu công nghệ hệ thống phóng thẳng của tàu chiến mặt nước Trung Quốc là Triệu Thế Bình rất có thể trở thành ứng cử viên cuối cùng. Triệu Thế Bình hiện là thành viên nhóm chuyên gia nghiên cứu dự báo tên lửa chiến lược Hải quân, là thành viên nhóm chuyên gia phóng ngầm tên lửa chiến lược trang bị cho Hải quân. Từ lâu, Triệu Thế Bình đã tiến hành công tác thiết kế thiết bị phóng và nghiên cứu công nghệ phóng tên lửa từ tàu ngầm, trước sau đã tham gia công tác tân trang một thiết bị phóng tên lửa đạn đạo “tàu ngầm đối đất” (hay: tiềm đối đất) và nghiên cứu chế tạo một loại thiết bị mang theo tên lửa “tàu ngầm đối hạm” (tiềm đối hạm), hai thế hệ thiết bị phóng tên lửa đạn đạo “tiềm đối đất” của Trung Quốc, từng làm người phụ trách kỹ thuật cải tiến thiết bị phóng tên lửa “tiềm đối đất” XX-X, phó kiến trúc sư trưởng thiết bị phóng tên lửa XX-X và người phụ trách kỹ thuật nhiều chương trình trọng điểm công nghệ phóng tên lửa của tàu chiến, hiện là người phụ trách kỹ thuật hệ thống phóng tên lửa hành trình tàu XX, thiết bị phóng thẳng tên lửa hành trình tàu XX. Hệ thống phóng thẳng của tàu hộ tống 054A Hải quân Trung Quốc. Qua những thông tin này cho thấy, công tác nghiên cứu chế tạo tàu ngầm hạt nhân Type 095 và hệ thống phóng thẳng tên lửa hành trình có liên quan đã tiến hành được một thời gian tương đối dài. Hiện nay, Viện 713 đã có khả năng nghiên cứu chế tạo thiết bị phóng thẳng tàu nổi, trong đó thiết bị phóng thẳng HQ16 của tàu hộ tống tên lửa 054A cũng là do viện này nghiên cứu chế tạo. Có thừa khả năng đối phó với tàu ngầm mới nhất của Nhật Bản? Căn cứ vào thống kê của Hải quân Mỹ, Trung Quốc hiện có 3 chiếc tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa đạn đạo, 6 chiếc tàu ngầm hạt nhân tấn công và 53 chiếc tàu ngầm diesel tấn công, tổng cộng có 62 chiếc. Dự kiến đến năm 2020 hoặc 2025, tổng số sẽ tăng tới 75 chiếc. Cách đây không lâu, cơ quan tình báo Hải quân Mỹ đã đưa ra báo cáo “Hải quân Trung Quốc – Hải quân hiện đại đặc sắc Trung Quốc”, báo cáo cho biết, tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 095 mới nhất của Trung Quốc được cải thiện về tiếng ồn, nhưng vẫn lớn so với tàu ngầm hạt nhân tấn công Akula của Liên Xô cũ. Tàu ngầm 095 có triển vọng trang bị cho Hải quân Trung Quốc vào năm 2015, mặc dù tiếng ồn vẫn rất lớn, nhưng những tàu ngầm kiểu mới này đã tốt hơn nhiều so với tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Hán và lớp Thương trước đây. Tên lửa đạn đạo JL-2 phóng từ tàu ngầm - Hải quân Trung Quốc. Mọi người đều biết, tàu ngầm tấn công được coi là “người bảo vệ của tàu sân bay”. Trong cụm chiến đấu tàu sân bay của Hải quân Mỹ, tàu ngầm hạt nhân tấn công thường đảm đương nhiệm vụ cảnh giới và phòng ngự rất quan trọng, bởi vì tàu ngầm có khả năng ẩn náu khá mạnh, có thể đầu tiên phát hiện được tàu nổi và tàu ngầm của đối phương, sau đó nhanh chóng báo động cho cụm chiến đấu tàu sân bay. Do trong tương lai Hải quân Trung Quốc sẽ sở hữu tàu sân bay, lực lượng chiếm ưu thế hiện nay – lực lượng tàu ngầm của Hải quân Trung Quốc chắc chắn sẽ đảm đương nhiệm vụ to lớn. Như phương Tây dự đoán, tàu ngầm hạt nhân Type 095 có nhiều hệ thống sona công suất lớn phức tạp so với tàu ngầm thông thường, có thể phát hiện ra địch trước, khai hỏa tấn công trước. Tên lửa săn ngầm CY-3 (Trường Anh-3) kiểu mới nhất, phóng từ tàu ngầm 095, có tầm phóng xa hơn 85 km so với CY-2, tên lửa CY-3 sẽ tiếp tục áp dụng thân đạn của tên lửa hành trình chống hạm YJ (Ưng Kích) và ngư lôi săn ngầm làm đầu đạn. Đối mặt với sự tấn công của tên lửa chống hạm tầm xa, cho dù là tàu ngầm thông thường AIP kiểu mới nhất của Hải quân Nhật Bản cũng không có hy vọng sống sót quay trở về, sử dụng động cơ AIP chỉ có tốc độ 3 hải lý/giờ, tên lửa săn ngầm thực sự là một mục tiêu bất động, cho dù khi đó hoạt động hết công suất cũng khó thoát. Trong tương lai, tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 095 sẽ còn đảm đương nhiệm vụ quan trọng bảo vệ tuyến đường giao thông trên biển ở Ấn Độ Dương. Tàu ngầm thông thường AIP của Nhật Bản. Nhiệm vụ giảm tiếng ồn vẫn nặng nề Mặc dù tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093 mới biên chế cho Hải quân Trung Quốc về mức độ tiếng ồn đã đạt mức tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Los Angeles của Hải quân Mỹ, so với tàu ngầm lớp Virginia và Sea Wolf vẫn có khoảng cách, nhưng tàu 093 đã trang bị hệ thống sona phức tạp như tàu Sea Wolf. Chúng gồm các hệ thống: sona kéo, sona mạn tàu, sona quanh thân tàu, có thể phóng các tên lửa chống hạm phóng ngầm YJ-83, YJ-62 và ngư lôi hạng nặng Y-6, đã áp dụng lò phản ứng hạt nhân kiểu mới, có tốc độ rất cao, đã tạo ra mối đe dọa rất lớn đối với hải quân các nước láng giềng, trong đó có Nhật Bản. Một nhà nghiên cứu Trung Quốc từng cho biết, tính năng giảm tiếng ồn của tàu ngầm hạt nhân 093 còn chưa đạt được trình độ của tàu ngầm hạt nhân lớp Sea Wolf và tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia của Hải quân Mỹ, nhưng có thể tương đương tàu ngầm hạt nhân lớp Los Angeles sau cải tiến. Cũng có nhà phân tích dự báo, mức độ tiếng ồn của tàu ngầm hạt nhân lớp 093 Trung Quốc đã giảm đến mức tương đương tàu ngầm hạt nhân lớp Akula của Nga, rất có thể khoảng 110 db. Còn tín tiệu tiếng ồn của tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa đạn đạo lớp 094 đã giảm đến khoảng 120 db. Tàu ngầm hạt nhân tấn công Los Angeles - Hải quân Mỹ, có tiếng ồn 128 db. Căn cứ vào quan điểm này, tính năng giảm tiếng ồn của tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa đạn đạo lớp 094 còn chưa đạt tới trình độ tương tự tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio của Hải quân Mỹ, nhưng tương xứng với tàu ngầm hạt nhân lớp Los Angeles. Tuy nhiên, do thiếu nhiều thông tin hơn, rất khó đánh giá nguồn gốc của những “số liệu” và tính chất có thể so sánh. Tạp chí “Bình luận Học viện Chiến tranh Hải quân” (Naval War College Review) Mỹ từng có bài viết cho rằng, có thể tưởng tượng, Trung Quốc đã đạt được thành quả khoa học tương đối quan trọng trên phương diện hệ thống đẩy của tàu ngầm hạt nhân. Rất nhiều nguồn thông tin của Trung Quốc đều cho biết, Trung Quốc có được thành công trên phương diện phát triển lò phản ứng hạt nhân làm mát khí đốt ở nhiệt độ cao, nhưng thiết bị này thích hợp cho sử dụng trên tàu ngầm hạt nhân thế hệ mới tiếp theo. Tiến bộ này được bên ngoài mô tả là “đột phá mang tính cách mạng”. Có chuyên gia nói rõ là: “Lò phản ứng làm mát khí đốt ở nhiệt độ cao là công nghệ tiên tiến nhất thế giới hiện nay, thể tích của nó rất nhỏ, động lực mạnh, đồng thời tiếng ồn rất thấp – đối với tàu ngầm hạt nhân thế hệ mới, đây là một hệ thống đẩy rất lý tưởng. Về điểm này, Mỹ và Nga đều còn chưa có đột phá”. Tàu ngầm hạt nhân chiến lược Type 094 của Hải quân Trung Quốc. Một quan điểm được các chiến lược gia phương Tây phổ biến thừa nhận là, quá trình phát triển hệ thống đẩy động cơ hạt nhân của Trung Quốc có khả năng trở thành tiêu chí tốt nhất phản ánh Trung Quốc có tham vọng trở thành một cường quốc quân sự toàn cầu thực sự hay không. Không cần công khai đổi mới ắc-quy hay bổ sung nhiên liệu, nếu tính năng âm thanh tiên tiến và thao tác thích hợp, cho dù không tính tới khả năng chạy liên tục dưới nước, thì tàu ngầm động cơ hạt nhân vẫn là một loại vũ khí tác chiến lý tưởng, đặc biệt là tiến hành tác chiến liên tục ở các vùng biển rộng lớn. Đối với Trung Quốc, lực lượng tàu ngầm hạt nhân sẽ trở thành một công cụ điều động lực lượng rất có hiệu quả, nó chắc chắn cũng sẽ được Quân đội Trung Quốc lựa chọn thực hiện nhiệm vụ này.

>> Mỹ, Hàn, Nhật phản ứng về kế hoạch phóng vệ tinh của Triều Tiên

Ngày 16/3, Triều Tiên đã công bố kế hoạch phóng vệ tinh vào tháng 4 tới khiến Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản có những lo ngại sâu sắc. Ngày 16/3, sau khi Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên thông báo kế hoạch phóng vệ tinh bằng tên lửa đẩy tầm xa trong tháng Tư tới, Mỹ cùng Hàn Quốc và Nhật Bản đã nhanh chóng có phản ứng lo ngại. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, Victoria Nuland cho rằng một vụ phóng như vậy sẽ tạo ra "mối đe dọa cho an ninh khu vực," đồng thời thể hiện sự "không nhất quán" với cam kết gần đây của Bình Nhưỡng về hạn chế, ngừng các vụ thử tên lửa tầm xa. Theo người phát ngôn này, các Nghị quyết 1718 và 1874 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã nghiêm cấm Triều Tiên thực hiện các vụ phóng có sử dụng công nghệ tên lửa đạn đạo. Mỹ kêu gọi Bình Nhưỡng tuân thủ các cam kết quốc tế, trong đó có tất cả nghị quyết Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liên quan và cho biết đang tham vấn với các đối tác quốc tế về phản ứng tiếp theo. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc ra tuyên bố bày tỏ "lo ngại sâu sắc", cho rằng một vụ phóng vệ tinh như vậy sẽ vi phạm Nghị quyết 1874 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và "tạo ra một hành động nghiêm trọng đe dọa hòa bình, an ninh trên bán đảo Triều Tiên cũng như khu vực Đông Bắc Á." Thông điệp từ Bộ Ngoại giao Hàn Quốc yêu cầu Bình Nhưỡng "ngừng ngay lập tức" kế hoạch trên và tuân thủ các cam kết quốc tế. Seoul nói rằng sẽ tham vấn chặt chẽ với các thành viên khác trong tiến trình đàm phán sáu bên để cố gắng ngăn ngừa vụ phóng vệ tinh. Trong khi đó, Nhật Bản cũng yêu cầu Triều Tiên hủy bỏ kế hoạch phóng vệ tinh, nhấn mạnh bất cứ hoạt động nào như vậy cũng vi phạm luật quốc tế. Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Osamu Fujimura tuyên bố: "Cho dù là vệ tinh hay tên lửa đạn đạo, đây cũng là sự vi phạm các nghị quyết Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc." Theo quan chức này, vụ phóng có thể kéo lùi những nỗ lực hướng tới giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại." Cùng ngày, Bình Nhưỡng cho biết trong khoảng thời gian từ 12-16/4 tới sẽ phóng vệ tinh ứng dụng Kwangmyongsong-3 nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh cố Chủ tịch Kim Nhật Thành. Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) dẫn tuyên bố của một phát ngôn viên Ủy ban Công nghệ Vũ trụ Triều Tiên cho hay vệ tinh do Triều Tiên tự nghiên cứu chế tạo này "sẽ được phóng về phía Nam từ Trung tâm Phóng Vệ tinh Sohae đặt tại huyện Cholsan thuộc tỉnh Bắc Phyongan bằng tên lửa đẩy Unha-3." Bình Nhưỡng nêu rõ đã lựa chọn một quỹ đạo bay an toàn để các mảnh vỡ do tên lửa đẩy Unha-3 tạo ra trong quá trình phóng không ảnh hưởng tới các nước láng giềng. Bình Nhưỡng cũng sẽ "nghiêm chỉnh tuân thủ các các qui định quốc tế liên quan và sử dụng các vệ tinh khoa học-công nghệ vì mục đích hòa bình, đảm bảo minh bạch tối đa, qua đó góp phần thúc đẩy niềm tin của cộng đồng quốc tế và hợp tác trong lĩnh vực nghiêm cứu khoa học vũ trụ cũng như phóng vệ tinh." Kế hoạch phóng vệ tinh trên được công bố chỉ 16 ngày sau khi Triều Tiên thông báo đồng ý ngừng các vụ thử tên lửa tầm xa, một phần trong thỏa thuận với Mỹ để dổi lấy việc Washington sẽ cung cấp 240.000 tấn viện trợ lương thực cho Bình Nhưỡng.

>> Đến lượt J-20 của Trung Quốc bị mổ xẻ

"Đến bây giờ, vẫn còn quá sớm để nói rằng Trung Quốc có khả năng chế tạo một chiếc máy bay phản lực thế hệ 5 từ đầu đến cuối". Trong khi Bắc Kinh tự hào khi thấy hình ảnh của chiếc chiến đấu cơ tàng hình J-20 thế hệ 5 tự sản xuất rò rỉ trên mạng thì các nguồn tin ở Nga cho biết Trung Quốc vẫn tiếp tục mua động cơ phản lực quân sự và các phụ tùng thay thế của Nga. Điều đó cho thấy, quốc gia này có thể đang phải đối mặt với sự bế tắc về công nghệ. "Đến bây giờ, vẫn còn quá sớm để nói rằng Trung Quốc có khả năng chế tạo một chiếc máy bay phản lực thế hệ 5 từ đầu đến cuối" - tờ RT dẫn lời Vasily Kashin, một nhà nghiên cứu từ Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ của Nga, cho biết. J-20 - chiến đấu cơ thế hệ 5 của Trung Quốc J-20 do Trung Quốc tự sản xuất J-20 (Mighty Dragon) thế hệ 5 của Trung Quốc là chương trình phát triển máy bay chiến đấu đòi hỏi phải có những bước tiến thực sự lớn. Trong năm 2009, tướng He Weirong - Phó Tư lệnh lực lượng Không quân của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) cho rằng J-20 sẽ được biên chế vào lực lượng Không quân nước này trong khoảng từ năm 2017-2019. J-20 đã thực hiện hơn 60 chuyến bay thử nghiệm gồm cả các màn nhào lộn trên không. Được chế tạo bởi Tổng công ty máy bay Thành Đô, đây là chiến đấu cơ hạng nặng đầu tiên do Trung Quốc tự sản xuất mà không cho thấy có sự sao chép công nghệ của nước ngoài. Nó trông không giống F-22 của Mỹ hay T-50 PAK-FA của Nga. Mặc dù có ngoại hình khá đặc biệt, nhưng kỹ thuật chế tạo loại chiến đấu cơ này vẫn là một đề tài gây tranh cãi bấy lâu nay. Hiện J-20 đang sử dụng 2 động cơ phản lực AL-31F từ những chiếc Su-27 của Nga được đem vào Trung Quốc từ những năm 1980. Trung Quốc đã cố gắng tự chế tạo động cơ cho J-20 thế hệ 2 nhưng việc bắt chước chế tạo động cơ AL-31F của họ đã không đem lại thành công như mong đợi vì chúng không đảm bảo được độ bền. Ngoài ra, một vấn đề nữa là AL-31F lại là động cơ thế hệ cũ. J-20 Mặc dù rằng Trung Quốc cố gắng bán những phiên bản máy bay bắt chước của Nga trên thị trường vũ khí quốc tế với mức giá vô cùng rẻ (giá một chiếc J-11 do Trung Quốc sản xuất chỉ có 10 triệu USD, trong khi một chiếc Su-27 của Nga cũng đã trên 30 triệu USD), nhưng quốc gia này vẫn tiếp tục mua động cơ của Nga với số lượng vượt xa sự cần thiết của việc bảo trì thường xuyên số máy bay mua từ Nga mà họ đang sử dụng. Theo các nhà phân tích, nguyên do khiến Trung Quốc phụ thuộc vào động cơ của Nga vì quốc gia này vẫn chưa thể tự sản xuất được và ngoài Nga, không có một cường quốc vũ khí nào đồng ý bán cho Bắc Kinh bất kể thứ gì như thế. Tại sao Trung Quốc cần máy bay chiến đấu 4++ của Nga? Tuần trước, Moscow và Bắc Kinh đồng loạt tuyên bố về việc Trung Quốc đang tìm kiếm hợp đồng mua 48 chiếc tiêm kích đa chức năng Su-35 tổng trị giá 4 tỷ USD của Nga mà giới phân tích cho rằng nguyên do chính đằng sau thương vụ mua bán lớn này chính là các động cơ. S-35 của Nga mang động cơ mà Trung Quốc đang cần để khởi động chiếc J-20 5G Su-35 sở hữu động cơ AL-41F1C cho phép nó để đạt được tốc độ siêu thanh mà không cần có động cơ đốt sau, một tính năng cơ bản của những chiến máy bay phản lực thế hệ 5 (5G). AL-41F1C là phiên bản tiên tiến của AL-41F1 (117C) từng được sử dụng trong quá trình thử nghiệm chiến đấu cơ thế hệ 5 của Nga T-50 PAK-FA. Và AL-41F1C chính là thứ Trung Quốc đang cần và thèm muốn để khởi động chiếc J-20 5G của mình. Trong năm 2010, khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov tới thăm Trung Quốc, Bắc Kinh đề nghị mua động cơ 117C, nhưng bị từ chối. Khi đó, Nga chỉ đồng ý bán máy bay lắp ráp và ngoài ra nhấn mạnh về việc ký kết một thỏa thuận chống bắt chước đặc biệt nhằm ngăn chặn Trung Quốc sao chép mẫu và các bộ phận của nó như đã từng xảy ra trước đây. Yêu cầu đó của Moscow đã thành một trở ngại trong các cuộc đàm phán. Sau khi tin tức về thỏa thuận trên xuất hiện, Bộ Quốc phòng Trung Quốc vội vàng lên tiếng phủ nhận. J-20 Trung Quốc trong chuyến bay thử nghiệm "Trên thực tế, bất kỳ cuộc đàm phán nào với Trung Quốc đều luôn luôn diễn ra theo phương thức là: họ cố gắng mua rất nhiều (vũ khí) để xem xét và nhân rộng hết mức có thể. Đương nhiên, Nga nhận thức được các rủi ro như vậy và từ chối bán vũ khí với số lượng nhỏ " và Moscow biết rõ, Trung Quốc vẫn chưa thể tự thành lập được dây chuyền sản xuất các động cơ - ông Vasily Kashin, giải thích về động thái khôn ngoan của Trung Quốc để có được công nghệ của nước khác. Con rồng Trung Quốc với động cơ của Nga Theo dự đoán của ông Kashin, Bắc Kinh cuối cùng cũng có thể đạt được thỏa thuận mua động cơ của Nga để phục vụ cho chương trình chế tạo J-20 thế hệ mới của mình cũng như 4 loại máy bay khác mà quốc gia này sản xuất trên công nghệ "bắt chước" của Nga. "Mua Su-35 để tháo dỡ lấy các bộ phận lắp ghép cho J-20 sẽ là một kế hoạch vô cùng tốn kém của người Trung Quốc " - ông Kashin nói. "J-20 là một dự án kỹ thuật nguy hiểm vì nó không thể đảm bảo được rằng Trung Quốc sẽ đủ khả năng biên chế chúng vào lực lượng quốc phòng trong năm 2017 do một số dự án vũ khí đặc, bao gồm cả việc phát triển vũ khí đặc biệt và một ăng-tencủa nó vẫn chưa thể hoàn thành" - ông Kashin cho biết. J-20 có khả năng phải bay bằng động cơ của Nga trong nhiều năm trước khi Trung Quốc có thể tự chế tạo một động cơ đáng tin cậy của riêng mình" - ông Kashin nhận định.

>> Tiêm kích Su-35 bị chuyên gia Trung Quốc "dìm hàng"

Chuyên gia quân sự Trung Quốc Xiaozhuo Zhao lên tiếng lý giải tại sao Trung Quốc không mua máy bay Nga với những lời "vùi dập" Su-35 không thương tiếc. Tờ The News Today của Trung Quốc trích dẫn đoạn văn bản của Bộ Quốc phòng nước này bác thông tin về việc, Nga và Trung Quốc sẽ có thể nhanh chóng ký kết một thỏa thuận mua 48 máy bay Su-35 trị giá khoảng 4 tỷ USD. Trước đó, thông tin Trung Quốc muốn mua 48 chiến đấu cơ đa năng thế hệ 4++ Su-35 của Nga được Nhật báo Kormmosant của Nga loan báo. Ngay sau đó, các phương tiện truyền thông Trung Quốc và quốc tế đã đặt ra câu hỏi, liệu chương trình phát triển máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 J-20 của PLA đang gặp nhiều khó khăn nên mới phải chuyển sang mua loại máy bay thế hệ 4++ của Nga? Trước câu hỏi này, chuyên gia quân sự Xiaozhuo Zhao, đến từ Học viện Khoa học Quân Sự Trung Quốc đã lên tuyên bố Trung Quốc không cần Su-35. Thậm chí, chuyên gia còn đánh giá thấp đối với loại máy bay tiên tiến thế hệ 4++ Su-35 của Nga. Theo ông Zhao, Trung Quốc không có nhu cầu để mua loại máy bay chiến đấu Su-35, loại chiến đấu cơ này "không đáp ứng" được các điều kiện mà Trung Quốc đưa ra. Máy bay Su-35 không đủ sức hấp dẫn bởi 90% các thiết bị của máy bay này Trung Quốc đã phát triển được. Su-35 đã bị vị chuyên gia Trung Quốc gián tiếp vùi dập không thương tiếc. Phản biện lại các bình luận trước đó của các chuyên gia quân sự Nga rằng, hệ thống điện tử hàng không trên các máy bay của Trung Quốc đang bị tụt hậu so với Nga và các nước phương Tây, do đó Trung Quốc muốn có được Su-35 của Nga, chuyên gia Trung Quốc đã thẳng thừng phản bác. Theo ông này, từ cuối những năm 1990, Trung Quốc đã nhanh chóng đạt được thành tựu tiên tiến ở một số lĩnh vực như hệ thống điện tử hàng không (avionics), hệ thống radar mảng pha, hệ thống màn hình tinh thể lỏng, và một loạt các hệ thống hàng không mới so với những "công nghệ nghèo nàn" của Nga. Trong một số lĩnh vực, Trung Quốc còn phát triển nhanh hơn đáng kể so với những bước tiến "chậm chạp" của đối tác Nga. "Tất nhiên, thời gian phát triển động cơ máy bay của chúng tôi là rất ngắn cũng như thiếu nhiều kinh nghiệm. Trong quá trình bay thử nghiệm phải sử dụng các động cơ nhập khẩu của Nga để đảm bảo an toàn cho phi công, máy bay cũng như tiến độ phát triển", vị chuyên gia cho biết thêm. Trả lời về thông tin báo chí trước đó cho rằng, Trung Quốc muốn có Su-35 để có thể tiếp cận được với công nghệ động cơ tiên tiến 117S và hệ thống radar mảng pha Irbis, ông Zhao cho rằng báo chí đã phỏng đoán sai. Theo ông, nhiều khả năng máy bay Su-35 không đáp ứng được những yêu cầu của PLA. "Xét về tổng thể, máy bay Su-35 là một biến thể hiện đại hóa sâu dựa trên máy bay chiến đấu Su-27, sự phát triển của Su-27 và cả các biến thể hiện đại hóa sâu của nó thực chất "không có sự nhảy vọt" về chất lượng", vị chuyên gia đánh giá. Ông Zhao cho rằng, Trung Quốc không cần phải mua Su-35 bởi sẽ không có loại máy bay chiến đấu ưu việt giữa hai thế hệ kế tiếp (ám chỉ máy bay thế hệ 4++), và ông cũng không quan tâm nhiều đến máy bay Nga. Trước đây, ông Zhao từng bình luận, các thông số như tốc độ, kích thước và khí động học của máy bay không phải là điều quan trọng nhất. Cái để đánh giá đó phải là thiết bị điện tử, hệ thống radar, hệ thống thông tin liên lạc và việc truyền dữ liệu. Về khía cạnh này, các thiết bị hàng đầu vẫn là của Mỹ, còn các thiết bị của Nga không mạnh. Vì vậy, việc mua Su-35 sẽ không giúp nhiều cho Trung Quốc trong điều kiện chiến tranh thông tin tốc độ cao trên chiến trường hiện nay.

>> Bom khoan mới và những toan tính của Israel

Liên tục tăng cường kho bom xuyên boongke, Israel đang thể hiện quyết tâm lớn trong việc chặn đứng chương trình hạt nhân của Iran. Tăng cường chuẩn bị Tuần trước, quân đội Israel đã tiến hành thử nghiệm thành công một loại bom xuyên boongke mới do IMI (Israel Military Industries) chế tạo nhằm nâng cao khả năng đối phó với các mục tiêu nằm sâu trong lòng đất của Iran. Loại bom xuyên boongke mới có tên là MPR-500, nặng 500 pound (250kg). Loại bom mới này có khả năng xuyên thủng lớp bê tông cốt thép hoặc tường đất dày trước khi phát nổ. Một quan chức Quân đội Israel đánh giá loại bom mới này “rất đáng tin cậy” để chống lại các mối đe dọa hạt nhân từ Iran. Hình ảnh ghi nhận khả năng xuyên của MPR-500 trong thử nghiệm ngày 6/3. Ảnh: IMI MPR-500 là bom dẫn đường bằng laser có độ chính xác cao, được xem là một thiết kế nâng cấp từ loại bom xuyên boongke Mk-82 của Mỹ đang có trong biên chế của quân đội Israel (IDF). Loại bom này có thể sử dụng bộ dẫn hướng của bom thông minh JDAM hoặc bom Paveway để tiếp cận mục tiêu. Trong lần thử nghiệm mới nhất vào ngày 6/3/2012, MPR-500 thể hiện khả năng xuyên qua 3 bức tường bê tông cốt thép dày 200mm với khoảng cách giữa các bức tường lên tới 2 mét, bom có thể xuyên qua tường bê tông cốt thép cường lực với độ dày hơn 1 mét. Đầu đạn của bom được trang bị chất nổ cực mạnh, sức mạnh của vụ nổ chỉ tập trung trong bán kính khoảng 3 mét, bán kính sát thương tối đa là 10 mét, điều này làm tăng khả năng công phá tập trung cho một mục tiêu. Đây là một yêu cầu khá quan trọng cho phép Israel có thể tấn công các mục tiêu quân sự quan trọng của Iran bố trí xen kẽ với các mục tiêu dân sự khác. MPR-500 được xem là một bổ sung đáng kể cho kho vũ khí các loại bom xuyên boongke của IDF, là bước đệm giữa loại bom hàng không cỡ nhỏ GBU-39 và bom xuyên boongke hạng nặng GBU-28 5000 pound ( 2.268kg) đã được Mỹ đồng ý bán cho Israel trước đó. Khả năng của MPR-500 là một sự bổ sung đáng tin cậy trong các lựa chọn quân sự của IDF Ảnh: IMI Thời gian gần đây IDF liên tục tìm cách gia tăng kho vũ khí các loại bom xuyên boongke của mình. Điều này có thể xem là một minh chứng cho đồn đoán rằng Israel đang chuẩn bị tấn công phủ đầu vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Bên cạnh việc liên tục tăng cường các loại bom xuyên boongke, IDF còn có kế hoạch mở rộng phi đội máy bay tiếp nhiên liệu trên không Boeing 707. Sau khi triển khai mở rộng, phi đội tiếp nhiên liệu trên không của IDF có khả năng đảm bảo cung cấp gần 2 triệu pounds (hơn 900 tấn) nhiên liệu, cho phép hàng trăm máy bay tiêm kích F-15, F-16 mang nhiều vũ khí hơn cho các nhiệm vụ ném bom tầm xa. Báo Ma'ariv của Israel ngày 8/3 cho biết, Washington đang có kế hoạch hạn chế tăng cường phi đội tiếp nhiên liệu trên không cũng như các loại bom xuyên boongke cho IDF nhằm tránh một hành động quân sự đơn phương của Israel nhắm vào Iran trong năm 2012. Trong khi đó, nguồn tin an ninh Israel phủ nhận thông tin về “sự đổi chác” trong kế hoạch sắp tới của Israel và sự bổ sung trang thiết bị quân sự từ phía Mỹ. Một nguồn tin Chính phủ Mỹ xác nhận, loại bom xuyên boongke hạng nặng GBU-28 là chủ đề đám phán song phương giữa Mỹ và Israel. Nguồn tin nhấn mạnh, hơn 100 quả GBU-28 đã được phê duyệt trong năm 2005, 50 quả khác đã được phê duyệt trong năm 2007, tuy nhiên con số này đã không có trong báo cáo mới lên Quốc hội Mỹ về doanh số bán hàng tiềm năng loại bom này cho Israel. Trung tướng Benny Gantz, tham mưu trưởng IDF cho biết, ông sẽ thảo luận với Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Leo Panetta và chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ về tăng cường chất lượng cho IDF vào tuần tới tại Washington. Có thể đơn phương hành động Trong khi Washington đang tìm cách ngăn chặn một hành động quân sự đơn phương của Israel nhắm vào Iran, các quan chức an ninh tại quốc gia Do Thái này nhấn mạnh Israel có một “lựa chọn đáng tin cậy” để thực hiện một cuộc tấn công nhắm vào Tehran. “Nếu chúng ta có hành động quân sự, chúng ta sẽ làm tốt hơn những gì mà Washington mong đợi đặc biệt là với Tehran” các quan chức an ninh Israel nói. Phát biểu trước nhóm vận động hành lang ủng hộ Israel tại Mỹ (AIAPAC) tại Washington ngày 6/3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã khơi dậy cụm từ “Holocaust”, hay còn gọi là “ sự hủy diệt đại quy mô”, ông nói. “Israel luôn luôn phải có khả năng tự bảo vệ chính mình, tự mình chống lại mối đe dọa”, ông nói thêm. Israel có thể đơn phương hành động quân sự chống lại Iran mà không cần phải chờ đợi sự đồng ý từ phía Washington. Trong thông cáo báo chí được phát đi từ Nhà Trắng ngày 6/3 trích dẫn phát biểu của Tổng thống Obama cho biết, các lệnh trừng phạt chống lại Tehran đang có hiệu lực. Tổng thống Obama nhấn mạnh, “Bằng cách nào đó chúng ta đang có một sự lựa chọn trong một vài tuần tới thậm chí một tháng hoặc 2 tháng tới sẽ không có các hành động bất ngờ”. Năm 1981, Israel đã tấn công phủ đầu vào lò phản ứng hạt nhân của Iraq, năm 2007 Israel cũng tiến hành tấn công phá hủy một khu vực bị nghi ngờ là cơ sở hạt nhân của Syria. Trung tướng nghỉ hưu Dan Halutz, cựu chỉ huy lực lượng Không quân Israel, là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về các tranh chấp nhấn mạnh, Thủ tướng Netanyahu nên coi Iran là mối đe dọa cho sự tồn tại của Israel. Ông cho biết “Iran là một mối đe dọa nghiêm trọng nhưng không phải là một mối đe dọa đang hiện hữu, và người ta không nên sử dụng điều này là cái cớ để tấn công Iran”. Theo ông Halutz, hành động quân sự là sự lựa chọn cuối cùng và nó phải được dẫn dắt bởi những quốc gia khác, Israel cần phải cân nhắc những lựa chọn của mình trước khi nghĩ đến hành động quân sự.

>> A-222 Bereg E - pháo 'không đối thủ'

Pháo phòng thủ bờ biển A-222 Bereg E thiết kế tiêu diệt tàu chiến đấu, tàu đổ bộ đối phương. Ngày nay A-222 là pháo bờ biển duy nhất được phát triển kể từ sau khi vai trò của pháo binh nói chung bị kỹ thuật tên lửa lấn át. Pháo bờ biển có lịch sử phát triển lâu đời, xuất hiện kể từ các cuộc chiến thế kỷ 14, pháo bờ biển từ đó liên tục phát triển, trở thành vũ khí không thể thiếu bảo vệ bờ biển mỗi quốc gia. Pháo bờ biển phát triển tới đỉnh cao trong cuộc chiến tranh thế giới thứ 2 với những khẩu siêu pháo cờ nòng lớn, tầm bắn xa, sức công phá mạnh nhưng trọng lượng lớn, cồng kềnh. Sau thế chiến thứ hai, với sự ra đời của tên lửa làm vai trò của pháo dần lu mờ. Ánh hào quang chuyển sang vũ khí áp dụng công nghệ tên lửa với đặc tính kỹ thuật vượt trội như gọn nhẹ hơn, đạt tốc độ lớn, tầm bắn gấp nhiều lần với độ chính xác cao. Không ngoa khi nói rằng, đã có lúc "tên lửa đá văng pháo" ra khỏi vị trí "vua chiến trường". Sau một thời kỳ không được phát triển pháo binh mặt đất dần lấy lại được vị thế. Nhưng, bên bờ biển, pháo hạm cỡ lớn và pháo bảo vệ bờ biển hầu như không còn được đầu tư nghiên cứu. Trong suốt thời kỳ chiến tranh lạnh, các nước có nền công nghiệp quốc phòng mạnh trên thế giới không tiến hành các chương trình phát triển pháo bờ biển mới. Cho tới ngày nay, tưởng như pháo bờ biển đã tuyệt diệt hoàn toàn vậy mà vào năm 2003, Nga chính thức đưa vào biên chế tổ hợp pháo bờ biển tự hành A-222 Bereg E. Có thể nói, ngày này, Bereg E là pháo bờ biển không có đối thủ trên thế giới, bởi lẽ đơn giản nó là duy nhất. Bereg E thiết kế để tiêu diệt mục tiêu di chuyển trên biển với tốc độ cao như, tàu đổ bộ cỡ nhỏ, tàu tấn công cao tốc, tàu đệm khí ở cự ly gần. Hoặc khi cần thiết, nó có thể dùng để tấn công mục tiêu mặt đất. Xe pháo tự hành 130mm tổ hợp Bereg E (trái) "sánh vai" xe mang ống phóng tổ hợp tên lửa bờ 4K51 Rubezh. Một nhiệm vụ khác của Bereg E là nhằm hỗ trợ hỏa lực cho tổ hợp tên lửa bờ trong “vùng chết” (cự ly 7-25km). Trong khoảng đó, một số tên lửa bờ biển thế hệ cũ không thể tiêu diệt mục tiêu. Ví dụ, đạn tên lửa P-15M của tổ hợp 4K51 Rubezh chỉ có tầm bắn hiệu quả trong khoảng 8km trở lên, đạn tên lửa P-35 tổ hợp 4K44 Redut có tầm bắn hiệu quả từ 15km trở lên. Tổ hợp pháo Bereg E biên chế với: 6 xe pháo tự hành; 1 xe đài điều khiển hỏa lực và 1-2 xe phục vụ chiến đấu. Tất cả đều dùng khung gầm xe vận tải hạng nặng bánh hơi MAZ-543M. Trong đó: - Xe pháo tự hành thiết kế một tháp pháo cỡ nòng 130mm kết hợp thiết bị nạp đạn bán tự động cho phép nó đạt tốc độ bắn 10 viên/phút. Pháo 130mm có thể bắn đạn thuốc nổ mạnh, thuốc nổ phân mảnh, đạn pháo sáng hoặc đạn tự dẫn laser (lượng đạn dự trữ 40 viên). Tầm bắn tối đa của pháo khoảng 27km. Khẩu đội pháo cần 8 binh sĩ vận hành.) - Xe đài điều khiển làm nhiệm vụ chỉ huy hỏa lực tổ hợp, thiết kế với các trang thiết bị sau: radar, tổ hợp trinh sát quang tuyến truyền hình gồm thiết bị máy đo xa laser và kính ngắm xác định mục tiêu, máy tính kỹ thuật số tính toán phần tử bắn, thiết bị kiểm tra đánh giá kết quả tấn công mục tiêu, thiết bị mô phỏng dùng huấn luyện kíp chiến đấu và các thiết bị hỗ trợ chiến đấu. Hệ thống điều khiển hỏa lực Bereg có thể phát hiện và tính toán phần tử bắn đối với 4 mục tiêu, chỉ huy bắn 2 mục tiêu cùng lúc trong môi trường đối phương gây nhiễu điện tử tích cực – tiêu cực. - Xe phục vụ chiến đấu được dùng để cung cấp nguồn điện (với 2 máy diesel, lượng dự trữ dầu đủ dùng trong 7 ngày) cho xe điều khiển và xe pháo. Cùng với đó là chỗ ăn, nghỉ, y tế cho kíp chiến đấu. Hiện nay, các tổ hợp A-222 Bereg E trang bị cho lữ đoàn pháo – tên lửa bờ biển số 111 của Nga. Đơn vị này ngoài Bereg E còn có các tiểu đoàn trang bị tổ hợp 4K44 Redut và Bastion P. Hoàn toàn có thể coi Bereg E là "không có đối thủ" trên thế giới vì không có một quốc gia nào còn phát triển vũ khí này.

>> Việt Nam nâng cấp tăng T-54/55

Hàng loạt các trang quân sự Nga như Military Paritet, Lenta... đã đăng tải bài viết về loại xe tăng chủ lực nâng cấp T-54/55M3 của Việt Nam. Tờ Lenta dẫn kết luận của những thành viên tham gia diễn đàn Military Photos cho biết, với sự giúp đỡ của các chuyên gia quân sự Israel, Quân đội Nhân dân Việt Nam sẽ nâng cấp toàn bộ khoảng 10 tiểu đoàn xe tăng T-54/55, với mỗi tiểu đoàn trang bị 31 xe. Nếu đúng như vậy, trong những năm tới, sẽ có khoảng 310 xe tăng T-54/55 Việt Nam được nâng cấp hiện đại hơn nhiều lần. Theo số liệu của công khai, tính đến thời điểm năm 2010, Lục quân Việt Nam có 850 xe tăng T-54/55 do Liên Xô chế tạo. Ngoài ra, Việt Nam còn có khoảng 350 xe tăng hạng trung Type 59 của Trung Quốc, biến thể hiện đại hóa từ xe tăng T-54. Nguồn tin cũng tiết lộ về các hệ thống vũ khí cũng như hệ thống phòng vệ và các thiết bị mới được lắp đặt trên xe tăng hiện đại hóa T-54/55M3 của Việt Nam. Trong đó, hỏa lực xe tăng "hội tụ" những giải pháp thiết kế và những công nghệ khá hiện đại từ 5 quốc gia có nền công nghiệp - quốc phòng phát triển là Nga, Israel, Thụy Điển, Đức và Ukraina (ngoại trừ những vũ khí, trang thiết bị do Việt Nam tự chế tạo). Cận cảnh xe tăng nâng cấp T-55M3 của Việt Nam. Nguồn: TTVOL Sức mạnh hỏa lực Theo nhận xét của các thành viên trên diễn đàn Militaryphotos.net cũng như qua quan sát hình ảnh bên ngoài mẫu nâng cấp thử nghiệm xe tăng T-55M3 của Việt Nam, có thể thấy sức mạnh của xe đã được nâng cao đáng kể, cả về hỏa lực lẫn khả năng phòng vệ. Cụ thể, xe tăng nâng cấp được trang bị súng máy hạng nặng NSV 12,7 mm do Việt Nam chế tạo, súng có khả năng tấn công các mục tiêu bay thấp trên không như trực thăng, UAV... Trong điều kiện chiến trường, súng cũng có thể hạ nòng để tấn công cả bộ binh và phương tiện của đối phương. Tuy nhiên, sức mạnh hỏa lực đáng gờm nhất của xe tăng hiện đại hóa T-54/55M3 chính là loại pháo nòng xoắn 105 mm M68/L7 của Israel. Pháo L7 có thể bắn đạn APAM, hoặc đạn có thanh xuyên động năng, có ốp cách nhiệt, nâng cao tuổi thọ cũng như độ chính xác khi bắn. Pháo có cỡ nòng 105 mm, hơn một chút so với loại pháo 100 mm trên xe tăng T-54/55 chưa nâng cấp, nhưng vẫn đảm bảo cơ số đạn mà xe tăng mang theo. Ngoài ra, để tăng cường thêm hỏa lực tấn công, xe tăng T-54/55M3 cũng được lắp thêm một súng máy đồng trục PKT 7,62 mm. Theo nhiều nguồn tin, súng máy cũng do Việt Nam tự sản xuất. Chương trình hiện đại hóa xe tăng T-54/55 của Việt Nam được Israel hỗ trợ, do vậy, không có gì quá ngạc nhiên khi xuất hiện cối 60mm trên nóc xe. Cối 60 mm đang được triển khai trên các xe tăng chiến đấu chủ lực Mekava và Magach của Israel. Loại cối này cũng do Việt Nam tự trang bị. Với sự hỗ trợ của cối 60 mm, xe tăng có thể tấn công hiệu quả hơn đối với bộ binh ẩn nấp trong công sự, hầm hào, hay cả các tòa nhà cao tầng. Cối 60 mm, súng máy phòng không NSV 12,7 mm và thết bị cảm biến khí tượng MAWS6056B (cột thẳng đứng trên nóc tháp pháo) lắp trên xet tăng T-55M3. Nguồn: TTVNOL Qua hình ảnh và nhiều nguồn tin có thể thấy, xe tăng nâng cấp của Việt Nam đã được trang bị cả thiết bị cảm biến khí tượng MAWS6056B do công ty Idram của Thụy Sỹ chế tạo. Cảm biến MAWS6056B cung cấp các tham số khí tượng như hướng và tốc độ gió, nhiệt độ và áp suất khí quyển cho máy tính đường đạn của pháo. Như vậy, tuy không có thông tin về các hệ thống bên trong của xe tăng nâng cấp, nhưng có thể khẳng định, bên trong xe tăng đã được trang bị máy tính đường đạn để tính toán hiệu chỉnh đạn pháo khi tấn công mục tiêu. Điểm đặc biệt là cảm biến MAWS6056B được đánh giá hiện đại, thậm chí loại tăng chủ lực tiên tiến Leclerc của Pháp cũng đang sử dụng cảm biến này. Hệ thống phòng vệ Về hệ thống phòng vệ, xe tăng được lắp thêm giáp hộp phản ứng nổ Blazer ERA của Israel để chống lại các loại đạn nổ lõm, đạn súng phóng lựu B-41 (RPG-7)... Hai bên tháp pháo được thiết kế lắp ráp phản ứng vát góc hình chữ V để tăng khả năng phân tán lực xuyên phá của đầu đạn, phía sau được lắp thêm giáp lồng. Xét về tổng thể, tháp pháo của T-54/55M3 thiết kế theo kiểu phương Tây, được đánh giá hiệu quả phòng vệ cao hơn nhiều lần so với tháp pháo cũ. Theo kế hoạch, loại giáp phản ứng nổ ERA thế hệ 2 do Việt Nam tự phát triển cũng sẽ được lắp lên những vị trí "trọng yếu" của xe tăng, nhất là ở phía trước tháp pháo và đầu mũi xe. Tuy nhiên, xe tăng đang thử nghiệm nên có thể chưa lắp thêm loại giáp này. Xe tăng T-55M3 số hiệu 153, đứng bên cạnh nó là xe tăng T-62 số hiệu 023, T-62 cũng rất ít khi xuất hiện trên các trang mạng, diễn đàn Việt Nam. Nguồn: TTVNOL Nâng cao khả năng sống còn của xe tăng, hệ thống bánh xích cũng được tăng cường bảo vệ bằng lớp giáp riềm, tương tự như giáp bảo vệ bánh xích trên các xe tăng nước ngoài. Hai bên sườn tháp pháo của xe còn được lắp cả hệ thống ống phóng lựu đạn khói (đựng trong hộp lớn), để tung khói mù lẩn trốn khi xe tăng bị đối phương chiếu tia laser, hoặc bị ngắm bắn. Theo nguồn tin, xe tăng hiện đại hóa được lắp đặt động cơ diesel 1.000 mã lực mới do Đức chế tạo. Với động cơ này, khả năng di chuyển của xe tăng sẽ được tăng lên đáng kể. Hệ thống hộp số và truyền động của của động cơ do Ukraina phát triển. Xe còn được lắp đặt cả hệ thống kiểm soát hỏa hoạn FCS do Nga sản xuất, có lẽ đây là một thiết bị duy nhất của Nga được thực hiện trên chính loại xe tăng nâng cấp của họ. Có thể nói, qua những chi tiết về các hệ thống vũ khí, phòng vệ, động cơ, máy tính... được lắp đặt trên xe tăng nâng cấp T-54/55M3 chứng minh khả năng hiệu quả. Trong cuộc tập trận cuối năm 2011 để kiểm tra vũ khí khí tài nâng cấp của Bộ Quốc phòng, xe tăng T-55M3 đã tham gia bắn thử nghiệm và được các quan chức quân sự đánh giá cao, trong đó, xe đã có thể bắn khi hành tiến, khả năng quay tháp pháo cũng nhanh hơn trước. Trong thời gian tới, nếu chương trình nâng cấp xe tăng của Bộ Quốc phòng đạt được hiệu quả, có khả năng cao, Việt Nam sẽ mua cả dây truyền chế tạo nòng pháo và một số thiết bị khác để nâng cấp, tăng cường sức mạnh chiến đấu cho một số lượng lớn các xe tăng T-54/55 đang phục vụ. Đây cũng được đánh giá là giải pháp hiệu quả về tài chính, việc nâng cấp và mua dây truyền công nghệ sẽ đỡ tốn kém hơn là mua các loại xe tăng đắt tiền hiện nay.

>> Chiến dịch CQ-88 & trận chiến 14/3/1988 tại Trường Sa

Quần đảo Trường Sa nằm ở tọa độ 8°38′ Bắc 111°55′ Đông, với diện tích (đất liền) nhỏ hơn 5 km², gồm khoảng 148 đảo nhỏ, đảo san hô và đảo chìm rải rác trên diện tích gần 410.000 km² ở giữa biển Đông, có đường bờ biển 926 km. Mãi ghi nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì biển đảo thiêng liêng của Tổ Quốc ! Quần đảo hiện đang trực thuộc đơn vị hành chính của huyện Trường Sa, tỉnh Khánh Hoà. Quần đảo Trường Sa có các nguồn lợi thiên nhiên gồm: Cá, phân chim, tiềm năng dầu mỏ và khí đốt còn chưa được xác định. Do nằm gần khu vực lòng chảo trầm tích chứa nhiều dầu mỏ và khí đốt, quần đảo Trường Sa có tiềm năng lớn về dầu khí. Hiện địa chất vùng biển này vẫn chưa được khảo sát nhiều và chưa có các số liệu đánh giá đáng tin cậy về tiềm năng dầu khí và khoáng sản khác. Quần đảo Trường Sa có vị trí chiến lược nằm gần tuyến đường vận chuyển tàu biển chính trên biển Đông. Trong những tháng đầu năm 1988, Hải quân Trung Quốc cho quân chiếm đóng một số bãi đá thuộc khu vực quần đảo Trường Sa, chiếm giữ Đá Chữ Thập (31/1), Châu Viên (18/2), Ga Ven (26/2), Huy Gơ (28/2), Xu Bi (23/3). Hải quân Việt Nam đưa vũ khí, khí tài ra đóng giữ tại các đảo Đá Tiên Nữ (26/1), Đá Lát (5/2), Đá Lớn (6/2), Đá Đông (18/2), Tốc Tan (27/2), Núi Le (2/3), bước đầu ngăn chặn được hành động mở rộng phạm vi chiếm đóng của hải quân Trung Quốc ra các đảo lân cận. Phía Việt Nam dự kiến Trung Quốc có thể chiếm thêm một số bãi cạn xung quanh cụm đảo Sinh Tồn, Nam Yết và Đông kinh tuyến 1150. Căn cứ vào tình hình xung quanh khu vực Trường Sa, Hải quân Việt Nam xác định: "Gạc Ma giữ vị trí quan trọng, nếu để hải quân Trung Quốc chiếm giữ thì họ sẽ khống chế đường tiếp tế của Việt Nam cho các căn cứ tại quần đảo Trường Sa". Vì vậy, Thường vụ Đảng ủy Quân chủng hạ quyết tâm đóng giữ các đảo Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao... Thường vụ Đảng ủy Quân chủng giao cho Lữ đoàn Vận tải 125 cử lực lượng thực hiện nhiệm vụ này. Trong khi đó, Hải quân Trung Quốc sau khi đưa quân chiếm đóng các đảo chìm Chữ Thập, Châu Viên, Ga Ven, Xu Bi, Huy Gơ cũng đang có ý đồ chiếm giữ 3 đảo Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao. Đầu tháng 3/1988, Trung Quốc huy động lực lượng của 2 Hạm đội xuống khu vực quần đảo Trường Sa, tăng số tàu hoạt động ở đây thường xuyên lên 9-12 tàu chiến gồm: 1 tàu khu trục tên lửa, 7 tàu hộ vệ tên lửa, 2 tàu hộ vệ pháo, 2 tàu đổ bộ, 3 tàu vận tải hỗ trợ LSM, tàu đo đạc, tàu kéo và 1 pông tông lớn. Trước tình hình đó, Tư lệnh Hải quân Việt Nam lệnh cho vùng 4, Lữ đoàn 125, Lữ đoàn 146, các Hải đội 131, 132, 134 của Lữ đoàn 172 chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao. Đồng thời lệnh cho Vùng 1, Vùng 3 và Lữ đoàn 125 ở Hải Phòng chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu tăng cường. Bộ Tư lệnh Hải quân điều động 41 tàu thuyền và phương tiện nổi của Lữ đoàn 125, Cục Kinh tế, Vùng 1,3,5, Trường Sĩ quan Hải quân Việt Nam (nay là Học viện Hải quân Việt Nam), Nhà máy Ba Son... đến phối thuộc khi cần thiết. Lúc 19h ngày 11/3/1988, tàu HQ-604 rời cảng ra đảo Gạc Ma để thực hiện nhiệm vụ trong chiến dịch CQ-88 ("Bảo vệ Chủ quyền 1988"). Ngày 12/3/1988, tàu HQ-605 thuộc Lữ đoàn 125 do thuyền trưởng Lê Lệnh Sơn chỉ huy, được lệnh từ Đá Đông đến đóng giữ đảo Len Đao trước 6h ngày 14/3. Sau 29 tiếng hành quân, tàu HQ-605 đến Len Đao lúc 5h ngày 14/3 và cắm cờ Việt Nam trên đảo. Đèn bão sử dụng trên các đảo T.Sa 198 Thực hiện nhiệm vụ đóng giữ các đảo Gạc Ma và Cô Lin, 9h ngày 13/3/1988, tàu HQ-604 của thuyền trưởng Vũ Phi Trừ và tàu HQ-505 của thuyền trưởng Vũ Huy Lễ được lệnh từ đảo Đá Lớn tiến về phía Gạc Ma, Cô Lin. Phối hợp với 2 tàu HQ-505 và 604 có 2 Phân đội Công binh (70 người) thuộc Trung đoàn Công binh 83, cùng 4 Tổ chiến đấu (22 người) thuộc Lữ đoàn 146 do Trần Đức Thông, Lữ đoàn phó chỉ huy và 4 chiến sĩ đo đạc của Đoàn Đo đạc và biên vẽ bản đồ (thuộc Bộ Tổng tham mưu). Sau khi 2 tàu của Việt Nam thả neo được 30 phút, tàu hộ vệ của Hải quân Trung Quốc từ Huy Gơ chạy về phía Gạc Ma, có lúc đôi bên chỉ cách nhau 500 m. 17h ngày 13/3/1988, tàu Trung Quốc áp sát tàu HQ-604 và dùng loa gọi sang. Bị uy hiếp, 2 tàu HQ-604 và 505 kiên trì neo giữ quanh đảo. Còn chiến hạm của Trung Quốc cùng 1 hộ vệ hạm, 2 hải vận hạm thay nhau cơ động, chạy quanh đảo Gạc Ma. Trước tình hình căng thẳng do Hải quân Trung Quốc gây ra, lúc 21h ngày 13/3/1988, Bộ Tư lệnh Hải quân ra lệnh cho các Sĩ quan Trần Đức Thông, Vũ Huy Lễ, Vũ Phi Trừ chỉ huy bộ đội quyết giữ vững các đảo Gạc Ma, Cô Lin. Trung tá Trần Văn Thông, Lữ phó 146 Tiếp đó Bộ Tư lệnh Hải quân ra lệnh cho lực lượng Công binh khẩn trương dùng xuồng, chuyển vật liệu xây dựng lên đảo ngay trong đêm 13/3/1988. Thực hiện mệnh lệnh, tàu HQ-604 cùng lực lượng Công binh Trung đoàn 83 chuyển vật liệu lên đảo Gạc Ma, tiếp đó lực lượng của Lữ đoàn 146 bí mật đổ bộ, cắm cờ Việt Nam và triển khai 4 Tổ bảo vệ đảo. Lúc này, Trung Quốc điều thêm 2 hộ vệ hạm trang bị pháo 100 mm đến hỗ trợ lực lượng đã đến từ trước, yêu cầu phía Việt Nam rút khỏi đảo Gạc Ma. Ban Chỉ huy tàu HQ-604 họp nhận định: Trung Quốc có thể dùng vũ lực can thiệp và quyết định chỉ huy bộ đội bình tĩnh xử trí, thống nhất thực hiện theo phương án tác chiến đề ra, quyết tâm bảo vệ Gạc Ma... Ngày 14/3/1988, chiến sự diễn ra tại khu vực các đảo Gạc Ma, Cô Lin, và Len Đao. Sáng ngày 14/3, từ tàu HQ-604 đang thả neo tại Gạc Ma, Trung tá Trần Đức Thông, Lữ đoàn phó Lữ đoàn 146, phát hiện thấy 4 chiếc tàu lớn của Trung Quốc đang tiến lại gần. Tổ 3 người gồm Thiếu uý Trần Văn Phương và 2 chiến sĩ Nguyễn Văn Tư, Nguyễn Văn Lanh được cử lên đảo, bảo vệ lá cờ Việt Nam đang cắm trên bãi. Thiếu úy Trần Văn Phương Phía Trung Quốc cử 2 xuồng chở 8 lính có vũ khí lao thẳng về phía đảo. Chỉ huy Trần Đức Thông ra lệnh cho các thủy thủ từ tàu HQ-604 tiến về bảo vệ bãi để hình thành tuyến phòng thủ, không cho đối phương tiến lên. 6h sáng, Hải quân Trung Quốc thả 3 thuyền nhôm và 40 quân đổ bộ lên đảo giật cờ Việt Nam. Hạ sĩ Nguyễn Văn Lanh bị lê đâm và bắn bị thương. Thiếu úy Trần Văn Phương bị bắn tử thương, trước khi chết Thiếu úy Phương đã hô: "Thà hy sinh chứ không chịu mất đảo, hãy để cho máu của mình tô thắm lá cờ truyền thống của Quân chủng Hải quân". Do Hải quân Việt Nam không chịu rút khỏi đảo, lúc 7h30, Trung Quốc dùng 2 chiến hạm bắn pháo 100 mm vào tàu HQ-604, làm tàu bị hỏng nặng. Hải quân Trung Quốc cho quân xông về phía tàu Việt Nam. Thuyền trưởng Vũ Phi Trừ chỉ huy bộ đội trên tàu sử dụng các loại súng AK47, RPD, B-40, B-41 đánh trả quyết liệt, buộc đối phương phải nhảy xuống biển bơi trở về tàu. Hải quân Việt Nam vừa chiến đấu, vừa tổ chức băng bó, cứu chữa thương binh và hỗ trợ các chiến sĩ bảo vệ cờ trên đảo Gạc Ma. Máy bơm nước của HQ-931 dập lửa trên HQ-505 Trung Quốc tiếp tục nã pháo, tàu HQ-604 của Việt Nam bị thủng nhiều lỗ và chìm dần xuống biển. Thuyền trưởng Vũ Phi, Lữ đoàn phó 146 Trần Đức Thông, cùng một số thủy thủ trên tàu đã hy sinh cùng tàu HQ-604 ở khu vực đảo Gạc Ma. Tại đảo Cô Lin, lúc 6h, tàu HQ-505 của Hải quân Việt Nam đã cắm hai lá cờ trên đảo. Khi thấy tàu HQ-604 của Việt Nam bị chìm, thuyền trưởng tàu HQ-505 Vũ Huy Lễ ra lệnh nhổ neo cho tàu ủi bãi. Phát hiện tàu HQ-505 đang lên bãi, 2 tàu của Trung Quốc quay sang tiến công tàu HQ-505. Khi tàu HQ-505 trườn lên được hai phần ba thân tàu lên đảo thì bốc cháy. 8h15, thủy thủ tàu HQ-505 vừa triển khai lực lượng dập lửa cứu tàu, bảo vệ đảo, và đưa xuồng đến cứu thủy thủ tàu HQ-604 bị chìm ở phía bãi Gạc Ma ngay gần đó (Cô Lin cách Gạc Ma khoảng 3.5 hải lý). Thượng uý Nguyễn Văn Chương và Trung uý Nguyễn Sĩ Minh tổ chức đưa thương binh và chiến sĩ về tàu 505 (sau khi bị bắn cháy nằm trên bãi Cô Lin). Thi hài các chiến sĩ Trần Văn Phương, Nguyễn Văn Tư, cùng các thương binh nặng được đặt trên xuồng. Số người còn sức một tay bám thành xuồng một tay làm mái chèo đưa xuồng về đến bãi Cô Lin. Thương binh - CBCS tham gia trận 14/3 trở về đất liền trên tàu HQ-931 Ở hướng đảo Len Đao, lúc 8h20 ngày 14/3/1988, Hải quân Trung Quốc dùng tất cả các loại súng pháo, điên cuồng tấn công vào tàu HQ-605 của Hải quân Việt Nam. Tàu 605 bị bốc cháy và chìm lúc 6h ngày 15/3/1988, thủy thủ đoàn của tàu bơi về đảo Sinh Tồn. Trong trận chiến ngày 14/3/1988, Hải quân Việt Nam bị thiệt hại 3 tàu (cháy và chìm), 3 người hy sinh, 11 người khác bị thương, 70 người bị mất tích. Sau này Trung Quốc đã trao trả cho phía Việt Nam 9 người bị bắt, 64 người vẫn mất tích và được xem là đã hy sinh. Nhờ hành động dũng cảm của thuyền trưởng Vũ Huy Lễ và tập thể tàu HQ-505, tàu Việt Nam nằm trên đá Cô Lin và giữ được bãi đá ngầm này. CBCS tàu HQ-671 cứu hộ ngày 14/3/1988 tại T.S Trung Quốc chiếm đá Gạc Ma từ ngày 16/3/1988 và vẫn giữ cho đến nay. Trong suốt thời gian xảy ra chiến sự, Hải quân Liên Xô đóng ở Cam Ranh đã không can thiệp, mặc dù giữa Việt Nam và Liên Xô có ký riêng một hiệp ước liên minh quân sự (tháng 11/1978). Đặc biệt, khi các tàu của Hải quân Việt Nam bị đánh đắm thì tàu chiến Trung Quốc chặn không cho tàu của Hội Chữ thập đỏ vào khu vực chiến sự để cứu chữa thương binh. Đây là một sự vi phạm những điều luật cơ bản nhất về chiến tranh của Luật pháp Quốc tế... Tôi xem, tôi hát & tôi khóc * Hình ảnh hiện vật, chụp lại và chân dung 2 Anh hùng - Liệt sĩ Trường Sa, do MTH chụp tại Phòng Truyền thống của Vùng 4, Hải quân (Cam Ranh, Nha Trang, Khánh Hòa). *Bài viết cũng sử dụng hình tư liệu của Nhà báo Nguyễn Viết Thái. (MTH's blog)

>> 'VN nên kết thân với cường quốc bậc trung'

Thiết lập quan hệ an ninh – quốc phòng chiến lược với các nước có sức mạnh tầm trung như Australia hay Ấn Độ là giải pháp tốt cho Việt Nam. Thạc sĩ Lê Hồng Hiệp Đây là lời khuyên mà Thạc sĩ Lê Hồng Hiệp đưa ra trong bài viết gửi đăng The Diplomat. Thạc sĩ Lê Hồng Hiệp hiện là giảng viên của Khoa Quan hệ Quốc tế, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia TP HCM. Dưới đây là nội dung bài viết của ông đăng trên The Diplomat, được dịch lại sang tiếng Việt và có biên tập. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả: Cuộc Đối thoại Chiến lược Liên Bộ Quốc phòng - Ngoại giao Việt Nam – Australia lần đầu tiên diễn ra ở thủ đô Canberra (Australia) ngày 21/2 vừa qua đã ghi nhận và nhấn mạnh việc thiết lập quan hệ gần gũi giữa hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực quân sự. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Việt Nam, đây là lần đầu tiên hai nước tiến hành đối thoại theo hình thức liên Bộ ở cấp thứ trưởng ngoại giao và quốc phòng. Bước tiến chiến lược này có ý nghĩa vô cùng quan trọng với Việt Nam trong bối cảnh những căng thẳng liên tục gia tăng ở Biển Đông. Việt Nam gặp phải một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Việt Nam không thể duy trì quan hệ thù địch nhưng chắc chắn không hy sinh chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ để đổi lấy một mối quan hệ "tốt" với láng giềng. Hệ quả tất yếu, Việt Nam cần tiếp cận và liên minh với các cường quốc nước ngoài khác nhằm đảm bảo cân bằng trong khu vực. Tránh siêu cường, chọn cường quốc tầm trung Việt Nam có quyền lựa chọn. Mỹ chắc chắn là một trong những đối tác nước ngoài ưa thích của Việt Nam. Bất chấp sự thù địch trong quá khứ, mối quan hệ Việt – Mỹ đã phát triển và bồi đắp mạnh mẽ trong hầu hết các lĩnh vực trong suốt thời gian qua. Thậm chí, Việt Nam từng tỏ ý định mua sắm vũ khí và trang thiết bị quốc phòng của Mỹ. Thế nhưng hiện nay, khi Mỹ chuyển trọng tâm chiến lược sang khu vực châu Á – Thái Bình Dương, một mối quan hệ Việt – Mỹ bền chặt hơn dường như có thể tạo ra tình trạng căng thẳng không mong muốn vào mối quan hệ vốn dĩ đã căng thẳng của Việt Nam với Trung Quốc. Từ sau năm 1979, Việt Nam đã cố gắng thoát ra khỏi sự cô lập trong quan hệ quốc tế. Nhiều thứ đã thay đổi nhiều sau hơn 3 thập kỷ, nhưng rõ ràng Trung Quốc luôn theo đuổi tới cùng lợi ích của mình và áp đặt quan điểm “bạn của kẻ thù cũng là kẻ thù” với Việt Nam trong quan hệ Việt - Mỹ. Vì vậy, sẽ có nhiều bất lợi với Việt Nam khi quá thân thiện với Mỹ. Đây là lý do tại sao, Việt Nam nên thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ với các lực tầm trung như Australia. Ngoài ra, tồn tại những lợi ích thật sự cho Việt Nam khi thúc đẩy quan hệ như vậy. Australia, Ấn Độ và Nhật Bản đều lên tiếng ủng hộ cho tự do hàng hải và giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông. Điều này gián tiếp phủ định các tuyên bố của Trung Quốc. Hơn nữa, trong khi Mỹ có thể không sẵn sàng chấp thuận bán vũ khí cho Việt Nam, chúng ta có thể thảo luận vấn đề này với các đối tác khác, như tìm mua tên lửa của Ấn Độ. Bản thân Australia cũng đã thực hiện các chương trình đào tạo cho nhân viên quân sự Việt Nam. Thiết lập quan hệ với Australia, Việt Nam có thể gián tiếp lợi dụng quan hệ đồng minh lâu năm của nước này với Mỹ, đặc biệt trong vấn đề quân sự. Giữ vai trò quyền lực mức trung bình, Australia cũng đang tìm kiếm các phương cách để tăng cường vai trò của mình trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Australia sẽ là một đối tác đặc biệt hữu ích cho Việt Nam. Lợi ích của Canberra dường như phù hợp một cách lý tưởng với Việt Nam khi theo thỏa thuận gần đây, nước này đồng ý cho Mỹ đồn trú nhiều quân hơn. Rõ ràng, Australia sẽ đóng vai trò quan trọng nhằm hạn chế tham vọng của Trung Quốc trong khu vực. Thiết lập được mối quan hệ mạnh mẽ và thân thiện hơn với Australia - một đồng minh lâu đời của Mỹ sẽ là tiềm năng để Việt Nam đặt nền móng cho quan hệ quân sự chặt chẽ hơn với Mỹ. Ngoài ra, Việt Nam và Australia còn nhiều lĩnh vực hợp tác mà hai nước có thể khám phá, chẳng hạn như tăng cường nghiên cứu chiến lược và trao đổi thông tin tình báo, thúc đẩy viện trợ nhân đạo, cứu nạn thiên tai, trao đổi kinh nghiệm trong việc gìn giữ hòa bình và an ninh hàng hải. Với tình trạng hiện nay của quan hệ Trung -Mỹ, đây là thời điểm đúng đắn để Việt Nam có cơ hội để tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Australia và các quyền lực tầm trung ở khu vực khác nhằm tạo một lựa chọn thích hợp.

>> Mỹ chùn tay trước kế hoạch tấn công Syria

Bạo lực ở Syria vẫn tiếp diễn trong khi Mỹ liên tục kêu gọi ngăn chặn đổ máu ở quốc gia Trung Đông, tuy nhiên Washington cũng đang bắt đầu chùn tay khi tính tới kịch bản can thiệp quân sự vào đất nước này. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta và Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Martin Dempsey. Ảnh: AFP Các quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc đang cảnh báo rằng hành động can thiệp quân sự vào Syria sẽ có thể trở thành một chiến dịch lê thê và dễ gây nản lòng. Không quân Mỹ cần nhiều tuần lễ để có thể oanh kích toàn diện các mục tiêu tại Syria, đồng thời lại kéo theo nguy cơ làm chết một số lượng lớn thường dân và đẩy quốc gia Trung Đông gần hơn tới một cuộc nội chiến, NY Times cho hay. Giới chức quân sự Mỹ cho rằng Syria là một "khúc xương khó nhằn" hơn rất nhiều so với Libya, nơi đã khiến Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) phải tiến hành một chiến dịch kéo dài 7 tháng, với hàng trăm đợt chiến đấu cơ xuất kích để ném xuống tổng cộng 7.700 quả bom và tên lửa các loại. Mỹ có năng lực quân sự để phát động các cuộc không kích liên tiếp tại Syria, như Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng Martin Dempsey từng nói "Chúng ta có thể làm bất cứ điều gì" trước Thượng viện Mỹ tuần trước. Tuy nhiên, các quan chức quốc phòng nước này vẫn lo ngại về 4 thách thức lớn, gồm: các hệ thống phòng không đa dạng và tinh vi do Nga chế tạo được bố trí tại các trung tâm đông dân cư, vũ trang cho phe đối lập yếu ớt ở Syria, nguy cơ một cuộc chiến với bên thứ ba như Iran hoặc thậm chí là Nga - hai đồng minh quan trọng của Syria, và cuối cùng là việc thiếu một liên minh quốc tế sẵn sàng hành động chống lại chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Một quan chức quốc phòng cấp cao tuần trước cho hay ngay cả việc tạo ra những "thiên đường an toàn", hoặc những khu vực được bảo vệ cho các thường dân Syria, sẽ là một chiến dịch phức tạp mà những nhà hoạch định quân sự đang cân nhắc. Lý do là vì việc này đòi hỏi phải sử dụng một lực lượng bộ binh lớn để thiết lập và duy trì các "ốc đảo" như vậy. Viêc lên kế hoạch này là câu trả lời cho yêu cầu của Tổng thống Barack Obama đối với Lầu Năm Góc về việc có những lựa chọn quân sự sơ bộ, dù Washington vẫn tin rằng việc gây sức ép kinh tế và ngoại giao là cách tốt nhất để chấm dứt tình trạng bạo lực ở Syria. Các phương án đang được nghiên cứu bao gồm cả việc di tản nhân đạo bằng máy bay, giám sát đường biển của Syria và thiết lập một vùng cấm bay. Không kích Syria là một việc mà quân đội Mỹ có thể làm nhưng sẽ không dễ dàng như chiến dịch ở Libya. Đồ họa: Typepad Tướng Dempsey và Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta tuần trước cho hay quân đội Mỹ vẫn đang ở những bước đầu tiên của việc cân nhắc các khả năng. Hai ông vẫn luôn yêu cầu quân đội Mỹ có những kế hoạch đối phó với những phát sinh bất ngờ trong những cuộc khủng hoảng trên thế giới. Thượng nghị sĩ bang Arizona, John McCain và một vài nghị sĩ đảng Cộng hòa khác tiếp tục phản đối phản ứng hiện nay của chính phủ Mỹ đối với tình hình Syria. "Bao nhiêu người nữa sẽ phải chết?", ông McCain nói trong phiên điều trần của Thượng viện Mỹ tuần trước, với ý ám chỉ việc Liên Hợp Quốc ước tính 7.500 người đã thiệt mạng trong một năm qua tại Syria. Ông đề nghị chính phủ Mỹ oanh kích các lực lượng ủng hộ tổng thống Assad. Thượng nghị sĩ bang Nam Carolina, Lindsey Graham, cũng cho rằng Mỹ có lợi ích chiến lược tại Syria lớn hơn nhiều so với tại Libya, và rủi ro của một hành động quân sự là có thể chấp nhận được. "Chúng ta không thể phát động mọi cuộc chiến mà không làm mất một chiếc máy bay nào", thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa này nói. Các quan chức tình báo và quốc phòng Mỹ cho rằng các hệ thống phòng không tích hợp của Syria, vốn là sự kết hợp của hàng nghìn tên lửa phòng không cùng với các radar và súng phòng không, không chỉ tiên tiến hơn các hệ thống ở Libya, mà còn được phân bố dày đặc tại các khu vực dân cư ở biên giới phía tây Syria. Điều này đồng nghĩa với việc các cuộc ném bom chính xác sẽ khiến thường dân ở gần đó thiệt mạng. Tại Libya, những bước đầu tiên trong một chiến dịch không kích Syria có thể sẽ là phần việc của Mỹ, vì nước này có kho vũ khí và các thiết bị điện tử dồi dào. Một khi Mỹ làm chủ bầu trời, họ sẽ có thể tạo ra những "thiên đường an toàn" hay một "hàng lang nhân đạo". Đây sẽ là một tuyến tháo chạy an toàn dành cho những nạn dân Syria, với điểm đến có thể là Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, các quan chức quân sự Mỹ cho rằng hành lang và các khu vực an toàn kể trên thực ra lại rất dễ bị tấn công bởi 330.000 binh sĩ tinh nhuệ của quân đội Syria. Xe tăng và xe bọc thép của quân đội Syria trên đường phố của Yabrud, cách thủ đô Damascus khoảng 80km về phía bắc, hôm 8/3. Ảnh: AFP/Youtube Giới chức quân sự Mỹ cũng cho rằng phe đối lập ở Syria không kiểm soát bất cứ một khu vực nào giống như những người nổi dậy ở Libya. Phe đối lập ở Syria vẫn ở trong tình trạng phân tán với khoảng 100 nhóm khác nhau và cho đến giờ vẫn không có những nhà lãnh đạo thực sự xuất hiện. Mỹ đang cân nhắc việc hỗ trợ kỹ thuật cho phe đối lập ở Syria, trong đó bao gồm cả các thiết bị liên lạc, nhưng Washington vẫn chưa thể thành công trong việc đưa các nhóm lẻ tẻ này tập hợp thành một hội đồng chung. Một vấn đề nữa mà Lầu Năm Góc e ngại đó là Iran, đồng minh quan trọng nhất của Syria. Giới chức quân sự và tình báo Mỹ cho rằng Iran đã chuyển những vũ khí hạng nhẹ vào Syria, hầu hết là súng phóng lựu, cũng như các thiết bị công nghệ và các chuyên gia cao cấp để hỗ trợ chính quyền Assad. Ngoài ra, Nga, nhà cung cấp vũ khí hàng đầu của Syria, hiện vẫn duy trì một căn cứ hải quân tại thành phố cảng Tartus trên bờ Địa Trung Hải. Đây là cơ sở quân sự duy nhất của Nga nằm ngoài lãnh thổ nước này. Moscow đang thể hiện việc duy trì quan hệ với chính quyền Assad, và đã cùng với Trung Quốc bác bỏ nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc có nội dung yêu cầu tổng thống Syria từ chức. Chính quyền Tổng thống Obama vẫn đang cân nhắc mọi phương án quân sự tại Syria. "Liệu Mỹ có tấn công Syria?", trung tướng về hưu David A. Deptula, người tùng là quan chức tình báo hàng đầu của không quân Mỹ, đặt ra câu hỏi khi nói về khả năng một chiến dịch không kích của Mỹ nhằm vào Syria. "Câu trả lời là có thể, nhưng việc này sẽ không dễ như ăn kẹo đâu".

>> Nga sắp có hàng loạt tên lửa phòng không mới

Bộ Quốc phòng Nga vừa ký hợp đồng 3 năm với nhà sản xuất Almaz-Antei, để trang bị nhiều hệ thống tên lửa phòng không S-300V4 cho quân đội nước này. Hệ thống tên lửa phòng không S-300. Ảnh: RIA Novosti Bộ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov và giám đốc hãng sản xuất hệ thống tên lửa phòng không Almaz-Antei, Vladislav Menshchikov đã ký thỏa thuận về việc giao nhận các hệ thống S-300V4 (SA-12 Giant/Gladiator). "Theo hợp đồng này, 3 tiểu đoàn S-300V4 sẽ được giao và được đưa tới hoạt động tại quân khu phía nam của nước Nga", RIA Novosti dẫn lời Bộ Quốc phòng Nga. S-300 là một tổ hợp các hệ thống tên lửa phòng không tầm xa có khả năng đối phó với tất cả các mối đe dọa từ trên không, gồm cả các máy bay không người lái, trực thăng và chiến đấu cơ, cũng như các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Hệ thống S-300 nổi tiếng là một trong những hệ thống tên lửa phòng không giàu năng lực nhất trên thế giới. S-300V4 là biến thể hiện đại hóa đời mới nhất của mẫu S-300V và có khả năng hoạt động tốt hơn, nhờ vào việc sử dụng các thiết bị được nâng cấp. S-300V4 có thể được Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đặt tên tương đương là SA-23. Quân đội Nga gần đây có những động thái cho thấy việc tăng cường hiện đại hóa vũ khí khí tài. Trong một bài viết được đăng trên nhật báo chính phủ Rossiiskaya Gazeta trước cuộc bầu cử tổng thống, Thủ tướng kiêm tổng thống đắc cử Vladimir Putin cho hay: "Trong vòng một thập kỷ tới, các lực lượng vũ trang Nga sẽ nhận được hơn 400 tên lửa đạn đạo liên lục địa với cả bệ phóng trên biển cũng như trên bộ, 8 tàu ngầm phóng tên lửa đạn đạo, khoảng 20 tàu ngầm tấn công, hơn 50 chiến hạm và khoảng 100 máy bay quân sự".

>> Thương vụ bán Su-35 cho Trung Quốc (Kỳ 2)

Việc Nga đang đàm phán bán cho Trung Quốc 48 siêu tiêm kích Su-35 là một thông tin sốt dẻo trên thị trường vũ khí. Hãy thử xem hai bên theo đuổi những mục đích gì trong thương vụ này và hậu quả của nó đối với khu vực. Su-35 Vì sao Nga bán Su-35 cho Trung Quốc trong khi thừa biết Trung Quốc sẽ tìm mọi cách sao chép các công nghệ của nó? Các nguyên nhân có thể là: 1 - Su-35 và có thể cả S-400 là một phần trong thỏa thuận chính trị Nga-Trung để Trung Quốc ủng hộ Nga trong các vấn đề Syria, Iran và thậm chí cả vấn đề Biển Đông. 2 - Nga muốn Trung Quốc tiếp tục lệ thuộc Nga về máy bay tiêm kích hiện đại. 3 - Nga muốn tranh thủ kiếm tiền bù đắp cho chi phí bỏ ra phát triển Su-35 và hỗ trợ dự án tiêm kích thế hệ 5 PAK FA T-50. 4 - Nga muốn tác động làm chậm hoặc phá vỡ chương trình tiêm kích thế hệ 5 của Trung Quốc, qua đó duy trì được ưu thế của Không quân Nga khi họ đưa T-50 vào trang bị dự kiến vào năm 2015. 5 - Nga muốn gây áp lực đối với Mỹ và các nước châu Á-Thái Bình Dương. Mỹ buộc phải điều động tăng cường hơn nữa không quân ở châu Á-Thái Bình Dương, qua đó, giảm áp lực với Nga ở các khu vực khác; các đồng minh của Mỹ như Nhật, Hàn Quốc, Australia, đặc biệt là Đài Loan phải mua sắm nhiều hơn các tiêm kích tiên tiến để đối phó với Su-35. 6 - Với động cơ của lái súng, Nga muốn tăng cơ hội bán tiêm kích tiên tiến (Su-35, T-50) cho các đồng minh trong khu vực, nhất là Ấn Độ và Việt Nam. Trung Quốc muốn mua Su-35 có thể do những lý do sau: 1 - Trung Quốc cần giải pháp khẩn cấp để đối phó với sự gia tăng binh lực, sự tăng cường các loại vũ khí tiên tiến của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương, đối phó với việc Mỹ và các đồng minh Australia, Nhật và Hàn Quốc mua ồ ạt tiêm kích thế hệ 5 F-35 Lightning II. 2 - Trung Quốc muốn giành ưu thế trên không tuyệt đối tại eo biển Đài Loan và chuẩn bị cho khả năng Đài Loan mua F-35. 3 - Trung Quốc chuẩn bị gấp cho các kịch bản nổ ra xung đột tại eo biển Đài Loan hoặc Biển Đông, biển Hoa Đông, hoặc với Ấn Độ 4 - Trung Quốc muốn buộc một số đối thủ trong khu vực, trong đó có Việt Nam, phải chạy đua vũ trang hao tiền tốn của trong khi hạn chế về nguồn lực và khó khăn về kinh tế. 5 - Nhai rau, nhưng muốn gắp thịt, Trung Quốc muốn mua hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga, nhưng phải mua Su-35 theo điều kiện “bia kèm lạc” do Nga đặt ra. 6 - Chương trình tiêm kích thế hệ 5 J-20 của Trung Quốc gặp khó khăn, chậm tiến độ, bế tắc. Mua Su-35, Trung Quốc sẽ ăn cắp được một số công nghệ tiên tiến của Su-35 phục vụ cho dự án J-20. Theo thông tin do Nga công bố, Su-35 có ứng dụng một số hệ thống và công nghệ của tiêm kích thế hệ 5, đặc biệt là hệ thống avionics, radar, động cơ và tên lửa tầm xa. Ngay các mẫu chế thử tiêm kích thế hệ 5 T-50 Nga vẫn đang phải tạm thời sử dụng động cơ của Su-35 vì động cơ thế hệ vẫn chưa sẵn sàng. Cũng có khả năng, dự án J-20 chưa chắc thành công nên Trung Quốc buộc phải có phương án dự phòng, thay thế ít ra là cho đến khi họ có được tiêm kích thế hệ 5 cho ra hồn. Liên quan đến tác động của thương vụ Su-35 đối với bản thân nước Nga, nhiều chuyên gia Nga đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ đối với an ninh quốc gia Nga cũng như đối với lợi ích thương mại của Nga trên thị trường vũ khí. Xét đến yếu tố Trung Quốc rất thiện nghệ trong việc ăn cắp, sao chép công nghệ vũ khí Liên Xô/Nga, họ cho rằng, thiệt hại mà thương vụ này sẽ gây ra cho Nga sẽ lớn hơn rất nhiều lợi ích mà nó mang lại. Với tính năng kỹ-chiến thuật cao của Su-35, với công nghệ của Su-35 sao chép được, Trung Quốc sẽ cải tiến các máy bay hiện có và sản xuất các máy bay có tính năng tương đương Su-35S với giá rẻ hơn nhiều, đẩy nhanh phát triển và sản xuất J-20 để có một lực lượng không quân hùng mạnh. Các máy bay tính năng cao giá rẻ của Trung Quốc sẽ tràn ngập thị trường thế giới đe dọa nghiêm trọng tương lai xuất khẩu tiêm kích của bản thân nước Nga. Còn hậu quả của thương vụ Su-35 đối với an ninh khu vực là gì? Đó là nó có thể làm thay đổi cán cân sức mạnh không quân, thúc đẩy chạy đua vũ trang tại châu Á-Thái Bình Dương. Nếu mua được Su-35, không quân Trung Quốc sẽ có ưu thế hơn hẳn về trình độ công nghệ so với không quân tất cả các nước châu Á-Thái Bình Dương trừ Mỹ. Bởi vì, Su-35S được coi là tiêm kích thế hệ 4++, ứng dụng nhiều công nghệ của tiêm kích thế hệ 5, cho phép nó có ưu thế vượt trội so với các tiêm kích thế hệ 4 và 4+ hiện có và sẽ có trong không quân các nước khu vực như Su-27/30 Việt Nam, Indonesia, Malaysia; MiG-29, Su-30MKI, Rafale của Ấn Độ; F-15, F-16, F/A-18 của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Australia, thậm chí đe dọa nặng nề đội máy bay F-35 mà Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan đang và sắp mua sắm. Kết quả không chiến mô phỏng của các chuyên gia Australia mới đây cho thấy, Su-35S có ưu thế vượt trội đối với các máy bay tiên tiến nhất của Mỹ như F/A-18E/F, F-35 và ngang ngửa với F-22 S-400 là hệ thống tên lửa phòng không tiên tiến nhất của Nga hiện nay, dùng để thay thế các hệ thống S-300. Hiện chỉ có trong trang bị của Nga với số lượng 2 trung đoàn triển khai gần Moskva. Sắp tới, Nga tiếp tục triển khai S-400 ở một số khu vực duyên hải và ven biên giới trọng yếu. Mặt khác, mua được Su-35, Trung Quốc tiếp cận được công nghệ tiên tiến cho phép họ đẩy nhanh dự án J-20 và nếu mua được cả hệ thống tên lửa phòng không S-400 thì sức uy hiếp của Trung Quốc đối với sức mạnh không quân, hải quân Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương và các nước trong khu vực sẽ gia tăng đột biến. Trước tình hình đó, các nước có nguy cơ xung đột tiềm tàng với Trung Quốc buộc phải chạy đua cải tiến hoặc mua máy bay tiêm kích tiên tiến. Không quân Mỹ buộc phải tăng cường các máy bay tiên tiến F-22, F-35 tại khu vực này. Các đồng minh Australia, Nhật, Hàn Quốc và thậm chí Đài Loan sẽ quyết tâm và tăng cường mua sắm F-35, thậm chí buộc Mỹ nối lại sản xuất và xuất khẩu F-22. Ấn Độ không còn cách nào khác là tiếp tục gắn chặt với lái súng Nga trong các dự án nâng cấp Su-30MKI lên Super Sukhoi (Super 30), phát triển tiêm kích thế hệ 5 FGFA, thậm chí mua thêm cả F-35 của Mỹ cho chắc ăn. Việt Nam, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan cũng buộc phải gia nhập cuộc đua để hoặc mua Su-35, PAK FA T-50 hoặc F-35. Việt Nam cũng tất yếu phải nghĩ đến việc mua sắm các hệ thống tên lửa phòng không mới, trong đó có S-400. Trong một tương lai không xa, không quân châu Á-Thái Bình Dương sẽ bước lên một trình độ công nghệ mới với các tiêm kích thế hệ từ 4++ cho đến 5. Như vậy, bằng cách tạo ra cho Mỹ và các nước khu vực một đối thủ mạnh là Trung Quốc khi bán Su-35 và có thể cả S-400, Nga đồng thời châm ngòi cho cuộc chạy đua tiêm kích mà Nga sẽ được hưởng lợi rất nhiều. Nga có thể bảo đảm thành công về mặt thương mại cho các mặt hàng vũ khí chủ lực, đắt tiền của họ là Su-35 và trong tương lai là S-400 và PAK FA T-50 trong nhiều thập niên sắp tới, tức là góp phần duy trì, củng cố ảnh hưởng của Nga tại khu vực chiến lược trọng yếu này của thế giới. Bên cạnh đó, việc Trung Quốc mua sắm Su-35 cũng buộc Mỹ và các nước khu vực chạy đua mua sắm tiêm kích tiên tiến hoặc tìm các giải pháp đối phó khác, đẩy Trung Quốc vào thế “mãnh hổ nan địch quần hồ”. Hiện trạng cán cân sức mạnh không quân ở châu Á-Thái Bình Dương có thể sẽ được tái lập, song ở trình độ cao hơn mà thôi. (*)S-400 Triumf là hệ thống tên lửa phòng không tầm trung/xa, dùng để tiêu diệt các loại mục tiêu bay, kể cả các máy bay trinh sát và tên lửa đường đạn. S-400 hiện được trang bị các tên lửa có khả năng tiêu diệt mục tiêu bay ở tầm 250 km, tên lửa đường đạn chiến thuật ở tầm 60 km. S-400 có khả năng tiêu diệt mục tiêu khí động ở độ cao 0,01-27 km, tên lửa đường đạn ở độ cao 2-7 km. Tiêu diệt được mục tiêu có tốc độ bay tối đa 4.800 m/s, có thể bắn đồng thời 36 mục tiêu, có thể dẫn đồng thời 72 tên lửa. Thời gian triển khai hệ thống từ trạng thái hành quân 5 phút.