>> Bao nhiêu người đã chết trong cuộc chiến Libya?

NATO hôm qua chính thức kết thúc chiến dịch không kích Libya, nhưng sẽ còn rất lâu nữa người ta mới có thể biết được bao nhiêu thường dân đã chết trong hoạt động quân sự này. Khói bốc cao tại thủ đô Tripoli sau một đợt không kích của liên quân NATO. Ảnh: AFP Sau khi các máy bay chiến đấu của NATO không còn quần thảo trên bầu trời Libya, câu hỏi lớn nhất được đặt ra đó là đã có bao nhiêu sinh mạng người dân Libya bị cướp đi trong suốt hơn 7 tháng qua. Theo BBC, đây có thể là một câu hỏi sẽ chẳng bao giờ có được câu trả lời thỏa đáng. Có rất ít thống kê đáng tin cậy sau 7 tháng Libya chìm trong lửa đạn từ các cuộc không kích và cuộc nội chiến đẫm máu. Ít nhất cho tới lúc này, không có ai thực sự biết các cuộc giao tranh đã gây tổn thất bao nhiêu sinh mạng. Các ước tính về số người thiệt mạng, bao gồm cả lực lượng trung thành với Moammar Gadhafi, lính chính phủ mới và dân thường Libya, hiện có sai số rất lớn khi ở giữa mức 2.000 người và 30.000 người. Căn cứ vào sự ủy quyền của Liên Hợp Quốc trong sứ mệnh bảo vệ người dân ở Libya, liên quân NATO luôn khẳng định áp dụng mọi biện pháp phòng ngừa để tránh gây tổn thất về người ngoài ý muốn. NATO cho hay luôn áp dụng việc giám sát 24/24 từ trên không, nhằm đảm bảo rằng thường dân Libya sẽ không bị trúng đạn lạc. Trong rất nhiều trường hợp, các đợt không kích theo dự kiến đã bị hoãn lại vào phút chót vì những lo ngại rằng người dân có thể đang ẩn náu giữa những mục tiêu quân sự. Để tránh làm hỏng sứ mệnh bảo vệ người dân Libya, liên quân NATO chủ yếu dựa vào các vũ khí chính xác, gồm các quả bom và tên lửa được dẫn đường bằng tia laser hoặc các hệ thống định vị toàn cầu (GPS). Sir Stephen Dalton, nguyên soái không quân hoàng gia Anh, tuần trước nói với các nghị sĩ nước này rằng những vũ khí được sử dụng tại Libya đã cho thấy khả năng hoạt động tốt hơn rất nhiều mức dự đoán. Để minh họa cho điều này, ông Dalton cho hay hơn 98% số tên lửa Brimstone được các máy bay của không quân Anh bắn đi đã lao trúng mục tiêu. Số ít ỏi còn lại cũng chỉ bị chệch không đáng kể. Một máy bay Rafale vừa cất cánh từ tàu sân bay. Đây là loại máy bay chiến đấu của không quân Pháp được sử dụng trong chiến dịch Libya. Ảnh: Dassault Aviation Tuy nhiên, liên quân NATO không chỉ sử dụng các vũ khí chính xác. Các trực thăng tấn công Apache của quân đội Anh được sử dụng ở giai đoạn cuối của chiến dịch đã bắn đi khoảng 4.000 loạt đạn từ súng các khẩu pháo 30 mm. Đây là một loại vũ khí được thiết kế để tạo ra một hỏa lực mạnh. Khi được sử dụng tại Afghanistan, pháo 30 mm đã gây nên nhiều thương vong cho thường dân. Tuy nhiên, một lần nữa, không có bằng chứng chắc chắn nào cho thấy các máy bay Apache tham chiến tại Libya đã gây nên cái chết của các thường dân nước này. Sau 7 tháng không kích Libya, NATO chỉ thừa nhận một vụ bắn nhầm duy nhất. Vào ngày 19/6, một số thường dân Libya được xác nhận thiệt mạng khi một quả tên lửa lao trúng vào các tòa nhà ở thủ đô Tripoli. Một phát ngôn viên của NATO sau đó cho rằng một sự cố đã xảy ra với hệ thống vũ khí và khiến quả tên lửa không trúng mục tiêu đã định. NATO luôn bác bỏ các thông tin từ chế độ Gadhafi cho rằng người dân Libya là nạn nhân trong các cuộc không kích. Một cuộc oanh tạc vào nơi mà NATO coi là trung tâm kiểm soát và chỉ huy ở Surman, một thành phố ven biển phía tây của Libya, hôm 20/6 khiến một người mẹ và hai con của bà thiệt mạng. Chế độ Gadhafi đã dựa vào những sự kiện này để phát động làn sóng phản đối các cuộc không kích của NATO, với tuyên bố hàng trăm người dân đã thiệt mạng. Việc này được tận dụng làm một phần của các chiến dịch tuyên truyền nhằm ngăn chặn các đợt ném bom của NATO. Giữa tháng 7, văn phòng y tế Libya cho hay các cuộc oanh kích của NATO đã khiến 1.108 thường dân thiệt mạng và 4.500 người bị thương. Một lần nữa, không ai có thể kiểm chứng thông tin này. Mặc dù vậy, không ai kể cả NATO có thể xác nhận rằng các đợt oanh kích của khối quân sự này không gây ra bất cứ cái chết nào cho thường dân Libya. Hầu hết các cuộc giao tranh diễn ra tại các khu vực dân cư, trong khi một chiến thuật phổ biến của các tay súng trung thành với Gadhafi là ẩn náu trong những khu thường dân sinh sống. Con số 9.658 đợt không kích cho thấy việc tránh thương vong cho thường dân là rất khó. Nhiều năm sau khi NATO thực hiện chiến dịch oanh kích Kosovo (Nam Tư cũ), vẫn chưa có một con số thống kê chính xác về số thường dân thiệt mạng trong mưa bom bão đạn. Con số ước tính được cho là từ 200 tới 500 người. Những thống kê tại Libya sau chiến dịch của NATO cũng ở tình trạng tương tự. NATO cho hay khối quân sự này không có đơn vị mặt đất nào tại Libya để có thể đánh giá chính xác tác động của những đợt oanh kích đối với người dân nước này. Công việc thống kê được giao lại cho những tổ chức như Ân xá Quốc tế hay Theo dõi Nhân quyền. Họ sẽ phải tìm cách tính được số người thiệt mạng tại Libya do các đợt không kích của NATO cũng như cuộc nội chiến đẫm máu, trong đó quan trọng nhất là số thường dân bị chết. Tuy nhiên, sẽ phải mất nhiều năm để thiết lập một bức tranh toàn cảnh về những gì đã thực sự xảy ra. Và thậm chí ngay cả khi các con số thống kê được công bố, chúng sẽ nhanh chóng trở thành đề tài của những cuộc tranh cãi.

>> Sự thật về Libya và Gadhafi

“9 tập đoàn truyền thông xuyên quốc gia đang nắm và phân phối hơn 90% lượng thông tin trên thế giới theo hướng có lợi cho bọn trùm quân sự - công nghiệp bằng những ngón xuyên tạc cực kỳ thâm hiểm trong nhiều tin tức trọng đại đối với toàn nhân loại” Chuyện xưa kể rằng: Mẹ Tăng Sâm đang ngồi quay tơ thì một kẻ hớt hải chạy đến báo: - Tăng Sâm giết người! Bà liếc nhìn kẻ báo tin rồi tiếp tục công việc. Con trai bà vốn hiền lành có một. Một lúc sau, một kẻ khác lại chạy đến báo: - Tăng Sâm giết người! Bà mẹ giật mình và hơi lo nhưng vẫn tiếp tục công việc. Một khắc đồng hồ sau đó nữa, lại có kẻ hớt hải chạy đến báo: - Tăng Sâm giết người! Bà mẹ liền bật dậy rồi hốt hoảng chạy ra khỏi nhà. *** Hẳn nhiều người đã biết chuyện này. Và sau này, trùm phát xít Goebbels, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Tuyên truyền của Đức Quốc xã đã từng nói: “Sự thật là điều không có thật được nhắc đi nhắc lại nhiều lần”. Nhưng rất ít người biết rằng, hiện nay, 9 tập đoàn truyền thông xuyên quốc gia đang nắm và phân phối hơn 90% lượng thông tin trên thế giới theo hướng có lợi cho bọn trùm quân sự – công nghiệp bằng những ngón xuyên tạc cực kỳ thâm hiểm trong nhiều tin tức trọng đại đối với toàn nhân loại. Mang tính chất thời sự nóng hổi là việc chúng dựng lên đủ thứ chuyện về quốc gia và xã hội Libya biến nhà lãnh đạo Muammar Kadhafi thành ma quỷ cũng như đã từng dựng nên chuyện Saddam Hussein của Iraq chế tạo vũ khí giết người hàng loạt. Tất nhiên, trong cuộc sống và trong cung cách lãnh đạo đất nước, ông Kadhafi cũng bộc lộ nhiều vấn đề, đặc biệt là chuyện tham quyền cố vị và gia đình trị. Nhưng Libya và ông Kadhafi có nhiều điều không như hệ thống tuyên truyền của Mỹ, EU rêu rao. Người ta đã vạch trần nhiều cảnh dân chúng biểu tình hoặc binh lính Kadhafi đàn áp dân chúng đều được dàn dựng ở Qatar. Và khôi hài cũng như rẻ tiền là cảnh dân Libya mà lại chống Kadhafi bằng cờ Ấn Độ! Rồi còn cả chuyện tay trùm Hội đồng chuyển tiếp Quốc gia thừa nhận là đã quay video ở nước ngoài thành cảnh ở Libya để… tuyên truyền. Tình bạn của Sarkozy và Gaddafi đáng giá bao nhiêu? Khi Kadhafi thăm Pháp năm 2007, Sarkozy hy vọng ký được hợp đồng bán máy bay Rafale cho Libya trị giá 10 tỉ euro, nhưng rốt cuộc Kadhafi đã chọn Nga làm nhà cung cấp vũ khí. Trong bài “Libya: Facts & Analysis” (Libya: Sự kiện & Phân tích) của Helen Shelestiuk, đăng trên mạng left.ru của Nga, tác giả này viết: “Khi được hỏi xem Kadhafi đã áp bức đồng bào mình như thế nào thì vị Đại sứ Nga tại Libya vừa bị bãi nhiệm là ông Vladimir Chamov, đã nói: Sao lại áp bức? Người Libya được hưởng tín dụng 20 năm không phải trả lãi để xây cất nhà, 1 lít xăng chỉ khoảng 14 cent, thức ăn cho dân nghèo thì miễn phí và họ có thể mua một chiếc jeep KIA Hàn Quốc mới toanh với giá 7.500USD”. Sau khi cung cấp cho người đọc nhiều chi tiết giống với những điểm nêu trên, Helen Shelestiuk viết tiếp: “Kadhafi đã tích lũy hơn 143 tấn vàng. Ông còn hoạch định thành lập một khu vực không dùng đồng đôla mà dùng đồng dinar vàng để thanh toán giữa các nước. Lợi nhuận từ việc bán dầu mỏ được sử dụng cho phúc lợi của nhân dân và cho việc cải thiện điều kiện sinh hoạt. Rất nhiều tiền đã được dùng vào việc dẫn thủy nhập điền trên toàn quốc nhờ hệ thống thủy đạo ngầm (mà tiếng Anh gọi là GMR “Great Manmade River = Sông Nhân tạo Vĩ đại” – AC). Do quy mô của nó mà hệ thống này được mệnh danh là “kỳ quan thứ 8 của thế giới”. Nó cung cấp 5 triệu m3 nước mỗi ngày xuyên qua sa mạc và đã làm tăng đáng kể diện tích được tưới nước. 4.000km đường ống được chôn thật sâu để chống lại sức nóng. Với công trình này, Libya đã có khả năng xúc tiến một cuộc “cách mạng xanh” thực sự theo đúng nghĩa đen của từ ngữ; nó giúp giải quyết hàng loạt vấn đề về lương thực, thực phẩm của châu Phi. Và càng quan trọng hơn nữa, nó bảo đảm cho sự ổn định và sự độc lập về kinh tế (của châu Phi). Đã có lần Kadhafi nói hệ thống nước tưới này của Libya là một lời đáp hùng hồn cho Hoa Kỳ, kẻ vẫn cáo buộc là Libya ủng hộ khủng bố”. Helen Shelestiuk cho hay: “Năm 2010, Kadhafi đã kiến nghị Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc điều tra về trường hợp Hoa Kỳ và NATO xâm lược Iraq và đưa ra xét xử những tội ác về vi phạm nhân quyền đó. Ông cũng đệ trình một dự thảo nghị quyết về trách nhiệm pháp lý của các nước thực dân trước kia và (những nước này phải) bồi thường thiệt hại vì trách nhiệm đó. Tuyên truyền của phương Tây đã biến Muammar Kadhafi thành ma quỷ bằng cách mô tả ông như một tên bạo chúa bệnh hoạn và một kẻ thù khắc nghiệt đối với những nguyện vọng dân chủ của người Libya. Không đúng. Libya có những cơ chế về dân chủ và về quyền giám sát của nhân dân: Những hội đồng công dân được bầu chọn và những cộng đồng tự trị (công xã), không thông qua danh sách kiểu Xôviết, không có thói quan liêu vô bổ, mà với một trình độ sinh hoạt và an ninh xã hội cao của công dân. Đó là một kiểu xã hội về nhiều phương diện rất giống với chủ nghĩa cộng sản. Có phải vì thế mà bộ ba Hoa Kỳ, EU và NATO tấn công Libya hay không? Sau đây là câu trả lời của Sigizmund Mironin: “Đất nước Libya, mà người ta miêu tả là một nền độc tài quân sự, thực ra là nhà nước dân chủ. Năm 1977, tại đây, nền Jamahiriya, một nền dân chủ hình thức cao, đã được tuyên bố; với nó, các thiết chế truyền thống của chính phủ bị bãi bỏ và quyền lực trực tiếp thuộc về nhân dân thông qua các ủy ban và đại hội của họ. Quốc gia được chia nhỏ thành nhiều cộng đồng, thực chất là những “tiểu quốc gia tự trị” trong một quốc gia, có thẩm quyền đối với địa hạt của mình, kể cả việc trợ cấp bằng ngân quỹ. Mới đây, Kadhafi còn phát biểu những ý tưởng dân chủ hơn: phân phối lợi tức từ ngân sách một cách trực tiếp và đồng đều đến công dân. Theo nhà lãnh đạo của cuộc cách mạng Libya, những biện pháp đó sẽ phải có tác dụng loại trừ tệ tham nhũng và thói quan liêu”. Chân dung nhà lãnh đạo Gadhafi Sigizmund Mironin đã khẳng định như thế. Còn Maurice Gendre thì đặt câu hỏi: “Tại sao người dân Libya yêu mến Kadhafi?” và trả lời bằng cách cũng nêu lên những đặc điểm trên đây về đất nước Libya rồi kết luận: “Hiển nhiên là chẳng có gì lạ nếu các phương tiện truyền thông (đang giữ vai trò) thống trị không cung cấp cho công chúng bất cứ điều nào trong những dữ kiện đầy gợi ý về bản chất đích thực của chế độ ở Libya vì có khả năng những “người phẫn nộ” (từ dùng để chỉ những người biểu tình phản đối chính quyền – AC) khắp châu Âu sẽ đòi hỏi (ở chính phủ của mình) những tiến bộ xã hội kiểu Libya của Đại tá Kadhafi”. Sự bưng bít đó không chỉ diễn ra trong phạm vi Hoa Kỳ, EU và NATO mà còn tác động đến công tác truyền thông của nhiều nước khác vì nhiều lý do: Tình nguyện “ăn theo”, thụ động nói theo vì không có những nguồn tin độc lập và (hoặc) trái ngược, hành nghề chỉ để hành nghề, v.v.. Nhưng có những nhà báo công minh hơn Medvedev. Radija Benaissa, chẳng hạn, đã viết trên InvestigAction ngày 22/8/2011: “Kadhafi là một tên bạo chúa khát máu, tôi từng tin như thế rồi tôi đã thay đổi ý kiến”. Và bà viết tiếp: “Tất cả những gì mà các phương tiện truyền thông của chúng ta (phương Tây – AC) đưa ra đều là dối trá. (…) Những cuộc thăm dò trong người dân cho thấy, ông Kadhafi nhận được ít nhất 90% người dân ủng hộ tại Tripoli và ít nhất là 70% trên toàn quốc”. Thực ra những kẻ hiện nay đang lên án và tìm cách sát hại Kadhafi một cách hung hãn và tàn độc nhất thì lại đều từng chính là thân hữu với ông cả. Chẳng thế mà Jean-Paul Pougala, trong bài “Quyển album gia đình của tôi”, đăng trên Camer.be ngày 3-9-2011, đã hài hước thác lời Kadhafi: “Những thằng đạo đức giả! Tất cả bọn chúng đều nói rằng mình luôn luôn là kẻ thù của chúng. Không thằng nào nhớ là đã quen và đã chơi với mình. Thế nhưng… với thằng bạn José Manuel Barroso, thì đó là chuyện sống có nhau, chết có nhau. Đây, mình với tên Vua Juan Carlos của Tây Ban Nha. Đây, với thằng cố vấn được trả lương Tony Blair. Với thằng Pascal Lamy, lúc đó hắn còn là Ủy viên châu Âu chứ chưa là Tổng giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới. Với Romano Prodi, khi hắn còn làm Chủ tịch Ủy ban châu Âu. Với José Maria Aznar, luôn luôn có chút dè dặt. Với José Luis Zapatero. Còn thằng này là Silvio Berlusconi. Bọn mình luôn luôn khăng khít. Đây, với Nicolas Sarkozy. Sau tất cả những gì mình làm cho hắn thì hắn âm mưu lật đổ mình. Không biết mình đã làm gì sai trái với hắn: Vụ máy bay Rafale? Vụ các trung tâm hạt nhân? Hay vụ nàng Cécilia của hắn? Còn đây, thằng nhóc mới toanh Barack Obama”. Bây giờ thì những kẻ phản bạn đó chẳng những xâm lược Libya để ăn cướp dầu mỏ, vàng và tiền của xứ sở này mà còn tìm cách truy sát Kadhafi vì nhiều lý do, mà quan trọng nhất, như Jean-Paul Pougala đã điểm lại, là: 1. Vệ tinh đầu tiên của châu Phi RASCOM 1. Chính nước Libya của Kadhafi đã hiến cho toàn bộ châu Phi cuộc cách mạng đích thực đầu tiên thời hiện đại: Bảo đảm việc phủ sóng rộng khắp toàn châu lục về điện thoại, truyền hình, truyền thanh và nhiều loại hình ứng dụng khác như điều trị từ xa, giáo dục từ xa. Lần đầu tiên, việc kết nối được thực hiện với giá thấp trên toàn bộ lục địa cho đến tận những vùng hẻo lánh. Năm 2006, nhà lãnh đạo của Libya đã đóng góp 300 triệu USD; Ngân hàng Phát triển châu Phi góp thêm 50 triệu và Ngân hàng Phát triển Tây Phi 27 triệu và từ ngày 26/12/2007, châu Phi đã có vệ tinh viễn thông đầu tiên của mình. Thừa cơ hội, Nga và Trung Quốc cũng nhảy vào, lần này là để chuyển nhượng công nghệ và tạo điều kiện phóng thêm những vệ tinh mới, của Nam Phi, Nigeria, Angola, Algeria và một vệ tinh thứ hai của toàn châu. 300 triệu của Kadhafi là một cú giáng trời đánh, làm cho phương Tây mất đi không chỉ 500 triệu USA mỗi năm, mà còn hàng tỉ tiền nợ và tiền lãi mà món nợ này sẽ làm phát sinh cho đến… vô hạn, để duy trì sự “cướp cạn” đối với châu Phi. 2. Quỹ Tiền tệ châu Phi, Ngân hàng Trung ương châu Phi và Ngân hàng Đầu tư châu Phi. Số tiền 30 tỉ USD mà Mỹ đã ăn cướp thuộc về Ngân hàng Trung ương Libya được dự định sẽ là phần đóng góp của Libya để hoàn tất việc thành lập Liên hiệp châu Phi thông qua 3 dự án hàng đầu: – Ngân hàng Đầu tư châu Phi, đặt ở Syrte (Libya); - Việc thành lập, ngay trong năm 2011, Quỹ Tiền tệ châu Phi với vốn là 42 tỉ USD, đặt tại Yaoundé (Cameroon); – Ngân hàng Trung ương châu Phi, đặt ở Abuja (Nigeria), nơi mà việc phát hành đồng tiền châu Phi sẽ đánh dấu sự cáo chung của đồng franc CFA; với đồng franc này Pháp đã chi phối nhiều nước châu Phi từ 50 năm nay. Kadhafi tự hỏi không biết mình đã làm gì khiến thằng Sarkozy không vừa lòng. Thì đây là một chuyện đó, ông Kadhafi! Quỹ Tiền tệ châu Phi (AMF) sẽ thay thế Quỹ Tiền tệ Quốc tế trong mọi hoạt động và về mọi mặt. 3. Sự thành lập Hợp chúng Quốc châu Phi. Để gây bất ổn và phá hoại Liên minh châu Phi đang đi theo hướng thành lập Hợp chúng quốc châu Phi (United States of Africa) dưới bàn tay thiện nghệ của Kadhafi, Liên minh châu Âu, mà Sarkozy là khởi xướng, định thành lập Liên minh vì Địa Trung Hải, gồm 27 nước châu Âu, một số nước Tây Á và Bắc Phi, nhằm cắt Bắc Phi ra khỏi châu Phi. Bắc Phi là địa bàn của người châu Phi có nguồn gốc Arập, được xem là văn minh hơn phần còn lại của châu Phi. Kế hoạch của Sarkozy không thành công và Liên minh vì Địa Trung Hải “chết non” vì không có sự tham gia của chiếc đầu tàu toàn châu Phi là Libya. Trong cuộc họp thượng đỉnh mở đầu, Kadhafi đã không thèm đến. Thêm một chuyện nữa làm cho Sarkozy không vừa lòng. Vì những chuyên đại loại như trên mà phương Tây, thông qua bọn bồi bút, bồi báo, đã không từ một thủ đoạn nào để bôi nhọ Kadhafi, từ cách ông dùng trang phục cho đến chuyện ông cho dựng chiếc lều của người Bedouin ở một số nơi ông đến thăm hoặc làm việc, kể cả khi đến dự Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York. Khôi hài là trên thế giới, có quá nhiều người, chỉ biết xài có bản năng mà thôi để nghe theo báo giới phương Tây mà cứ ngỡ là mình biết thụ hưởng dân chủ! Xin hãy nghe Jean-Paul Pougala khẳng định: “Kadhafi là người châu Phi đã mở đường cho việc tẩy sạch nỗi ô nhục của tệ phân biệt chủng tộc. Kadhafi ở trong trái tim của hầu hết mọi người dân châu Phi như một con người độ lượng và giàu tinh thần nhân văn vì sự ủng hộ vô tư của ông cho cuộc chiến đấu chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi. Nếu ông là một kẻ vị kỷ thì chẳng có gì buộc ông phải nhận lấy sấm sét của phương Tây vì ông đã ủng hộ về tài chính và quân sự cho ANC (Đại hội Dân tộc Phi) trong cuộc chiến đấu chống lại tệ Apartheid”. Libya là một đất nước có nhiều chính sách mà nhân dân nhiều nước trên thế giới nên mơ, chẳng hạn: Việc xài điện gia dụng được miễn phí; Nước dùng cho sinh hoạt cũng miễn phí; Công dân không phải đóng thuế nên cũng không có VAT; Các ngân hàng cho vay không lấy lãi; Sinh viên muốn đi du học nước ngoài được nhà nước cấp học bổng hàng tháng là 627,11 euro; Mỗi cặp vợ chồng mới cưới được nhà nước trả tiền mua nhà; Chăm sóc y tế được miễn phí. Các bệnh viện được trang bị siêu tốt, đến nỗi nhiều cơ sở y tế của phương Tây cũng phải ganh tị; Bậc trung học và bậc đại học đều miễn học phí…