>> Các tổ chức tình báo quốc phòng Mỹ (kỳ 1)

Sức mạnh của Quân đội Mỹ gắn liền với sự phát triển của các tổ chức tình báo. Tình báo quân sự Mỹ chi phối cả tình hình quân sự, chính trị trên thế giới. Ấn Độ đang cố gắng thúc đẩy nền công nghiệp quốc phòng trong nước để tiết kiệm ngân sách quốc phòng cho mua sắm, vũ khí trang bị từ nước ngoài Năm 2010, cộng đồng tình báo Mỹ được chi 80 tỷ USD, gấp 2 lần năm 2001, để cung cấp tiền, trang bị, con người cho 72 trung tâm tình báo hỗn hợp và hơn 100 đội đặc nhiệm hoạt động khắp toàn cầu, dưới sự chỉ đạo của ODNI – Văn phòng giám đốc tình báo quốc gia. Ngoài CIA – Cục tình báo trung ương của dân sự, thì 4/5 phương tiện, con người và ngân sách của cộng đồng tình báo Mỹ thuộc quyền điều hành của Bộ quốc phòng, với các tên gọi: - DIA (Defence Intelligence Agency): Cục tình báo quốc phòng - NSA (National Security Agency): Cục an ninh quốc gia - NRO (National Reconnaissance Office): Văn phòng trinh sát quốc gia - NI (Navy Intelligence): Tình báo hải quân - AI (Army Intelligence): Tình báo lục quân - AFI (Air Force Intelligence): Tình báo không quân - MCI (Marine Corps Intelligence): Tình báo hải quân đánh bộ. Cùng nhiều cơ quan thu thập và phân tích tin đặc biệt khác. DIA – “Anh cả” của tình báo quốc phòng Mỹ Ngành tình báo ra đời rất sớm trong Quân đội Mỹ. Ngay từ năm 1882, đã có phòng tình báo Lục quân Mỹ. Trải qua 2 cuộc đại chiến thế giới (1914-1918 và 1939-1945) các tổ chức tình báo của các quân chủng, binh chủng phát triển mạnh. Năm 1958, Bộ Quốc phòng Mỹ quyết định tổ chức lại tình báo của hội đồng tham mưu liên quân (chỉ huy trực tiếp 4 quân chủng lục quân, không quân, hải quân và hải quân đánh bộ) nhằm cung cấp tin kịp thời cho các bộ tư lệnh chiến trường của Mỹ rải khắp thế giới. Lúc đầu tổ chức có tên JIG. Đến ngày 8/2/1961, có sắc lệnh lập cục tình báo quốc phòng DIA và ngày 1/10/1961 DIA chính thức đi vào hoạt động cho đến ngày nay. Nhiệm vụ của DIA - Tổ chức người, phương tiện để khai thác, thu thập tất cả các tin liên quan đến an ninh của Mỹ và đồng minh. - Xử lý tất cả mọi tài liệu, mẫu vật thu thập được, hình thành các bản tin và báo cáo, thông báo cho các cơ quan cấp trên, ngang cấp và cấp dưới. - Trực tiếp điều hành từ khâu tuyển chọn, đào tạo, hoạt động của tình báo quốc phòng. - Cung cấp nhân sự về tình báo theo yêu cầu của cấp trên. Quan hệ giữa DIA và CIA rất chặt chẽ. Từ 1976, DIA không trực thuộc JCS (tham mưu trưởng liên quân) mà trực thuộc Bộ trưởng quốc phòng. Cơ cấu tổ chức Số lượng nhân viên (công khai): 7.000 người. Tổng hành dinh DIA đặt ở Lầu Năm Góc, trụ sở Bộ Quốc phòng Mỹ. Nòng cốt của DIA là 3 trung tâm và 3 văn phòng. Trong đó, 3 trung tâm là: - Trung tâm thu thập tư liệu, tài liệu: Tổ chức hoạt động thu thập tin tình báo quân sự và liên quan tới các quốc gia và vùng lãnh thổ. Dưới trung tâm là các phòng phân theo địa lý, khu vực. Tổ chức này có trên 10 phòng, ví dụ phòng đảm trách tin tức khu vực Châu Á – Thái Bình Dương chịu trách nhiệm thu thập tin tức các quốc gia và vùng lãnh thổ trải từ Đông Bắc Á, Đông Nam Á đến tận Nam Á với mấy chục đầu mối. Đây là trung tâm có số nhân viên lớn nhất. - Trung tâm phân tích và ra tin: Trên cơ sở tin thu thập của trung tâm thu thập tin, tiến hành phân tích, xử lý tin để kịp thời có tin về quân sự, chính trị và khoa học công nghệ đệ trình lãnh đạo nhà nước, Bộ Quốc phòng và các cơ quan liên quan, đồng thời chỉ đạo các cơ quan phân tích tin ở các quân chung, chỉ đạo chung trung tâm tình báo tên lửa và vũ trụ (Missile and Space Intelligence Center) đặt ở bang Alabama và Trung tâm y tế của lực lượng vũ trang ở bang Mariland để ra các tin về vũ khí sinh học, hóa học, hạt nhân... - Trung tâm hỗ trợ tin tình báo: Chủ yếu xử lý tin bằng hệ thống máy tính, đảm bảo an toàn liên lạc, kỹ thuật cho hệ thống tin từ các chiến trường về DIA và ngược lại. Và 3 văn phòng gồm: - Văn phòng chính trị: Chuẩn bị văn bản đáp ứng yêu cầu của các giới chức về vị trí, vai trò, tác dụng, nhu cầu của DIA. Phối hợp với các nhóm của CIA, thay mặt DIA giải quyết mọi vấn đề với tình báo các nước. - Văn phòng đảm bảo kỹ thuật: Chịu trách nhiệm chính về các hoạt động của các trung tâm, văn phòng trong DIA. Tại đây, có trung tâm tổng hợp tình báo quân sự quốc gia (National Military Joint Intelligence Center), chịu trách nhiệm về các tình huống khủng hoảng trên thế giới, phối hợp với CIA, NSA và tình báo quân binh chủng. Ngoài ra, còn có Trung tâm tình báo liên quân mới thành lập nhằm hình thành mạng thông tin giữa tổng hành dinh DIA đến các binh đoàn, đơn vị của một chiến trường (như Iraq, Afghanistan) truyền tin gồm văn bản, hình ảnh, âm thanh qua mã cao cấp. - Văn phòng hành chính: Bảo đảm các mặt hành chính, hậu cần, tài chính cho toàn DIA và hướng dẫn theo ngành dọc các cơ quan tình báo cấp dưới. DIA đã qua nhiều lần điều chỉnh cơ cấu tổ chức. Sau năm 1991, tổ chức đã điều chỉnh, giảm 30% số lượng nhân viên theo dõi, hoạt động ở hướng Nga, Đông Âu . Sau sự kiện 11/9, DIA điều chỉnh một lần nữa, tăng cường nhân sự và phương tiện cho hướng Trung Đông, Trung Á. Chắc chắn từ đầu năm 2011 đến nay, DIA đang điều chỉnh do Bắc Phi, Trung Đông có biến động lớn. Ngoài 3 trung tâm chính và 3 văn phòng lớn nêu trên, dưới giám đốc DIA có một số phó giám đốc phụ trách các mặt hoạt động, sản xuất tin, quan hệ với các cơ quan tình báo trong và ngoài nước, chỉ đạo các chương trình tình báo quân sự chung, tuyển chọn và huấn luyện. Trực thuộc giám đốc và các phó giám đốc có các cơ quan: Phòng nhân sự, phòng kế hoạch, phòng bình phong, phòng tài chính, phòng luật pháp, phòng thanh tra... Trong số này, phòng bình phong có vai trò đặc biệt, hoạt động theo một đạo luật có từ tháng 10/1990 cụ thể và có tính định hướng thời gian rất dài. Trước đó, đã có một số văn bản khác cho phép nhân viên DIA được hoạt động dưới bình phong thương mại, ngoại giao, hàng không, thông tấn báo chí... Người ta cũng nhớ rằng giai đoạn 1967-1981 số nhân viên DIA ở nước ngoài dạng bình phong có bị cắt giảm do nhiều thất bại của toàn bộ cộng đồng tình báo Mỹ trên khắp các lục địa. Đạo luật 1990 cho phép nhân viên bình phong có điều kiện nâng cao cả chất lượng và số lượng.

>> Những điểm yếu của tình báo Mỹ

Tờ Washington Post cho biết kể từ sau các vụ tấn công 11/9/2001, hệ thống tình báo mật vụ của Mỹ đã phát triển đến mức hiện không ai biết chi phí chính xác của hoạt động này là bao nhiêu, hay có bao nhiêu người tham gia vào công tác này. Washington Post nói gần 2000 công ty tư nhân và 1270 cơ quan chính phủ đã tham gia vào công tác chống khủng bố tại 10 ngàn địa điểm trên toàn đất nước. CIA chỉ là một trong số hơn một chục cơ quan tình báo của Mỹ Báo cáo này, mang tên Hoa Kỳ Tối mật (Top Secret America), được đưa ra sau hai năm điều tra của Washington Post. Các quan chức được trích dẫn thừa nhận rằng hệ thống này còn nhiều thiếu sót, nhưng họ cũng đặt các câu hỏi về kết luận của tờ báo. Trước khi báo cáo được đưa ra, Nhà Trắng nói với tờ Washington Post rằng họ biết có các vấn đề trong việc thu thập tình báo của Mỹ và đang tìm cách xử lý. Cồng kềnh Báo cáo này nói việc phát triển ngành an ninh - với các hợp đồng trị giá hàng tỉ dollar được đưa ra cho nhiều cơ quan chính phủ và nhà thầu tư - đã kéo theo một hệ thống khó sử dụng, thiếu giám sát trong khi lại lãng phí và trùng lặp cao. Theo tờ Washington Post: Khoảng 854 ngàn công dân Mỹ được phép tiếp cận các thông tin bí mật cao. 1/5 trong số các tổ chức chống khủng bố ở Mỹ là được tạo ra kể từ sau các vụ tấn công 11/9/2001. Hơn 250 cơ quan an ninh được lập ra hoặc tái cơ cấu kể từ sau vụ 11/9. Hơn 30 khu tổ hợp với diện tích chừng 1.6 triệu mét vuông được xây dựng cho tình báo mật tại khu vực Washington kể từ sau vụ tấn công. Nhiều cơ quan ấn hành rất nhiều báo cáo mà các quan chức chẳng bao giờ sờ tới. Kể từ sau các vụ tấn công 11/9, hệ thống tình báo và theo dõi của Mỹ đã thay đổi mạnh, với nhiều cải cách - như việc tạo ra Ban Giám đốc Tình báo Quốc gia để theo dõi 16 cơ quan hoạt động tình báo - và tiêu tốn rất nhiều nguồn lực. Các quan chức Mỹ thì nói những cải cách này đã kéo theo những cải thiện lớn. Phóng viên BBC về quốc phòng và an ninh, Nick Childs, nhận định các sự cố gần đây - như vụ đánh bom máy bay không thành tại Detroit vào tháng 12 năm ngoái, và vụ tấn công bất thành ở quảng trường Times ở New York vào tháng Năm - tiếp tục cho thấy những yếu kém và thất bại của hệ thống tình báo. Không lộ danh tính Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates nói sự cồng kềnh của hệ thống thu thập tình báo Mỹ không phải là không quản lý nổi, nhưng đôi khi người ta khó mà có được thông tin chính xác. Tháng trước, Tổng thống Barack Obama chỉ định tướng về hưu James Clapper, vốn là quan chức hàng đầu của Lầu Năm Góc, lên thay cho đô đốc Dennis Blair làm lãnh đạo ngành tình báo trong thời gian tới. Báo cáo Hoa Kỳ Tối mật do phóng viên đoạt giải Pulitzer, Dana Priest soạn thảo với sự cộng tác của hơn hai chục phóng viên khác, và được ấn hành làm ba phần trong tuần này. Washington Post nói cuộc điều tra của họ dựa trên các tài liệu của chính phủ, hồ sơ công và hàng trăm cuộc phỏng vấn với các quan chức tình báo, quân sự và kinh doanh cùng các cựu quan chức. Theo Washington Post, đa phần những người được phỏng vấn yêu cầu giữ bí mật danh tính, do họ không được phép nói công khai hoặc sợ bị trả đũa tại nơi làm việc. [Vietnamdefence news]