>> PT-91M của Malaysia, 'ông vua' tăng mới ở Đông Nam Á

Malaysia thành lập trung đoàn tăng PT-91M đầu tiên từ năm 2008, và trở thành quốc gia có lực lượng tăng hiện đại nhất trong khu vực cùng với Singapore. Chương trình phát triển PT-91 bắt đầu từ năm 1991 với nhiệm vụ hiện đại hóa dòng xe tăng T-72 xuất khẩu của Liên Xô biên chế trong quân đội Ba Lan. Mục tiêu của Ba Lan khi đó là nâng cấp T-72 thành một chiếc xe tăng hiện đại hơn với hệ thống hỏa lực mới và động cơ mạnh mẽ hơn những chiếc xe tăng mà người Nga đã xuất khẩu cho họ. Biến thể nâng cấp này được đặt tên là PT-91 Twardy. Biến thể PT-91 mà Malaysia đặt hàng có tên là PT-91M Pendekar, được trang bị pháo chính 125mm, động cơ S-1000 có công suất 1.000 mã lực, hệ thống điều khiển hỏa lực của Pháp, trang bị thiết bị thông tin liên lạc và hệ thống truyền động hiện đại. Hiện nay quân đội Malaysia có 48 chiếc PT-91M biên chế trong trong một trung đoàn tăng (trong đó có thêm 6 xe bảo đảm kỹ thuật WZT-4 (WZT-91M), 5 xe tăng bắc cầu PMC Leguan (PMC-91M), 3 xe công binh MID-M (MID-91M), 1 xe tăng tập lái SJ-09, cùng phụ tùng, thiết bị huấn luyện, trong đó có thiết bị huấn luyện pháo thủ Beskid-2, giá điều khiển hỏa lực SJ-08 và hệ thống huấn luyện kíp xe sử dụng hệ thống nạp đạn pháo). Tổng trị giá hợp đồng là gần 1,4 tỷ Ringit (380 triệu USD), hợp đồng được kí từ năm 2002 và chuyển giao năm 2008. PT-91M duyệt binh ở Malaysia. Về cơ bản, chiếc PT-91 Twardy được phát triển, nâng cấp dựa trên xe tăng T-72M1 nhưng đã được Ba Lan cải thiện độ tin cậy bằng cách tăng cường hỏa lực, độ an toàn cho tổ lái và tính cơ động cao. Trong khi đó, xe vẫn giữ thiết kế khung thấp nổi tiếng của dòng xe tăng Liên Xô. Về hỏa lực, PT-91 có một khẩu pháo 125mm với hệ thống nạp đạn tự động và 42 viên đạn dự trữ, tốc độ bắn là 10-12 phát/phút, một khẩu súng máy đồng trục 7,62mm và một khẩu súng máy phòng không 12,7mm. Về khả năng bảo vệ, PT-91 sử dụng giáp phản ứng nổ Erawa phát triển bởi Viện kỹ thuật quân sự Ba Lan giúp bảo vệ xe tăng khỏi các loại tên lửa chống tăng và RPG. Nó được cho rằng bảo vệ tốt hơn so với loại ERA Kontakt-1 của Nga ở chỗ các khe giữa các viên gạch ERA khít hơn. Giáp ERA với các viên gạch rất khít nhau trên PT-91M Bên cạnh đó là hệ thống chống tia laser mà đối phương sử dụng trong các loại kính ngắm theo dõi và dẫn đường cho tên lửa chống tăng (ATGM) chiếu vào xe. Khi phát hiện bị chiếu tia laser, xe sẽ kích hoạt đạn khói có trong 24 hộp ở hai bên thành xe một cách tự động, hoặc trưởng xe có thể tự kích hoạt đạn khói bằng tay ở bên nào tùy ý. Các thiết bị ngắm của pháo thủ và trưởng xe đều có khả năng quan sát cả ngày lẫn đêm, hệ thống ổn định điện - thủy lực của pháo chính giúp cho xe tăng có thể bắn trúng mục tiêu với sai số thấp nhất. Chi tiết hơn, ta có thể tìm hiểu hai vị trí quan trọng nhất này như sau: Vị trí của pháo thủ với hệ thống ổn định với kính ngắm nhiệt ảnh sử dụng ban đêm, máy đo xa laser đảm bảo pháo thủ có thể phát hiện, theo dõi, phân biệt địch - ta và khai hỏa chính xác trong điều kiện tác chiến ngày/đêm. PT-91M hứa hẹn sẽ là tương lai huy hoàng của lực lượng xe tăng Malaysia. Vị trí của trưởng xe có kính ngắm toàn cảnh có thể quan sát tốt cả ngày lẫn đêm độc lập với góc quay của tháp pháo. Kết hợp với pháo thủ, trưởng xe có thể quan sát toàn thể chiến trường và chỉ huy kíp xe tiêu diệt nhiều mục tiêu khác nhau. Ngoài ra khi cần trưởng xe có thể trực tiếp sử dụng pháo chính mà không cần thay đổi vị trí. Máy tính đường đạn cung cấp khả năng sử dụng 6 loại đạn dưới sự điều khiển của pháo thủ hay trưởng xe. PT-91 có thể đạt tốc độ tối đa 60km/h nhưng cũng có thể vận động với tốc độ 7km/h, rất hữu hiệu khi đi tuần tra cùng bộ binh. Ngoài ra nó có thể lội nước sâu 2m và 5m (kèm với ống thông hơi). [BDV news]

>> Nga bắt đầu thụt lùi trên thị trường tăng-thiết giáp ?

Vị trí của Nga trên thị trường tăng-giáp hạng nặng thế giới xem ra khá mâu thuẫn, Phó Giám đốc Trung tâm Phân tích chiến lược và công nghệ Konstantin Makienko nhận định. Rõ ràng, Nga đã bắt đầu chầm chậm mất vị trí vì không thể chào bán các sản phẩm hiện đại và có sức cạnh tranh. Tính mâu thuẫn nằm ở chỗ, một mặt trong giai đoạn 2000-2009, Nga thực tế là nhà cung cấp tăng-giáp lớn nhất ra thị trường thế giới. Tuy nhiên, sự gia tăng doanh số bán tăng chủ lực Т-90S chủ yếu là nhờ Ấn Độ và Algeria, trong khi ngoài các nước này, xe tăng T-90S của Nga không có sự đột phá lớn. Hơn nữa, xe tăng VT1A của Trung Quốc bắt đầu có tiếng. Theo ông Makienko, “sự trì trệ về trình độ kỹ thuật của Т-90” đồng thời với giá tăng của T-90 dẫn tới việc VT1A đã vượt qua được Т-90S trong cuộc thầu cung cấp tăng chủ lực cho Maroc. Ngoài ra, Trung Quốc bắt đầu ráo riết hơn trong việc chào bán các xe tăng rẻ tiền hơn là Type 96 và trong tương lai có thể đưa ra thị trường tăng Type 99. Như vậy, Trung Quốc thực tế sẽ có thể thỏa mãn nhu cầu của khách hàng ở các phân khúc giá và tính năng kỹ thuật khác nhau. Một tín hiệu đáng báo động nữa, theo ông Makienko là việc Т-90S thất bại trong cuộc thầu mua xe tăng của Malaysia. Trong cuộc thầu này, T-90 đã thua PT-91M của Ba Lan, loại tăng được chế tạo dựa trên Т-72 của Liên Xô. Nguyên nhân khiến Nga dần mất vị thế trên thị trường thế giới là “chủng loại sản phẩm chào bán của Nga quá nghèo nàn”, sự lạc hậu của vũ khí trang bị và “phản ứng kém linh hoạt đối với nhu cầu của thị trường”. Để khôi phục vị thế của Nga, cần phải tạo đột phá về chất lượng. Chẳng hạn, có thể cải thiện đôi chút tình hình bằng cách nâng cấp các tăng hiện có cho đáp ứng các tiêu chuẩn hiện đại, ví dụ như Т-90АМ. Ông Makienko cho biết, Т-90АМ (Objekt 188М) là biến thể nâng cấp mới của Т-90 do Viện thiết kế chế tạo máy vận tải Ural (UKBTM) phát triển, được trang bị tháp xe mới, máy nạp đạn tự động với một phần cơ số đạn được bố trí ở đuôi xe, các khí tài quan sát, phương tiện bảo vệ và có khả năng lắp pháo mới 125 mm 2А82. Ở cấu hình này, xe có tính năng tương đương những mẫu tăng thế hệ 3 hiện đại nhất của phương Tây. Năm 2009-2010, đã chế tạo một số mẫu thử nghiệm Т-90АМ, song lập trường của Bộ Quốc phòng Nga đối với xe tăng này vẫn không rõ ràng nên chưa biết xe tăng này có được phát triển tiếp hay không. Т-90S của Lục quân Ấn Độ(armyrecognition.com) Trong một thời gian dài, loại tăng Objekt 195 ( (Т-95) có cấu tạo hoàn toàn mới cũng gieo hy vọng lớn. Loại tăng chủ lực này có kíp xe được bố trí trong khoang cách ly, pháo được đưa ra ngoài (các pháo 152 mm và 30 mm), các hệ thống quan sát và điều khiển hỏa lực tối tân, hệ thống thông tin-chỉ huy, hệ thống phòng vệ tích cực và động cơ mới tiên tiến. Các mẫu chế thử T-95 đã được thử nghiệm năm 2010. Nhưng Bộ Quốc phòng Nga đã dừng cấp kinh phí cho dự án T-95 vào năm 2010 với lý do là giá thành xe tăng quá đắt và quá phức tạp về kỹ thuật. Rõ ràng là vị trí cao của Nga trên thị trường tăng-giáp hạng năng trong vài năm tới vẫn được duy trì, song khi các mẫu trang bị mới được phát triển, doanh số bán tăng Nga có thể sút giảm. Để duy trì vị thế dẫn đầu của Nga, ông Makienko cho rằng, “phải có bước nhảy vọt về chất trong chế tạo binh khí kỹ thuật tăng-giáp thế hệ mới”. Tháng 9.2010, được biết, từ năm 2006-2009, Nga đã xuất khẩu 482 xe tăng, tổng trị giá 1,57 tỷ USD. Xét về khối lượng xuất khẩu, Nga đứng thứ nhất, vượt qua Đức (292 xe tăng) và Mỹ (209 xe tăng). Theo dự báo của Trung tâm Phân tích buôn bán vũ khí thế giới, năm 2010-2013, khối lượng xe tăng bán ra thị trường thế giới sẽ là 859 chiếc. Đánh giá này dựa trên các hợp đồng đã ký, cũng như ý định mua sắm của một số nước. [VietnamDefence news]