>> Patriot của Mỹ có thể bị tiêu diệt trong nháy mắt

Khả năng cơ động cao, độ chính xác cải thiện, tốc độ tấn công lớn, Tochka thực sự là mối đe dọa hàng đầu của hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ đang được triển khai ở Thổ Nhĩ Kỳ. >> Pháo đài' Syria (kỳ 1) >> Tìm hiểu sức mạnh của tên lửa Iskander Cùng thời điểm Nhà Trắng tuyên bố, các tổ hợp tên lửa Patriot PAC-3 của họ đang được chính các binh sĩ Mỹ bắt đầu triển khai ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria để chống lại mối đe dọa tên lửa tiềm năng từ phía Damascus. Các tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật được cho là có khả năng “tiêu diệt Patriot trong nháy mắt” đã được Syria triển khai làm nhiều người thực sự bất ngờ. Xuất hiện bất ngờ Các bệ phóng tên lửa đạn đạo chiến thuật 9K79 Tochka đã bị phát hiện trong một đoạn video từ Syria, làm tăng thêm các mối lo ngại cho phương Tây khi các tổ hợp tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 của họ đang được triển khai trên biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria. Trong một video xuất hiện trên Youtube, cho thấy các hệ thống tên lửa giống như Scud và chắc chắn có thêm loại tên lửa đạn đạo chiến thuật 9K79 Tochka, người Nga còn gọi là OTR-21 Tochka (viết tắt của Tactical-operational missile complex – Tổ hợp tên lửa hoạt động chiến thuật), hoặc tên gọi NATO là SS-21 Scarab. Hệ thống tên lửa đạn đạo chiến thuật Tochka (Dấu chấm hết) do Liên Xô (Nga) sản xuất, có tầm bắn cực đại 70 km và đạt độ chính xác (CEP) 150 m. Một biến thể nâng cấp của hệ thống tên lửa này được gọi là 9K79-1 Tochka-U (Scarab-B) được giới thiệu từ năm 1989, có tầm bắn cược đại 120 km và CEP 92 m. Đạn tên lửa của hệ thống Tochka-U khai hỏa. Tên lửa có thể tấn công các mục tiêu chiến thuật của đối phương, chẳng hạn như các cơ sở hậu cần, cầu, cảng, kho bãi tập kết, sân bay… Đầu đạn phân mảnh có thể được thay thế bằng đầu đạn hạt nhân, hóa học hoặc sinh học. Động cơ nhiên liệu rắn giúp tên lửa dễ dàng bảo dưỡng và triển khai. Syria được cho là đang sử dụng cả hai biến thể của loại tên lửa đạn đạo chiến thuật này. Họ nhận được hệ thống 9K79 (Scarab-A) từ Liên Xô vào năm 1983, sau đó, họ bị nghi ngờ là đã cung cấp tên lửa này cho Triều Tiên để đảo ngược thiết kế và sử dụng cho chương trình phát triển tên lửa trong nước. 9K79/9K79-1 là một hệ thống tên lửa cơ động, bao gồm các tên lửa nhiên liệu rắn 9M79 và xe mang bệ phóng tên lửa (TEL) 9P129 6x6. Nhiều loại đầu đạn khác nhau có thể được lắp đặt lên tên lửa 9M79, bao gồm đầu đạn phân mảnh HE, đầu đạn hạt nhân, hóa hoặc và vũ khí sinh học. Một đầu dò radar thụ động cũng được tích hợp lên đầu đạn tên lửa để có thể phát hiện và tiêu diệt mục tiêu. Tổ hợp tên lửa Tochka-U trên đường phố Nga. Syria được biết là có các tên lửa 9M79F (9M79-1F, 9K79-1) với đầu đạn phân mảnh 120 kg 9N123F và cũng có thể có tên lửa 9M79K (9M79-1K , 9K79-1). Trong đó tên lửa 9N123K có mang được lên tới 60 đầu đạn phụ phân mảnh 9N24. Phương tiện mang bệ phóng tên lửa 9P129 hoặc một vài biến thể sau này, được thiết kế dựa trên phương tiện vận tải 6x6 Object 5921, cũng đã được sử dụng làm xe mang tên lửa TEL 9A33 cho hệ thống tên lửa đất – đối – không 9K33 Osa (NATO gọi là SA-8 Gecko). 9P1290 đạt tốc độ di chuyển trên đường nhựa lên tới 60 km/h, có khả năng hoạt động như một phương tiện lưỡng cư, vượt sông suốt hoặc vận chuyển bằng máy bay vận tải và khả năng bảo vệ trước vũ khí sinh hóa (NBC). Một kíp vận hành hệ thống có thể triển khai và sẵn sàng phóng tên lửa trong khoảng thời gian 15 – 20 phút sau khi cơ động từ một vị trí này sang vị trí khác. Hệ thống 9K79-1 đã từng được quân đội Nga sử dụng trong cuộc chiến tranh Checnya và xung đột Gruzia – Ossetia. Tiêu diệt Patriot trong nháy mắt Trong bối cảnh các binh sĩ Mỹ đang bắt đầu triển khai các tổ hợp tên lửa đánh chặn Patriot PAC-3 ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria để chống lại các mối đe dọa tên lửa từ phía Damacus. Sự hiện diện của các hệ thống tên lửa Tochka là một sự phát triển đầy “thú vị”. Bởi chắc chắn nó chính xác hơn rất nhiều so với các tổ hợp rocket 9K52 Luna-M (Frog-7) và tên lửa đạn đạo R-17/R-17M (Scub-B/Scub-C) mà Syria đang sở hữu. Tochka xuất hiện đúng thời điểm các binh sĩ Mỹ bắt đầu triển khai tên lửa Patriot ở Thổ Nhĩ Kỳ. Tốc độ bay của đạn tên lửa của hệ thống Tochka vào khoảng 1,8 km/s. Tức là sẽ vẫn có thể bị tên lửa Patriot đánh chặn thành công, nhưng với một số lượng lớn tên lửa của hệ thống được phóng lên cùng lúc, sẽ không mất quá nhiều thời gian để nó có thể phá hủy hoàn toàn các tổ hợp tên lửa đánh chặn của đối phương. Ngoài ra, với khả năng mang đầu đạn sinh, hóa học, một tên lửa khi nổ trên bầu trời cũng sẽ không bị mất tác dụng, bởi hơi, khí độc… sẽ lắng xuống mặt đất và gây cho đối phương những thiệt hại nhất định. Ít ra, Tochka cũng có độ chính xác hơn rất nhiều so với tên lửa Scub và mang tới cho Syria một lựa chọn tấn công các tổ hợp Patriot ở bên kia biên giới trong trường hợp cần thiết. Các đơn vị OTR-21 thường được tổ chức thành lữ đoạn. Mỗi lữ đoàn có 18 xe phóng; mỗi xe phóng mang 2 tới 3 tên lửa. Với khả năng cơ động trên mọi loại địa hình, các tổ hợp tên lửa Tochka sẽ là lực lượng "thoắt ẩn thoắt hiện" để tấn công các tổ hợp tên lửa Patriot PAC-3 của Mỹ, Đức và Hà Lan triển khai trên biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Một vài hình ảnh về tổ hợp tên lửa Tochka ::

>> Điểm 'vô lý' của AMD ?

Nga có thể triển khai tổ hợp tên lửa Iskander tại Kaliningrad nếu các thành phần của hệ thống phòng thủ chống tên lửa của Mỹ ở Ba Lan được hiện đại hoá. Tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander. Theo Ria Novosti dẫn lời Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga Nikolai Makarov cho biết, các tổ hợp tên lửa Nga có khả năng bắn trúng các thành phần của hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD) của Mỹ. Theo tướng Makarov: “Ở Ba Lan đang triển khai hệ thống phòng thủ chống tên lửa mà theo tính năng của nó hiện không có khả năng ảnh hưởng đến các lực lượng hạt nhân của Nga. Nhưng nếu được hiện đại hoá, điều này hoàn toàn có thể xảy ra, nó có thể ở mức độ nào đó đụng chạm đến tiềm năng hạt nhân của chúng tôi. Trong trường hợp đó, có thể sẽ có quyết định chính trị về triển khai hệ thống Iskander ở Kaliningrad". Đồng thời, tướng Makarov nhấn mạnh, việc triển khai Iskander sẽ hoàn toàn mang tính chính trị. “Hiện không có sự cần thiết này”, người đứng đầu bộ Tổng tham mưu giải thích. Cũng theo ông này, cho đến nay Nga vẫn chưa thoả thuận được với Mỹ về hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD). “Người Mỹ, đương nhiên, giữ vai trò chủ đạo. Và chúng tôi, ngược lại, không muốn như vậy. Nếu xây dựng hệ thống, thì ta hãy cùng nhau làm. Chỗ nào không cần nó thì không cần phải xây dựng". Xây dựng hệ thống này ở Alaska để làm gì? Để chống lại những nước thứ ba tưởng tượng nào đó? Những nước này ở rất xa Alaska. Chỗ này thấy rõ là hệ thống được xây dựng để chống lại ai. Vì vậy chúng tôi buộc phải có những biện pháp đáp trả để loại bỏ những mối đe doạ như vậy”. Lần đầu tiên Nga tuyên bố về khả năng có thể triển khai các tổ hợp tên lửa Iskander ở Kaliningrad là vào năm 2008, đáp trả ý định của Mỹ bố trí các thành tố của hệ thống phòng thủ chống tên lửa ở châu Âu (AMD) ở Czech và Ba Lan. Kết quả là dự án của Mỹ đã bị dừng lại. Ngoài ra, Mỹ đã định bố trí các công trình chống tên lửa của mình ở Hà Lan, Romania, Tây Ban Nha và Thổ Nhĩ Kỳ. Gần đây nhất, tháng 11/2011, phía Nga một lần nữa tuyên bố, đáp trả việc người Mỹ triển khai các tổ hợp của hệ thống AMD ở châu Âu, Nga có thể bố trí Iskander ở tỉnh Kaliningrad và Belarus. Mỹ đã lập kế hoạch hoàn thành việc triển khai hệ thống AMD trước năm 2018. Mỹ và NATO gọi mục đích chính của việc bố trí các tổ hợp chống tên lửa ở châu Âu là bảo vệ chống lại cuộc tấn công tên lửa tiềm tàng của Triều Tiên và Iran.

>> Iskander - khắc tinh của hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu

Biện pháp đối phó của Nga đối với việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ ở châu Âu tuy hạn chế, nhưng khả thi. Trong số các biện pháp đáp lại của Nga trước việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa Mỹ ở châu Âu là thay thế có kế hoạch các hệ thống tên lửa Tochka-U bằng các hệ thống mới Iskander-М trong các lữ đoàn tên lửa của quân đội Nga. Việc trang bị lại các lữ đoàn này sớm muộn cũng được tiến hành với Lữ đoàn tên lửa 152 ở Kaliningrad. 9К720 Iskander (Mỹ và NATO gọi là SS-26 Stone) là một họ các hệ thống tên lửa chiến dịch-chiến thuật: Iskander, Iskander-E, Iskander-K. Hệ thống do Viện thiết kế chế tạo máy Kolomna (KBM) phát triển. Iskander được giới thiệu lần đầu tiên vào tháng 8.1999 tại triển lãm hàng không MAKS (Vadim Savitsky Iskander dùng để tiêu diệt bằng các phần chiến đấu thông thường các mục tiêu cỡ nhỏ và mục tiêu diện trong chiều sâu đội hình chiến dịch của đối phương. Iskander có thể sử dụng làm phương tiện mang phóng vũ khí hạt nhân chiến thuật. Bệ phóng tự hành (9P78, 9P78E) dùng để cất giữ, vận chuyển, chuẩn bị và phóng vào mục tiêu 2 tên lửa 9М723К1 (biến thể xuất khẩu chỉ mang 1 tên lửa) (Vadim Savitsky) Trong các lữ đoàn tên lửa của quân đội Nga, Iskander sẽ thay thế các hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân 9K79 Tochka-U (NATO gọi là SS-21 Scarab A, Hiệp định thủ tiêu tên lửa tầm trung gọi là OTR-21) của Liên Xô, do KBM phát triển dưới sự lãnh đạo của Sergei Nepobedimy (Vadim Savitsky) Tên lửa của hệ thống Tochka/Tochka-U là tên lửa đường đạn 1 tầng, nhiên liệu rắn, có điều khiển trên suốt đường bay, bao gồm phần tên lửa 9М79 (9М79М, 9М79-1) với cánh lái hình chữ thập và các cánh nâng, và phần đầu tên lửa gắn liền (Vadim Savitsky) Xe bệ phóng Iskander có thể sử dụng khung gầm bánh lốp chuyên dụng MZKT-7930 do Nhà máy Xe đầu kéo bánh lốp Minsk MZKT (Belarus) sản xuất. Xe có trọng lượng toàn bộ 42 tấn, tải trọng hữu ích 19 tấn, tốc độ chạy trên đường nhựa/đường đất 70/40 km/h, dự trữ hành trình 1.000 km. Kíp xe 3 người (Vadim Savitsky) Tên lửa 9M723K1 của hệ thống có 1 tầng với động cơ nhiên liệu rắn. Quỹ đạo bay kiểu giả đường đạn, tên lửa được điều khiển trong suốt đường bay nhờ các cánh lái khí động và cánh lái khí phụt. Tên lửa có ứng dụng các công nghệ làm giảm độ bộc lộ radar. Trên phần lớn đường bay, tên lửa bay ở độ cao gần 50 km (Vadim Savitsky) Tên lửa cơ động mạnh với quá tải khoảng 20-30 g ở các giai đoạn bay đầu và cuối. Hệ dẫn kết hợp: quán tính ở các giai đoạn bay đầu và giữa và dẫn bằng quang học ở giai đoạn bay cuối nên có độ chính xác trúng đích cao (Vadim Savitsky) Tên lửa Iskander có trọng lượng phóng 3.800 kg, phần chiến đấu 480 kg; chiều dài 7,2 m, đường kính 920 mm (Vadim Savitsky) Tốc độ của tên lửa là sau giai đoạn bay đầu 2100 m/s. Tầm bắn tối thiểu là 50 km, tầm bắn tối đa 500 km (Iskander-K) và 280 km (Iskander-E) (Vadim Savitsky)

>> Tìm hiểu sức mạnh của tên lửa Iskander

Hệ thống tên lửa đường đạn tầm ngắn Iskander (phương Tây gọi là SS-26 Stone) - loại tên lửa đường đạn phi chiến lược hiệu quả và đáng sợ nhất hiện nay. Hệ thống tên lửa đường đạn chiến thuật tầm ngắn Iskander (SS-26 Stone) Hệ thống tên lửa đường đạn tầm ngắn Iskander (phương Tây gọi là SS-26 Stone) - loại tên lửa đường đạn phi chiến lược hiệu quả và đáng sợ nhất hiện nay - đang là tâm điểm tranh cãi chính trị-quân sự ở Nga, châu Âu và Trung Đông trong bối cảnh mâu thuẫn Nga-Mỹ gia tăng liên quan đến việc Mỹ xúc tiến các kế hoạch mở rộng NATO, triển khai lá chắn tên lửa tại Ba Lan và Czech. Từ Oka đến Iskander Năm 1980, Liên Xô đưa vào trang bị hệ thống tên lửa đường đạn tầm ngắn cơ động 9K714 Oka (SS-23 Spyder). Đây là loại ên lửa 1 tầng, nhiên liệu rắn, có tầm bắn lên tới 450 km, độ chính xác cao, mang 1 đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường. Hệ thống Oka do Viện Thiết kế Chế tạo máy Kolomna (KBM) phát triển để thay thế hệ thống tên lửa đường đạn tầm ngắn cơ động tầm bắn 300 km 9K72 Elbrus (SS-3B Scud) nổi tiếng, nhưng đã lạc hậu, có trong trang bị quân đội Liên Xô và khối Varsava. Độ chính xác rất cao của tên lửa Oka (sai số vòng tròn xác suất 30 m) khiến Mỹ rất lo ngại . Năm 1987, lợi dụng chiều hướng thoả hiệp của Mikhail Gorbachev, Mỹ đã tìm cách đưa được Oka (còn có ký hiệu OTR-23) vào danh sách các hệ thống tên lửa phải thủ tiêu theo Hiệp ước thủ tiêu tên lửa tầm trung Mỹ-Xô (INF - Intermediate-Range Nuclear Forces), mặc dù hiệp ước chỉ áp dụng với những tên lửa có tầm bắn trên 500 km. Theo Hiệp ước INF, Liên Xô đã buộc phải phá hủy toàn bộ 106 xe bệ phóng (TEL) cùng 339 tên lửa Oka vào năm 1991. Sau đó, Mỹ cũng đòi các đồng minh cũ của Liên Xô đơn phương phá huỷ các hệ thống tên lửa Oka mà họ nhận được vào giữa thập kỷ 1980: Bulgaria - 8 xe TEL và 25 tên lửa Oka), Cộng hoà Czech - 2 xe TEL và 12 tên lửa Oka; Slovakia - 2 xe TEL và 24 tên lửa Oka. Giới quân sự Liên Xô đã tranh cãi kịch liệt xung quanh việc phá hủy các tên lửa Oka theo Hiệp ước INF và đây bị coi là một ví dụ rõ ràng về “sự phản bội” của của Gorbachev. Bởi như vậy, Liên Xô và Nga đã bị tước bỏ loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn hiệu quả nhất của mình, trong khi loại tên lửa đường đạn tầm ngắn (Nga gọi là tên lửa chiến thuật-chiến dịch) Elbrus R17 (SS-3B Scud) vốn được chế tạo dựa trên thiết kế tên lửa đường đạn nhiên liệu lỏng V-2 của Đức, đã bị loại khỏi trang bị vì có độ chính xác thấp và công nghệ lỗi thời. Trước tình hình đó, Viện KBM đã bắt đầu phát triển loại tên lửa tầm ngắn 1 tầng nhiên liệu rắn cơ động, mới và hiện đại hơn, có độ chính xác cao và tầm bắn tới 500 km để phù hợp với quy định của Hiệp ước INF. Hệ thống tên lửa mới được đặt tên là Iskander - tên của Alexander Đại đế trong tiếng Ba Tư và được dùng để lấp đầy khoảng trống mà các hệ thống Oka và Elbrus bị thủ tiêu để lại. Sau này, Nga quyết định sử dụng Iskander để thay thế các hệ thống tên lửa đạn đạo cơ động tầm ngắn Tochka và Tochka-U (SS-21 Scarab) có tầm bắn lần lượt là 70 và 120 km vì chúng đã hết tuổi thọ khai thác sau năm 2000. Tên lửa đường đạn Iskander có chiều dài 7,3 m; đường kính thân 0,92 m, khối lượng phóng 3.800-4.020 kg tuỳ thuộc loại đầu đạn. Tên lửa lắp động cơ tên lửa 1 tầng nhiên liệu rắn của hãng Soyuz NPO Tốc độ bay cao của tên lửa cho phép nó đột phá các hệ thống phòng thủ chống tên lửa của đối phương. Tên lửa Iskander có thể bay theo một quỹ đạo thấp dưới 50 km và có thể cơ động tránh đạn với quá tải lên tới 30 g ở giai đoạn bay cuối để đối phó với tên lửa đất-đối-không của đối phương. Iskander có thể mang các loại đầu đạn thông thường khác nhau có khối lượng 480-700 kg tuỳ thuộc chủng loại. Người ta cho rằng, các loại đầu đạn của Iskander bao gồm: đầu đạn chùm (cassette) chứa các đạn con phá-mảnh sát thương và chống phương tiện kỹ thuật, chứa đạn con tấn công diện; đầu đạn nổ mạnh đơn khối, đầu đạn nhiên liệu không khí; đầu đạn xuyên nổ mạnh chống boongke và đầu đạn phá-mảnh chống radar. Iskander cũng có thể mang 1 đầu đạn hạt nhân mặc dù khả năng này không được công bố công khai. Tên lửa còn có thể mang các đạn mồi bẫy chiến thuật. Hệ dẫn của tên lửa Iskander do Viện Nghiên cứu khoa học Quốc gia về Tự động hoá và Thuỷ lực (TsNIIAG) phát triển gồm 1 hệ dẫn quán tính và 1 đầu tìm tương quan quang-điện tử giai đoạn cuối sử dụng dữ liệu ảnh mục tiêu số. Tên lửa có độ chính xác (sai số vòng tròn xác suất) 10-30 m, thậm chí còn cao hơn. Một số biến thể được trang bị hệ dẫn có thể cập nhật dữ liệu từ các hệ vệ tinh định vị toàn cầu GPS/GLONASS trong khi bay và thay đổi mục tiêu tấn công trong khi bay. Iskander còn có thể được trang bị các hệ dẫn giai đoạn cuối khác sử dụng đầu tự dẫn radar chủ động hoặc ảnh hồng ngoại. Hệ thống tên lửa đường đạn Iskander có 2 biến thể cơ bản: 9K723 Iskander (còn gọi là Iskander-M hoặc Tender) được chế tạo giành cho quân đội Nga, sử dụng tên lửa đường đạn 9M723 có tầm bắn tối đa lên tới 450-500 km và biến thể xuất khẩu 9K720 Iskander-E sử dụng tên lửa đường đạn 9M720-E lắp đầu đạn nhẹ hơn - đến 480 kg, và có tầm ngắn hơn - đến 280 km để tuân thủ quy định của chế độ cấm phổ biến công nghệ tên lửa MTCR. Mỗi xe bệ phóng 9P78 được lắp 2 tên lửa. Xe 4 cầu 9P78 do Viện Thiết kế Trung ương Titan ở Volgograd thiết kế dựa trên khung gầm xe Minsk MZKT-7930. Xe bệ phóng có chiều dài 13,1 m, chiều rộng 2,6 m và chiều cao 3,55 m, mang 2 tên lửa nằm ở tư thế hành quân. Tổng trọng lượng có tải của xe là 42.850 kg. Xe được lắp 1 động cơ diesel 650 mã lực, có tốc độ tối đa trên đường nhựa là 70 km/h và dự trữ hành trình không tiếp dầu là 1.100 km. Khẩu đội trên xe gồm 3 người. Xe có khả năng phòng chống vũ khí hạt nhân-sinh-hoá và khả năng bơi. Xe bệ phóng còn bao gồm 1 đài chỉ huy với hệ thống điều khiển hoả lực tự động nên mỗi xe bệ phóng có thể hoạt động độc lập nếu cần. Đài chỉ huy có các vị trí thực hiện các nhiệm vụ xử lý dữ liệu mục tiêu và chỉ thị mục tiêu, đạo hàng, kiểm soát thời tiết, cũng như trang bị kiểm thử hệ thống. Xe bệ phóng có thể triển khai ở địa hình nghiêng và cân bằng bằng 4 chân đỡ thuỷ lực trong vòng 30-80 s. Các tên lửa chỉ mất khoảng 20 s để nâng đến góc tầm 85°. Thời gian phản ứng của hệ thống là 5-16 phút, 2 tên lửa có thể phóng loạt cách nhau 60 s. Hệ thống Iskander còn có 1 xe chở-tiếp đạn 9T250 sử dụng khung gầm MZKT-7930 chở 2 tên lửa dự phòng và có 1 cần cẩu. Kíp xe 9T250 gồm 2 người, khối lượng có tải đầy đủ là 40.000 kg. Ngoài ra còn có 4 xe tải 6 cầu KamAZ-43101, gồm: 1 xe chỉ huy/điều khiển 9S552 với 4 vị trí công tác và 1 bộ khí tài liên lạc; 1 xe lập kế hoạch tác chiến 9S920 với 2 vị trí công tác,;1 xe bảo đảm và 1 xe nghỉ ngơi cho khẩu đội. Một đại đội Iskander tác chiến tiêu chuẩn được biên chế 2 xe bệ phóng, 2 xe nạp đạn, 2 xe chỉ huy/điều khiển, 2 xe vạch kế hoạch tác chiến, 1 xe bảo đảm và 1 xe nghỉ ngơi cho khẩu đội. Một tiểu đoàn Iskander gồm 2 đại đội tác chiến. Một lữ đoàn tên lửa Iskander gồm 3 tiểu đoàn tên lửa, với 12 xe bệ phóng TEL và 12 xe tiếp đạn, và tổng cộng 48 tên lửa đường đạn. Hệ thống Iskander bắt đầu được thử nghiệm tại trường bắn Kapustin Yar ở tỉnh Astrakhan từ năm 1995. Các cuộc thử nghiệm quốc gia đã hoàn tất tháng 8/2004 và năm 2007, Iskander chính thức được Bộ Quốc phòng Nga nhận vào trang bị. Hệ thống được sản xuất loạt nhỏ từ năm 2005. Tên lửa đường đạn Iskander được sản xuất tại Nhà máy chế tạo máy Votkinsk ở Udmurtia, còn các động cơ tên lửa nhiên liệu rắn thì do Liên hiệp Soyuz NPO (nay là bộ phận của Tập đoàn Tên lửa Chiến thuật - Tactical Missiles Corporation) ở Dzerzhisky sản xuất. Các xe bệ phóng và tiếp đạn được chế tạo tại Nhà máy Barrikady ở Volgograd. Hệ thống tên lửa đường đạn chiến thuật tầm ngắn Iskander (SS-26 Stone) Hệ thống tên lửa Iskander có thể được hiện đại hoá để nâng cao sức chiến đấu bằng cách trang bị tên lửa hành trình dưới âm chính xác cao R-500 (3M14) do Viện Thiết kế Novator ở Yekaterinburg phát triển. Tên lửa R-500 thực tế là biến thể mang đầu đạn thông thường của tên lửa hành trình tầm xa của Liên Xô 3M10 (RK-55), có tính năng tương đương tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ. 3M10 được sử dụng cho hệ thống tên lửa Granat (SS-N-21) tầm bắn lên tới 2.600 km trang bị cho các tàu ngầm hạt nhân của Hải quân Nga và trước đó được triển khai trong hệ thống tên lửa hành trình cơ động mặt đất tầm xa Relief (SSC-4) đã bị thủ tiêu theo Hiệp ước INF năm 1987. R-500 được trang bị 1 đầu đạn thông thường và có tầm bắn tới 500 km để tuân thủ quy định của Hiệp ước INF. Tuy nhiên, một số nhà quan sát cho rằng, có thể dễ dàng nâng tầm bắn của R-500 lên đến 1.000 km, thậm chí lên tới 2.500 km tuỳ thuộc vào kích cỡ đầu đạn. Tháng 11/2007, Thượng tướng Vladimir Zaritsky, Tư lệnh Bộ đội Tên lửa và Pháo binh của Lục quân Nga, đã nói rằng, “hiện tại, hệ thống tên lửa Iskander-M tuân thủ đầy đủ các quy định của Hiệp ước INF nhưng nếu quyết định chính trị về việc rút khỏi Hiệp ước này được đưa ra thì chúng tôi sẽ nâng cao khả năng tác chiến của hệ thống, kể cả tầm bắn”. Hệ dẫn của tên lửa R-500 gồm 1 hệ dẫn quán tính, 1 hệ đạo hàng vệ tinh GPS/GLONASS và 1 đầu tìm quang-điện tử tương quan giai đoạn cuối sử dụng dữ liệu số về khu vực mục tiêu hoặc 1 đầu tìm radar chủ động. Việc thử nghiệm R-500 tại trường bắn Kapustin Yar đã hoàn tất năm 2007 và Nga đã thông báo đưa tên lửat này vào trang bị cùng hệ thống Iskander vào năm 2009. Hệ thống Iskander trang bị tên lửa R-500 có tên gọi Iskander-K. Mỗi xe bệ phóng tiêu chuẩn 9P78 có thể mang 6 ống phóng thẳng đứng chứa tên lửa R-500 thay cho 2 tên lửa đường đạn. Quá trình đưa Iskander vào trang bị Ngày 1/1/2007, Tiểu đoàn Tên lửa huấn luyện 630 - đơn vị đầu tiên kiểu này - với 4 xe bệ phóng đã được thành lập tại Trung tâm Huấn luyện chiến đấu số 60 của Bộ đội Tên lửa lục quân tại trường bắn Kapustin Yar, đóng tại quân khu Bắc Kavkaz đã được thành lập. Theo Chương trình trang bị vũ khí quốc gia giai đoạn 2007-2015, quân đội Nga sẽ mua sắm 60 hệ thống tên lửa đường đạn sản xuất loạt Iskander (tức là 60 xe bệ phóng) để trang bị cho 5 trong số 10 lữ đoàn tên lửa của Nga. Các lữ đoàn trang bị tên lửa Iskander sẽ được triển khai trên khắp lãnh thổ Nga: Lữ 26 ở Luga, gần St. Petersburg thuộc quân khu Leningrad, Lữ 92 ở Kamenka, gần Penza thuộc quân khu Volga-Urals, Lữ 103 ở Ulan-Ude, quân khu Siberia, Lữ 107 ở Semistochny, gần Birobidzhan thuộc quân khu Viễn Đông, và Lữ 114 ở Znamensk, gần Astrakhan, quân khu Bắc Kavkaz. Các lữ đoàn này đang được trang bị các hệ thống tên lửa đường đạn tầm ngắn Tochka và Tochka-U. Các lữ đoàn tên lửa 92 và 107 sẽ là các lữ đầu tiên được tái trang bị bằng Iskander vào năm 2011, những hệ thống tên lửa Iskander đầu tiên được chuyển giao từ năm 2008. Đáng lưu ý là trong số 5 lữ đoàn sẽ nhận Iskander không có Lữ tên lửa 152 ở Kaliningrad, 2 lữ tên lửa của quân khu Moskva (Lữ 50 ở Shuya và Lữ 448 ở Kursk), và 1 lữ khác của quân khu Bắc Kavkaz (Lữ 1 ở Krasnodar). Ngày 9/5/2008, 4 xe bệ phóng mang tên lửa Iskander của Tiểu đoàn Tên lửa huấn luyện 630 thuộc Trung tâm Huấn luyện chiến đấu số 60 của Bộ đội Tên lửa lục quân đã tham gia diễu binh trên Quảng trưởng Đỏ ở Moskva. Tháng 8/2008, Tiểu đoàn 630 đã tham gia cuộc chiến 5 ngày với Gruzia ở Nam Ossetia. Có tin quân đội Nga đã phóng một số tên lửa 9M723 mang đầu đạn chùm (và đầu đạn nổ mạnh đơn khối vào các mục tiêu quân sự ở Gruzia. Theo các báo cáo chưa được xác nhận thì 1 tên lửa Iskander đã tấn công chính xác vào căn cứ của tiểu đoàn xe tăng độc lập Gruzia ở Gori. Quả tên lửa này đã bắn trúng 1 kho vũ khí làm nổ kho này và gây thiệt hại lớn cho tiểu đoàn tăng Gruzia. Phía Nga không thừa nhận có sử dụng tên lửa Iskander chống Gruzia. Tuy nhiên, các báo cáo không chính thức đã xác nhận hiệu quả cao của các tên lửa Iskander và là một trong những vú khí uy lực và chính xác nhất trong kho vũ khí trang bị của Nga. Hệ thống tên lửa Iskander chuyển sang bước ngoặt mới ngày 5/11/2008 khi Tổng thống Nga Dmitry Medvedev tuyên bố trong Thông điệp Liên bang rằng, Nga sẽ triển khai tên lửa Iskander ở tỉnh Kaliningrad để đáp lại kế hoạch triển khai các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Ba Lan và Czech. Về nguyên tắc, thông báo của Medvedev không phải là điều đáng ngạc nhiên với những ai theo dõi những diễn biến trong lĩnh vực quân sự của Nga. Phó Thủ tướng thứ nhất Sergey Ivanov đã nói đến điều đó từ tháng 7/2007, giới quân sự Nga cũng nhiều lần có những tuyên bố tương tự năm 2008. Thậm chí, tờ báo Sao Đỏ (Krasnaya Zvezda) của Bộ Quốc phòng Nga tháng 9/2008 cũng có 1 bài nói về kế hoạch triển khai Iskander. Thực tế đó chỉ là việc thay thế các tên lửa Tochka-U của Lữ đoàn Tên lửa Cận vệ số 152 đóng ở Chernyakhovsk, tỉnh Kaliningrad, một bộ phận của Đặc khu quân sự Kaliningrad dưới quyền chỉ huy của Bộ Tư lệnh Hải quân Nga. Việc tái trang bị Lữ đoàn Tên lửa 152 bằng tên lửa Iskander sẽ cho phép tên lửa 9M723 tầm bắn 500 km với tới toàn bộ lãnh thổ Ba Lan, phần Đông nước Đức và miền Bắc Cộng hoà Czech, tấn công tất cả các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ dự kiến triển khai ở khu vực này, kể cả trận địa radar ở Cộng hoà Czech. Độ chính xác của tên lửa 9M723 đủ để tiêu diệt cả những mục tiêu cự kỳ kiên cố, kể cả các tên lửa chống tên lửa GBI bố trí trong giếng phóng của Mỹ, bẳng đầu đạn thông thường. Tên lửa hành trình R-500 sẽ cho phép tiêu diệt hiệu quả hơn các mục tiêu ở châu Âu từ Kaliningrad, cũng như các mục tiêu ở xa hơn. Nga cũng không loại trừ khả năng trang bị đầu đạn hạt nhân cho hệ thống tên lửa Iskander. Tuy nhiên, quyết định tái trang bị Lữ đoàn Tên lửa Cận vệ 152 bằng tên lửa Iskander chỉ là một phần trong việc xem xét lại tổng thể các kế hoạch ban đầu triển khai các tên lửa này. Hai ngày sau diễn văn của ông Medvedev, một quan chức cao cấp của Bộ Quốc phòng Nga đã nói với Thông tấn xã RIA Novosti rằng, một kế hoạch mới sẽ bao gồm việc trang bị hệ thống tên lửa Iskander cho toàn bộ 5 lữ đoàn “đối mặt với phương Tây” vào năm 2015. Điều đó sẽ có nghĩa là thay vì trang bị Iskander cho các lữ đoàn tên lửa 92, 103 và 107, loại vũ khí mới này sẽ được triển khai cho các lữ đoàn tên lửa 50 và 448 của quân khu Moskva, Lữ 152 ở Kaliningrad và Lữ 26 ở quân khu Leningrad, Lữ 114 ở Bắc Kavkaz. Căn cứ vào các tuyên bố chính thức sau đó, có lẽ Lữ tên lửa 152 ở Kaliningrad sẽ được trang bị Iskander không trước năm 2011 và sẽ trùng hợp về thời gian với việc triển khai các tên lửa đánh chặn GBI của Mỹ ở Ba Lan. Rõ ràng là quyết định thay đổi kế hoạch triển khai tên lửa Iskander để tập trung cho việc trang bị lại cho các đơn vị tên lửa ở phần châu Âu của Nga trước tiên phản ánh sự suy giảm đáng kể quan hệ giữa Nga và phương Tây trong vài năm gần đây, nhất là sau cuộc chiến 5 ngày với Gruzia. Về quân sự, việc triển khai các hệ thống Iskander ở Kaliningrad và các khu vực ở phần châu Âu của Nga sẽ nâng cao cơ bản khả năng của các đơn vị chiến đấu Nga thực hiện các đòn tấn công chính xác cao chống bất kỳ mục tiêu nào ở Đông, Trung và Nam Âu. Các hệ thống phòng không dù là hiện đại nhất hiện nay và tương lai của phương Tây sẽ rất khó đánh chặn tên lửa đường đạn Iskander. Các xe bệ phóng tên lửa đã cho thấy chúng khó bị phát hiện và tương đối khó tiêu diệt đối với các lực lượng Mỹ trong 2 cuộc chiến chống Iraq năm 1991 và năm 2003. Việc các nước phương Tây phản ứng quyết liệt đối với tuyên bố triển khai hệ thống Iskander ở Kaliningrad không phải là một điều ngạc nhiên vì nó sẽ tăng cường cơ bản tiềm năng quân sự của Nga tại khu vực này. Nhưng châu Âu cũng không được quên rằng, chính kế hoạch của Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa dọc biên giới Nga đã dẫn đến việc Nga đưa ra quyết định này. Kremlin đã nói rõ rằng, Iskander sẽ là một lý lẽ có trọng lượng cho các cuộc thảo luận ở châu Âu về việc họ có sẵn sàng hy sinh các lợi ích an ninh trực tiếp của chính họ để phục vụ tham vọng chính trị-quân sự của Mỹ hay không. Nói cho cùng thì tên lửa Iskander ở Kaliningrad vừa gần hơn nhiều và vừa thực tế hơn nhiều bất kỳ loại tên lửa tưởng tượng nào của Iran. Cơ hội xuất khẩu Hệ thống tên lửa đường đạn cơ động tầm ngắn Iskander-E đã được công khai chào bán xuất khẩu năm 1999 mặc dù việc bán loại vũ khí nhạy cảm như vậy sẽ gặp phải nhiều trở ngại chính trị. Syria và Iran là những nước đầu tiên bày tỏ sự quan tâm đối với Iskander năm 2000 mặc dù Nga từ chối vì sợ làm tổn hại quan hệ với Mỹ và Israel. Vào cuối năm 2004, Nga đã ký hợp đồng bán 18 hệ thống Iskander cho Syria, nhưng Tổng thống Putin đã huỷ bỏ hợp đồng vào phút cuối. Tuy nhiên, những vụ mua bán tương lai sẽ không thể loại trừ và Nga rõ ràng đang tận dụng khả năng bán Iskander cho Iran làm con bài mặc cả với Mỹ và Iran. Iskander-E đã trở thành lá bài nặng ký trong tay nước Nga trong ván bài phức tạp ở Trung Đông. Các cuộc đàm phán với Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (UAE) cũng đã được tiến hành, hãng Rosoborneksport còn nêu tên Algeria, Kuwait, Yemen, Việt Nam, Singapore và Hàn Quốc như các khách hàng tiềm năng của Iskander. Năm 2006, các đại diện của KBM đã thông báo rằng, một hợp đồng bán Iskander-E đã được ký kết nhưng không nêu rõ tên khách hàng mua. Thông tin này đến nay vẫn chưa được tiết lộ. Viện Novator cũng đã chào bán hệ thống tên lửa Club-M trang bị tên lửa hành trình 3M14E và tên lửa chống hạm 3M54E/E1 (SS-N-27). Club-M thực tế là biến thể xuất khẩu của hệ thống Iskander-K. UAE đã bày tỏ sự quan tâm đến hệ thống này. Tuy nhiên, nhiều khả năng Belarus sẽ là nước đầu tiên mua Iskander-E. Tháng 11/2007, Tướng Mikhail Puzikov đã thông báo quyết định của chính phủ Belarus mua hệ thống tên lửa Iskander-E để tái trang bị cho Lữ đoàn Tên lửa 465 của Belarus vào năm 2015-2020. Puzikov nói rằng, kinh phí mua tên lửa đã được cấp và Belarus sẽ mua Ikander với giá nội bộ của Nga căn cứ các điều khoản của Hiệp định Tashkent của Tổ chức An ninh Tập thể ODKB. Những hệ thống Iskander-E đầu tiên sẽ được chuyển giao năm 2010. Iskander-E và Club-M là những loại vũ khí tối tân và hiếm có trên thị trường vũ khí toàn cầu vì những tính năng kỹ thuật và khả năng tác chiến của chúng. Iskander-E, loại vũ khí xuất khẩu tiên tiến nhất của công nghiệp quốc phòng Nga, một khi được bán cho bất kỳ nước nào cũng chắc chắn sẽ tác động đến tương quan lực lượng ở bất kỳ khu vực nào trên thế giới. Nguồn: Iskander the Great / Mikhail Barabanov // MDB (Centre for Analysis of Strategies and Technologies - CAST)-N.4/2008.

>> Tên lửa Iskander: “Vô đối” nhưng khó xuất khẩu

Nga đang gặp phải những khó khăn trong việc xuất khẩu các tên lửa Iskander. Không thể tìm thấy khách hàng nước ngoài cho hệ thống tên lửa chiến thuật mới Iskander – M (NATO gọi là SS – 26 Stone), Nga đã quyết định giữ lại 120 hệ thống tên lửa này cho các nhu cầu trong nước. Mặc dù, cho đến nay, Nga hầu như không giữ lại các tên lửa cho chính mình, bất chấp thực tế là chúng đã đi vào phục vụ 5 năm trước đây. Như chúng ta đã biết, tên lửa Iskander đã được Nga sử dụng để đói phó với các căn cứ không quân của Mỹ ở Georgia vào năm 2008. Cùng năm đó, Nga đã tuyên bố sẽ triển khai một vài hệ thống ở Kaliningrad, như một cách để đáp trả hệ thống phòng thủ tên lửa mới của NATO tại Ba Lan (mà Mỹ cho rằng là để bảo vệ châu Âu khỏi tên lửa của Iran). Một năm sau đó, Nga đã quyết định không gửi tên lửa đến Kaliningrad, bởi vì Mỹ đã quyết định không xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu. Tên lửa Iskander có nhiều tính năng ưu việt Ban đầu, Syria, Kuwait, Hàn Quốc, Ấn Độ, Iran, Malaysia, Singapore và UAE đã bày tỏ sự quan tâm về Iskander. Tuy nhiên, chỉ có Iran là bày tỏ sự sẵn sàng để có được hệ thống tên lửa hiện đại này. Nhưng một thương vụ mua bán đã không thể xảy ra vì điều này vi phạm lệnh trừng phạt quốc tế về việc hạn chế cung cấp vũ khí tấn công cho Iran. Trước đây, Nga đã lên kế hoạch xây dựng ít nhất 5 lữ đoàn tên lửa Iskander. Tuy nhiên khả năng sản xuất tên lửa của Nga đã bị giảm sút mạnh kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh vào năm 1991. Ngoài ra, do tài chính eo hẹp nên sự phát triển hệ thống tên lửa Iskander bị chậm lại và khi đó Nga phụ thuộc nhiều vào hệ thống tên lửa tầm ngắn SS-21 (tầm bắn 120 km), cùng với một số tên lửa Scud đã “lão hóa”. Khi mà Mỹ triển có ý định xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu, Nga đã có kế hoạch triển khai tên lửa Iskander ở Kaliningrad do tính năng độc đáo của nó. Tuy gọi là tên lửa đạn đạo, nhưng quỹ đạo của loại tên lửa tàng hình này lại không thuần tuý là quỹ đạo kiểu đường đạn mà có đường bay rất khó dự đoán. Sau khi phóng và trong quá trình bay, tên lửa luôn cơ động rất cao và luôn thay đổi. Phần lớn quỹ đạo bay của tên lửa cách mặt đất gần 50 km nên tên lửa rất khó bị đối phương theo dõi và tiêu diệt. Các chuyên gia cũng thùa nhận rằng hiện chỉ có tên lửa đường đạn chiến lược Topol-M mới đủ sức sánh ngang với Iskander ở khả năng vượt qua hệ thống phòng thủ chống tên lửa hiện đại. Giá thành một tổ hợp Iskander hoàn chỉnh lên đến 30 triệu đôla Tên lửa Iskander được phóng đến mục tiêu có thể mang nhiều kiểu đầu đạn khác nhau, như: đầu đạn cát xét (chứa tới 54 quả đạn con), đầu đạn nổ phá, đạn xuyên thép và các đầu đạn dạng đặc biệt khác. Tên lửa có độ chính xác rất cao nhờ hệ thống dẫn đường tiên tiến. Ngoài ra Iskander có thể kết nối dẫn đường nhờ hệ thống định vị toàn cầu của Nga GPS/GLONASS. Tổ hợp tên lửa Iskander sử dụng xe phóng kiểu МАЗ-7930 hoặc БАЗ-6909. Đây là kiểu xe tự hành bánh hơi, 8 bánh, trọng lượng toàn bộ 42 tấn, có thể chở tải tới 19 tấn, vận tốc có thể đạt 70km/h, dự trữ hành trình 1.000km. Ngoài ra, trên mỗi bệ phóng cơ động được bố trí 2 tên lửa. Các thông số kỹ thuật của Iskander – M: Khối lượng: 3800 kg Chiều dài: 7,3 m Đường kính: 0,92 m Động cơ: Chất nổ đẩy rắn một giai đoạn Tầm hoạt động: 400 km Độ chính xác: 5 - 7 m Tên lửa Iskander có nhiều tính năng ưu việt và được các chuyên gia quân sự Nga đánh giá là thế hệ vũ khí mới của nước Nga. Tuy nhiên giá thành một tổ hợp Iskander hoàn chỉnh lên đến 30 triệu đôla, đắt hơn rất nhiều lần so với các tên lửa thông thường. Phải chăng đây là lý do Nga gặp khó khăn trong việc xuất khẩu các hệ thống Iskander?

>> Nga mất gì nếu ngừng bán vũ khí cho Syria?

Người Mỹ thúc giục Nga chấm dứt bán vũ khí cho chế độ Asad mà không đưa ra điều gì thay thế. Xe tăng T-72 của Quân đội Syria. Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tuyên bố khi trả lời phỏng vấn của báo chí: “Chúng tôi muốn Nga ngừng bán vũ khí cho chế độ của Asad. Trước đây Washington đã nhiều lần đề nghị việc này với ban lãnh đạo Nga". Giám đốc Trung tâm phân tích chiến lược và công nghệ Ruslan Pukhov trả lời phỏng vấn báo Izvestia: “Người Mỹ đã tuyệt đối không đưa ra đề nghị gì bù đắp khi thúc giục Moscow dừng bán vũ khí cho Syria. Một lần nữa họ lấy lí do có vẻ chính đáng định giải quyết vấn đề hoàn toàn của mình – kể cả trong lĩnh vực cạnh tranh trên thị trường vũ khí”. Syria đứng đầu danh sách mua vũ khí Nga ở Cận Đông về quy mô. Giám đốc Trung tâm phân tích buôn bán vũ khí quốc tế Igor Korotchenko cho biết, giai đoạn từ 2011 đến 2014 Moscow và Damascus đã ký hợp đồng giá trị khoảng 600 triệu USD. Theo ông này, tổng các hợp đồng đang đàm phán cho thời gian trước mắt được đánh giá khoảng 3 – 4 tỷ USD. Ngoài việc đàm phán về việc mua 2 tàu ngầm diezel, 50 máy bay tiêm kích đa năng MiG-29SMT và 75 máy bay huấn luyện – chiến đấu Yak– 130, Syria bày tỏ nguyện vọng muốn mua tổ hợp tên lửa phòng không S– 300, các tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander–E, xe tăng T– 90S và các tàu phóng tên lửa tấn công. Đồng thời nước này cũng đã đề cập đến các hợp đồng hiện đại hoá số vũ khí thời Liên Xô đã cũ, cụ thể các tổ hợp tên lửa phòng không tầm gần S– 125 Petrora và xe tăng T– 72. Theo chuyên gia này, hợp tác kỹ thuật quân sự với Syria luôn là mối quan tâm đặc biệt của tình báo Mỹ và Israel. Họ cũng lo lắng vì hiệp định bán 4 tổ hợp tên lửa chống tàu Bastion được ký năm 2007. Mỹ và Israel cố chứng minh rằng loại vũ khí này phá vỡ cân bằng lực lượng trong khu vực, rằng nó có thể rơi vào tay các tổ chức Hồi giáo cực đoan. Nhưng ông Korotchenko cho rằng điều này không phù hợp với thực tế: "Damascus đã đưa ra văn bản xác nhận người sử dụng cuối cùng – văn bản này đảm bảo là vũ khí này chỉ được khai thác trên lãnh thổ Syria. Ngoài ra, hiệp ước dự kiến Nga có quyền kiểm tra cơ sở triển khai các tổ hợp này". Nếu thực hiện mong muốn của Wasshington thì theo Pukhov, Nga không chỉ mất mấy cả tỷ USD, mà sẽ đánh mất hẳn uy tín của nhà cung cấp vũ khí tin cậy ở Cận Đông. Sản phẩm công nghiệp quốc phòng Nga xuất khẩu sang Syria là các vũ khí công nghệ cao cần để kiềm chế Israel. Nếu phương Tây nói về việc ban lãnh đạo vi phạm quyền con người, đàn áp đối lập thì chính xác là những việc này được tiến hành không phải bằng các tổ hợp hiện đại như Bastion hay Iskander–E. Các nguồn tin của báo Izvestia ở Bộ Ngoại giao Nga cho biết: Trả lời mỗi mong muốn của Hillary Clinton là sự bày tỏ kính trọng quá mức. Trước đây ít lâu, theo phương pháp chính thức, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov tuyên bố: “Liên quan đến tình hình chính trị nội bộ ở Syria hiện nay, dù đang rất phức tạp, chúng tôi không thấy các dấu hiệu chứng tỏ chính quyền mất sự kiểm soát tình hình chung. Xuất phát từ nhận định đó, Nga tiếp tục hành động phối hợp với nước này. Kể cả trong lĩnh vực hợp tác kỹ thuật quân sự, tiếp tục thực hiện các thoả thuận đã đạt được”. Theo thứ trưởng, khi quyết định bán loại vũ khí nào đó, Nga luôn cân nhắc cả trách nhiệm quốc tế của mình, cả tình hình nước mua và tình hình khu vực nói chung. Điều này hoàn toàn đúng trong trường hợp hợp tác với Syria, sự hợp tác hoàn toàn nhằm củng cố khả năng phòng thủ của nước này. Cũng về vấn đề này, báo Kommersant viết: Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã kêu gọi các quốc gia tăng áp lực lên chế độ của Tổng thống Syria Bashar Asad đang tiếp tục đàn áp khốc liệt phe đối lập. Wasshington kêu gọi Moscow dừng bán vũ khí cho Syria. Lời kêu gọi này đặt Moscow trước một lựa chọn khó khăn – Damascus là thị trường lớn nhất cho vũ khí Nga ở Cận Đông và đảm bảo 10% tổng xuất khẩu vũ khí. Theo đánh giá của các chuyên gia, sự phá bỏ hợp tác kỹ thuật quân sự với Syria đe doạ làm Nga mất các hợp đồng trị giá tới 3,8 tỷ USD. Tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander E. Ngoại trưởng Mỹ hôm thứ 5, khi trả lời hàng truyền hình Mỹ CBS đã tuyên bố cần mở rộng liên minh quốc tế chống Tổng thống Syria Bashar Asad. “Điều chúng ta thật sự phải làm là tăng áp lực lên tổng thống Bashar Asad trong lĩnh vực dầu khí. Châu Âu phải làm nhiều hơn theo hướng này. Chúng tôi muốn Trung Quốc và Ấn Độ có những bước đi của mình, vì những nước này là những nhà đầu tư lớn vào lĩnh vực năng lượng của Syria. Chúng tôi cũng muốn Nga dừng bán vũ khí cho chế độ của Asad," bà Clinton nói. Khi kêu gọi Nga chấm dứt hợp tác kỹ thuật quân sự với Syria, Ngoại trưởng Clinton đã đụng đến vấn đề rất nhạy cảm đối với Moscow. “Trong điều kiện trừng phạt đã được thực hiện đối với Libya và Iran, hiện nay Syria là thị trường lớn nhất của vũ khí Nga ở Cận Đông”, chuyên gia của Trung tâm phân tích chiến lược và công nghệ Konstantin Makiyenko giải thích cho báo Kommersant. Theo ông này, tính đến đầu năm 2011 tổng đặt hàng của chế độ của Tổng thống Asad đối với tổ hợp công nghiệp quốc phòng Nga là 3,5–3,8 tỷ USD. Trung bình Damascus một năm sẵn sàng mua của Nga vũ khí giá 500 triệu USD. Như vậy, Syria đảm bảo cho tổ hợp công nghiệp quốc phòng khoảng 10% giá trị xuất khẩu và là khách hàng nước ngoài thứ năm sau Ấn Độ, Venezuela, Việt Nam và Angeria. Theo Konstantin Makienko, gần 40% tổng đặt hàng của Syria là của Tập đoàn MiG. Đó là 24 máy bay sẽ được bán trong các năm 2012– 2013, chuyên gia này bổ sung. Trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Dmitry Medvedev sang Syria hồi tháng 5 (ngay khi đó cũng đã có tuyên bố về việc hợp đồng mua các tổ hợp pháo – tên lửa phòng không "Áo giáp" 1S, người đứng đầu ngành hợp tác kỹ thuật quân sự liên bang Mikhail Dmitriev đã nói đến hợp đồng mua máy bay MiG– 29 của Damascus). Trong báo cáo của Tập đoàn MiG về kết quả làm ăn năm 2010 có chỉ rõ, là năm ngoái các hợp đồng với Bộ Quốc phòng Syria đã mang lại hơn 3,483 tỷ Rub– Damascus đã là khách hàng lớn nhất của Hãng, vượt qua Ấn Độ, Yêmen và bộ Quốc phòng Nga. Đến cuối năm, MiG còn nợ Syria 951,4 triệu Rub. Nhưng nợ tín dụng của Damascus tính đến cuối năm còn 4,08 tỷ. Ngoài ra, trong báo cáo có ghi nhận khoản tín dụng 155 triệu Euro do Ngân hàng Nga Sberbank mở để thực hiện hợp đồng đã ký tháng 11/2006 với Syria. Trong khuôn khổ các hợp đồng với MiG thì Syria là một trong những khách hàng lớn nhất cả trong các báo cáo của công ty đại chúng (OAO– công ty cổ phần mở) “Phụ tùng máy bay” (Aviazapchast) và nhà sản xuất động cơ công ty đại chúng “Xí nghiệp chế tạo máy Moscow mang tên Vladimir Chernyshov. Ngoài ra, trong số các văn bản của các nhà xuất khẩu vũ khí Nga là công ty đại chúng và do đó phải công bố báo cáo hàng năm, có dấu vết của các hợp đồng khác với Syria. Cụ thể, trong báo cáo năm 2010 của Tập đoàn vũ khí tên lửa chiến thuật có ghi, là trong các năm 2011– 2012 công ty phải bán cho Syria tên lửa chống tầu Kh–35E (là các tên lửa có thể lắp cho MiG– 29) với tổng giá trị 37,13 triệu USD (khoảng 5,5% giá trị các hợp đồng đã được ký kết). Báo cáo năm 2010 công ty “Trung tâm khoa học sản xuất liên bang “Viện nghiên cứu khoa học kỹ thuật vô tuyến Hạgorod”” (Nizhny Novgorod) có ghi đã nhận yêu cầu bán trạm rađa sóng mét cơ động 1L119 (Sky-IED). Cuối cùng trong các báo cáo có đánh giá về các hợp đồng triển vọng với Damascus. Báo cáo của “Tổ hợp khoa học sản xuất ELARA mang tên G. A. Iliyenko” có nói về triển vọng bán cho Syria 24 máy bay đa năng Su– 35. Báo cáo của công ty “Kamov” về khối lượng thị trường cho máy bay lên thẳng Ka– 226T đến năm 2025 ở Cận Đông được đánh giá là 130 chiếc (Syria là thị trường chính trong khu vực này). Hợp tác kỹ thuật quân sự của Nga và Syria đã từng dẫn đến bê bối quốc tế. Thực ra, khi đó, Israel là người phản đối chính các vụ làm ăn. Cụ thể, kế hoạch bán cho Damascus các tổ hợp tên lửa bờ “Bastion” trang bị tên lửa chống tầu Yakhont đúng 1 năm trước đã buộc thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi điện thoại cho đồng nghiệp Nga Vladimir Putin đề nghị không thực hiện vụ làm ăn đã dự định. Israel "ngày đêm mất ăn mất ngủ" vì thương vụ Yakhont giữa Nga và Syria. Theo giả thiết của Tel– Aviv, vụ làm ăn này dường như đã được phê duyệt trong khuôn khổ hiệp ước giữa Moscow và Damascus về hợp tác kỹ thuật quân sự dự kiến mở rộng cảng Tartous của Syria để phục hồi căn cứ cho các tầu Hải quân Nga. Và năm 2005 trong quan hệ Nga – Israel đã nổ ra vụ bê bối rất giống liên quan dự định của Nga bán cho Syria một vũ khí rất mới – các tổ hợp tên lửa đạn đạo chiến thuật chính xác cao “Iskander– E”. Khi đó, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố là đã ra lệnh cho Bộ Quốc phòng từ bỏ vụ làm ăn này. Moscow vẫn chưa hề có phản ứng trước lời kêu gọi của Hillary Clinton. Hôm qua 12/8/2011 Bộ Ngoại giao Liên bang Nga và “ Rosoboronexport không bình luận tin này. Cách đây không lâu Nga luôn kiên quyết chống lại bất cứ sự trừng phạt nào đối với Syria. Tại hội nghị thượng đỉnh G–8 ở Dovila, Tổng thống Dmitry Medvedev đã tuyên bố: “Trong quan hệ với Syria, tôi không ủng hộ nghị quyết tương tự như nghị quyết đã được thông qua đối với Libya, thậm chí ngay cả khi các bạn bè đề nghị”. Tuy nhiên mấy tháng gần đây lập trường của Nga đã có những thay đổi rõ rệt. Đầu tháng 8, Hội đồng bảo an Liên Hợp quốc đã khắc phục được sự bế tắc nhiều tháng khi thông qua nghị quyết về Syria lên án hành động của chế độ Bashar Asad. Nghị quyết này là kết quả thoả hiệp giữa phương Tây và nhóm các thành viên Hội đồng Bảo an bao gồm cả Nga kiên trì không để can thiệp vào Syria theo kịch bản Libya. Và nó đã đạt được sự thoả hiệp sau khi Hoa Kỳ và các đồng minh phương Tây đồng ý theo yêu cầu khẩn khoản của Nga và Trung Quốc chấp nhận phương án “giảm nhẹ” của văn kiện – tuyên bố của Chủ tịch Hội đồng Bảo an, là văn kiện khác với nghị quyết phải bắt buộc thực hiện ở chỗ không nhất thiết đưa ra biện pháp trừng phạt Syria. Và sau đó Tổng thống Dmitry Medvedev còn đi xa hơn. Trong bài trả lời phỏng vấn báo chí Nga và Gruzia được công bố ngày 0\5/ 8 ông đã cho biết là nếu bạo lực ở Syria không chấm dứt thì sau tuyên bố của Hội đồng Bảo an có thể sẽ có những biện pháp kiên quyết hơn. “Nếu ông ta (Bashar Asad)– chú thích của báo Kommersant) không làm được điều đó, ông ta sẽ gặp phải số phận đáng buồn. Cuối cùng thì chúng tôi cũng buộc phải ra những quyết định nào đó”, Tổng thống Nga nhận định. Tuy nhiên, các chuyên gia tin chắc rằng quyết định đồng ý với đề xuất của Mỹ và hạn chế bán vũ khí cho Syria đối với Kremli là hết sức không đơn giản. Konstantin Makienko cho rằng: “Do đồng ý trừng phạt Iran tổ hợp công nghiệp quốc phòng đã mất không dưới 5– 7 tỷ USD, nếu tính cả các mất mát gián tiếp thì tổng có thể tới 13 tỷ USD. Đối với Libya chúng ta đã mất thêm 4 tỷ USD nữa. Nếu lại có một đòn tương tự thì ngành này khó mà vượt qua được”. Tổng biên tập tạp chí “Nga trong chính sách toàn cầu” Fyodor Lukyanov trả lời báo Kommersant: “Việc từ bỏ các hợp đồng với Iran và Syria đã gây nên sự không hài lòng nghiêm trọng của ban lãnh đạo tổ hợp công nghiệp quốc phòng Nga. Thêm vào đó những việc như vậy phá hoại lòng tin đối với Nga của các khách hàng vũ khí tiềm năng, họ sẽ đi tìm những nhà cung cấp có tính nguyên tắc hơn”.

Hệ thống tên lửa Iskander bị Trung Quốc làm nhái ?

[BDV news] Trung Quốc mới đây đã giới thiệu và đang chào bán hệ thống tên lửa mới trang bị tên lửa đường đạn M20, theo Strategypage.com. Hệ thống này, trong đó có cấu tạo tên lửa, rất giống hệ thống tên lửa chiến dịch-chiến thuật tối tân nhất của Nga 9К720 Iskander. Maket và các bức ảnh chụp hệ thống M20 đã được giới thiệu tại triển lãm IDEX-2011 ở Abu Dhabi. Xe bệ phóng 9P78 (9P78E) của hệ thống Iskander dùng để cất giữ, vận chuyển, chuẩn bị và phóng 2 tên lửa 9М723К1 (ở biến thể xuất khẩu chỉ mang 1 tên lửa). Xe bệ phóng có thể dùng khung gầm bánh lốp đặc dụng MZKT-7930 của Nhà máy đầu kéo bánh lốp Minsk (MZKT). Xe bệ phóng có trọng lượng đầy đủ 42 tấn, tải trọng hữu ích 19 tấn, tốc độ trên đường nhựa/đường đất 70/40 km/h, dự trữ hành trình theo nhiên liệu 1.000 km, kíp xe 3 người. Căn cứ một bức ảnh thì khung gầm của hệ thống tên lửa M-20 của Trung Quốc cũng do MZKT sản xuất. Tên lửa 9М723К1 Iskander 1 tầng, dùng động cơ nhiên liệu rắn. Tên lửa có quỹ đạo bay giả đường đạn, được điều khiển trong suốt quá trình bay nhờ các cánh lái khí động và khí phụt. Hệ thống tên lửa chiến dịch-chiến thuật tối tân Iskander của Nga Tên lửa có ứng dụng công nghệ tàng hình với bề mặt tán xạ hiệu dụng nhỏ, các lớp phủ đặc biệt, các bộ phận nhô ra có kích thước nhỏ. Phần lớn quỹ đạo bay diễn ra ở độ cao gần 50 km. Tên lửa thực hành cơ động tích cực với quá tải khoảng 20-30 g ở giai đoạn bay đầu và cuối. Hệ dẫn kiểu hỗn hợp - quán tính ở giai đoạn đầu và giữa, quang học ở giai đoạn bay cuối nên có độ chính xác cao. Có thể sử dụng GPS/GLONASS để bổ sung cho hệ dẫn quán tính. Hiện chưa rõ tính năng kỹ-chiến thuật của tên lửa M-20 của Trung Quốc, ngoại trừ hình dáng bên ngoài. Có một khác biệt rất rõ là tên lửa của Trung Quốc được cất giữ và phóng từ contenơ. Thiên hạ lại nghi ngờ M20 (trên) của Trung Quốc làm nhái Iskander (dưới) của Nga