>> Mục đích chuyến thăm Việt Nam của BT Quốc phòng Mỹ

Từ ngày 03 đến 05/06/2012, bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta công du Việt Nam. Sau đây là nhận định của giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về Việt Nam, thuộc Học viện Quốc phòng Úc, về chuyến đi này. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta >> Bí mật thiết kế tàu sân bay Nga trong tương lai (Phần 1) Năm 2003, Việt Nam và Hoa Kỳ đã đồng ý tiến hành trao đổi các chuyến viếng thăm ở cấp bộ trưởng Quốc phòng, ba năm một lần. Năm 2003, bộ trưởng Quốc phòng, tướng Phạm Văn Trà đã thăm Washington. Năm 2006, bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld công du Hà Nội. Đến năm 2009, bộ trưởng Quốc phòng, tướng Phùng Quang Thanh thăm Washington. Chuyến công du tới Hà Nội của bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta vào tháng Sáu, nằm trong hướng trao đổi các cuộc viếng thăm đã được thỏa thuận. Có thể giải thích thời điểm chuyến đi lần này của bộ trưởng Panetta là ông kết hợp với việc tham dự Đối thoại thường niên Shangri La, được tổ chức tại Singapore. Chuyến đi Hà Nội hồi tháng 10 năm 2010 của cựu bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates không nằm trong thỏa thuận trao đổi các cuộc viếng thăm cấp bộ trưởng. Bộ trưởng Gates đã tới Hà Nội để dự lễ khai mạc Hội nghị bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng. (ASEAN Defense Ministers Meeting Plus). >> 'VN nên kết thân với cường quốc bậc trung' Hoa Kỳ và Việt Nam đã tiến hành đối thoại về quốc phòng trong 8 năm qua. Cùng với thời gian, cuộc đối thoại này đã mở rộng, với sự tham gia của các quan chức cao cấp. Cuộc đối thoại quốc phòng Mỹ-Việt thường niên đầu tiên diễn ra vào năm 2004. Bốn năm sau, cuộc đối thoại này được nâng lên thành Đối thoại Chính trị, An ninh và Quốc phòng, với sự tham gia của các quan chức cao cấp trong lĩnh vực ngoại giao và quốc phòng hai nước. Đến năm 2010, đối thoại quốc phòng Mỹ-Việt được nâng cấp khi cuộc Đối thoại về Chính sách Quốc phòng đầu tiên được tổ chức giữa các sĩ quan quân đội cao cấp của bộ Quốc phòng Việt Nam và của bộ Quốc phòng Hoa Kỳ ở cấp thứ trưởng. Hoa Kỳ tiến hành đối thoại chiến lược với Việt Nam như là một phần trong chính sách liên kết chính thức của Mỹ. Hoa Kỳ mong muốn thể chế hóa quan hệ hợp tác quốc phòng qua một số lĩnh vực và để cho Việt Nam làm quen với việc hợp tác với Mỹ. Nói một cách khác, biến đổi một mối quan hệ không nằm trong các thỏa thuận, thành các hoạt động thường xuyên và để cho nó trở thành một phần trong hợp tác lâu dài về quốc phòng. Ví dụ, Việt Nam chấp nhận thực hiện các sửa chữa nhỏ đối với các tàu phi tác chiến của hải quân Mỹ. Đa số các sửa chữa gần đây được tiến hành trong khu vực dân sự của vịnh Cam Ranh. Bộ trưởng Panetta dường như sẽ thúc giục Việt Nam nên linh hoạt hơn khi áp dụng thỏa thuận này. Tháng 09/2011, tại cuộc Đối thoại về Chính sách Quốc phòng lần thứ hai, Hoa Kỳ và Việt Nam đã ký biên bản ghi nhớ chính thức đầu tiên ( Memorandum of Understanding – MOU) về hợp tác quốc phòng. Biên bản này bao gồm 5 lĩnh vực ưu tiên : Thiết lập đối thoại cấp cao đều đặn giữa hai bộ Quốc phòng, an ninh hàng hải, tìm kiếm và cứu hộ, nghiên cứu và trao đổi kinh nghiệm về hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc và trợ giúp nhân đạo và cứu trợ thảm họa thiên tai. Chuyến công du của bộ trưởng Panetta sẽ có mục đích là thúc đẩy thỏa thuận để đạt được các bước tiến trong những lĩnh vực hợp tác này. Ngoài ra, bộ trưởng Panetta sẽ tìm kiếm một sự cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện Tuyên bố hợp tác sơ khởi về quân y, được ký kết hồi tháng 08/2011. Hoa Kỳ đề nghị đưa sang Việt Nam một đơn vị nghiên cứu y tế. Đây sẽ là một bước tiến lớn đối với Việt Nam bởi vì cho đến nay, Việt Nam vẫn chống lại sự hiện diện của các nhân viên mặc quân phục Mỹ, ngoài những người làm việc tại Phòng Tùy viên Quân sự. Bộ trưởng Panetta cũng sẽ tìm cách thúc đẩy các thỏa thuận hợp tác về trợ giúp nhân đạo và cứu trợ thảm họa thiên tai, chống khủng bố, chống buôn lậu ma túy, không phát triển vũ khí hạt nhân và an ninh hàng hải. Việt Nam sẵn sàng đóng góp đầu tiên vào việc giữ gìn hòa bình quốc tế trong khuôn khổ Liên Hiệp Quốc. Dường như bộ trưởng Panetta sẽ nêu vấn đề làm thế nào để Mỹ có thể tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong tiến trình này. Gần đây, các Thượng nghị sĩ John McCain và Joe Liberman tiết lộ là trong chuyến viếng thăm của họ, phía Việt Nam đã trình bầy một « danh sách mong muốn » các thiết bị quân sự mà Việt Nam muốn được cung cấp. Các Thượng nghị sĩ đã nói rõ là vấn đề này sẽ không có tiến triển cho đến khi nào Việt Nam cải thiện tình trạng nhân quyền. Không có những dấu hiệu cải thiện nào kể từ sau chuyến công du của các Thượng nghị sĩ Mỹ. Nội bộ Việt Nam bị chia rẽ trong việc làm thế nào xử lý quan hệ với Trung Quốc và Hoa Kỳ. Vẫn có một nhóm các nhân vật nặng về ý thức hệ trong Đảng còn cho rằng Hoa Kỳ thúc đẩy âm mưu diễn biến hòa bình để lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa của Việt Nam. Các lo ngại về ý thức hệ này thỉnh thoảng lại xuất hiện thông qua những cảnh báo nhắm vào Cơ quan hoạt động vì hòa bình – Peace Corps và các trường đại học Mỹ, muốn hoạt động tại Việt Nam. Phe bảo thủ cho rằng Việt Nam có thể xử lý được các tranh chấp về chủ quyền ở Biển Đông mà không cần phải ngả theo Hoa Kỳ. Phe bảo thủ có thể nêu ra là quan hệ với Trung Quốc được cải thiện kể từ sau chuyến công du Bắc Kinh của tổng bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng, hồi tháng 10 năm ngoái. Cuộc viếng thăm của ông Trọng diễn ra sau khi Việt Nam đã cử hai đặc phái viên sang Trung Quốc hồi tháng Giêng và tháng Sáu. Đến tháng 10, Trung Quốc và Việt Nam đã đạt được thỏa thuận về các Nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển. Các thành viên khác của đảng Cộng sản Việt Nam thì lại tiến hành chính sách chủ động hội nhập với thế giới, được thông qua tại Đại hội Đảng lần thứ 11 năm 2011. Chính sách này nhằm thúc đẩy Việt Nam có quan hệ đa dạng với tất cả các cường quốc lớn, trong đó có Hoa Kỳ. Hợp tác quốc phòng là một trong những khía cạnh của chính sách « chủ động hội nhập ». Cần ghi nhận là Việt Nam và Anh Quốc đạt được thỏa thuận về « quan hệ đối tác chiến lược ». Bộ trưởng Panetta sẽ phải chú ý sao cho việc củng cố hợp tác quốc phòng giữa hai nước không bị các nhân vật bảo thủ trong đảng Cộng sản Việt Nam diễn giải như là một ý đồ lôi kéo Việt Nam vào trong chính sách ngăn cản, chống Trung Quốc. Việc này nói thì dễ hơn làm, cho dù Hoa Kỳ liên tục tuyên bố chính thức rằng họ muốn làm việc với Trung Quốc chứ không phải muốn kiềm chế. Bộ trưởng Panetta cũng sẽ phải đối mặt với tình thế khó xử trong các vấn đề nhân quyền. Ông có thể giảm nhẹ vấn đề và đẩy sang bộ Ngoại giao Mỹ. Thế nhưng, bộ trưởng Panetta không thể không chú ý tới chính sách của Mỹ và các mối quan ngại ở Hoa Kỳ của các các công dân Mỹ và của những thành viên chủ chốt trong Nghị viện. Mặt khác, bộ trưởng Panetta phải rất thận trọng, tránh tạo ra những mong đợi thiếu thực tế liên quan đến đường hướng hợp tác quốc phòng trong tương lai, nơi các quan chức Việt Nam, những người đang thúc đẩy chính sách «chủ động hội nhập ». Cuối cùng, bộ trưởng Panetta cũng phải ý thức được rằng những nhân vật bảo thủ trong Đảng cũng sẵn sàng dùng vấn đề nhân quyền để ngăn cản sự phát triển mối quan hệ hợp tác quốc phòng chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ.

>> Chiến tranh Iran - Israel gần kề?

Iran ráo riết tập trận trước thông tin từ Mỹ cho rằng Israel sắp tấn công Tehran. Iran tập trận hồi tháng 1 vừa qua Các lực lượng ở Iran đã bắt đầu một loạt các ý đồ chiến tranh trên không vào hôm qua nhằm nâng cấp tình trạng sẵn sàng chiến đấu - thông tin từ hãng Fars News Agency cho biết. Các cuộc tập luyện của lực lượng vũ trang với tên gọi Hamiyan-e Vellayat (Những người ủng hộ cho Lãnh đạo Tôn giáo) đã được tiến hành tại tỉnh miền nam của Iran. Đây là một loạt các cuộc tập trận đặc biệt liên quan tới cả đơn vị bộ binh. "Lực lượng này cũng đã có cuộc tập dượt ở miền đông Iran vào tháng vừa qua, khi các đơn vị vũ trang và các biệt kích "tấn công vào các vị trí của quân thù giả định trong năm giai đoạn, sau đó nã pháo vào quân thù" - hãng tin cho biết. Một chỉ huy cấp cao của lực lượng vũ trang Iran cho biết rằng quân đội đã "thử nghiệm thành công" các công cụ và phương tiện chiến đấu được sản xuất mới nhất ở trong nước và đã đạt được "các kết quả khả quan" trong việc thử nghiệm các tiềm lực của đơn vị vũ trang. Các cuộc tập trận này của Iran diễn ra trong bối cảnh Israel được cho là sẽ tấn công Iran trong thời gian vài tháng tới. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã nói rằng Israel có thể sẽ tấn công Iran trong khoảng tháng Tư, tháng Năm hoặc tháng Sáu tới. Thông tin này đưa ra sau khi có báo cáo cho biết Iran có khả năng phát triển 4 quả bom hạt nhân và các cuộc tấn công bằng tên lửa có thể gây ảnh hưởng tới Mỹ. Ông Panetta đã nhìn thấy "nhiều khả năng" là Israel sẽ tấn công vào Iran trong tương lai rất gần. Thông tin này do tờ Washington Post đăng tải. Theo đó, cuộc tấn công có thể tiến hành trước khi Iran chuyển sang giai đoạn được gọi là "khu vực miễn vào" - đó là khi các cơ sở hạt nhân của họ được củng cố quá vững chắc để có thể tấn công thành công. Cũng theo tác giả bài báo này thì Israel sợ rằng Iran đang tiến rất gần tới việc sản xuất hạt nhân ở mức mà chỉ có Mỹ mới có khả năng ngăn chặn bằng phương tiện quân sự. Bộ trưởng Panetta và Lầu Năm góc từ chối bình luận về thông tin, nhưng một nguồn tin giấu tên từ hãng Reuters đã xác nhận quan điểm của Nhà Trắng và Bộ Quốc phòng.

>> Bin Laden bị giết vì 'low tech'

Lực lượng đặc nhiệm Mỹ cho rằng, việc xa lánh công nghệ cao đã dẫn đến kết cục bi thảm của Osama Bin Laden. Trong thế giới hiện đại, khi mà điện thoại và internet là một phần không thể thiếu của bất cứ ai thì bin Laden lại đi ngược lại xu hướng này, quyết định tránh xa tất cả các thiết bị truyền thông công nghệ cao. Thậm chí, việc liên lạc của Osama Bin Laden với thế giới bên ngoài đều thông qua những người đưa thư truyền thống. Phía Mỹ cho rằng, chính điều này đã dẫn đến sự thất bại của bin Laden. Bởi lực lượng đặc nhiệm Mỹ đã lần theo những người đưa thư và đã tìm ra nơi trú ẩn của Osama Bin Laden. Một khía cạnh khác, những người đưa thư dù có trung thành đến mấy thì cũng rất khó lòng mà che giấu thông tin trước các “độc chiêu” của CIA. Nhiều năm truy đuổi Osama Bin Laden, Mỹ cho rằng ông ta luôn sống trong các điều kiện khó khăn và thiếu thốn. Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn ngược lại, Bin Laden sống trong các biệt thự sang trọng nằm sâu bên trong các căn cứ ở Pakistan và Afghanistan. Ảnh chụp vệ tinh khu biệt thự của bin Laden. Các ngôi biệt thự này đều không có bất kỳ phương tiện truyền thông nào liên lạc với bên ngoài, chính điều này đã tố cáo ông ta. Sự vắng mặt của các thiết bị truyền thông trong một ngôi biệt thự sang trọng như vậy là cả một sự bất thường đối với tình báo Mỹ. Tại nơi ấn nấp trong những ngày cuối đời của bin Laden, đội đặc nhiệm SEAL không tìm thấy điện thoại hay phương tiện truyền tín hiệu internet. Trong khi Osama Bin Laden từ chối và xa rời các thiết bị công nghệ cao, thì phía Mỹ lại dùng tất cả những thiết bị công nghệ cao tinh vi nhất để tìm kiếm và theo dõi. Ngày 2/5, Lầu Năm Góc đã công bố các bức ảnh vệ tinh chụp nơi ẩn náu của Osama Bin Laden. Các bức ảnh cung cấp một cách chi tiết sơ đồ xung quanh, chiều cao chính xác của các bức tường, cách bố trí an ninh. Trong khi đó lực lượng bảo vệ của Osama Bin Laden hoàn toàn không hay biết gì về việc bị lọt vào tầm ngắm. Khi biết thì đã quá muộn. Tân Giám đốc CIA Leon Panetta cho biết: “Chúng tôi đã vận dụng đầy đủ khả năng của chúng ta, thu thập thông tin tình báo từ cả hai phương thức. Từ con người và từ máy móc kỹ thuật cao, cùng với những phân tích khắt khe nhất của các chuyên gia hàng đầu”. Mỹ sử dụng tất cả các thiết bị hiện đại nhất để tìm kiếm và theo dõi bin Laden và các thành viên trong tổ chức Al Qeada. Trong khi đó, một số nhà phân tích đặt ra giả thuyết: Nếu Osama Bin Laden cũng sử dụng các thiết bị truyền thông công nghệ cao, thì khả năng Mỹ tiêu diệt được ông ta là bao nhiêu. Nếu lực lượng của bin Laden cũng sử dụng các thiết bị truyền thông công nghệ cao, hoàn toàn có thể tạo ra các mục tiêu giả để đánh lừa các phương tiện giám sát công nghệ cao của Mỹ. Việc sử dụng các thiết bị truyền thông công nghệ cao cũng giúp cho việc phát hiện ra vị trí của mình đang nằm trong tầm ngắm. Các phương tiện liện lạc bằng vô tuyến có thể thông báo kịp thời một khi mục tiêu bị lộ. Các thiết bị giám sát công nghệ cao như camera quan sát ngày/đêm, cảm biến phát hiện chuyển động hoàn toàn có thể phát hiện sớm bất kỳ sự xâm nhập trái phép. Song tất cả các thiết bị trên đều vắng mặt trong các khu trú ẩn của Osama Bin Laden, ông ta chỉ tin tưởng vào con người. Đúng là điều này đã giúp cho Osama Bin Laden lẩn trốn trong gần một thập kỷ qua, đó có thể gọi là một thành công. Song đó cũng là một thất bại, khi bin Laden không có các phương tiện để đối phó lại các thiết bị giám sát công nghệ cao của Mỹ. [BDV news]