>> Các kịch bản xung đột Iran-Israel (kỳ 3)

Trước việc Iran có thể sở hữu vũ khí hạt nhân và có lập trường đối đầu với Nhà nước Do Thái, các nhà phân tích đang xem xét đánh giá các kịch bản xung đột giữa 2 nước. >> Các kịch bản xung đột Iran-Israel (kỳ 1) >> Các kịch bản xung đột Iran-Israel (kỳ 2) Mối quan hệ giữa Israel và thế giới Hồi giáo Trung Đông chưa bao giờ là tốt sau 5 cuộc chiến lớn giữa Israel và các nước Arab cùng rất nhiều cuộc xung đột nhỏ khác. Bằng sức mạnh quân sự đáng nể, sự hậu thuẫn của Mỹ và phương Tây kết hợp với chiến lược ngoại giao khôn khéo, Israel đã ký được những thỏa ước hòa bình tạm thời với những người láng giềng như Ai Cập, Lebanon, Syria, Jordan qua đó chung sống hòa bình với các đồng minh Arab của Mỹ như Arab Saudi, Qatar, UAE... Tuy nhiên, với tiềm lực quân sự ngày càng phát triển mạnh mẽ của Iran, thế cân bằng này đang dần bị lung lay, dự báo trước một đợt bất ổn mới cho khu vực. Với câu trích dẫn từ giáo chủ Khomeini cho rằng: “Thể chế đang chiếm đóng Jerusalem phải bị loại bỏ”, Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad đã đặt Israel trên đống lửa khi nước này càng ngày càng phát triển mạnh về quân sự cùng với khả năng sở hữu tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân. Về phần Israel, với câu khẩu hiệu nổi tiếng: “Nếu người Hồi giáo Arab từ bỏ vũ khí, sẽ không còn bạo lực - Nếu người Israel từ bỏ vũ khí, sẽ không còn Israel”, chắc chắn nước này sẽ không chịu ngồi yên nhìn Iran từ từ “kề dao vào cổ” mình. Cuộc chiến tranh giữa Israel và Lebanon năm 2006 cho thấy hòa bình giữa Israel và các nước Arab trong khu vực còn quá mong manh Năm 2007, diễn biến chính trị khu vực diễn ra tương tự những sự kiện gần đây. Sau khi Syria từ chối hợp tác toàn diện với thanh sát viên IAEA, tổ chức này đã đưa ra một bản báo cáo không chính thức cho rằng Syria đang thực hiện các hoạt động trái phép về năng lượng nguyên tử. (Tháng 4/2011, IAEA đã chính thức xác nhận vị trí này là một cơ sở hạt nhân). Ngay sau đó, phi đội 69 “Hammer” của Israel với các máy bay F-15I, F-16I đã tấn công phá sập hoàn toàn cơ sở này dưới sự hỗ trợ chỉ điểm mục tiêu của đặc nhiệm không quân Shaldaq và đặc nhiệm lục quân Sayeret Matkal. Về phía Syria, họ đã không kịp thực hiện bất cứ hành động nào đáp trả vụ tấn công này và kết quả cơ sở này đã bị phá hủy hoàn toàn. Theo Bloomberg, khoảng 10 nhân viên hạt nhân của Triều Tiên cũng đã bị thiệt mạng trong cuộc không kích. Chiến dịch Orchard của Israel nhằm phá hủy một cơ sở hạt nhân của Syria đã thành công trọn vẹn. Đối với Iran, một đất nước có vị trí địa lý khá xa Israel và có một lực lượng quân đội đông đảo, việc tấn công bằng hải quân hay bộ binh tổng lực là điều bất khả thi. Vì thế, sử dụng đặc nhiệm, không kích và bắn tên lửa là tất cả các khả năng mà Israel có thể tính đến. Không kích Iran Đối với một đất nước có tiềm lực quân sự mạnh và quá rộng lớn như Iran (diện tích đến 1,6 triệu km2, gấp gần 80 lần Israel), việc tấn công tổng lực, không kích phá hủy hoàn toàn các cơ sở quân sự của Iran chắc chắn là điều không tưởng. Chính vì thế, nếu lựa chọn phương án không kích, Israel chỉ có thể chọn những mục tiêu giá trị nhất: các cơ sở hạt nhân có khả năng làm giàu uran và chế tạo đầu đạn nguyên tử. Tuy nhiên, việc không kích Iran lại không hề đơn giản như điều Israel đã từng làm với Syria. Thứ nhất, về địa hình, Syria giáp biên giới phía Bắc với Israel, việc bay qua đường biên giới, chế áp phòng không Syria và tấn công mục tiêu cần thiết ở khoảng cách chỉ vài trăm km là điều đơn giản. Tuy nhiên, đối với Iran, Israel sẽ phải “mượn” không phận của rất nhiều nước, thậm chí bắt buộc phải tiếp dầu trên không tại không phận những nước Arab này, vốn sẵn có quan hệ “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” đối với nhà nước Do Thái. Thêm nữa, khoảng cách từ Israel tới các cơ sở quân sự Iran là quá lớn đối với các máy bay mang bom: Từ Hadera (Haifa, Israel) tới nhà máy làm giàu uranium tại Natanz, đường bay thẳng dài tới 1.400 km, thậm chí tới căn cứ Esfahal , khoảng cách này lên tới 1.538 km. Các con đường có thể tấn công Iran của Israel đều có cự ly từ 1.500 km - 2.400 km và vi phạm không phận nhiều nước Arab Trên thực tế, Israel khó có thể bay thẳng tới Iran do các lý do ngoại giao. Để tấn công Iran, Israel chỉ có thể tấn công với ba đường: Thứ nhất, từ Haifa, bay men theo bờ biển của Lebanon, sau đó bay bám theo biên giới Syria, mượn không phận Thổ Nhĩ Kỳ và tấn công các căn cứ phía Bắc của Iran như thủ đô Tehran, cơ sở làm giàu uranium bí mật tại Qom ở khoảng cách trên 2.000 km. Tuy nhiên, những diễn biến mới gần đây trong quan hệ giữa Israel và Thổ Nhĩ Kỳ có thể khiến kịch bản này bất khả thi. Bản đồ các căn cứ không quân và bố trí máy bay của Israel Con đường thứ hai, máy bay từ cảng Tel Aviv, bay qua không phận Palestin, Jordan, một phần Iraq, Israel có thể dễ dàng tấn công cơ sở hạt nhân Arak và nhà máy làm giàu urani Natanz. Đây là một trong những mục tiêu quan trọng nhất vì Iran đã làm giàu urani lên tới mức 20% ở nhà máy này, một bước tiến rất quan trọng để sau đó làm giàu urani tới 90% phục vụ vũ khí hạt nhân (urani trong nhiên liệu lò phản ứng nước nhẹ chỉ cần làm giàu đến mức 3-4% còn để làm nhiên liệu lò phản ứng hạt nhân nước nặng thì không cần thiết phải làm giàu). Đây cũng là con đường ngắn nhất vì hầu hết các chặng là bay thẳng với khoảng cách đến Natanz dưới 1.500 km. Tuy vậy, để bay qua được con đường này, Israel cũng phải giải quyết nhiều vấn đề. Thỏa ước hòa bình mong manh của Israel với Jordan, Arab Saudi sẽ khó có thể tồn tại được nếu máy bay chiến đấu Israel bay qua không phận của các nước này, nhất là trong bối cảnh Mỹ, đồng minh có tiếng nói của Arab Saudi tuyên bố không giúp đỡ Israel nếu nhà nước Do Thái đơn phương thực hiện cuộc tấn công. Con đường thứ ba cho phép máy bay Israel bay xuống biển Đỏ, sau đó lần lượt bay qua không phận Arab Saudi, Iraq và cuối cùng là tấn công nhà máy điện hạt nhân Busher nằm trên bờ vịnh Persian. Khó khăn của Israel khi sử dụng con đường này cũng tương tự như sử dụng con đường thứ hai. Bom GBU-28 có thể khoan sâu tới 6 m bê tông trước khi phát nổ Với khoảng cách xa như vậy, chắc chắn Israel sẽ sử dụng các máy bay F-15I (biến thể dành riêng cho Israel) của máy bay tấn công F-15E Strike Eagle có tầm bay xa nhất trong số các máy bay chiến đấu của nước này. Tuy nhiên, nếu F-15I mang đầy đủ vũ khí (bom khoan hầm, tên lửa không đối không Python) thực hiện chuyến bay dài 1.500 km sẽ phải thực hiện tiếp dầu trên không, nhiều khả năng ở bầu trời Iraq, khi nước này còn nằm trong sự chiếm đóng của Mỹ. Ngoài ra, để hộ tống F-15I phải cần tới các tiêm kích F-16 tuy không quá hiện đại nhưng rất đông đảo của Israel. Để tấn công những cơ sở hạt nhân nằm sâu dưới lòng đất của Iran (ví dụ nhà máy làm giàu uranium tại Natanz nằm sâu 8 m dưới đất và bọc trong lớp bê tông cốt thép dày 2,5 m), Israel bắt buộc phải sử dụng những loại bom khoan hầm hạng nặng như loại bom nặng gần hai tấn GBU-28 sử dụng đầu khoan BLU-113 có khả năng khoan sâu 6 m bê tông hoặc 30 m đất. Thế nhưng, dù Israel có khả năng đàm phán để bay qua không phận các nước Arab, mang được bom khoan hầm đến Iran, vượt qua lực lượng không quân và tên lửa nước này thì việc ném được bom vào các cơ sở hạt nhân Iran vẫn còn rất nhiều khó khăn. Bản đồ bố trí các hệ thống radar cảnh báo của Iran Iran có rất nhiều hệ thống radar cảnh báo đặt dọc bờ biển vịnh Persian, biên giới với Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó có loại radar Ghadir nội địa có khả năng phát hiện mục tiêu xa tới 1.000 km. Thậm chí, năm 2010, thiếu tướng Amir-Hamid Arjangi, chỉ huy căn cứ không quân Khatamolanbia còn khẳng định nước này đang sản xuất loại radar mới có tầm phát hiện mục tiêu xa tới 3.000 km, nghĩa là có thể phát hiện được các máy bay Israel khi chúng vừa cất cánh. Tầm bảo vệ của các loại tên lửa SA-5, Hawk và Hồng Kỳ - 2 của Iran Sơ đồ bố trí hệ thống phòng không tại cơ sở hạt nhân Esfahan Tại nhà máy điện hạt nhân Busher Tại cơ sở làm giàu uranium Natanz Tại lò phản ứng hạt nhân nước nặng Arak Về vũ khí, Iran sở hữu loại tên lửa phòng không tầm xa SA-5 Gammon có tầm bắn tới 250 km. Dù cho Mỹ và Israel đã quá quen với loại tên lửa này và dễ dàng chế áp (như cách phương Tây đã làm khi tấn công Libya và Iraq) nhưng với năng lực quốc phòng và khả năng cải tiến vũ khí của Iran thì đây cũng là loại tên lửa rất đáng gờm. Một mũi nhọn phòng không khác của Iran chính là loại tên lửa tầm xa có ngoại hình giống với S-300 mà nước này đã công bố đã tự sản xuất được. Nếu như loại tên lửa này là thật thì mối nguy đối với các máy bay của Israel còn tăng lên gấp bội. Thêm nữa, với các dàn tên lửa phòng không tầm ngắn Tor-M1, có khả năng phát hiện các mục tiêu với tiết diện phản xạ radar tới 0,1 m2, Iran còn có thể bắn hạ các tên lửa diệt radar hay bom lượn của Israel trước khi chúng kịp chạm đất. Cũng không thể không kể đến các hệ thống pháo phòng không - tên lửa tầm ngắn dày đặc của Iran xung quanh các cơ sở hạt nhân. Tại những địa điểm này, trận địa phòng không dày đặc, nhiều tầng được xây dựng với nhiều loại vũ khí như pháo phòng không 100 mm Iran tự sản xuất theo pháo KS-19 của Nga có tầm bắn tới 21 km; hệ thống phòng không Skyguard với pháo 35 mm bắn bằng radar tầm bắn 4 km, pháo 23 mm - 2,5 km và súng máy 12,7 mm sẽ trám nốt chỗ trống còn lại. Cùng với các loại tên lửa tầm nhiệt khác như RBS-70, ngay cả việc máy bay hay tên lửa hành trình bay cực thấp cũng khó có thể lọt qua. Đặc biệt, Iran còn phát triển thêm hệ thống pháo phòng không 23 mm Meshbar gồm 8 nòng pháo, có thể đạt tốc độ bắn tới 4.000 phát/phút, điều khiển bằng hệ thống ngắm quang điện tử và radar, hoàn toàn có thể đóng vai trò như hệ thống C-RAM (Counter Rocket, Artillery, Mortar - Vũ khí đánh chặn đạn rocket, pháo và cối) của Mỹ. Chính vì những lý do trên, một nguồn tin của Israel đã dự đoán muốn phá hủy được các cơ sở hạt nhân của Iran, ít nhất Israel phải trả giá bằng 1/3 lực lượng không quân của mình. Với một dân tộc coi trọng sinh mạng binh lính như Israel, chắc chắn đây không phải là một giải pháp được ưa thích. Pháo 23 mm 8 nòng Meshbar có tốc độ bắn tới 4.000 phát/phút có thể được sử dụng như một vũ khí chống lại các loại bom và tên lửa hành trình Sử dụng lực lượng đặc nhiệm Trên thực tế, Iran cũng không phải là một nước ổn định về chính trị. Nhà nước Hồi giáo Shiite của Iran chưa bao giờ làm hài lòng những bộ tộc Hồi giáo Sunni sống ở phía Bắc. Chính vì thế, năm 2009 đã xảy ra một vụ đánh bom đẫm máu do nhóm vũ trang Hồi giáo Sunny Jundallah gây ra làm 31 người thiệt mạng, trong đó có 2 vị tướng trong Quân đội Iran. Vì nguyên nhân này, việc cử những lực lượng đặc nhiệm nhỏ, tinh nhuệ đột nhập vào Iran có vẻ đơn giản hơn với Israel. Trên thực tế, đã có khá nhiều vụ đặt bom hay bắn súng giết chết các nhà khoa học hạt nhân Iran bị tình nghi có bàn tay của Israel dính líu. (>> xem thêm) Hiện cũng có hai cách để các lực lượng đặc nhiệm Israel có thể dùng để đánh phá tiềm lực quân sự của Iran. Thứ nhất, họ có thể kích động các bộ tộc Hồi giáo Sunni nổi dậy chống lại nhà nước Iran, qua đó giúp sức về nhân lực và vũ khí cho các nhóm này giành lợi thế trước chính quyền tương tự những điều đã diễn ra ở Libya từ tháng 4 -10/2011. Tuy nhiên, cần nhớ rằng, bộ phận dân cư theo Hồi giáo Sunni quá ít so với cả dân số Iran và quân đội Iran cũng chuyên nghiệp hơn đội quân của ông Gaddafi rất nhiều. Một máy bay Mỹ bị bắn cháy trong chiến dịch Eagle Claw Thứ hai, chắc chắn lực lượng an ninh của Iran đã tính đến khả năng này và đã tăng cường an ninh cho các cơ sở hạt nhân và quân sự đến mức tối đa. Với khoảng cách xa, không có yếu tố bất ngờ, rất khó cho lực lượng Israel có thể tấn công. Hơn thế nữa, lực lượng an ninh Iran cũng không phải không có kinh nghiệm trong việc chống biệt kích đối phương đột nhập, phá hoại. Ngày 25/4, trong chiến dịch Eagle Claw, Mỹ đã sử dụng 9 chiếc trực thăng RH-53D và 6 chiếc máy bay vận tải C-130 Hercules nhằm giải cứu 52 con tin là công dân Mỹ đang bị giam giữ trong Đại sứ quán Mỹ tại Tehran. Tuy nhiên, chiến dịch này của Mỹ đã kết thúc với kết quả thảm hại khi họ không giải cứu được các con tin và để mất 6 trực thăng, một máy bay C-130, 8 binh sĩ thiệt mạng, 4 người khác bị thương. Lực lượng đặc nhiệm Iran cũng là đối thủ khó nhằn đối với biệt kích Israel Hơn thế nữa, Iran có trong tay khá nhiều cơ sở hạt nhân trải dài trên một diện tích rộng (Cơ sở hạt nhân Arak nằm cách nhà máy điện Busher tới gần 2.000 km) trong khi đặc nhiệm Israel chỉ có trong tay một lực lượng hạn chế, việc phá hoại tất cả những cơ sở này trong thời gian ngắn là không thể thực hiện được. Chính vì vậy, nếu được sử dụng trong cuộc chiến chống Iran, Israel chỉ có thể đóng vai trò hỗ trợ thông tin, chỉ điểm mục tiêu cho không quân oanh kích hơn là đóng vai trò chủ đạo đột nhập, phá hoại. Tấn công bằng tên lửa Đây có thể coi là phương án tấn công đơn giản nhất và ít thiệt hại nhất nếu Israel chọn tấn công phủ đầu. Để vươn tới các cơ sở hạt nhân nằm sâu trong nội địa Iran, Israel có trong tay khoảng 30 tên lửa đạn đạo Jericho-III tầm bắn 6.500 km hoặc các tên lửa hành trình Popeye Turbo phóng từ tàu ngầm Dolphin. Tên lửa Jericho-III của Israel có thể dễ dàng vươn tới các cơ sở hạt nhân của Iran Tuy vậy, trên thực tế nếu sử dụng đầu đạn thuốc nổ thông thường, số tên lửa trên khó có thể đánh gục ngay tiềm lực hạt nhân của Iran do hầu hết các cơ sở hạt nhân nước này đều nằm sâu trong các boongke bê tông kiên cố. Thậm chí, Israel có thể chịu thiệt hại nặng nề khi Iran trả đũa bằng các loại tên lửa có tầm bắn trên 2.000 km của nước này như Shahab-3, Sajjin. Với diện tích và dân số hạn chế, nếu để điều này xảy ra, Israel sẽ có thể bị thiệt hại đến mức không thể khôi phục được. Nếu sử dụng đầu đạn hạt nhân (thông tin không chính thống dự đoán Israel có trong tay khoảng 200 đầu đạn hạt nhân), Israel chưa thể xóa sổ ngay toàn bộ lực lượng vũ trang Iran, hơn thế, lúc đó Israel sẽ mất đi hoàn toàn sự ủng hộ của cộng đồng thế giới, ngay cả với các đồng minh khi đơn phương tấn công một quốc gia khác bằng vũ khí hạt nhân. Cùng lúc đó, Israel sẽ hứng chịu sự trả thù khốc liệt hoàn toàn có thể dự báo trước của thế giới Hồi giáo, và đây là kết cục nhà nước Do Thái chắc chắn không mong muốn. Iran cũng có thể đáp trả bằng tên lửa Shahab-3, dù sẽ khó khăn hơn vì phải vượt qua các hệ thống Arrow của Israel Tựu chung, Israel gần như không thể tấn công phủ đầu đánh gục tiềm lực hạt nhân của Iran mà không có Mỹ và phương Tây giúp sức trong điều kiện hiện nay. Với khoảng cách địa lý xa và tiềm lực quân sự không hề yếu, Iran quá dễ xoay sở khi đứng vào vai trò phòng thủ và Israel quá khó khăn trong vai trò tấn công. Chính vì thế, lựa chọn tốt nhất của Israel bây giờ một mặt là dùng lực lượng tình báo hiệu quả cao, ngấm ngầm phá hoại, làm suy yếu khả năng hạt nhân của Iran (ám sát, thả virus tương tự như vụ virus Stuxnet phá hoại các máy tính điều khiển trong cơ sở hạt nhân), một mặt vận động được Mỹ và đồng minh phương Tây tiến hành hợp sức cùng tấn công hoặc chí ít tiếp tục đặt gánh nặng trừng phạt lên Tehran. Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay khi Mỹ còn phải đối mặt với nhiều mối quan tâm hơn tại các chiến trường Iraq, Afghanistan, lợi ích ở châu Á - Thái Bình Dương, còn Tây Âu còn vật lộn với khủng hoảng kinh tế, nếu muốn chắc thắng, chắc chắn Israel sẽ tiếp tục phải “nhẫn nhịn” thêm một thời gian nữa.

>> "Chỉ 4 tên lửa hành trình của Iran có thể tiêu diệt Israel"

Mỹ đang có nhiều động thái chiến lược mới, Mỹ và Israel đều đang mạnh mẽ đe dọa Iran, nhưng ngắn hạn chiến tranh chưa xảy ra. Tên lửa Fateh 110 của Iran (ảnh minh họa) Iran sẽ không từ bỏ phát triển công nghệ hạt nhân Ngày 8/11, tại Viên, thủ đô của Áo, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã đưa ra báo cáo nghiên cứu về vấn đề hạt nhân Iran. Báo cáo cho biết, những dấu hiệu “đáng tin cậy” chứng minh, ít nhất là trước năm 2010, Iran có kế hoạch phát triển thiết bị nổ hạt nhân và đã tiến hành thử nghiệm, mà các hoạt động liên quan đến “nghiên cứu chế tạo vũ khí hạt nhân” hiện rất có thể vẫn đang tiến hành. Trước đó, Mỹ và Israel đã dồn dập tuyên bố, không ngại sử dụng vũ lực, kiên quyết ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Vấn đề hạt nhân Iran đang được cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm Đối mặt với mối đe dọa vũ lực, Iran hoàn toàn không tỏ ra lo sợ. Ahmadinejad nói: “Iran có sức mạnh quân sự mà các nước Trung Đông khác không có, hiện nay có thể đối đầu lại với Israel và phương Tây”. Ngày 7/11, Ngoại trưởng Nga Lavrov cảnh báo, tấn công Iran là sai lầm vô cùng nghiêm trọng, sẽ gây ra hậu quả khôn lường. Thủ tướng Nga Vladimir Putin cũng vừa cho biết, Mỹ dùng vũ lực tấn công Iran, Nga sẽ trả đũa. Tại sao Iran lại cứng rắn như vậy? Chiến tranh Iran liệu có nổ ra? Việc triển khai chiến lược và sức mạnh quân sự của các nước trong tình hình hết sức căng thẳng ra sao? Iran đã trở thành nơi tranh giành phức tạp nhất sau chiến trường Libya. Ngày 11/11, giáo sư Đại học Quốc phòng Trung Quốc Lý Đại Quang cho biết, Mỹ có “giành được Trung Đông hay không” phần lớn quyết định ở Mỹ “làm thế nào với Iran”. Máy bay chiến đấu của Mỹ đã sớm được triển khai ở vịnh Péc-xích Hiện nay, một số “nước đương sự” của vấn đề hạt nhân Iran luôn bận rộn nâng cấp, cải tạo vũ khí hạt nhân hiện có và nghiên cứu chế tạo vũ khí hạt nhân mới, thúc đẩy đổi mới, cải tiến vũ khí hạt nhân, đẩy nhanh nâng cao khả năng tấn công tầm xa thông thường. Lý Đại Quang cho rằng: “Nga đặc biệt nhấn mạnh, cần có lực lượng hạt nhân hiện đại, cần duy trì cân bằng với Mỹ về công nghệ vũ khí hạt nhân. Anh, Pháp cũng nỗ lực cải tạo hiện đại hóa đối với vũ khí hạt nhân hiện có. Để giảm sự phụ thuộc vào Mỹ, Anh có kế hoạch độc lập nghiên cứu chế tạo vũ khí hạt nhân thế hệ mới. Pháp cũng đang bí mật tăng cường khả năng răn đe hạt nhân, tăng cường tính linh hoạt và hiệu quả răn đe hạt nhân”. Đồng thời, Mỹ đang tăng cường khả năng tác chiến trên biển của họ. Tháng 5/2010, Bộ trưởng Tác chiến Hải quân, Tư lệnh Lực lượng Hải quân lục chiến và Tư lệnh Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ cùng công bố “Ý tưởng tác chiến hải quân 2010” và nhấn mạnh, lực lượng vũ trang trên biển của Mỹ trước tiên cần xây dựng tư tưởng chỉ đạo “lấy biển làm không gian cơ động”, áp dụng phương thức kết hợp giữa “Lực lượng trên biển được tổ chức theo nhiệm vụ và phân bố trên toàn cầu” với “Lực lượng tác chiến tập trung mang tính khu vực”, thực hiện các hành động trên biển trong tương lai. Lý Đại Quang nói: “Khả năng cơ động là một trong những nhân tố cơ bản quyết định khả năng tác chiến của hải quân, không chỉ yêu cầu có thể tiến hành cơ động cự ly xa nhanh chóng và hiệu quả, mà còn yêu cầu có thể thông qua cơ động giành lấy ưu thế đối đầu trong môi trường biển. Mỹ muốn phát huy đầy đủ ưu thế cơ động, trở thành lực lượng trên biển không phụ thuộc vào cảng biển và sân bay tại các khu vực”. Lý Đại Quang cho rằng, việc Mỹ triển khai lực lượng trên biển sẽ tiếp tục tăng cường kiểm soát và răn đe đối với châu Á-Thái Bình Dương. Việc nâng cấp lực lượng hạt nhân và tăng cường lực lượng tác chiến trên biển của các nước sẽ hình thành trạng thái căng thẳng ở khu vực vịnh Péc-xích. Ông cho biết, Mỹ có rất nhiều căn cứ quân sự ở khu vực vịnh Péc-xích, việc bố trí máy bay chiến đấu được phân bố rải rác ở nhiều nước và khu vực như Iraq, Kuwait, Oman và Diego Garcia. Một khi tên lửa của Mỹ bắn trúng các cơ sở quan trọng của Iran, an ninh và chính quyền của Iran sẽ phải hứng chịu sự tấn công nghiêm trọng. Mỹ có rất nhiều đồng minh thân cận cùng với các căn cứ quân sự ở Trung Đông Lý Đại Quang nói: “Lực lượng trên biển của Mỹ sẽ tiếp tục duy trì hiện diện tiền duyên tại khu vực có lợi ích rất quan trọng của họ, bao gồm khu vực Tây Thái Bình Dương, khu vực Địa Trung Hải…, đồng thời căn cứ vào nhu cầu, tiến hành xây dựng các căn cứ hạm đội toàn cầu ở các khu vực như vịnh Péc-xích, Đông Nam Á, vịnh Caribe, vịnh Guinea và sừng châu Phi. Thực hiện mục tiêu “bảo vệ lợi ích then chốt của Mỹ, bảo vệ đồng minh, răn đe và ngăn chặn các đối thủ tiềm tàng””. Tấn công Iran sẽ gây ra chiến tranh giữa Hồi giáo và phương Tây Trước đây có phương tiện truyền thông phương Tây bình luận, cách làm tốt nhất để ngăn chặn Iran thực hiện thành công mục tiêu hạt nhân của nước này chính là trừng phạt các công ty Trung Quốc ủng hộ Tehran. Đối với vấn đề này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã trả lời báo chí rằng, không thể hiểu được logic của lời bình luận này. “Mỹ càng nhấn mạnh trừng phạt, càng lộ rõ họ đã đến bước không biết đi tiếp như thế nào trong vấn đề hạt nhân Iran. Ahmadinejad thậm chí nhiều lần tuyên bố “xóa sổ” Israel khỏi bản đồ thế giới. Hỡn nữa, trong thương mại với nước ngoài, Iran dùng ngoại tệ mạnh khác để thay thế cho đồng USD”. Thực ra, nhiều nước đã không thực hiện lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran. Ngay từ tháng 10/2007, Putin đã bất chấp sự phản đối của Mỹ, khăng khăng đến thăm Iran, cùng Ahmadinejad đã ký một thỏa thuận bán cho Iran hơn 50 động cơ máy bay RD-33, đồng thời tuyên bố Iran chưa sẵn sàng sản xuất vũ khí hạt nhân. Tuyên bố chung còn tái khẳng định “không thể lẫn lộn giữa chủ nghĩa khủng bố với một dân tộc, nền văn hóa hay tôn giáo nào đó”. Ngày 10/11/2011, Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei cảnh báo, nếu Mỹ tấn công quân sự Iran, họ sẽ vấp phải sự đáp trả mạnh mẽ Theo Lý Đại Quang, cũng trong năm 2007, quân đội Mỹ đã bắt đầu một loạt chương trình triển khai quân sự ở khu vực Trung Đông, trong đó bao gồm điều đến vùng Vịnh cụm chiến đấu tàu sân bay thứ hai và nhiều hơn hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot, mục đích chủ yếu là để răn đe Iran. Lý Đại Quang cho rằng: “Khi đó, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei phản ứng, nếu Mỹ tấn công Iran hoặc trừng phạt Iran vì vấn đề hạt nhân, vận chuyển dầu mỏ ở khu vực vùng Vịnh sẽ bị cắt đứt. Mỹ không thể gánh nổi tổn thất này”. Và bây giờ, báo giới lại bắt đầu dự đoán, một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba đang đến gần. Lý Đại Quang cho rằng: “Trong thế giới ngày nay, còn rất ít người nhắc đến ngôn từ của thời kỳ Chiến tranh Lạnh, đó là Chiến tranh thế giới thứ ba”. Sở dĩ Mỹ còn chưa hạ quyết tâm tấn công Iran, là do họ còn lo ngại về hậu quả của cuộc chiến, đặc biệt là khó chịu nổi những tổn thất kinh tế do nó gây ra. “Đi nước cờ nguy hiểm” tấn công quân sự sẽ tạo nên cục diện cả hai bên đều thiệt hại. Lý Đại Quang cho biết: “Nếu Iran bố trí nhiều thủy lôi và tàu chiến ở eo biển Hormuz - nút cổ chai Vịnh Péc-xích, tiến hành phá hoại các tàu chở dầu, lúc này có thể làm cho giá dầu thô quốc tế sẽ tăng mạnh. Ngoài ra, điều Mỹ lo lắng nhất còn là, tấn công thực sự sẽ không chỉ gây ra một cuộc xung đột khu vực đơn giản, mà là cuộc chiến giữa thế giới Hồi giáo với các nước phương Tây”. Lý Đại Quang nói: “Iran có thể sử dụng ảnh hưởng của họ đối với tất cả các tín đồ Hồi giáo dòng Shiite, khuyến khích các chiến binh Shiite phát động làn sóng chống Mỹ, đồng thời lợi dụng các chiến binh Hezbollah ở Lebanon phát động tấn công đối với Israel. Như vậy, Iraq, Israel, Lebanon và các nước khác sẽ đều bị cuốn vào xung đột. Chiến tranh Iran sẽ có thể phát triển thành cuộc chiến tranh kéo dài giữa thế giới Hồi giáo và các nước phương Tây, hậu quả có thể là thảm họa”. Trong những năm gần đây, các nước phương Tây do Mỹ dẫn đầu luôn chỉ trích chương trình hạt nhân của Iran là đang phát triển vũ khí hạt nhân. Tháng 9/2005, IAEA cáo buộc Iran vi phạm “Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân” (NPT), EU đứng đầu là Đức, Pháp và Anh cũng cáo buộc Iran vi phạm nghĩa vụ thực hiện hiệp ước bảo đảm an ninh đã ký với EU. Ngày 10/1/2006, Iran tuyên bố họ dỡ bỏ niêm phong của IAEA tại nhà máy làm giàu uranium Natanz, vấn đề hạt nhân Iran lại bùng phát một đợt khủng hoảng mới. Ngày 27/3/2007, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết 1747, tăng cường mức độ trừng phạt đối với Iran, làm cho sức ép quốc tế đối với Iran tiếp tục tăng lớn, thu nhỏ thêm không gian cho sự tồn tại của chương trình hạt nhân của họ. Ngày 25/10 cùng năm, chính phủ Mỹ tuyên bố tiến hành trừng phạt đối với hơn 20 tổ chức chính phủ (gồm cả Bộ Quốc phòng), ngân hàng và cá nhân của Iran, trong đó Bộ Quốc phòng và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran là mục tiêu trừng phạt chủ yếu. Lý Đại Quang cho biết, Mỹ đã tiến hành rất nhiều công việc thuyết phục các nước tiến hành trừng phạt đối với hoạt động làm giàu uranium của Iran, như thuyết phục các nước có liên quan phối hợp và tham gia hoạt động trừng phạt, tiến hành đánh giá chính xác hậu quả của nội dung và thời gian trừng phạt, đặc biệt là ảnh hưởng của giá dầu đối với kinh tế thế giới. Lý Đại Quang nói: “Nhưng đối với Iran, duy trì khả năng và quyền lợi làm giàu uranium là giới hạn của họ, sẽ không dễ từ bỏ. Vì vậy, Iran tuyên bố sẽ không từ bỏ quyền lợi sử dụng năng lượng hạt nhân cho mục đích hòa bình, đồng thời sẽ toàn lực đáp trả cuộc xâm lược từ bên ngoài. Còn đối với Mỹ, họ cũng không hy vọng, Iran sẽ trở thành quốc gia hạt nhân như Ấn Độ và Pakistan (thử nghiệm nổ hạt nhân năm 1998). Bởi vì, thực tế sở hữu vũ khí hạt nhân của Ấn Độ, Pakistan làm cho vị thế chiến lược của hai nước này tăng lên, giúp họ nắm được nhiều con bài mặc cả hơn trên vũ đài quốc tế”. Tên lửa hành trình do Iran tự sản xuất Sau khi Ahmadinejad được bầu làm Tổng thống Iran, đã có một loạt các lập trường và biện pháp ngoại giao cứng rắn, đã làm gia tăng đối đầu với Mỹ-Âu trong vấn đề hạt nhân, đặc biệt là khởi động lại chương trình nghiên cứu hạt nhân đã đóng cửa có thể được xem như một thách thức trực tiếp với Washington. Lý Đại Quang cho rằng, sự cứng rắn của Iran là do, về chiến lược, họ muốn trở thành một nước nắm chắc hoàn toàn công nghệ hạt nhân và sở hữu hệ thống công nghiệp hạt nhân hoàn chỉnh, đồng thời liên hệ điều này với niềm tự hào quốc gia và tiêu chí cường quốc khu vực. Theo Lý Đại Quang: “Có thể nói, với Iran, lợi ích cốt lõi của họ là bảo vệ chế độ Hồi giáo, mà công nghệ hạt nhân liên quan đến an ninh quốc gia, vị thế nước lớn trong khu vực và lòng dân trong nước của Iran, mong muốn Iran từ bỏ phát triển công nghệ hạt nhân gần như là điều không thể. Iran cũng không có đường lui trong vấn đề hạt nhân, chỉ có thể đưa ra nhượng bộ mang tính sách lược về quy mô và độ minh bạch hạt nhân”. Mặc dù Israel được cho là có khả năng tấn công hạt nhân với hơn 100 đầu đạn hạt nhân, có thể tiến hành tấn công trên không và tạo ra thương vong cho Iran, nhưng nếu Israel dùng hành động quân sự để phá hủy chương trình hạt nhân của Iran có tỷ lệ thành công không cao. Giáo sư Ân Canh, nhà nghiên cứu Phòng Tây Á-châu Phi, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc cho rằng, lãnh đạo Iran cũng cho biết, chỉ cần 4 tên lửa hành trình của Iran là có thể tiêu diệt Israel, hơn nữa có thể tiêu diệt 1 triệu người Israel. Lời nói này không phải là hoàn toàn khoác lác. Iran có sức mạnh kinh tế, trang bị công nghệ quân sự đứng đầu Trung Đông, khả năng đáp trả các cuộc tấn công của họ là không thể coi thường. Lực lượng quân sự của cả Iran và Israel đều rất mạnh Đánh hay không đánh là vấn đề khó của các nước “đương sự”, cũng là vấn đề được dư luận thế giới quan tâm. Được biết, lực lượng vũ trang hiện nay của Iran chủ yếu bao gồm Quân đội chính quy và Lực lượng Vệ binh Cách mạng. Quân đội chính quy gồm 3 quân chủng lục, hải, không quân; Lực lượng Vệ binh Cách mạng gồm lực lượng trên bộ, lực lượng trên biển, lực lượng tác chiến trên bộ (lục chiến) và lực lượng trên không. Máy bay không người lái Heron II của Israel Lưu Minh Vọng – nhà nghiên cứu Khoa Lịch sử, Đại học Bắc Kinh kiêm Phó Hội trưởng Hiệp hội nghiên cứu quân sự cho biết, một nước có 2 lực lượng vũ trang là rất hiếm trên thế giới. Trong năm 2011, tàu ngầm, tàu nổi và máy bay của Iran bành trướng ra biển Arabia, mở rộng chiều sâu phòng ngự, tàu nổi thậm chí đi xuyên qua biển Đỏ (Hồng Hải) đến Địa Trung Hải. Nhìn vào thái độ hiện nay, Iran không sợ chiến tranh xảy ra. Nhưng, lực lượng quân sự của Israel cũng không thể coi thường. Lý Đại Quang cho hay, ngày 21/2/2010, một loại máy bay không người loại mới (UAV) đã được biên chế cho Không quân Israel, sải cánh 26 m, tương đương với máy bay hành khách, thân máy bay dài 15 m, bay ở độ cao có thể đạt 12.000 m, thời gian chạy liên tục có thể vượt 20 tiếng, hành trình có thể từ Israel đến khu vực vùng Vịnh, bao gồm cả Iran. Mỹ đã chuẩn bị tốt việc “điều binh khiển tướng”? Ngày 31/10, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Panetta tiết lộ, hiện nay Mỹ đã triển khai tổng cộng khoảng 40.000 binh sĩ ở khu vực vùng Vịnh, trong đó có khoảng 23.000 quân ở Kuwait. Ngày 2/11, báo giới Mỹ dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, chính phủ Obama đang xem xét, sau khi rút quân khỏi Iraq, sẽ đưa ít nhất 4.000 quân đến đóng tại Kuwait để ứng phó với những biến đổi tình hình an ninh có thể xảy ra ở Iraq và đề phòng mối đe doạ quân sự của Iran. Ngày 6/11, Bộ trưởng Quốc phòng Kuwait Sheikh Jaber cho biết, vào trước khi kết thúc năm 2011, sau khi rút quân toàn bộ khỏi Iraq, quân Mỹ sẽ không chuyển một phần lực lượng sang đóng ở Kuwait, nhưng Kuwait sẽ không cho phép lãnh thổ của mình được dùng làm căn cứ để tấn công bất cứ nước nào trong khu vực. Hiện nay hoàn toàn không có kế hoạch Mỹ tăng quân ở Kuwait, bởi vì trong thoả thuận của hai nước đã quy định số quân Mỹ đóng tại Kuwait, Kuwait chỉ là trạm trung chuyển để quân Mỹ rút khỏi Iraq. Máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ Lý Đại Quang cho rằng, đối với vấn đề hạt nhân Iran, Mỹ chỉ có ba sự lựa chọn: đàm phán, trừng phạt, chiến tranh. Việc tăng cường trừng phạt đối với Iran hoặc việc triển khai hiện nay là một phương án thoả hiệp trong quá trình tranh cãi giữa 2 quan điểm khác nhau, đó là giải quyết bằng ngoại giao và dùng vũ lực, đồng thời cũng có thể là một sự quá độ trong tình thế cấp bách trước khi Mỹ tiến hành tấn công quân sự Iran. Lý Đại Quang đánh giá: “Ngăn chặn Irann là một trọng điểm lớn trong chính sách Trung Đông của Mỹ, tiến hành tấn công quân sự để chấm dứt chương trình hạt nhân của Iran vẫn là một sự lựa chọn quan trọng trong tương lai của Mỹ. Nhưng vì nhiều lý do khác nhau, trong ngắn hạn, mâu thuẫn giữa Mỹ và Iran vẫn chưa đến mức mất kiểm soát, khả năng Mỹ phát động một cuộc tấn công quân sự đối với Iran là rất nhỏ”. Biến số của chiến tranh Iran phải nhìn vào Nga? Iran sẽ trở thành một Iraq thứ hai? Chuyên gia Lưu Minh Vọng cho rằng, biến số nằm ở Nga và các nước liên minh quân sự chống Mỹ khác, bởi vì Iran là thị trường vũ khí quan trọng và đồng minh khu vực của Nga. Lưu Minh Vọng cho rằng: “Nga đứng thứ hai trong các cường quốc quân sự thế giới về khả năng vũ khí thông thường và vũ khí hạt nhân, chỉ đứng sau Mỹ. Hơn nữa, Không quân Nga là quân chủng phát triển trọng điểm trong lực lượng vũ trang nước này, điều này được thể hiện trong kế hoạch vũ khí và tỷ lệ phân phối ngân sách quốc phòng tương lai của các nước khác”. Nếu chiến tranh xảy ra, ném bom không quân sẽ là sự lựa chọn hàng đầu. Vũ khí trang bị trên không được coi là trang bị quan trọng bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia, được rất nhiều nước coi trọng. Đặc biệt là máy bay chiến đấu thế hệ mới, máy bay không người lái và khinh khí cầu khổng lồ được phát triển rất nhanh. Lý Đại Quang cho biết, máy bay không người lái đã bắt đầu tiến hoá từ “kiểu tấn công đối đất, do thám” đa năng sang “kiểu chiến đấu” chuyên dụng, thậm chí có người dự đoán máy bay không người lái kiểu tấn công sẽ thay thế toàn diện máy bay chiến đấu có người lái, trở thành “nhân vật chính” trên chiến trường trong thế kỷ 21. Lý Đại Quang cho rằng: “Nga đã tiến hành nghiên cứu chế tạo máy bay ném bom chiến lược tàng hình thế hệ mới, dự kiến sẽ biên chế cho Không quân Nga vào năm 2025 – 2030. Tính năng công nghệ cất cánh và tác chiến của loại máy bay ném bom này sẽ vượt xa máy bay ném bom tầm xa của Nga hiện nay, và là loại máy bay thay thế sau khi được trang bị cho không quân”. Mỹ-Nga cạnh tranh trên thị trường vũ khí Trung Đông. Trong hình là máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm T-50 PAK-FA do Nga-Ấn hợp tác sản xuất Đầu năm 2010, máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm T-50 PAK-FA bay thử lần đầu tiên thành công. Thời gian bay liên tục lần này khoảng 47 phút, báo chí Nga coi đó là một sự “thể hiện cực tốt”. Lý Đại Quang cho rằng: “Máy bay chiến đấu T-50 PAK-FA do Nga và Ấn Độ hợp tác thiết kế và phát triển, nhằm đối phó với máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-22 Raptor và máy bay chiến đấu F-35 Lightning của Mỹ. Loại máy bay mới này có thể bay đường dài liên tục với tốc độ siêu âm, đồng thời tấn công nhiều mục tiêu khác nhau. Máy bay chiến đấu T-50 PAK-FA là một phần của kế hoạch hiện đại hoá vũ khí quốc phòng Nga, từ thập niên 90 của thế kỷ 20 đến nay nằm trong quá trình nghiên cứu phát triển”. Đồng thời, Iran đã sớm tiến hành nâng cấp trang bị quân sự, các loại vũ khí dẫn đường chính xác thông thường liên tục được thử nghiệm. Ngày 3/2/2010, Iran thử thành công tên lửa đẩy vệ tinh tự chế tạo “Người tìm kiếm 3”, đồng thời còn công bố 3 vệ tinh tự chế tạo và 1 động cơ tên lửa đẩy. Mỹ tuyên chiến với Iran là để chào hàng vũ khí? Lưu Minh Vọng cho rằng, nghiên cứu chế tạo vũ khí hạt nhân chỉ là ngòi nổ gây ra “tuyên chiến”, sau khi Iraq bị chiếm đóng, nguồn dầu mỏ của Iran là nguyên nhân hàng động căn bản nhất. Ngoài ra, cũng không loại trừ có quốc gia muốn mượn tuyên chiến để để chuyển mâu thuẫn từ trong nước do kinh tế suy thoái, và thoả mãn lợi ích của các tập đoàn công nghiệp quân sự Mỹ, đây là nguyên nhân rất quan trọng. Lý Quang Á cho rằng, kim ngạch bán vũ khí của Mỹ 3 năm liên tục vượt 30 tỷ USD, riêng năm tài khoá 2010 đạt 31,6 tỷ USD. Năm tài khoá 2010, chính phủ Israel mua vũ khí trang bị của Mỹ trị giá 4 tỷ USD, trở thành nước nhập khẩu vũ khí lớn nhất của Mỹ. Mỹ nóng lòng chào hàng F-35 và châu Á đã trở thành thị trường lớn nhất của F-35. Trải qua 8 năm đánh giá và đàm phán mang màu sắc chính trị, các quan chức chính phủ Israel chính thức tuyên bố mua máy bay chiến đấu F-35. Máy bay chiến đấu F-35 của quân đội Mỹ Ngày 7/10/2010, Israel và Mỹ chính thức ký thoả thuận, mua 20 chiếc máy bay chiến đấu F-35 trị giá 2,75 tỷ USD. Lô máy bay này sẽ bàn giao vào các năm 2015 – 2017. Theo Lý Đại Quang: “Gần đây, Israel không muốn mua F-35, nhưng Mỹ nhận đơn đặt hàng mua vũ khí 60 tỷ USD của Saudi Arabia, trong đó có máy bay F-15 phiên bản mới nhất, lúc này Israel đứng ngồi không yên. Thế là, đặt hàng với Mỹ mua F-35”. Chính phủ Mỹ kiên trì bán vũ khí với kim ngạch khổng lồ cho các nước Arabia, ngoài việc tạo ra “Thuyết mối đe doạ từ Iran”, còn gây ra cuộc chạy đua vũ trang giữa các nước Arabia ở vùng Vịnh như Saudi Arabia, các Tiểu vương quốc Arabia thống nhất, Qatar và Kuwait. Lý Đại Quang đánh giá: “Trung Đông luôn là khu vực được các nhà sản xuất vũ khí thế giới quan tâm, là nơi tập trung nhất vũ khí tiên tiến, là một thị trường bán vũ khí lớn khác cạnh tranh khốc liệt giữa Mỹ và Nga. Mỹ chủ yếu bán vũ khí cho các nước Israel, Saudi Arabia, các Tiểu vương quốc Arabia thống nhất và Qatar, còn Iran, Syria là khách hàng vũ khí chủ yếu của Nga”.

>> Tên lửa Iskander: “Vô đối” nhưng khó xuất khẩu

Nga đang gặp phải những khó khăn trong việc xuất khẩu các tên lửa Iskander. Không thể tìm thấy khách hàng nước ngoài cho hệ thống tên lửa chiến thuật mới Iskander – M (NATO gọi là SS – 26 Stone), Nga đã quyết định giữ lại 120 hệ thống tên lửa này cho các nhu cầu trong nước. Mặc dù, cho đến nay, Nga hầu như không giữ lại các tên lửa cho chính mình, bất chấp thực tế là chúng đã đi vào phục vụ 5 năm trước đây. Như chúng ta đã biết, tên lửa Iskander đã được Nga sử dụng để đói phó với các căn cứ không quân của Mỹ ở Georgia vào năm 2008. Cùng năm đó, Nga đã tuyên bố sẽ triển khai một vài hệ thống ở Kaliningrad, như một cách để đáp trả hệ thống phòng thủ tên lửa mới của NATO tại Ba Lan (mà Mỹ cho rằng là để bảo vệ châu Âu khỏi tên lửa của Iran). Một năm sau đó, Nga đã quyết định không gửi tên lửa đến Kaliningrad, bởi vì Mỹ đã quyết định không xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu. Tên lửa Iskander có nhiều tính năng ưu việt Ban đầu, Syria, Kuwait, Hàn Quốc, Ấn Độ, Iran, Malaysia, Singapore và UAE đã bày tỏ sự quan tâm về Iskander. Tuy nhiên, chỉ có Iran là bày tỏ sự sẵn sàng để có được hệ thống tên lửa hiện đại này. Nhưng một thương vụ mua bán đã không thể xảy ra vì điều này vi phạm lệnh trừng phạt quốc tế về việc hạn chế cung cấp vũ khí tấn công cho Iran. Trước đây, Nga đã lên kế hoạch xây dựng ít nhất 5 lữ đoàn tên lửa Iskander. Tuy nhiên khả năng sản xuất tên lửa của Nga đã bị giảm sút mạnh kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh vào năm 1991. Ngoài ra, do tài chính eo hẹp nên sự phát triển hệ thống tên lửa Iskander bị chậm lại và khi đó Nga phụ thuộc nhiều vào hệ thống tên lửa tầm ngắn SS-21 (tầm bắn 120 km), cùng với một số tên lửa Scud đã “lão hóa”. Khi mà Mỹ triển có ý định xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa ở Đông Âu, Nga đã có kế hoạch triển khai tên lửa Iskander ở Kaliningrad do tính năng độc đáo của nó. Tuy gọi là tên lửa đạn đạo, nhưng quỹ đạo của loại tên lửa tàng hình này lại không thuần tuý là quỹ đạo kiểu đường đạn mà có đường bay rất khó dự đoán. Sau khi phóng và trong quá trình bay, tên lửa luôn cơ động rất cao và luôn thay đổi. Phần lớn quỹ đạo bay của tên lửa cách mặt đất gần 50 km nên tên lửa rất khó bị đối phương theo dõi và tiêu diệt. Các chuyên gia cũng thùa nhận rằng hiện chỉ có tên lửa đường đạn chiến lược Topol-M mới đủ sức sánh ngang với Iskander ở khả năng vượt qua hệ thống phòng thủ chống tên lửa hiện đại. Giá thành một tổ hợp Iskander hoàn chỉnh lên đến 30 triệu đôla Tên lửa Iskander được phóng đến mục tiêu có thể mang nhiều kiểu đầu đạn khác nhau, như: đầu đạn cát xét (chứa tới 54 quả đạn con), đầu đạn nổ phá, đạn xuyên thép và các đầu đạn dạng đặc biệt khác. Tên lửa có độ chính xác rất cao nhờ hệ thống dẫn đường tiên tiến. Ngoài ra Iskander có thể kết nối dẫn đường nhờ hệ thống định vị toàn cầu của Nga GPS/GLONASS. Tổ hợp tên lửa Iskander sử dụng xe phóng kiểu МАЗ-7930 hoặc БАЗ-6909. Đây là kiểu xe tự hành bánh hơi, 8 bánh, trọng lượng toàn bộ 42 tấn, có thể chở tải tới 19 tấn, vận tốc có thể đạt 70km/h, dự trữ hành trình 1.000km. Ngoài ra, trên mỗi bệ phóng cơ động được bố trí 2 tên lửa. Các thông số kỹ thuật của Iskander – M: Khối lượng: 3800 kg Chiều dài: 7,3 m Đường kính: 0,92 m Động cơ: Chất nổ đẩy rắn một giai đoạn Tầm hoạt động: 400 km Độ chính xác: 5 - 7 m Tên lửa Iskander có nhiều tính năng ưu việt và được các chuyên gia quân sự Nga đánh giá là thế hệ vũ khí mới của nước Nga. Tuy nhiên giá thành một tổ hợp Iskander hoàn chỉnh lên đến 30 triệu đôla, đắt hơn rất nhiều lần so với các tên lửa thông thường. Phải chăng đây là lý do Nga gặp khó khăn trong việc xuất khẩu các hệ thống Iskander?

>> Uy lực từ bờ vai (kỳ 2)

Là sự bổ sung hoàn hảo cho Redyeye, Stinger được cải thiện đáng kể về khả năng dẫn đường và dò tìm, góp phần xoay chuyển cục diện trên chiến trường Afghanistan hồi thập niên 1980. >> Uy lực từ bờ vai (kỳ 1) Kỳ 2: Xoay chuyển cục diện chiến trường Ngay từ năm 1946, giới chóp bu quân sự Mỹ cho rằng, thế hệ súng phòng không 12,7 mm trang bị cho lục quân đã trở nên “bất lực” trước những bước phát triển nhanh chóng của máy bay đối phương. Thực tế này đòi hỏi phải có một loại vũ khí mới, thích ứng với điều kiện tác chiến ngày càng hiện đại. Mắt đỏ nhiều khiếm khuyết Là thế hệ tên lửa vác vai đầu tiên của Mỹ, FIM-43 Redeye (Mắt đỏ) do hãng General Dynamics phát triển. Sau nhiều lần thất bại do lỗi kỹ thuật, tháng 2/1967, Redeye chính thức được trang bị cho quân đội Mỹ với những phiên bản như BLOCK I, BLOCK II, BLOCK III. Tương tự như các tên lửa phòng không mang vác thế hệ đầu, Redeye hoạt động theo nguyên lý tầm nhiệt (bám theo nhiệt từ khí thải và động cơ của máy bay) nhờ bộ cảm ứng gắn ở đầu. Với quai đeo rất tiện lợi, xạ thủ sử dụng Redeye có thể dễ dàng di chuyển và nhanh chóng tác chiến trên chiến trường. Tuy nhiên, Redeye vẫn bộc lộ nhiều hạn chế trong tác chiến. Khiếm khuyết lớn nhất đó là Mắt đỏ rất dễ “mù màu” trước những nguồn nhiệt khác từ mặt đất hay sức nóng từ mặt trời, và mục tiêu giả do máy bay đối phương phóng ra như pháo sáng… Bên cạnh đó, tốc độ của Redeye còn khá… “khiêm tốn”, máy bay đối phương dễ phát hiện ra và nhanh chóng thoát thân. Trong cuộc chiến tranh ở Afghanistan, năm 1984, Mỹ đã cung cấp 50 quả tên lửa Redeye cho lực lượng Mujahideen Afghanistan để chống lại những người cộng sản. “Chuyên gia” dò tìm Khắc phục những hạn chế của Redeye, tên lửa FIM-92 Stinger là sự bổ trợ hoàn hảo cho lục quân Mỹ với khả năng dò tìm mục tiêu được nâng cao. Dài 1,52m, đường kính 70 mm, nặng 10,1 kg, Stringer có thể tấn công mục tiêu ở khoảng cách 4,8 km và độ cao từ 180 – 3.800 m. Tên lửa được phóng ra nhờ một động cơ nhỏ để tạo khoảng cách an toàn cho xạ thủ trước khi hệ thống cung cấp nhiên liệu rắn 2 tầng được kích hoạt, giúp Stinger đạt tốc độ Mach 2,2. Đầu nổ nặng 3kg, hoạt động theo nguyên lý chạm nổ, được gắn kíp nổ và đồng hồ hẹn giờ tự hủy. Tên lửa Stinger khai hỏa. Phiên bản đầu tiên FIM-92A được phóng thử vào năm 1975. Nó đã hóa giải những chướng ngại vật mà trước kia Redeye không thể vượt qua, đó là việc sử dụng đầu dò hồng ngoại được làm lạnh thế hệ thứ 2 để nâng cao khả năng dò tìm và dẫn đường, nhanh chóng tiếp cận và tấn công mục tiêu. Hệ thống phân biệt bạn - thù cũng rất hữu dụng trong trường hợp hỗn chiến. Được phát triển từ năm 1977, FIM-92B có đầu dò tìm 2 kênh, điều khiển bằng bộ vi xử lí mới. Tên lửa sử dụng kĩ thuật quét ảnh cùng đầu dò tia cực tím, giúp phân biệt chính xác mục tiêu thật - giả. Phiên bản FIM-92C (còn gọi là Stinger-RMP) với bộ vi xử lí có thể tái lập trình, tăng khả năng thích ứng với các mục tiêu khác nhau (trên đất, trên biển, trên không). Stinger tiếp tục được cải tiến với những phiên bản FIM-92D, FIM-92G, FIM-92E (Stinger Block I, gắn thêm bộ cảm biến hình tròn và chương trình phần mềm nâng cấp), FIM-92F, FIM-92H... Stinger-RMP Block II – phiên bản hiện đại nhất của “dòng” Stinger, được phát triển từ năm 1996. Đầu dò hồng ngoại được cải tiến nhằm tăng độ chính xác và tầm bắn trong điều kiện bị gây nhiễu và áp dụng các biện pháp đối phó. Stinger được vận dụng hết sức linh hoạt, cho một người, hoặc phối hợp với các hệ thống phòng không khác như ATAS (Stinger không đối không) dùng trên trực thăng OH-58C/D Kiowa, AH-64 Apache hoặc RAH-66 Comanche; Avenger M998 HMMWV(xe đa chức năng); xe chiến đấu Bradley, xe M6 Linerbacker. Át chủ bài ở Afganistan Khi cuộc chiến tranh ở Afghanistan nổ ra, Liên Xô ủng hộ chính phủ của Đảng Dân chủ Nhân dân Afghanistan (PDPA) chống lại lực lượng Mujahideen Afghanistan. Việc Liên Xô đưa quân vào quốc gia Nam Á này đã buộc Mỹ phải tính toán tới khả năng can dự. Và chính quyền Reagan lúc đó đã đi một nước cờ khá bất ngờ, đó là trang bị Stinger cho Mujahideen. Kể từ khi các tay súng Mujahideen có Stinger, cục diện chiến trường dần thay đổi… Số tên lửa chính xác được giao cho quân nổi dậy Afghanistan hiện còn gây nhiều tranh cãi. Trong chiến dịch Gió lốc, CIA đã cung cấp cho lực lượng Mujahideen gần 500 quả Stinger, nhưng có nguồn tin lại cho rằng con số này là 1500 đến 2000. Một vài nguồn tin cho hay, trong 3 tháng đầu tiên triển khai, mỗi ngày Stinger hạ 1 máy bay của Liên Xô. Stinger đã thể hiện rất rõ những ưu việt trên chiến trường có địa hình đồi núi như Afghanistan mà trước đó những loại như Oerlikon hay Blowpipe không làm được do vận chuyển và triển khai khó khăn. Stinger “đón lõng” mục tiêu. Nếu như trước năm 1983, Nga chỉ phải chịu tổn thất từ 70 - 100 máy bay, đến năm 1986 khi Stinger xuất hiện, con số này tăng lên 150 - 200 máy bay. Trong 10 tháng đầu khai triển, 187 tên lửa Stinger được phóng ra, bắn rơi 140 máy bay (đạt hiệu suất khoảng 75%). Không chỉ là nỗi ám ảnh đối với trực thăng, Stinger còn đe dọa cả máy bay chiến đấu Mig. Hiệu suất tiêu diệt mục tiêu của Stinger đã mang đến những thay đổi đáng kể trên chiến trường, góp phần dẫn đến quyết định rút quân của Liên Xô vào cuối thập kỷ. Thế nhưng, “gậy ông đập lưng ông”, sau này những quả tên lửa Stinger chưa sử dụng hoặc thất lạc lại trở thành “sát thủ” của chính máy bay trực thăng Mỹ khi Washington mở chiến dịch tấn công Taliban năm 2001. Hiện Mỹ vẫn đang phải lao tâm khổ tứ truy tìm tung tích Stinger để ngăn chặn nguy cơ tiềm tàng từ các tay súng Taliban.

>> Các kịch bản xung đột Iran-Israel (kỳ 2)

Là một đất nước có diện tích nhỏ, dân số hạn chế nhưng Israel lại thắng thế trong hầu hết các cuộc xung đột với cả khối Arab rộng lớn xung quanh. >> Các kịch bản xung đột Iran-Israel (kỳ 1) Nguyên nhân không chỉ ở sự ủng hộ của phương Tây mà còn nằm ở tiềm lực quốc phòng cực mạnh của đất nước này. Kỳ 2: Tiềm lực quân sự Israel Vị trí của Israel trong khu vực và các nước tiếp giáp So với các nước trong khu vực Trung Đông, Israel là một nước có diện tích khá nhỏ, chỉ gần 21.000 km vuông (bằng 1/9 diện tích Syria, 1/50 Ai Cập hay 1/80 Iran). Dân số của Israel cũng ở mức khiêm tốn với gần 8 triệu dân. Tuy nhiên, Quân đội Israel là một lực lượng không hề nhỏ bé trong khu vực. Với quân số 187.000 quân, đội quân này đông bằng gần một nửa Quân đội Iran, vốn có dân số đông hơn 9 lần và diện tích rộng hơn 80 lần, chưa kể về trang bị vũ khí hiện đại, Israel không thua kém bất kỳ đất nước nào trong khu vực. Hải quân Với bờ biển ngắn, chỉ 273 km, trong đó ngoài 7 km đường bờ biển giáp với biển Đỏ, còn lại hầu hết đường bờ biển của Israel thuộc về biển Địa Trung Hải, một vùng biển ít nguy cơ xung đột kể từ sau khi nước này kết thúc chiến tranh với Ai Cập. Chính vì lẽ đó, hiện nay Israel xây dựng lực lượng hải quân khá hạn chế với 1.000 sĩ quan và 8.000 binh lính, trong đó có 3.200 lính là quân nghĩa vụ. Được thành lập lại năm 1987, sau gần 25 năm, lực lượng này đã có trong tay 3 tàu ngầm tấn công, ba tàu hộ tống cỡ nhỏ, 10 tàu cao tốc tên lửa, 40 tàu tuần tiễu và hai chiếc tàu đổ bộ đệm khí. Tàu ngầm tấn công Dolphin đóng tại cảng Haifa Ba chiếc tàu ngầm Israel sở hữu thuộc loại tàu ngầm tấn công chạy diesel thuộc lớp Dolphin do Đức sản xuất dựa trên loại tàu ngầm Type-209 chuyên để xuất khẩu của nước này. Những chiếc tàu ngầm này có giãn nước 1.640 tấn lúc nổi và 1.900 tấn khi chìm. Dù chỉ có kích thước bằng một nửa tàu ngầm Project 877EKM lớp Kilo của Iran nhưng vũ khí của tàu ngầm lớp Dolphin cũng không hề thua kém, thậm chí còn vượt trội Kilo. Trong khi Kilo chỉ có 6 ống phóng ngư lôi cỡ 533 mm thì Dolphin vũ trang đến 10 ống phóng ngư lôi, gồm 6 ống cỡ nòng 533 mm có khả năng phóng tên lửa chống hạm Harpoon phiên bản phóng từ tàu ngầm và 4 ống cỡ nòng 650 mm. Hiện có thông tin cho rằng Israel đã phát triển loại tên lửa hành trình có tên Popeye Turbo có khả năng phóng đi từ những ống phóng này. Tên lửa Popeye Turbo có khả năng mang một đầu đạn hạt nhân nặng 200 kg và đạt được tầm bắn lên tới 1.500 km trong một cuộc thử nghiệm của Israel vào tháng 5/2000. Tên lửa hành trình phóng từ tàu ngầm Popeye Turbo biến thể cải tiến của Israel có tầm bắn tới 1.500 km Ngoài 3 chiếc Dolphin trên, Israel cũng đã đặt hàng Đức đóng thêm 3 chiếc Dolphin khác ứng dụng nhiều công nghệ mới so với những chiếc tàu ngầm cũ, trong đó có công nghệ động cơ hoạt động không cần tiếp khí AIP. Những chiếc tàu ngầm mới này dự tính sẽ phục vụ hải quân Israel trước năm 2015. Xương sống chính của lực lượng tàu nổi Israel khá hạn chế, gồm 3 tàu hộ tống hạng nhẹ lớp Saar 5 và 10 tàu tấn công tên lửa Saar 4 và Saar 4.5. Những chiếc Saar 5 có lượng giãn nước đầy tải đạt 1.227 tấn, vũ trang 8 tên lửa chống hạm Harpoon và tên lửa phòng không Barak cùng hệ thống CIWS Phalanx và ống phóng ngư lôi Mark 32. Cả 3 tàu này đều đóng tại cảng Haifa, phía Bắc Israel trong biển Địa Trung Hải. 10 chiếc tàu tên lửa còn lại của Israel thuộc lớp Saar 4.5 cũng chỉ được trang bị tên lửa chống hạm Harpoon hoặc loại tên lửa chống hạm tầm ngắn nội địa của Israel là Gabriel có tầm bắn khoảng 36 km. Xương sống của lực lượng tàu nổi Israel, tàu hộ vệ hạng nhẹ lớp Saar-5 Ngoài một số tàu tuần tiễu có chức năng bảo vệ bờ biển khác, lực lượng hải quân Israel cũng vận hành 2 máy bay vận tải C-130H và 26 chiếc trực thăng bao gồm trực thăng vận tải như Bell 212 và trực thăng săn ngầm AS-565SA, SA-366G. Chỉ có một căn cứ hải quân duy nhất nằm trên bờ biển Đỏ là cảng Eilat, còn lại toàn bộ các căn cứ hải quân của Israel nằm trên bờ biển Địa Trung Hải tại các thành phố như Haifa, Tel Aviv. Cùng với đội hình tàu chiến thiếu vắng các tàu có khả năng thực hiện nhiệm vụ dài ngày trên biển (ngoại trừ 3 tàu ngầm Dolphin có khả năng tấn công răn đe bằng tên lửa hành trình), Hải quân của Israel chỉ làm nhiệm vụ chính là phòng thủ. Trong tương lai, nếu Israel phải tấn công phủ đầu Iran, khi so sánh với các binh chủng khác của nước này, hải quân sẽ là lực lượng sau cùng được huy động. Máy bay chiến đấu F-15 của Israel đã có bề dày thành tích qua chiến tranh (mỗi dấu tròn được sơn trên thân máy bay tương ứng với một máy bay đối phương bị tiêu diệt) Kfir, sản phẩm nội địa của Israel. F-16I hiện đại nhất trong dòng F-16. F-16I, tên lửa Derby, Python và bom JDAM. Phi đội AH-64 Apache của Israel. UAV Heron của Israel. Phòng không - Không quân Qua hàng loạt các cuộc chiến với sự tham gia tích cực của không quân từ năm 1967 cho tới nay, Israel đã xây dựng được một binh chủng không quân đông đảo, trang bị hiện đại và nhiều kinh nghiệm. Hiện tại, Không quân Israel có tổng cộng 32.500 binh sĩ, trong đó có 22.000 lính nghĩa vụ (chủ yếu phục vụ trong các đơn vị phòng không). Ngoài ra, lực lượng này có tới 54.000 lính dự bị có thể điều động bất cứ lúc nào cần thiết. Toàn bộ lực lượng này phục vụ tại 11 căn cứ không quân trải dài khắp đất nước. Ngoài các đội bay chiến đấu, Israel còn sở hữu một số đơn vị đặc biệt như đơn vị tác chiến điện tử số 555 “Sky Crow”, đội bay thử nghiệm tên lửa số 151, đơn vị đặc nhiệm số 5101 Shaldaq. Xương sống của không quân Israel là khoảng 400 máy bay chiến đấu thuộc bốn loại chính: Máy bay chiến đấu đa nhiệm F-16, phục vụ trong quân đội Israel từ năm 1980. Chiếm ưu thế trên không là những chiếc máy bay chiến đấu hạng nặng hai động cơ F-15, được mua về từ năm 1976. Israel cũng sử dụng loại máy bay cũ hơn là F-4 loại 2 chỗ ngồi cho một số nhiệm vụ đối không và tấn công mặt đất và một loại máy bay nội địa khác là Kfir, chế tạo theo thiết kế máy bay Mirage-III của Pháp từ năm 1975. Trước đó, Israel cũng vận hành một số máy bay A-4 Skyhawk mà nước này nhận được từ năm 1966, tuy nhiên toàn bộ số máy bay này đã được thải hồi để thay thế bằng những loại lớn hơn. Trong giai đoạn 1998 - 1999, Israel cũng đã mua thêm hai loại máy bay F-16I và F-15I là những biến thể hiện đại hóa. Hiện tại Israel sở hữu 102 chiếc F-16I và 25 chiếc F-15I. Những chiếc máy bay này, nhất là F-16I đã được nâng cấp lên biến thể Block 52 gần như hiện đại nhất của không quân Mỹ, có khả năng mang được các loại bom thông minh cũng như tên lửa diệt phong không tầm xa JASSM. Trong tương lai, Israel tiếp tục đàm phán mua thêm loại máy bay thế hệ thứ 5 siêu hiện đại là F-35 của Mỹ. Nếu thương vụ này thành công, năm 2015 Israel có thể sở hữu thêm 25 máy bay F-35 JSF nữa. Các phi đội máy bay chiến đấu của Israel cũng được hỗ trợ tối đa bởi những chiếc EC-707 Phalcon, loại máy bay cảnh báo sớm (AEW) được Israel tự chế tạo dựa trên máy bay Boeing 707 có khả năng vận hành vượt qua cả máy bay cảnh báo sớm E-2C mà Israel đã mua của Mỹ trước đó. Nhằm đối phó với các nhóm du kích Hồi giáo và lực lượng thiết giáp của đối phương, Israel cũng trang bị một lực lượng đáng kể trực thăng vũ trang diệt tăng. Lực lượng này bao gồm 18 chiếc AH-64D Apache Longbow, 30 chiếc AH-64A Apache và 55 chiếc AH-1 thuộc hai biến thể E và F. Thêm nữa, không thể không kể đến lực lượng UAV (thiết bị bay không người lái) của Israel. Trong những năm trở lại đây, Israel là một trong những nước phát triển UAV đi đầu trên thế giới để sử dụng trong nước và cả xuất khẩu ra nước ngoài. Các sản phẩm UAV của Israel rất đa dạng: UAV tấn công tự sát như Harpy, UAV trinh sát, chỉ điểm mục tiêu Scout, Heron, Hermes-450. Ngoài một phần vũ khí nhập khẩu từ phương Tây, ngành công nghiệp quốc phòng phát triển rất mạnh của Israel cũng cung cấp được một lượng lớn vũ khí cho không quân nước này. Các sản phẩm vũ khí của Israel đều có chất lượng cao và được chào đón nhiệt tình tại các thị trường nước ngoài. Tiêu biểu có thể kể đến như tên lửa không đối không tầm nhiệt Python đã được xuất khẩu đi châu Âu và Nam Mỹ (nguyên mẫu của tên lửa Python là Shafrir có hiệu suất tiêu diệt cực cao khi chỉ với 176 quả Shafrir-2, Không quân Israel đã hạ 89 máy bay đối phương trong cuộc chiến tranh Yom Kippur). Để phục vụ cho mục đích đánh các trận địa phòng không và công trình được gia cố vững chắc, Israel cũng sở hữu loại bom thông minh JDAM, JDAM-ER (Extended Range - Tăng tầm) mua của Mỹ. Ngoài ra, các loại tên lửa không đối đất nội địa như Popeye-I, Popeye-II với đầu đạn nổ phá nặng 340 kg cũng là lựa chọn tốt cho những nhiệm vụ loại này. Nhằm chống lại nguy cơ tấn công bằng tên lửa của đối phương, toàn bộ đất nước Israel cũng được bảo vệ bằng một hàng rào dày đặc các hệ thống phòng không hỗn hợp từ tầm thấp, tầm trung và tầm xa. Chịu trách nhiệm phòng thủ chống tên lửa đạn đạo trong hệ thống này là các tên lửa phòng không tầm xa Arrow và biến thể hiện đại hơn là Arrow-2. Các tên lửa này được tin rằng có khả năng phòng thủ tên lửa tốt hơn cả hệ thống MIM-104 Patriot của Mỹ và đang được triển khai đại trà tại Israel sau các cuộc thử nghiệm thành công từ cuối những năm 1990 và đầu 2000. Arrow là hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa có tầm bắn tới 148 km (Arrow-2), độ cao mục tiêu tối đa 60 km (vượt cả S-400 của Nga), và có tốc độ tên lửa đạt đến 2.500 m/s (Mach-9). Với các thông số này, Arrow có thể hạ gục hầu hết các tên lửa đạn đạo có tầm bắn dưới 3.000 km được phóng vào đất nước Israel. Tên lửa phòng không tầm xa Arrow-2 của Israel đang khai hỏa. Hệ thống phòng thủ chống lại đạn pháo phản lực và đạn cối Iron Dome nổi tiếng của Israel đã được cả Mỹ đặt mua Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm trung của Israel cũng được đầu tư thích đáng với tên lửa Barak-8 với chức năng tương tự như tên lửa hải đối không ESSM của hải quân Mỹ. Barak-8 có tầm bắn tới 70 km và có thể đối phóng với các mục tiêu tên lửa hành trình siêu âm tốc độ tới Mach 3 như tên lửa đối hạm Yakhont mà Syria có thể mua của Nga. Lớp phòng thủ cuối cùng là hệ thống đã quá nổi tiếng của Israel có tên Iron Dome (vòm sắt). Với radar có độ nhạy cao cùng thời gian phản ứng siêu tốc, Iron Dome có thể ngăn chặn cả những quả đạn pháo phản lực hay đạn pháo cối được bắn từ lãnh thổ đối phương vào đất nước này. Hiện Iron Dome là mô hình tên lửa tầm ngắn tiên tiến được nhiều nước quan tầm. Thậm chí, Nga cũng đang phát triển một hệ thống phòng không điểm tương tự Iron Dome có tên là Morfei. Binh sĩ Israel với mũ trùm vải Mitznefet đặc trưng. Nam và nữ quân nhân bình đẳng. Lục quân và các lực lượng đặc nhiệm Trong Quân đội Israel, lực lượng có tần suất tham chiến không kém không quân là lục quân nước này. Liên tục được thử lửa trong các cuộc chiến tranh với Lebanon, Syria, 125.000 quân nhân lục quân Israel là một trong những lực lượng được huấn luyện tốt nhất thế giới. Israel là một trong những nước có chế độ quân dịch chặt chẽ nhất toàn cầu. Các công dân Israel đủ 18 tuổi kể cả nam và nữ đều phải thực hiện nghĩa vụ quân sự. Thời gian phục vụ trong quân đội của những người này là 36 tháng đối với nam và 21 tháng đối với nữ. Hết thời gian phục vụ, những quân nhân này sẽ được giải ngũ nhưng họ có thể bị gọi lại bất kỳ lúc nào cho đến lúc 45 tuổi. Bên cạnh đó, lục quân Israel cũng sở hữu một lượng khí tài khổng lồ, thậm chí là gấp nhiều lần những người hàng xóm rộng lớn xung quanh. Họ có trong tay 3.000 xe tăng chủ lực, hơn 10.000 xe bọc thép các loại, 600 pháo tự hành, 200 hệ thống pháo phản lực bắn loạt và khoảng 1.000 hệ thống pháo phòng không. Xe thiết giáp Israel đang bắn tên lửa chống tăng Tamuz Trong 3.000 chiếc xe tăng Israel đang sở hữu, 900 chiếc thuộc các loại Magach-6 và Magach-7 (biến thể của xe tăng M-60 của Mỹ được Israel cải tiến bằng cách lắp thêm giáp phản ứng nổ và hệ thống điều khiển bắn mới) và 1.800 chiếc thuộc dòng xe tăng Merkava các loại, trong đó số lượng loại xe tăng hiện đại nhất Merkava Mk4 là 300 chiếc. Xe tăng Merkava Mk4 là một trong những loại xe tăng có chất lượng có thể coi là đứng đầu thế giới. Thiết kế của xe có nhiều đặc điểm ưu việt như vỏ giáp composite đa lớp, đạn pháo được chứa trong khoang chống cháy riêng tách rời khỏi tháp pháo, trang bị hệ thống phòng thủ chủ động (APS) Trophy tiên tiến, cơ cấu pha loãng khí thải giảm bức xạ hồng ngoại... Đặc biệt, các dòng xe tăng Merkava có một đặc điểm mà không chiếc xe tăng nào có được là thiết kế động cơ ở phía trước với cửa thoát hiểm phía sau giúp lái xe dễ dàng thoát thân khi xe bị bắn hạ (so với xe tăng truyền thống thiết kế cửa thoát hiểm dạng nắp phía trên). Thiết kế đặc biệt với cửa thoát hiểm đằng sau của xe tăng Merkava Tuy nhiên, đóng vai trò chính nếu xung đột xảy ra giữa Israel và Iran sẽ không phải lực lượng lục quân hùng hậu trên mà chính là các lực lượng đặc nhiệm nổi tiếng của Israel. Israel đã có truyền thống xây dựng lực lượng đặc nhiệm từ rất lâu, ngay từ khi lập nước năm 1948. Lực lượng đặc biệt đầu tiên nước này xây dựng là biệt đội Tzanhanim, đơn vị lính dù tinh nhuệ xây dựng vào tháng 6/1948 với nhiệm vụ thực hiện các nhiệm vụ quan trọng nhất. Trong các cuộc xung đột quy mô nhỏ trong những năm 1950 giữa Israel và các nước Arab, không chỉ lính bộ binh bình thường, lực lượng Tzanhanim cũng chưa đủ kỹ năng để thực hiện các nhiệm vụ cần thiết, do đó, năm 1951, Israel thành lập tiếp đội 30 gồm những nhóm tác chiến nhỏ và được huấn luyện cực kỳ kỹ càng. Mặc dù vậy, với sự tiến triển của tình hình, tính chuyên nghiệp của đội 30 cũng vẫn chưa đáp ứng đủ yêu cầu, do đó đội này bị giải tán năm 1952. Ảnh chụp đội đặc nhiệm 101 của Israel năm 1955 Tháng 8/1953, Israel tiếp tục xây dựng một lực lượng tinh nhuệ khác có tên đội 101, chỉ huy bởi nguyên thủ tướng Ariel Sharon với vai trò thực hiện các nhiệm vụ khó khăn tại nước ngoài. Nòng cốt của đội đặc nhiệm này là 20 - 25 binh sĩ cực kỳ tinh nhuệ được tuyển chọn từ đội Tzanhanim và đội 30 trước kia. Việc thành lập đội 101 là một mốc rất quan trọng của quân đội Israel khi xây dựng lực lượng đặc nhiệm chuyên nghiệp. Mặc dù vậy, đội 101 cũng không tồn tại lâu, sau vụ tấn công vào ngôi làng Qibya tại bờ Tây sông Jordan làm thiệt mạng 42 dân thường, đội này đã bị giải tán và sau đó hợp nhất với lực lượng Tzanhanim còn lại để tạo thành hai tiểu đoàn đặc nhiệm số 869 và số 101. Không lâu sau đó, năm 1958, đội đặc nhiệm chính thức của Israel được thành lập với thành phần chính là các thành viên đã giầu kinh nghiệm từ đội 101. Đội đặc nhiệm này có tên là Sayeret MATKAL và có tổ chức, huấn luyện tương tự như đặc nhiệm SAS của Anh. Đặc nhiệm Sayeret MATKAL của Israel ngày nay Mặc dù có năng lực chống khủng bố rất kém khi mới thành lập, nhưng sau đó các đội đặc nhiệm của Israel đã tiến bộ rất nhanh và ngày nay họ là những người sở hữu kỹ năng chống khủng bố tiên tiến nhất. Các chiến công có thể kể đến của lực lượng này như ngăn chặn vụ khủng bố tại Olympics Munich 1972 hay giải cứu con tin Israel tại sân bay Entebe (Uganda) năm 1976. Tuy nhiên, lực lượng đặc nhiệm Israel cũng gặp phải những thất bại, trong đó lớn nhất là thảm họa năm 1974 tại trường trung học Mahalot. Hoạt động giải cứu con tin bất thành tại trường trung học Mahalot, nơi 3 tên khủng bố bắt giữ học sinh ngôi trường này làm con tin đã dẫn tới cái chết của 21 học sinh và bốn nhân viên khác. Thậm chí, hai trong số các con tin bị giết đã bị trúng đạn của các lực lượng giải cứu. Bên cạnh đặc nhiệm quân đội Sayeret, đội đặc nhiệm không quân 5101 Shaldaq cũng không kém thành tích. Dù mới thành lập năm 1974 với quân số chỉ từ 40 - 50 người, nhưng Shaldaq có bề dày thành tích không kém các đội dặc nhiệm khác khác. Năm 1991, đội Shadaq đã bảo vệ thành công 14.000 người Do Thái đào thoát an toàn khỏi thủ độ Addis Ababa của Somalia bằng đường hàng không. Năm 2006, tại Baalbek, đội này đã bắt giữ thành công một lãnh đạo cấp cao của Hezbollah, giết 19 chiến binh Hezbollah khác trên đường trốn thoát mà không có tổn thất nhân mạng. Gần đây nhất, năm 2007, đặc nhiệm Shaldaq đã đột nhập thành công vào một cơ sở hạt nhân ngầm dưới lòng đất của Syria và sau đó chỉ điểm thành công cho máy bay Israel ném bom hủy diệt cơ sở này. Ngoài các đội đặc nhiệm đã nổi tiếng, Israel cũng sở hữu nhiều đội quân bí mật khác như Yamas, Duv Devan... và một số dưới quyền cơ quan tình báo Mossad với rất nhiều “thành tích” ám sát lãnh đạo cấp cao của các tổ chức Hồi giáo cực đoan, các cựu sĩ quan phát xít Đức lẩn trốn tại Nam Mỹ hay các nhà khoa học hạt nhân của Iran. Các thành viên của đội đặc nhiệm Yamas. Lực lượng này có vai trò chuyên giả trang, trà trộn vào các nhóm cực đoan người Arab để thu thập thông tin hoặc ám sát Tên lửa đạn đạo Israel gia nhập hàng ngũ các nước sở hữu tên lửa đạn đạo từ khá sớm. Năm 1962, với sự giúp đỡ của công ty Marcel-Dassault, Israel bắt đầu nghiên cứu chế tạo loại tên lửa đạn đạo đầu tiên của mình có tên Jericho-1. Trong 16 cuộc thử nghiệm được tiến hành từ năm 1965 tới năm 1968, 10 lần đã thành công. Năm 1973, tên lửa Jericho-1 được đưa vào biên chế quân đội Israel đóng tại Zacharia, phía Nam Tel Aviv. Tầm "bao phủ" của các loại tên lửa Israel Jericho-1 là loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn (SRBM) mang đầu đạn thông thường nặng 450 kg hoặc một đầu đạn hạt nhân 20 kT. Tầm bắn của loại tên lửa này đạt 500 km, có thể dễ dàng tấn công thủ đô Cairo của Ai Cập hay Damascus của Syria nều cần thiết. Tuy nhiên, độ chính xác của Jericho-1 khá nghèo nàn với mức CEP tới 1.000 m, chỉ tương đương các tên lửa Scud-B, do đó, Israel đã thải hồi loại tên lửa này để sử dụng các loại tên lửa mới hơn là Jericho-2 và Jericho-3 Tên lửa Jericho-3 được thử nghiệm đầu năm 2008 Tên lửa Jericho-2 cũng là loại tên lửa sử dụng nhiên liệu rắn sử dụng bệ phóng lưu động như Jericho-1. Việc nghiên cứu loại tên lửa này được tiến hành từ năm 1977 và bắt đầu hoàn thiện bắn thử năm 1986. Năm 1990, Jericho-2 được đưa vào sử dụng và đóng quân chủ yếu cũng tại Zacharia cùng với Jericho-1. Jericho-2 có tầm bắn tới 1.400 km, có khả năng mang một đầu đạn thông thường nặng 1.000 kg hoặc một đầu đạn hạt nhân sức nổ 1.000 kT. Một số nước phương Tây tin rằng, với thiết kế của Jericho-2, Israel có thể dễ dàng nâng tầm tên lửa bằng cách giảm nhẹ khối lượng đầu nổ và tầm tối đa tên lửa này có thể đạt được sẽ lên tới 4.000 km, đủ sức tấn công tất cả các mục tiêu tại châu Âu và một phần Nga, Trung Quốc. Hiện nay, Israel sở hữu 90 tên lửa loại này. Loại tên lửa mới nhất hiện đang được phát triển là tên lửa Jericho-3 với tầm bắn tối đa lên đến 6.500 km. Tên lửa này có khả năng mang một đầu đạn hạt nhân nặng 750 kg hoặc ba đầu đạn hạt nhân MIRV. Với tầm xa và tốc độ của nó, Jericho-3 dễ dàng đánh phủ đầu tất cả các quốc gia thù địch trong khu vực và vượt qua mọi hàng phòng thủ tên lửa các nước này có thể tiếp cận. Có thể thấy, mô hình xây dựng quân đội Israel chủ yếu nhằm vào mục đích răn đe phủ đầu kết hợp với việc tấn công chính xác, đập tan đầu não quân địch ngay từ khi mới bắt đầu cuộc chiến. Ngay cả khi đối thủ là một quốc gia lớn, có tiềm lực như Iran, việc Israel giành ưu thế cũng là điều có thể dự đoán trước.

>> Tình báo quốc phòng Nhật Bản

Tình báo quốc phòng Nhật Bản đang thể hiện sức mạnh, hiệu quả trong vai trò tiên phong của quân đội Nhật Bản, hướng tới mục tiêu chung của quốc gia. Từng bước xây dựng lại Trước đại chiến thế giới 2 (1939 – 1945), Quân đội Nhật Bản đã có hệ thống tình báo rất hiệu quả. Sau năm 1945, từng bước cùng với sự phát triển của lực lượng quân sự, ngành tình báo quốc phòng có sự phát triển vượt bậc, nhất là trong lĩnh vực khoa học – công nghệ. Sau Đại chiến 2, quân đội Nhật, với sự giúp đỡ của Mỹ, đã nhanh chóng hồi sinh, dưới danh nghĩa Cục Phòng vệ trực thuộc Chánh văn phòng nội các 1954). Ba quân chủng lục quân, hải quân và không quân, vốn có truyền thống, lại có cơ số công nghiệp quốc phòng tiên tiến từ trước, đã nhanh chóng phát triển. Tình báo của từng quân chủng được chú trọng nhưng phát triển độc lập. Đến ngày 20/5/1996, Quốc hội Nhật Bản đã thông qua đề nghị của thủ tướng, cho phép thành lập cơ quan tình báo của quân sự với tên gọi “Trung tâm tình báo quốc phòng”. Tháng 1/1997, Trung tâm tình báo quốc phòng sau thời gian khẩn trương chuẩn bị, đã đi vào hoạt động, có sự giúp đỡ của Mỹ qua mô hình nhiệm vu, tổ chức của DIA (Tình báo quốc phòng Mỹ) (>> chi tiết). Sau thời gian trực thuộc Hội đồng tham mưu liên quân, đến tháng 12/2004, đặt trực thuộc Bộ Quốc phòng. Tình báo quốc phòng Nhật Bản từng hoạt động rất hiệu quả trong chiến tranh thế giới 2, giúp quân đội Thiên Hoàng gây nhiều thiệt hại cho Quân đội Mỹ. Nhiệm vụ, quyền hạn Được qui định trong nghị định thành lập Trung tâm tình báo quốc phòng do thủ tướng Nhật Bản công bố. Đánh giá tình hình khu vực và thế giới dài hạn, nghị định viết ở cả tầm khu vực Đông Bắc Á, Đông Á, châu Á – Thái Bình Dương lẫn toàn cầu, sự thay đổi cục diện chính trị diễn ra quyết liệt, nhanh chóng và khó dự đoán, đòi hỏi cơ quan tình báo quân sự có nhiệm vụ khẳng định được chiều hướng chính của môi trường chính trị, xác định các đối tượng không những của quân đội mà của cả quốc gia, tham mưu cho nội các đề ra quyết sách đúng đắn. Đòi hỏi tình báo quốc phòng thu thập tin tình báo kịp thời, xử lý tin chính xác, báo cáo đến các địa chỉ nhanh nhất. Nghị định còn có các phụ lục chi tiết về tổ chức, trang bị, quan hệ với các bộ và quốc hội, các nước liên quan. Riêng phần ngân sách cho tình báo quốc phòng cũng được qui định rất cụ thể theo tài khóa hàng năm và kế hoạch dài hạn. Từ đó, quyền hạn của cơ quan này có những điều ghi cụ thể. Tổ chức Dưới tổng giám đốc và các phó tổng giám đốc, có nhiều phòng trực thuộc. Những Cục nghiệp vụ chủ yếu là: - Cục nghiên cứu tin: Trên cơ sở tin của tình báo con người và kỹ thuật (trinh sát vô tuyến điện, trinh sát kỹ thuật vô tuyến điện, ảnh vệ tinh, các tài liệu và ảnh, mẫu vật do tình báo các quân chủng thu thập…) cùng các tin của các phương tiện thông tấn, báo chí…, tiến hành đăng ký, phân tích, tổng hợp, rút ra những báo cáo tin hàng ngày và các báo cáo định kỳ, đánh giá tình hình khu vực và thế giới, các cuộc khủng hoảng, các tình huống chiến lược liên quan quốc phòng, quốc gia. - Cục trinh sát vô tuyến điện và kỹ thuật vô tuyến điện: Có tên theo tiến Nhật là Chosa Besshitsu hoặc Chobetsu, thành lập năm 1958, có hơn 1.000 nhân viên, trụ sở chính nằm ở căn cứ Ichigaya, Tokyo, có nhiều trạm trực thuộc. Năm 1991 được nâng cấp đáng kể trước tình hình thế giới và khu vực có nhiều thay đổi lớn. Các phương tiện chặn thu hướng chủ yếu về Trung Quốc, Nga, Triều Tiên và Hàn Quốc. Tình báo quốc phòng Nhật Bản được hỗ trợ mạnh mẽ bởi các phương tiện trinh sát hiện đại. - Cục ảnh vệ tinh: Có các đơn vị chuyên theo dõi hoạt động của đối phương, từ các căn cứ tên lửa chiến lược đến các căn cứ không quân, hải quân, lục quân, đặc biệt là sự di chuyển của hải quân Trung Quốc và Nga. - Cục phụ trách các tùy viên quốc phòng và bình phong ở nước ngoài: Ngoài các tùy viên quốc phòng, còn có các nhân viên quân sự trong các sự quán và cơ quan đại diện, trong đội quân gìn giữ hòa bình ở nước ngoài. Cùng với cơ quan tình báo quốc phòng, Nhật Bản còn có: cơ quan điều tra tình báo Nội các, thành lập năm 1955 (mô hinh CIA của Mỹ), Cục điều tra an ninh công cộng Bộ tư pháp, Vụ tình báo và phân tích Bộ Ngoại giao và Tổ chức tình báo kinh tế, khoa học công nghệ. Đây là tổ chức rất mạnh, phát triển hiệu quả từ sau Đại chiến 2, dựa vào các cơ quan đại diện của Nhật Bản ở các nước, rất đa dạng về bình phong hoạt động. Nhiều nguồn tin cho biết, hàng ngày các cơ quan này thu thập một lượng khổng lồ tin tức để chuyển về trung tâm. Người ta còn biết rằng, Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) cũng đóng góp phần quan trọng cho nguồn tin này. Năm 1958, một đạo luật về JETRO được ban hành. JETRO hiện có hàng trăm văn phòng đại diện ở trong nước, gần 100 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Sức mạnh của khoa học kỹ thuật Nhật Bản còn thể hiện qua các trang thiết bị chuyên cho trinh sát. Ở lục quân là các xe trinh sát, ở không quân trên các máy bay trinh sát và ở hải quân trên các tàu nổi, tàu ngầm đặc chủng. Cụ thể ở lục quân có hơn 100 xe trinh sát kiểu 87, lượng máy bay trinh sát có hàng chục chiếc. Không quân có 80 máy bay trinh sát chống ngầm P-3C… Tình báo quốc phòng Nhật Bản đang thể hiện sức mạnh, hiệu quả trong vai trò tiên phong của quân đội Nhật Bản, hướng tới mục tiêu chung của quốc gia là trở thành cường quốc toàn diện ở Đông Á – Thái Bình Dương và toàn cầu, có sức mạnh chính trị, quân sự tương xứng với sức mạnh kinh tế, khoa học kỹ thuật.