>> Không quân Nga năm 2020 ?

Quân đội Nga đang đẩy nhanh những bước phát triển vượt bậc và hiện đại các loại máy bay tân tiến phục vụ chiến đấu. Công cuộc hiện đại hóa này còn nhằm tăng cường sức mạnh làm chủ trên không, đối trọng với các cường quốc và sẵn sàng đẩy lui những âm mưu đe doạ tới an ninh quốc gia Nga. Những số liệu thống kê dưới đây được công bố bới tạp chí Topwar của Nga sẽ cung cấp thông tin một cách cơ bản nhất số lượng và chủng loại máy bay sẽ xuất hiện trên bầu trời nước Nga tính đến năm 2020. Số liệu này dựa trên những hợp đồng đã được ký kết cho việc hiện đại hóa và phát triển máy bay tính đến thời điểm hiện tại. Máy bay tiêm kích Tính đến năm 2020, Quân đội Nga sẽ nâng tổng số máy bay chiến đấu lên tới 439 chiếc. Trong đó, máy bay chiến đấu MiG-29SMT/UBT sẽ được tăng lên thành 34 chiếc, máy bay MiG-29K/KUB là 24 (tính đến năm 2015), 100 máy bay MiG-31BM, 96 máy bay Su-27SM, 5 chiếc Su-27SM, Su-27SM3 bằng 12 chiếc, Su-30M2 bằng 12 đơn vị, Su-35 bằng 96 đơn vị. Riêng máy bay PAK-FA T-50 đến năm 2015 sẽ mua 10 máy bay và đến năm 2020 số lượng máy bay loại này sẽ được nâng lên 60 chiếc. Máy bay cường kích Số lượng máy bay tấn công cũng sẽ được nâng lên thành 474 chiếc vào năm 2020, trong đó máy bay Su-24M2 chiếm 150 chiếc, máy bay Su-25SM/UBT là 200 chiếc và 124 máy bay Su-34. Máy bay vận tải quân sự, số lượng máy bay này cũng sẽ được nâng lên đáng kế với tổng số là 157 chiếc, trong đó có 100 máy bay IL-476, 42 máy bay AN-124-100M và 15 máy bay AN-140. Máy bay tiêm kích hạng nặng Su-35. Máy bay cảnh báo sớm Cuối năm 2011, Không quân Nga đã tiếp nhận một máy bay loại này. A-50U là biến thể hiện đại hóa của máy bay cảnh báo sớm A-50. Đến năm 2020 số lượng máy bay này sẽ được tăng lên thành 20 chiếc. Máy bay A-50U mới được trang bị "các máy tính hiện đại, thiết bị thông tin liên lạc vệ tinh cải tiến, hiệu suất hoạt động và độ tin cậy của hệ thống thiết bị điện tử trên máy bay được tăng lên đáng kể". Do vậy, tầm phát hiện các mục tiêu trên không như trực thăng, tên lửa hành trình và máy bay siêu âm đã được nâng lên so với máy bay A-50M hiện có. Máy bay ném bom tầm xa Theo kế hoạch, máy bay ném bom tầm xa sẽ 65 chiếc. Trong đó máy bay Tu-160M ​​sẽ được tăng lên thành 15 chiếc, Tu-95MSM sẽ là 20 chiếc, Tu-22M3M lên tới 30 chiếc. Máy bay huấn luyện Sơ bộ dựa trên các hợp đồng đã ký kết đến năm 2015, Không quân Nga sẽ tăng số lượng máy bay huấn luyện Yak-130 lên tới 65 chiếc. Như vậy, trong giai đoạn 2008-2020, Quân đội Nga sẽ nâng tổng số máy bay phục vụ chiến đấu các loại lên tới 1220 chiếc, chưa kể đến máy bay trực thăng. Ngoài ra, có thể có những kế hoạch điều chỉnh khác như mua thêm các loại máy bay mới vào năm 2020. Hầu hết những thống kê trên đều dựa trên những hợp đồng đã được ký kết tính đến thời điểm hiện tại. Dự kiến, đến năm 2015 Quân đội Nga sẽ có thêm những hợp đồng mới như hợp đồng hiện đại hóa máy bay IL-76, MiG-29, IL-38, cũng như mở rộng các hợp đồng hiện đại hóa của Su-25 và Su-24, thêm nữa là một hợp đồng mới cho hiện đại hoá máy bay Yak-130, máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không (AWACS) phiên bản nâng cấp A-100, các máy bay Su-30 và MiG-29, MiG-35, T-50 (PAK FA), máy bay An-140. Tổng số máy bay dự kiến sẽ ký cho việc hiện đại hoá khoảng 500 chiếc. Như vậy, đến vào năm 2020 sẽ có khoảng 2000 máy bay phục vụ trong Không quân Nga. Dưới đây là hình ảnh về những chiến đấu cơ sẽ xuất hiện năm 2020: MiG-29 là máy bay chiến đấu chủ yếu làm nhiệm vụ đánh chặn. MiG-29 có khả năng tăng tốc độ lên 2.200 km/h và bay cao tới tầm 15.000m. Máy bay đánh chặn MiG-31BM có thể mang tên lửa đối không và không đối đất tương tự tên lửa chống radar AS-17 Krypton. Su-27SM là một biến thể nâng cấp vượt trội của Su-27S, thuộc thế hệ 4+. Máy bay Su-30M2 của Không quân Nga. Su-35 được thiết kế để thực hiện như một máy bay chiến đấu thế hệ 4++. Chiến đấu cơ thế hệ thứ năm Sukhoi PAK FA T-50 được chế tạo để thực hiện nhiều nhiệm vụ trên không, trên bộ, trên biển. Máy bay ném bom/tấn công Su-24M2 có khả năng bay với vận tốc 1.700km/h và tầm hoạt động là 2.900km, được trang bị pháo 6 nòng 23mm cũng như có 8 điểm treo bên ngoài mang tên lửa điều khiển và không điều khiển. Không quân Nga hiện có hơn 30 máy bay Su-25SM đang được sử dụng. Su-34 Fullback được đánh giá là một trong những chiếc máy bay tiêm kích ném bom hàng đầu thế giới hiện nay. IL-476 là loại máy bay vận tải cỡ lớn được cải tiến từ phiên bản IL-76. An-124-100 Ruslan là máy bay vận tải lớn nhất thế giới có khả năng chở đến 130 tấn, do tổ hợp khoa học kỹ thuật hàng không mang tên Antonov chế tạo. An-140 là một máy bay sử dụng cho hoạt động tuần tra. A-50U là máy bay cảnh báo sớm đa năng và kiểm soát trên không. Máy bay ném bom hạng nặng TU-160 có khả năng thực hiện các chiến dịch tầm xa. Tu-95 MS là máy bay ném bom chiến lược tầm xa. Tu-22M3 là máy bay ném bom chiến lược siêu thanh, được quân đội Nga sử dụng để tuần tra bầu trời thuộc vùng biên giới phía nam, Trung Á và Biển Đen. Yak-130 là loại máy bay có thể được sử dụng như máy bay huấn luyện hoặc như phi cơ cường kích hạng nhẹ.

>> Mổ xẻ điểm khác biệt của chiếc Su-T-50 03

Những thông tin điểm khác biệt giữa Su-T-50 03 với hai mẫu thử trước hé lộ nhiều công nghệ điện tử hàng không mới của Nga. Tạp chí hàng không quốc tế Air International của Anh mới đây đã xuất bản một bài báo của chuyên gia hàng không nổi tiếng của Ba Lan Peter Butovsky nói về sự phát triển của các mẫu thử nghiệm máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm T-50 PAK FA của Nga. Dưới đây là nội dung bài viết: Trong đầu tháng 1/2012, Tổng Giám đốc công ty Sukhoi Mikhail Pogosyan nói với ITAR-TASS về các mẫu thử nghiệm máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Sukhoi T-50 của họ đã thực hiện được hơn 120 chuyến bay thử. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là vào tháng 11/2011, mẫu thử nghiệm máy bay Su-T-50 thứ ba (T-50-3) đã được đưa vào chương trình thử nghiệm ở vùng Kosomolsk-on-Amur. Hai mẫu thử nghiệm đầu tiên đã gặp phải một số vấn đề, trong tháng 8/2011, mẫu thử nghiệm T-50-1 đã bị cháy động cơ khi chạy đà cất cánh, và phi công đã nhanh chóng bật dù nên không gây ra hậu quả nghiệm trọng nào. Mẫu T-50-2 (đuôi số 51) cũng gặp một số sai sót trong thiết kế kết cấu. Trong quá trình thử nghiệm, nhà thiết kế đã tìm ra một số điểm chưa hợp lý trong thiết kế và hoàn thiện ở mẫu T-50-3. Quá trình này hoàn toàn bình thường trong quá trình phát triển hoàn thiện một thế hệ máy bay chiến đấu mới. Sau hàng loạt chuyến bay thử nghiệm, ngày 28/12/2011, mẫu thử nghiệm thứ ba này đã được tháo rời và vận chuyển tới Zhukovsky ở gần Moscow để lắp đặt các hệ thống thiết bị hàng không mới cho máy bay. T-50-3 là mẫu thử nghiệm thứ ba nhưng thuộc dự án PAK FA, nhưng lại được "ưu tiên" là máy bay đầu tiên được lắp đặt radar AESA mới N036 ở phần mũi, trong khi đó, T-50-1 và T-50-2 đều có cái mũi trống rỗng (không được lắp radar). Radar N036 của T-50-3 được kết hợp với anten X-band. Mẫu thử nghiệm này cũng đã được lắp cảm biến quang-điện tử tích hợp 101KS Atoll ở phần mũi và đuôi. Trong đó gồm hai hệ thống phòng thủ 101KS và 101KS-B-O (T-50-2 cũng được lắp hệ thống này nhưng T-50-1 thì không). Ở T-50-3 còn có sự khác biệt rõ rệt, đó là những rãnh hở cung cấp không khí để làm mát động cơ, được thiết kế ở phía trước của cánh đuôi thẳng đứng. Đầu mút của cánh máy bay cũng khá khác với mẫu thử nghiệm máy bay Su-T-50 đầu tiên. Mẫu thử nghiệm Su-T-50 thứ ba đã có một số thay đổi về cấu trúc và được lắp đặt nhiều hệ thống điện tử hàng không mới nhất của Nga. Tổng Giám đốc công ty Sukhoi, ông Pogosyan cho biết: "Mẫu thử nghiệm máy bay Su-T-50 thứ tư sẽ bắt đầu bay trong năm 2012", nhưng không nói rõ máy bay sẽ bay vào thời điểm nào. Giữa tháng 2/2012, Tư lệnh không quân Nga Alexander Zelin đã nói với RIA Novosti, trong giai đoạn 2013-2015, chương trình thử nghiệm máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm PAK FA sẽ tăng lên con số 14 chiếc, trong đó, năm 2013, máy bay Su-T-50 sẽ được đưa tới trung tâm thử nghiệm quốc gia Akhtubins. Theo chương trình vũ khí nhà nước Nga trong giai đoạn 2016 - 2020, Không quân sẽ mua 60 máy bay Su-T-50 để đáp ứng trước mắt yêu cầu phòng thủ quốc gia. Trong thời gian này, Nga sẽ đưa vào sản xuất loạt đối với loại chiến đấu cơ đa năng thế hệ 4++ Su-35S để kịp "lấp chỗ trống" khi Su-T-50 còn đang tiếp tục hoàn thiện. Động cơ Izdeliye 30 giai đoạn 2 Công ty NPO Saturn vừa qua đã loan báo thông tin rằng, động cơ Izdeliye 30 giai đoạn thứ hai cho máy bay PAK FA đang được họ phát triển và thử nghiệm. Giám Đốc Tổng công ty chế tạo máy quốc gia (UEC) Andrei Reus nói, mẫu thử nghiệm động cơ Izdeliye 30 "giai đoạn thứ hai" đầu tiên sẽ xuất hiện vào năm 2016. Trong đó, 70% công việc chế tạo động cơ mới sẽ được thực hiện bởi NPO Saturn. Tất cả ba mẫu thử nghiệm máy bay Su-T-50, bao gồm T-50-1, T-50-2 và T-50-3, ban đầu đều đã được lắp đặt động cơ AL-41F1 (hay còn gọi là 117S). Đây là loại động cơ với sức đẩy được tăng cường và có đường kính lớn hơn sau khi được nâng cấp từ loại AL-31FP lắp trên các máy bay Su-30. Theo UEC, trong năm 2011, có 16 động cơ AL-41F1 được sản xuất, trong đó 6 động cơ chỉ để thử nghiệm trên mặt đất và 10 động cơ còn lại sẽ được lắp trên các máy bay Su-27M và Su-T-50 để bay thử nghiệm. Động cơ AL-41F1 đã có sức đẩy tới 15 tấn ở chế độ đốt sau và lực đẩy khô là 9,5 tấn (lực đẩy khô cao sẽ rất quan trọng khi bay siêu hành trình). Theo các báo cáo, động cơ Izdeliye 30 giai đoạn 2 đã được tăng lực lên tới 18 tấn và 11,5 tấn ở các chế độ như trên và dự kiến sẽ được lắp hàng loạt cho các máy bay Su-T-50 từ năm 2020. Lộ diện vũ khí cho Su-T-50 Trang mạng Photosite fotosik.pl của Ba Lan đã đăng tải hình ảnh bố trí các loại vũ khí ở khoang vũ khí bên trong và ngoài thân của loại chiến đấu cơ tàng hình thế hệ thứ năm PAK FA Su-T-50 của Nga. Mô hình máy bay Su-T-50 được làm bằng đất sét, trong đó, tất cả các vị trí có thể bố trí vũ khí của máy bay ra sao đã được thể hiện khá rõ ràng. Máy bay mang được cả vũ khí bên trong thân và nhiều loại bom, tên lửa được treo ở ngoài cánh. Cho đến nay, việc bố trí các hệ thống vũ khí trên máy bay Su-T-50 ra sao vẫn là một điều bí ẩn, ngoại trừ trước đó đã từng có một số bản vẽ kỹ thuật không chính thống. Tuy nhiên, những nỗ lực từ công ty Polish Hobby (thuộc Ba Lan), chuyên sản xuất bản sao các mô hình máy bay nổi tiếng trên thế giới tiết lộ chi tiết về việc bố trí các hệ thống vũ khí của PAK FA. Dưới đây là một số hình ảnh: Theo những hình ảnh mà công ty này công bố, máy bay Su-T-50 được trang bị tới 6 tên lửa không – đối – không tầm trung RVV-SD ở hai khoang vũ khí dưới bụng (mỗi khoang mang 3 tên lửa). Ở hai cánh máy bay còn có hai module kín, mỗi module mang được 1 tên lửa không – đối – không tầm trung RVV-MD, ở dưới hai động cơ máy bay còn mang được 2 quả bom có điều khiển KAB-500-ML, bốn giá treo ở hai cánh được trang bị hai module tên lửa không – đối – hạm Kh-38ME, ngoài ra, bên ngoài thân còn có 2 giá treo tên lửa tương tự như Kh-59UshkE. Mô hình máy bay Su-T-50 trang bị đầy đủ vũ khí được công ty Polish Hobby bán với giá 20 USD/chiếc Các mốc thời gian quan trọng của Su-T-50 Ngày 29/1/2010, chuyến bay đầu tiên của mẫu thử nghiệm T-50-1 được thực hiện ở vùng Kosomolsk-on-Amur. 3/3/2011, mẫu thử nghiệm T-50-2 bắt đầu các chuyến bay thử nghiệm. 3/11/2011 hai mẫu T-50-1/2 thực hiện được 100 chuyến bay thử nghiệm. 22/11/2011 mẫu thử T-50-3 bắt đầu chuyến bay thử. Năm 2013, Su-T-50 sẽ bắt đầu các chuyến bay kiểm tra cấp nhà nước. Năm 2016 lô máy bay Su-T-50 đầu tiên sẽ được bàn giao cho Không quân và đưa vào trực chiến.

>> Việt Nam là khách hàng thứ 2 của Su-T-50

Những chiếc Sukhoi T-50 bay lượn tại triển lãm hàng không MAKS đã cho thấy công nghiệp quốc phòng của nước Nga không đi quá xa sau Mỹ, vốn đã vận hành máy bay thế hệ thứ năm được hơn 10 năm Hai chiếc Sukhoi T-50 (PAK-FA) đã hoàn thành các bài bay biểu diễn tại MAKS đã chứng minh cho thế giới thấy việc phát triển máy bay thế hệ thứ 5 của Nga đang diễn ra khá trơn tru (mặc dù một chiếc Sukhoi T-50 đã gặp sự cố về động cơ, tuy nhiên đây không phải là động cơ chính thức dùng cho T-50 nên vấn đề này cũng không phải quá lớn). Đồng thời, qua triển lãm này, Nga cũng mở rộng khả năng xuất khẩu Sukhoi T-50 cho những quốc gia có “truyền thống” sử dụng máy bay của nước này. Sukhoi T-50 ra đời khá muộn so với đối thủ của mình là máy bay F-22 của Mỹ, vốn đã phục vụ trong không quân Mỹ từ năm 2003 và đã được sản xuất hàng loạt. Không những thế, Mỹ còn đang gấp rút hoàn thành F-35, phiên bản hạng nhẹ của máy bay thế hệ thứ 5, rẻ tiền hơn F-22 để phục vụ thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, Sukhoi T-50 cũng không phải hoàn toàn mất lợi thế trên thị trường khi loại máy bay này hứa hẹn nhiều triển vọng với giá thành rẻ hơn. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã bay thử mẫu phát triển máy bay thế hệ thứ 5 nội địa, tuy nhiên theo ông Ruslan Pukhov, giám đốc Trung tâm phân tích Chiến lược và Công nghệ Nga (ACT), sản phẩm của Trung Quốc đơn thuần chỉ là “một loại hàng nhái” nhằm mục đích khoe khoang công nghệ và không phải là đối thủ lớn có thể cạnh tranh với hai cường quóc Nga và Mỹ. Máy bay Sukhoi T-50 sẽ được xuất khẩu cho các quốc gia có "truyền thống" sử dụng máy bay Nga với giá rẻ hơn từ 30 - 40% sản phẩm tương tự của Mỹ. Hiện tại, tiềm năng xuất khẩu của Sukhoi T-50 là rất lớn. Ngoài mẫu T-50 một chỗ ngồi phát triển trong nước, Nga còn phát triển một phiên bản 2 chỗ ngồi của loại máy bay này có tên FGFA với sự hợp tác của công ty HAL (Ấn Độ) để cung cấp cho thị trường này. Ngoài ra, ông Ruslan Pukhov cũng cho biết thị trường thứ 2 mà Nga hướng tới để bán máy bay Sukhoi T-50 sau Ấn Độ sẽ là Việt Nam. Giám đốc Trung tâm dự báo quân sự Anatoly Tsyganok cũng cho biết chiếc máy bay này còn có khả năng được xuất khẩu tới Trung Quốc, Mỹ Latinh và thậm chí là Trung Đông. Tuy nhiên cả hai chuyên gia này đèu khẳng định quá trình thử nghiệm chưa kết thúc, máy bay chưa đi vào giai đoạn sản xuất hàng loạt do đó là quá sớm để ký kết các bản ghi nhớ hay hợp đồng ngay từ bây giờ. Theo nguồn tin từ các chuyên gia quân sự Nga, T-50 là một chiếc máy bay thế hệ thứ 5 với đầy đủ các tiêu chí của thế hệ này. Việc chế tạo thân máy bay sử dụng rất nhiều vật liệu composite tiên tiến khiến giảm khả năng phát hiện của radar. So với titan, composite không hề thua kém về sức chịu tải, thậm chí còn giúp máy bay hoạt động linh hoạt hơn ở cùng một tải trọng so với vật liệu titan do có khối lượng nhẹ hơn. Ngoài ra, máy bay còn được trang bị các loại radar nằm ở mũi, cánh, đuôi và các cảm biến quang học hiện đại. Điểm yếu của Su-T-50 Một yếu điểm, có thể coi là “gót chân Asin” của T-50 theo ông Pukhov cho biết chính là động cơ. Ông Ruslan Pukhov cho rằng các sản phẩm tương tự của phương Tây hoạt động kinh tế và thân thiện môi trường hơn. Theo ông, động cơ của phương Tây xả ít khói hơn, khiến máy bay ít bị nhìn thấy, chúng cũng có tiếng ồn ít hơn và có thời gian hoạt động dài hơn. Hiện T-50 bay bằng động cơ của các máy bay thế hệ cũ, động cơ mới dùng riêng cho T-50 thuộc dự án 129 đang được phát triển nhưng gặp phải khá nhiều khó khăn. Về tiến độ của T-50, ông Anatoly Tsyganok cho biết hiện Nga chậm chân sau Mỹ khoảng từ 10 - 12 năm. Do đó, theo đúng tiến độ việc xuất khẩu máy bay Sukhoi T-50 khó thực hiện trước năm 2020. Tuy nhiên, Tư lệnh lực lượng không quân Nga, Alexander Zelin lại lạc quan hơn nhiều, ông cho rằng chỉ đến khoảng năm 2014 - 2015, Sukhoi T-50 đã có thể có mặt trên thị trường. Ông Pukhov cũng nhấn mạnh rằng một điểm mạnh nữa của Sukhoi T-50 là giá cả. Nếu như F-22 có hiện có giá trên 140 triệu USD thì Sukhoi T-50 sẽ rẻ hơn từ 30 - 40%, tức chỉ nằm vào khoảng 80 - 100 triệu USD một chiếc. Ông tin rằng nếu phương Tây không tham gia vào cuộc đua thế hệ thứ 5 này, các máy bay của Nga hoàn toàn có thể chiếm đến 1/3 thị phần xuất khẩu máy bay thế giới.

>> PAK-FA T-50, điểm sáng tại MAKS-2011

Nguyên mẫu máy bay chiến đấu thế hệ mới lần đầu tiên xuất hiện công khai tại triển lãm Moscow Air từ ngày hôm qua 16/8 đến 21/8. Hai máy bay T-50 bay lượn tại MAKS-2011 Sukhoi T-50 sẽ là viên ngọc sáng trên không của Không quân Nga. Dự án chế tạo máy bay này được phát triển dựa trên 2 dòng máy bay chiến đấu nổi tiếng là Mikoyan MiG-29 và Sukhoi Su-27. MiG-29 và Su-27 là lực lượng máy bay chiến đấu nòng cốt của Liên Xô kể từ giữa những năm 1980, nhưng hiện nay các máy bay này được xem là đã lỗi thời so với các máy bay hiện đại khác như F-22 của Mỹ. T-50 mới chính là máy bay chiến đấu đầu tiên của Nga thiết kế kể từ khi Liên Xô tan rã. Khi máy bay chiến đấu này được đưa vào phục vụ, có thể là sau khi năm 2015, nó sẽ là máy bay tàng hình đầu tiên của Lực lượng Không quân Nga, và với công nghệ tàng hình làm giảm sự bộc lộ của máy bay làm cho nó gần như không thể bị phát hiện bởi radar. Giống như máy bay tàng hình Raptor F-22 của Mỹ, T-50 sẽ có thể hành trình ở tốc độ siêu âm, và có khả năng thao diễn cao nhờ động cơ lực đẩy vector có thể điều chỉnh hướng phụt và hệ thống kiểm soát bay siêu hiện đại. Dù có vẻ bề ngoài tương tự như máy bay chiến đấu tàng hình F-22 của Mỹ, nhưng các nhà phân tích cho rằng máy bay này không phải là một bản sao mà cho thấy ngành công nghiệp quốc phòng Nga vẫn có khả năng thiết kế tuyệt vời. "Đây không phải là F-22ski ", Douglas Barrie, nhà phân tích vũ khí không quân thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London nói. T-50 thực hiện chuyến bay đầu tiên của mình tại sân bay nhà máy Komsomolsk-on-Amur ở Siberia vào tháng 1/2010, và từ sau đó 2 nguyên mẫu đã được trải qua thử nghiệm chuyến bay tại trung tâm thử nghiệm bay Zhukovsky gần thủ đô Moscow. T-50 đang được chào hàng ở một số nước là khách hàng mua máy bay quen thuộc của Nga, nhưng không phải là Nga tự phát triển và chế tạo toàn bộ mà đã phải dựa vào nguồn vốn bên ngoài để có được công nghệ và chi phí phát triển bằng việc phát triển chung với Ấn Độ. Ước tính Ấn Độ sẽ trả 35% số tiền cho chi phí phát triển (khoảng 6 tỷ USD). Ông Shivamurti, người đứng đầu của tập đoàn Hindustan Aeronautics, đối tác sản xuất của Ấn Độ trong dự án này cho biết đầu năm 2011. Việc nhận được máy bay vào phi đội trực chiến phía trước sẽ là một thách thức thực tế, các nhà phân tích nói. "Vấn đề thực sự, Nga đã có ngân sách để phát triển và sẽ đầu tư cho dự án", ông Craig Hoyle, phóng viên Hàng không cho tạp chí Quốc phòng Flight International nói. Câu hỏi lớn là Nga có khả năng mua được bao nhiêu trong những siêu máy bay chiến đấu này. Không quân Nga cho biết họ muốn mua khoảng 50-60 chiếc ban đầu. Nga muốn mua tất cả lên đến 200 chiếc máy bay này, nhưng chi phí sẽ là một vấn đề quan trọng. Ngay cả Mỹ cũng chỉ có thể đủ khả năng mua khoảng 180 chiếc F-22, mà cuối cùng chi phí khoảng 140 triệu USD, bao gồm cả chi phí phát triển. Giá của một chiếc T-50 là bao nhiêu thì chưa biết. Nhưng rõ ràng ông Mikhail Pogosyan, cựu giám đốc của công ty mẹ Sukhoi đã nói máy bay này sẽ rẻ hơn F-22 của Mỹ nhưng đắt hơn so với máy bay chiến đấu thế hệ trước.

>> Quốc hội Mỹ thúc đẩy bán F-35 cho Ấn Độ

Quốc hội Mỹ đề xuất khả năng cho Lockheed Martin trở lại đấu thầu cung cấp máy bay cho MMRCA của Ấn Độ băng "siêu phẩm" F-35. MMRCA - Medium Multirole Combat Aircraft: Chương trình trang bị máy bay chiến đấu đa năng hạng trung Đề xuất trên được Ủy ban thượng viện về các vấn đề vũ trang thuộc Quốc hội Mỹ đưa ra cùng với báo cáo các khoản chi dự tính của Bộ Quốc phòng Mỹ trong tài khóa 2012. Với đề xuất này, chỉ cần Bộ Quốc phòng thông qua “mục đích và tính khả thi” của việc xuất khẩu F-35 cho Ấn Độ là F-35 sẽ có thể được mang đi tham gia đấu thầu chương trình MMRCA. Máy bay F-35 chỉ cần qua "cửa" của Bộ Quốc phòng trước khi được phép tham gia dự án đấu thầu cung cấp máy bay cho Ấn Độ theo chương trình MMRCA. Phát ngôn viên của Lockheed Martin đã xác nhận lại thông tin này nhưng cho biết thêm tất cả tiến trình trong việc mang F-35 đi đấu thầu và bán cho Ấn Độ sẽ được quyết định bởi chính phủ Hoa Kỳ chứ không phải công ty. Bà cho biết thêm, chương trình JSF là chương trình của Chính phủ Hoa Kỳ, vì thế đích thân chính phủ sẽ quyết định chính sách bán F-35 cho quốc gia nào trên thế giới. Công ty Lockheed Martin sẽ không có bất kỳ một vai trò nào trong việc đưa ra quyết định thị trường sẽ xuất khẩu F-35, tuy nhiên, công ty sẽ bán loại máy bay này cho bất kỳ quốc gia nào nếu Chính phủ Hoa Kỳ cho phép. Trong tháng 4/2011, chiếc F-16IN của Lockheed Martin là 1 trong 4 loại máy bay đã bị loại khỏi cuộc đấu thầu cung cấp máy bay cho chương trình MMRCA cùng với F/A-18E/F của Boeing, MiG-35 của Nga và JAS-39 Gripen của Thụy Điển. Hai loại máy bay được chấp nhận là Dassault Rafale và Eurofighter Typhoon của Châu Âu đã thắng thầu sẽ được ký hợp đồng cung cấp trong vài tháng tới. Do tiến độ của chương trình MMRCA, việc F-35 được cung cấp cho Ấn Độ nếu có sẽ không thể sớm hơn năm 2016. Máy bay Sukhoi T-50 đẫ vượt qua F-35 trong cuộc đấu thầu cung cấp máy bay thế hệ thứ năm cho Ấn Độ theo chương trình FGFA. Đây không phải lần đầu Washington xem xét đến khả năng bán F-35 cho Ấn Độ. Tháng 7/2007, Lockheed Martin đã gửi các thông số kỹ thuật của F-35 cho lực lượng không quân Ấn Độ (IAF) xem xét. Cùng với động thái này, phó chủ tịch công ty đã cho biết F-35 có thể thỏa mãn mọi nhu cầu tương lai của chương trình phát triển máy bay thế hệ thứ 5 (FGFA) của Ấn Độ. Tuy nhiên, Ấn Độ đã chọn hợp tác với Nga để phát triển chương trình FGFA. Theo một hợp đồng được kỳ tháng 12/2010, Nga và Ấn Độ sẽ hợp tác để phát triển loại máy bay FGFA dựa theo phiên bản thử nghiệm Sukhoi T-50 của Nga với sự tham gia của các công ty Hindustan, Sukhoi và Rosoboronexport. [BDV news]