>> Thương vụ bán Su-35 cho Trung Quốc (Kỳ 1)

Nga sẵn sàng bán cho Trung Quốc 48 tiêm kích đa năng Su-35 với giá gần 4 tỷ USD nếu phía Trung Quốc bảo đảm không sao chép máy bay Nga, tờ Kommersant dẫn các nguồn tin trong tổ hợp công nghiệp quốc phòng Nga cho biết. Su-35 (sukhoi.org) Nga và Trung Quốc đang thảo luận điều kiện của hợp đồng bán 48 Su-35 trị giá gần 4 tỷ USD. Hai bên hầu như đã thống nhất về số lượng và giá cả máy bay mua bán, nhưng “giá trong quá trình đàm phán có thể thay đổi”. Nếu như thương vụ được ký kết, đây sẽ là hợp đồng lớn nhất trong lịch sử hợp tác kỹ thuật quân sự Nga-Trung và là hợp đồng xuất khẩu Su-35 đầu tiên. Quá trình Nga bán tiêm kích cho Trung Quốc từ năm 1991 Năm 1991-1997: Nga chuyển giao cho Trung Quốc 50 tiêm kích Su-27 (38 Su-27SK một chỗ ngồi và 12 Su-27UBK hai chỗ ngồi) trị giá gần 1,7 tỷ USD. Năm 1996: Trung Quốc mua giấy phép sản xuất 200 Su-27SK nhưng không được phép tái xuất sang các nước thứ ba. Thương vụ này ước trị giá 2,5 tỷ USD. Trung Quốc lắp ráp các máy bay này tại nhà máy chế tạo máy bay ở Thẩm Dương. Trang thiết bị công nghệ do Nga cung cấp để sản xuất Su-27SK ước trị giá 150 triệu USD. Sau khi Nga chuyển giao 105 bộ linh kiện, Trung Quốc đơn phương từ chối tiếp tục chương trình sản xuất theo giấy phép. Việc lắp ráp Su-27SK từ các bộ linh kiện do Nga cung cấp hoàn thành vào năm 2007. Thực tế, Trung Quốc không chịu tiếp tục chương trình này vì họ đã làm được sản phẩm hàng nhái là J-11. Năm 2000-2001: Nga xuất sang Trung Quốc 38 tiêm kích đa năng hai chỗ ngồi Su-30MKK theo hợp đồng trị giá 1,5 tỷ USD ký năm 1999. Đơn giá Su-30MKK ước gần 37 triệu USD. Theo hợp đồng, Nga đã cung cấp phụ tùng và vũ khí kèm theo các máy bay cho Trung Quốc và hỗ trợ bảo dưỡng, sửa chữa. Đây là hợp đồng đầu tiên xuất khẩu Su-30MKK. Năm 2000-2002: Trung Quốc nhận được 28 tiêm kích huấn luyện chiến đấu hai chỗ ngồi Su-27UBK từ Nga để trừ nợ nhà nước. Năm 2003: Hoàn thành hợp đồng thứ hai bán 38 Su-30MKK cho Trung Quốc. Mùa thu năm 2004: Nga hoàn thành chuyển giao 24 Su-30MK2 cho hải quân Trung Quốc. Trung Quốc hiện là nước nhập khẩu nhiều tiêm kích Su-27/30 nhất. Tổng cộng, từ năm 1991, Nga đã cung cấp cho Trung Quốc 178 chiếc Su-27/Su-30, trong đó có 38 tiêm kích một chỗ ngồi Su-27SK một chỗ ngồi, 40 tiêm kích huấn luyện chiến đấu hai chỗ ngồi Su-27UBK, 76 tiêm kích đa năng Su-30MKK và 24 tiêm kích Su-30MK2. Ngoài ra, nhà máy chế tạo máy bay Thẩm Dương nhận được 105 bộ linh kiện để sản xuất theo giấy phép Su-27SK theo nguyên tắc lắp ráp tổng thành. Nếu tính cả 105 Su-27SK lắp ráp theo giấy phép, Nga đã cung cấp cho Trung Quốc tổng cộng 283 tiêm kích Sukhoi. Trở ngại chính đối với việc ký kết hợp đồng là phía Nga yêu cầu Trung Quốc đưa ra bảo đảm pháp lý tuân thủ bản quyền. Trung Quốc không vội đưa ra những bảo đảm đó. Một nguồn tin trong chính phủ Nga cho biết, “Moskva đang cố gắng không chỉ giành vị trí trên thị trường Trung Quốc mà còn ngăn chặn việc sao chép trong tương lai các máy bay Nga để bán trên thị trường các nước thứ ba với giá rẻ”. Trước đó, vào năm 2008, Nga và Trung Quốc đã ký hiệp định khung bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực hợp tác kỹ thuật quân sự. Tuy nhiên, các nguồn tin cho hay, “Moskva đang đòi ký một hiệp định riêng về việc bán Su-35 để có thêm những bảo đảm bổ sung. Trung Quốc hiện chưa đưa ra câu trả lời tích cực”. Các khiếu nại của Nga đối với Trung Quốc về vấn đề vi phạm bản quyền một phần liên quan đến việc một số máy bay Trung Quốc thực chất là bản sao chép các máy bay Nga mà họ mua trước đó. Ví dụ, tiêm kích J-10 sao chép Su-27 (nguồn tin khác nói đây là mẫu sao chép máy bay Lavi của hãng Israel Aircraft Industries), J-11 sao chép Su-30, FC-1 sao chép MiG-21. Các sản phẩm máy bay hàng nhái của Trung Quốc có tính năng kỹ thuật kém hơn nhưng lại ưu thế lớn về giá so với máy bay nguyên bản của Nga và cạnh tranh tốt với máy bay Nga trên thị trường quốc tế. Chẳng hạn, Trung Quốc đã thu hút được sự quan tâm của Pakistan và Venezuela đối với máy bay của họ. Việc Trung Quốc muốn mua Su-35 được biết đến lần đầu tiên vào năm 2008 khi diễn ra triển lãm hàng không vũ trụ Airshow China. Thông tin này được xác nhận vào tháng 2.2012. Phó giám đốc thứ nhất Cơ quan liên bang về hợp tác kỹ thuật quân sự FSVTS nói rằng, vào năm 2011, phía Trung Quốc đã đề nghị Nga bán Su-35 cho họ. Su-35 được coi là tiêm kích thế hệ 4++, có khả năng bay với tốc độ 2.500 km/h, tầm bay 3.400 km, bán kính chiến đấu 1.600 km. Máy bay được trang bị 1 pháo 30 mm, 12 điểm treo vũ khí (tên lửa, bom các loại). >> Thương vụ bán Su-35 cho Trung Quốc : Nguyên nhân & hậu quả (Kỳ 2 ra ngày 11/03)