>> ‘Mổ xẻ’ thương vụ Bastion của Nga ở Trung Đông

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố sẽ tiếp tục thực hiện hợp đồng bán hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion được trang bị tên lửa hành trình chống tàu P-800 Yakhont cho Syria, bất chấp sự phản đối của Ai Cập và Israel cũng như tình hình bất ổn đang leo thang tại khu vực. “Hợp đồng cung cấp tên lửa cho Syria đang trong giai đoạn thực hiện”, cơ quan thông tấn dẫn lời Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov. Bộ trường quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov Theo hợp đồng vào năm 2007, Nga đã đồng ý bán một số lượng lớn tên lửa hành trình chống tàu P-800 Yakhont cho Syria, chi tiết về hợp đồng được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga tiết lộ vào cuối năm 2010. Bản hợp đồng này dẫn đến sự phản đối kịch liệt của Ai Cập, Israel cũng như Mỹ. Về mặt lý thuyết Israel và Syria đang trong tình trạng chiến tranh, thêm vào đó là quốc gia này có mối quan hệ thân mật với Tehran. Nếu họ có trong tay hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion được trang bị tên lửa hành trình chống tàu P-800 Yakhont đó sẽ là một mối đe dọa lớn với các tàu chiến của Israel. Đặc biệt, vì một lý do nào đó, hệ thống này rơi vào tay của phiến quân Hezbollah đang ẩn náu tại Lebanon, đó thực sự là một thảm họa với Israel (*). Nhiều ý kiến cho rằng, dưới sức ép phản đối của Israel và Mỹ Nga sẽ hũy bỏ hợp đồng này như trường hợp thương vụ S-300 với Iran. Mất trắng 10 tỷ USD? Theo thông tin sơ bộ, hợp đồng cung cấp hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion trị giá trên 300 triệu USD, Syria có thể tùy chọn thêm 72 tên lửa P-800 Yakhont nữa. Bên cạnh đó, tổng giá trị các hợp đồng cung cấp vũ khí cho các nước khu vực Trung Đông lên đến 10 tỷ USD. Với tình hình bất ổn đang leo thang trong khu vực, Nga đang đứng trước nguy cơ mất trắng số tiền này. Tệ hại hơn nữa, đa phần các hợp đồng đều đang bước vào giai đoạn thực hiện, sản phẩm đã được sản xuất, chỉ chờ chuyển giao. Sẽ là một tổn thất không thể bù đắp với công nghiệp quốc phòng Nga nếu các hợp đồng này bị hủy bỏ. Tất nhiên, là Nga sẽ không bó tay ngồi chờ, họ sẽ tiếp tục thực hiện các hợp đồng có thể, bất chấp sự phản đối của các nước lân cận. Kremlin sẵn sàng chịu tiếng "đổ thêm dầu vào lửa" ở Trung Đông, còn hơn là để mất trắng cả chục tỷ USD. Đó cũng là cách để Nga duy trì thị trường vũ khí của mình tại Trung Đông. Không dừng lại ở đó, Nga đã xúc tiến trở lại thỏa thuận cung cấp máy bay tiêm kích MiG-31, (NATO định danh là “Chó săn cáo”) từng bị hủy bỏ do sự phản đối của các nước trong khu vực. Một hợp đồng cung cấp phiên bản mới nhất tiêm kích MiG-29 cùng với hệ thống phòng không tầm thấp và xe bọc thép cũng đang được xúc tiến để chuyển giao cho Syria. Dù các nước trong khu vực đang đối mặt với tình hình bất ổn, song họ không thể bỏ qua các mối nguy cơ với an ninh quốc phòng từ bên ngoài. Các nước trong khu vực Trung Đông luôn luôn tồn tại các bất đồng về tôn giáo và chính trị. Do đó, một quốc gia trong khu vực sở hữu hệ thống vũ khí mới, các quốc gia khác ngay lập tức cũng phải tìm kiếm sự cân bằng. Thực hiện hợp đồng cung cấp hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion cho Syria sẽ đẩy các nước trong khu vực vào chạy đua vũ trang, nhưng cũng là cách để Nga níu kéo các hợp đồng quân sự đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ. Cứu cánh cho nền công nghiệp quốc phòng Chính phủ Nga đã thông qua chương trình tái trang bị cho quân đội với số tiền lên đến 650 tỷ USD. Để làm được điều này, Nga phải đẩy mạnh xuất khẩu vũ khí, cải tổ nền công nghiệp quốc phòng đang giậm chân tại chỗ. Trung Đông cùng với châu Á - Thái Bình Dương là hai thị trường lớn nhất của vũ khí Nga. Cuộc cách mạng các loài “hoa” tại Trung Đông đẩy Nga vào thế khó. Song Nga không có nhiều lựa chọn. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố: “Chúng tôi đang đứng trước nguy cơ mất một cái gì đó, nhưng tôi hy vọng rằng các hợp đồng và thỏa thuận mua bán vũ khí sẽ được hoàn thành”. Ông cũng khuyến nghị rằng Nga cần nỗ lực duy trì nguồn cung vũ khí cho khu vực Trung Đông bất chấp tình hình bất ổn đang leo thang tại khu vực. Tuy nhiên, những nỗ lực của Nga đang đẩy Mỹ vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Nếu gia tăng các lệnh cấm vận vũ khí lên các nước trong khu vực sẽ dẫn đến nguy cơ xuất hiện một Iran thứ 2. Còn nếu thả lỏng các hợp đồng mua bán vũ khí, Trung Đông đứng trước nguy cơ tái diễn cuộc chiến tranh vào những năm 1970. (*) Xoa dịu sự lo lắng của Israel về việc hệ thống tên lửa P-800 Yakhont có thể rơi vào tay phiến quân Hezbollah, giới quân sự Nga tuyên bố, hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion cực kỳ phức tạp, muốn sử dụng hệ thống này đòi hỏi phải trải qua đào tạo bài bản tại Nga. Hệ thống chỉ phát huy tác dụng khi có sự trợ giúp của các máy bay trực thăng trang bị radar dẫn đường, kết hợp với hệ thống dẫn đường và kiểm soát bắn từ mặt đất. Điều này nằm ngoài khả năng của phiến quân Hezbollah. (tổng hợp bdv)