>> Trung Quốc đã vượt mặt Nga?

Trung Quốc rồi sẽ không còn phụ thuộc vào Nga và sẽ trực tiếp cạnh tranh với Nga trên thị trường thế giới về vũ khí và năng lượng. Một báo cáo của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) mới đây cho biết, Trung Quốc đã giành được thế thượng phong trong quan hệ song phương với Nga do Bắc Kinh không còn phụ thuộc vào các vũ khí hiện đại và năng lượng của Moscow nữa. Trong khi lãnh đạo hai nước vẫn đang nỗ lực xây dựng quan hệ liên minh chiến lược chặt chẽ chẽ giữa hai bên, thì mối quan hệ đối tác này dường như không thể phát triển thành một hình thức nào cao hơn trong tương lai. Trung Quốc rồi sẽ tách khỏi ảnh hưởng vũ khí và năng lượng từ Nga để trở thành một thực thế trực tiếp cạnh tranh với Nga “Trong vài năm tới, khi mà quan hệ vẫn duy trì ở mức độ ngoại giao, thì hai nền tảng tạo nên mối quan hệ đối tác chặt chẽ giữa hai bên trong suốt 2 thập kỷ qua – quân sự và năng lượng – sẽ sụp đổ”, nhóm tác giả báo cáo cho biết. “Kết quả là, tầm quan trọng của Nga đối với Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm đi”. Quan hệ Trung – Nga lúc thăng lúc trầm trong suốt nhiều thập kỷ quả, có khi hai bên còn đứng bên bờ vực chiến tranh, đặc biệt trong cuộc tranh chấp biên giới năm 1969. Theo nội dung bản báo cáo, trong khi cả hai đều hợp tác chặt chẽ về các lĩnh vực trong khuôn khổ Liên Hợp quốc, như cùng nhau chống lại các quyết định của Mỹ hoặc các nước phương Tây, thì cả Bắc Kinh và Moscow đều tự mình tìm cách thắt chặt quan hệ riêng với Washington. “Hơn nữa, nhiều nhà hoạch định chiến lược Bắc Kinh và Moscow đều coi phía bên kia là mối đe dọa chiến lược lâu dài”. Trung Quốc từng phụ thuộc rất lớn vào các vũ khí của Nga. Nhưng những tiến bộ vượt bậc của Bắc Kinh trong suốt thời gian qua cho thấy Trung Quốc sẽ thực sự là một đối thủ của Nga trên bình diện thế giới. Đó là một trong những lý do vì sao giờ đây Nga không còn muốn xuất khẩu vũ khí công nghệ cao sang Trung Quốc nữa, bản báo cáo cho biết. “Một nền công nghiệp quốc phòng tiên tiến sẽ ngày càng đáp ứng những đòi hỏi của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc, hạn chế việc phải nhập khẩu vũ khí ồ ạt như thời gian qua”. “Đồng thời, sẽ thật khó hiểu nếu Nga đồng ý và sẵn lòng đáp ứng các yêu cầu vũ khí tối tân của Trung Quốc do những bí quyết kỹ thuật quân sự riêng của mình và bởi Trung Quốc hoàn toàn có thể bắt chước các loại vũ khí này và cạnh tranh với Nga trên thị trường thế giới”. Chiếc Su-27 của Nga đã bị Trung Quốc chế biến thành chiếc J-11B của riêng mình như thế này Cũng theo bản báo cáo, về hợp tác năng lượng, quan hệ hai bên cũng đã có những xói mòn, khi xuất hiện tranh cãi về hợp đồng xuất nhập khẩu năng lượng giữa Nga và Trung Quốc, đồng thời Bắc Kinh cũng đang đi tìm cho mình nhà cung cấp khác, đặc biệt là ở Trung Á. Một hợp đồng cung cấp năng lượng và khí đốt giữa Nga và Trung Quốc trị giá 1 tỷ USD trong vòng 30 năm được ký kết sau chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào tới Nga đã không được thực hiện. Theo một nguồn tin thân cận thì nguyên nhân là do những khác biệt về giá giữa nhà sản xuất năng lượng lớn nhất thế giới và Bắc Kinh vẫn chưa được giải quyết. “Hiện nay ở cả hai nước, các nhà hoạch định chiến lược đều cho rằng những cuộc cạnh tranh như vậy sẽ làm leo thang mâu thuẫn hai bên và làm sói mòn niềm tin về một mối quan hệ đối tác chiến lược”. “Do vậy, Nga và Trung Quốc hiện nay sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ đối tác thực dụng, nhưng không dựa trên nền tảng chia sẻ những vấn đề thế giới và lợi ích chiến lược”, bản báo cáo kết luận.