>> S-400 Triumf - Hệ thống tên lửa hiện đại nhất nước Nga

S-400 Triumf là hệ thống tên lửa hiện đại nhất của Nga được xem là “nền móng” cho hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Nga tới năm 2020. Lịch sử phát triển Từ sự cần thiết phải thiết lập một hệ thống phòng không với khả năng tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách 400 km, điều mà các tên lửa đất đối không S-200, S-300 chưa làm được, các chuyên gia quân sự Nga đã nghĩ tới việc tạo ra loại tên lửa làm “nền móng” cho hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không của Nga cho tới năm 2020. Đó chính là tên lửa S-400 Triumf, một biến thể của tên lửa đất đối không S-300. Dự án chế tạo tên lửa S-400 Triumph với tầm bắn 400 km được bắt đầu từ năm 1988 dưới sự chỉ đạo của Tổng công trình sư Lemanskogo. S-400 thuộc thế hệ vũ khí phòng thủ tên lửa đường đạn và phòng không thế hệ 4+ do tập đoàn Almaz-Antey AD Concern phát triển. Mẫu thử nghiệm đầu tiên của tên lửa này là S-300P - biến thể nguyên thuỷ của hệ thống S-300 đi vào hoạt động năm 1978. Các mẫu thử nghiệm tiếp theo của Triumph được phát triển từ các tên lửa S-300PMU-1 và S-300PMU-2 được giới thiệu năm 1992 và 1997. S-400 Triumph mang đầy đủ các tính năng cũng như đặc điểm kỹ thuật của người anh em S-300PMU nhưng hiện đại và tiên tiến hơn. Vì thế mà trước đây người ta còn gọi S-400 là S-300PMU-3 (tiếng Nga C-300ПМУ-3, tên hiệu NATO SA-21 GROWLER). Hệ thống S-400 bắt đầu được thử nghiệm năm 1999, hoàn thiện vào năm 2000 tại căn cứ Kasputin Yar. Nó bắt đầu được triển khai vào cuối năm 2001. Tháng 7/2007 đã có 2 tiểu đoàn S-400 bắt đầu trực chiến, người Nga dự định sẽ trang bị đồng loạt S-400 cho hơn 30 trung đoàn phòng không yếu địa hiện đang dùng S-300. Hệ thống S-400 được Putin cho phép xuất khẩu, nó đang được một số quốc gia như Arab Saudi và Trung Quốc quan tâm. Mục đích sử dụng S-400 được chế tạo với mục đích tiêu diệt tất cả các loại mục tiêu bay như máy bay bao gồm cả máy bay gây nhiễu, máy bay chỉ huy/báo động sớm kiểu AWACS, máy bay trinh sát, máy bay chiến lược, chiến thuật, kể cả máy bay tàng hình, máy bay không người lái, trực thăng, tên lửa hành trình. Đặc biệt là khả năng tiêu diệt các mục tiêu ở khoảng cách lên tới 400 km với độ chính xác cao. S-400 có thể giải quyết được tất cả các vấn đề khó khăn mà 2 người em của nó là S-200 và S-400 đang gặp phải. Đặc điểm cấu tạo Triumph là hệ thống tên lửa phòng không có đặc điểm cấu tạo tương tự như người em S-300, bao gồm: Radar tầm xa 64N6, 76N6 và các radar mới có cự ly phát hiện lên đến 600 km; radar kiểm soát đa nhiệm 30N6, tên lửa phòng không 48N6E, 48N6E2, các tên lửa mới 9M96E, 9M96E2 và tên lửa tầm siêu xa 40N6E. Hệ thống Radar S-400 có thể sử dụng các radar của biến thể nguyên thủy S-300P để phát hiện và bám mục tiêu. Đó là các radar kiểm soát đa nhiệm 30N6, radar doppler sóng liên tục 76N6 CLAM SHELL, radar tấn công mạng pha số 30N6 FLAP LID A. Nếu được sử dụng trong vai trò chống tên lửa đạn đạo hay chống tên lửa hành trình, radar băng E/F 64N6 BIG BIRD cũng sẽ được bổ sung cho khẩu đội. Nó có khả năng phát hiện tên lửa đạn đạo bay với tốc độ tới 10.000 km/h ở khoảng cách lên tới 1.000 km và tên lửa hành trình ở khoảng cách 300 km. Hệ thống Radar Ngoài ra, Radar 36D6 TIN SHIELD của S-300 cũng có thể sử dụng cho S-400 giúp tăng khả năng thám sát mục tiêu sớm hơn so với radar FLAP LID. Nó có thể phát hiện một mục tiêu cỡ tên lửa bay ở độ cao lên tới 175 km và tầm thám sát tối đa 300 km. Tất cả các radar được sử dụng trên S-400 đều là các radar mạng pha 3 tọa độ (độ cao, phương vị và cự ly). Các chuyên gia Nga hiện đang nghiên cứu phát triển các radar mới cho S-400 với cự ly phát hiện lên đến 600 km, một tầm thám sát quá “khủng”. Hệ thống tên lửa S-400 sử dụng các tên lửa 9M96E, 9M96E2 và 40N6E. Tuy nhiên, các loại tên lửa 48N6E của S-300PMU-1 và 48N6E2 của S-300PMU-2 cũng vẫn có thể sử dụng cho S-400, việc này nâng cao khả năng linh hoạt trong tác chiến cũng như bảo đảm tác chiến cho S-400. Các tên lửa này được dẫn đường bằng radar đa nhiệm, được điều khiển bằng một bộ cánh đuôi và qua các van phụt chỉnh hướng và phóng thẳng lên trên sau đó quay về hướng mục tiêu, không cần thiết phải ngắm tên lửa trước khi bắn. Tên lửa 48N6E được bố trí trong thùng hình trụ có tốc độ Mach 6 và tốc độ tiếp cận mục tiêu tối đa lên đến Mach 8.5, có trần bắn tối đa 27 km và tầm bắn 5-150 km, xa hơn 1,5 lần so với Patriot, 1,2 với Hồng Kỳ 9 của Trung Quốc. Tên lửa 9M96E có trọng lượng 330 kg, đầu đạn 24 kg, tốc độ tối đa 900m/s và tầm hoạt động 40 km. Tên lửa 9M96E2 có trọng lượng 420 kg, đầu đạn 24 kg, tốc độ tối đa 1.000m/s, độ cao tiêu diệt mục tiêu 30km, thời gian chuẩn bị phóng không quá 8s và tầm hoạt động 120 km. Các tên lửa 9M96E, 9M96E2 Ngoài ra, S-400 sử dụng tên lửa siêu tầm xa 40N6E có tầm bắn lên tới 400km, ở tọa độ cách mặt nước biển từ 40 -50 km có thể coi là khắc tinh của các loại máy bay AWACS. 40N6E là một bí mật quân sự của Nga. Vì thế mà ngoại trừ các biến thể của 40N6E có tầm bắn 400km còn lại các biến thể của 48N6 và M96E thì “hỏi mua là bán ngay”. Tất cả các loại tên lửa kể trên đều được gắn thiết bị điều khiển chiến đấu, giúp tăng độ chính xác tiêu diệt mục tiêu. Hệ thống xe phóng của S-400 vẫn dùng loại Maz 7910 8x8 của hệ thống S-300PMU-1 và S-300PMU-2 Favorit. S-400 có nhiều tính năng vượt trội Ưu điểm chính của Triumph, so với S-300PM là khả năng hủy diệt mục tiêu. Triumph có thể tiêu diệt các tên lửa đạn đạo có tốc độ lên đến 5000 m/s với độ chính xác cực kỳ cao. Tham mưu trưởng Không quân Nga Vadim Volkovitsky cho rằng, hiện trên thế giới không có hệ thống tên lửa phòng không nào có tính năng kỹ thuật tốt hơn S-400. Về giá thành và hiệu quả, S-400 vượt trội 2,5 lần so với các hệ thống tương tự của Nga và nước ngoài hiện nay. Theo tổng công trình sư của tập đoàn Almaz-Antei Vladimir Kasparyants, S-400 có thể làm việc tự động, hầu như không có sự tham gia của con người. Hệ thống tự động phát hiện mục tiêu, xác định tọa độ, độ cao, hướng bay và lập tức cung cấp các tham số cơ bản cho trắc thủ. Còn trắc thủ thì chuyển thông tin cho tiểu đoàn trưởng để ra quyết định thực hiện các hành động tiếp theo.

>> Sự khủng khiếp của bom Nga

Tsar Bomba được kích nổ lúc 11:32 ngày 30 tháng 10 năm 1961 trên khu vực thử nghiệm hạt nhân Vịnh Mityushikha. Tsar Bomba, dịch nghĩa "bom-Sa hoàng", là tên hiệu của quả bom khinh khí AN602 (mã hiệu "Ivan" (do những người phát triển nó đặt) — là vũ khí hạt nhân lớn nhất, mạnh nhất từng được cho nổ, và hiện vẫn là thiết bị nổ mạnh nhất con người từng cho nổ trong lịch sử nhân loại. Được phát triển tại Liên xô, quả bom ban đầu được thiết kế để có đương lượng nổ khoảng 100 mêga tấn TNT; tuy nhiên, đương lượng nổ đã được giảm đi một nửa để giới hạn khối lượng bị phóng xạ sẽ phát tán. Chỉ một quả bom loại này được chế tạo và thử nghiệm ngày 30 tháng 10 năm 1961, tại quần đảo Novaya Zemlya. Đám mây hình nấm của Tsar Bomba Những vỏ bom còn lại được đặt ở: Bảo tàng vũ khí hạt nhân Nga, Sarov (Arzamas-16); Bảo tàng Vũ khí hạt nhân, Viện nghiên cứu Kỹ thuật Vật lý Toàn Nga, Snezhinsk (Chelyabinsk-70). Không vỏ bom nào trong số trên có cùng cấu hình ăng ten như thiết bị thực tế đã được thử nghiệm. Thiết bị này được gán cho nhiều cái tên trong văn học. Cái tên nào là chính xác, được đưa ra để đánh lạc hướng đối phương hay theo thực tế là vấn đề chưa được giải quyết: Số dự án- Dự án 700; Mã sản phẩm- Mã sản phẩm 202 (Izdeliye 202); Tên định danh- RDS-220 (РДС-220), RDS-202 (РДС-202), RN202 (PH202), AN602 (AH602); Bí hiệu- Vanya; Tên hiệu- Big Ivan, Tsar Bomba. Thuật ngữ "Tsar Bomba" đã được tạo ra trong một sự suy luận với hai dự án lớn khác của nga, Tsar Kolokol, quả chuông lớn nhất thế giới của Nga, và Tsar Pushka, bích kích pháo lớn nhất thế giới. Dù quả bom được các nguồn tin phương Tây gọi tên như vậy, cái tên này hiện được sử dụng tại Nga. Địa điểm vụ nổ Tsar Bomba là một quả bom khinh khí ba giai đoạn với một đương lượng nổ 57 megaton (Mt). Nó tương đương 10 lần lượng thuốc nổ được sử dụng trong Chiến tranh thế giới thứ hai, gồm cả Little Boy và Fat Man, những quả bom đã tàn phá Hiroshima và Nagasaki. Một quả bom H ba giai đoạn sử dụng một quả bom hạt nhân ban đầu để tạo ra một phản ứng nhiệt hạch tiếp theo, như trong hầu hết các quả bom H, và sau đó sử dụng năng lượng từ vụ nổ này để tạo ra một giai đoạn nhiệt hạch lớn hơn nữa. Tuy nhiên, có bằng chứng rằng Tsar Bomba có một số giai đoạn thứ ba chứ không phải chỉ là một giai đoạn rất lớn duy nhất. Thiết kế ba giai đoạn ban đầu có khả năng tạo ra vụ nổ xấp xỉ 100 Mt, nhưng sẽ tạo ra quá nhiều bụi hạt nhân. Để giới hạn bụi hạt nhân, giai đoạn ba, và có thể cả giai đoạn hai, có một tamper chì thay cho một tamper uranium-238 (nó khuếch đại cực mạnh phản ứng bằng cách phân hạt các nguyên tử uranium với các neutron nhanh từ vụ nổ nhiệt hạch). Một vỏ bom kiểu Tsar Bomba được trưng bày tại Sarov Điều này giúp làm hạn chế sự phân hạt nhanh bằng các neutron ở giai đoạn tổng hợp, vì thế xấp xỉ 97% tổng năng lượng có được từ sự tổng hợp hạt nhân (như vậy, nó là một trong những quả bom hạt nhân "sạch nhất" từng được chế tạo, tạo ra một khối lượng bụi hạt nhân khá nhỏ so với đương lượng nổ). Có một sự khuyến khích rất lớn với kiểu thiết kế này bởi hầu hết bụi hạt nhân của vụ thử nghiệm bom sẽ rơi trên vùng lãnh thổ có người ở của Liên xô. Các thành phần được thiết kế bởi một đội các nhà vật lý dưới sự lãnh đạo của Academician Julii Borisovich Khariton và gồm cả Andrei Sakharov, Victor Adamsky, Yuri Babayev, Yuri Smirnov, và Yuri Trutnev. Một thời gian ngắn sau khi Tsar Bomba được cho nổ, Sakharov bắt đầu phát biểu chống lại các loại vũ khí hạt nhân, cuối cùng biến ông trở thành một người bất đồng. Tsar Bomba được đưa tới nơi thử bởi một chiếc máy bay ném bom Tu-95V đã được sửa đổi đặc biệt, do Thiếu tá Andrei Durnovtsev điều khiển, cất cánh từ một sân bay trên bán đảo Kola. Vùng bị Tsar Bomba phá hoại hoàn toàn (ví dụ – phạm vi lớn hơn bản độ Paris): Vòng đỏ = Bị phá hủy hoàn toàn (bán kính 35 km), vòng vàng = quả cầu lửa (bán kính 3,5 km). Chiếc máy bay ném bom được tháp tùng bởi một máy bay quan sát Tu-16 lấy các mẫu trên không và quay phim vụ thử nghiệm. Cả hai máy bay đều được sơn sơn phản quang trắng đặc biệt để hạn chế hư hại do nhiệt. Quả bom, cân nặng 27 tấn, quá lớn với chiều dài 8 mét và đường kính 2 mét khiến chiếc Tu-95V chở nó phải bỏ các cửa khoang bom và thùng nhiên liệu trong thân. Quả bom được gắn một dù giảm tốc 800 kilôgam, để chiếc máy bay ném bom và máy bay quan sát có thời gian bay khoảng 45km khỏi điểm nổ. Tsar Bomba được kích nổ lúc 11:32 ngày 30 tháng 10 năm 1961 trên khu vực thử nghiệm hạt nhân Vịnh Mityushikha (Sukhoy Nos Zone C), phía bắc Vòng Bắc Cực trên hòn đảo Novaya Zemlya tại Biển Arctic. Quả bom được thả từ độ cao 10.5km; nó được dự định nổ ở độ cao 4km trên mặt đất (4.2km trên mực nước biển) bằng các cảm biến khí áp. So sánh các quả cầu lửa của một số loại vũ khí hạt nhân, gồm cả Tsar Bomba. Các hiệu ứng luồng gió rộng hơn rất nhiều lần bán kính của quả cầu lửa. Ước tính ban đầu về đương lượng nổ của Hoa Kỳ là 57 Mt, nhưng từ năm 1991 mọi nguồn tin của Nga đều nói rằng nó có đương lượng nổ 50 Mt. Khrushchev đã cảnh báo trong một bài phát biểu được quay phim trước nghị viện Liên Xô về sự tồn tại của một quả bom 100 Mt (về kỹ thuật việc thiết kế một quả bom có đương lượng nổ này là có thể). Quả cầu lửa chạm tới mặt đất, gần tới cao độ của chiếc máy bay ném bom, và được nhìn thấy và cảm thấy từ 1000km từ ground zero. Sức nóng của vụ nổ có thể gây bỏng độ ba 100 km (62 dặm) từ ground zero. Đám mây hình nấm sau đó cao khoảng 64km (gần cao hơn bảy lần Núi Everest) và rộng 40km. Vụ nổ có thể được quan sát và cảm nhận thấy ở Phần Lan, làm vỡ kính cửa sổ tại Phần Lan và Thuỵ Điển. Hội tụ khí quyển gây ra thiệt hại ở khoảng cách lên tới 1000km. Sóng địa chấn do vụ nổ gây ra có thể đo được thậm chí ở lần chạy quanh Trái đất thứ ba. Mức sóng địa chấn của nó khoảng 5 tới 5.25. Lượng năng lượng khoảng 7.1 trên thang Richter nhưng bởi quả bom được cho nổ trên không chứ không phải ngầm dưới đất, đa số năng lượng không được chuyển thành sóng địa chấn.

>> Nga khôi phục thế siêu cường bằng siêu vũ khí

Liệu nước Nga có thể giành lại vị thế siêu cường trước đây? Chiếc máy bay phản lực chiến đấu này chính là chìa khóa. Quân đội Nga đang nỗ lực chế tạo nên một chiến đấu cơ thế kỷ 21. Liệu nước Nga có thể giành lại vị thế siêu cường trước đây? Chiếc máy bay phản lực chiến đấu này chính là chìa khóa. Mới đây, Thủ tướng Nga Vladimir Putin đã đề xuất việc thành lập nên một "Liên minh Âu Á" gồm các quốc gia trong liên bang Xô Viết cũ. Động thái này được coi là một thách thức đối với phương Tây, và một cú huých nhằm tái thiết lại vị trí siêu cường của Moscow trước đây. Sukhoi PAK T-50 Ông Putin đưa ra ý tưởng này trong bối cảnh quân đội Nga hồi sinh phi thường. Moscow đang rất muốn thiết lập lại sức mạnh thần kỳ của quân đội, trên thực tế, họ đã hứa chi 730 tỉ USD để trang bị lại các lực lượng vũ trang của mình với các loại vũ khí của thế kỷ 21 cho tới năm 2020. Theo kế hoạch này, quân đội Nga sẽ tiếp nhận 1000 máy bay trực thăng mới, 600 chiến đấu cơ và 100 tàu chiến, bao gồm cả các hàng không mẫu hạm và 8 tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa đạn đạo. Việc tăng cường dần lực lượng vũ trang cũng nhắm đến một thế hệ các tên lửa xuyên lục địa thế hệ mới và các hệ thống phòng không tân tiến. Tất cả những điều này nghe đều rất hoành tráng. Nhưng trên hết thảy, Moscow có thể giành lại vị trí thống trị toàn cầu dựa vào một quân bài chủ chốt của quân đội hùng tráng của họ: phi cơ chiến đấu đẹp "mượt mà" thuộc "thế hệ thứ năm" được biết đến với tên gọi Sukhoi PAK T-50. Với đôi cánh cụp phía sau và trông như một mũi tên sắc nhọn, T-50 là chiến đấu cơ đầu tiên và ấn tượng mà nước Nga thiết kế nên mà không phải kế thừa từ thời Xô Viết. Nhưng câu hỏi lớn đặt ra ở đây là, liệu Nga có đủ hầu bao để lắp rắp loại máy bay này? Moscow không hề nản chí. Tổng thống Dmitri Medvedev đã giải thích từ tháng Hai rằng Nga cần bắt kịp NATO và Mỹ, sau hai thập kỷ bị coi là cường quốc "hạng ba". "NATO vẫn không ngừng nỗ lưc để mở rộng cấu trúc quân sự. Tất cả điều này kêu gọi việc hiện đại hóa về mặt chất lượng các lực lượng vũ trang của chúng ta và định hình lại hình ảnh của họ... chúng ta cần đổi mới vũ khí toàn diện" - ông Medvedev nói. Chi tiêu quốc phòng của Nga đã tăng lên 10 lần kể từ khi ông Putin lên nắm quyền năm 2000. Cựu Bộ trưởng Tài chính Alexei Kudrin nói rằng, nếu như kế hoạch chi tiêu triển khai, Moscow sẽ tăng gấp đôi lượng tiền đổ vào quốc phòng vào năm sau, từ 3 % lên 6% GDP. Tiền và động cơ đóng vai trò quan trọng với bất kỳ nước nào muốn trở thành siêu cường. Tiềm lực công nghiệp cũng vậy. Một số chuyên gia an ninh nghi ngờ rằng tổ hợp quân sự - công nghiệp của Nga khó có thể sản xuất nên các mặt hàng như vậy. "Bây giờ thì tiền rất sẵn, và có thể là một dự án riêng lẻ như T-50 là khả thi, thậm chí trong các bối cảnh của Nga" - Vitaly Shlyko, một cựu Phó bộ trưởng Quốc phòng và là nhà lên kế hoạch chiến tranh thời Xô Viết, nói. "Nhưng Nga lại có xu hướng giảm công nghiệp hóa. Về cơ bản thì Nga vẫn là một đất nước ở thế giới thứ ba sống nhờ xuất khẩu dầu. Chương trình đổi mới vũ khí là một chiến dịch chính trị, để khiến Putin tự hào. T-50 chủ yếu chỉ là một phương tiện chính trị". Nếu như T-50 là thật, đây quả là một chiến đấu cơ ấn tượng. Các quan chức quân đội gọi đây là chiến đấu cơ "thế hệ thứ 5". Đó là hạng chiến đấu cơ duy nhất mà Mỹ đã xuất xưởng thành công, với mẫu hình là loại tiêm kích "Chim ăn thịt" F-22. Các chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 đều có thể tàng hình, có siêu động cơ, bay với vận tốc siêu thanh và rađa trinh sát vượt tầm nhìn. Chúng cũng có các loại vũ khí tích hợp và các hệ thống điều hướng do trí tuệ nhân tạo kiểm soát, và bộ khung làm từ các vật liệu tân tiến. Đó là những gì cần thiết để trở thành một siêu cường thực sự. Liệu Nga sẽ cần tới bao nhiêu chiếc Sukhoi PAK T-50 để giành lại vị thế siêu cường? Tới nay, T-50 vẫn đang gặp trục trặc. Khi một trong hai nguyên mẫu được đem ra trình diễn vào tháng 8/2011, nó có vẻ như chỉ biểu diễn được các động tác bay chậm và lượn vài vòng "bình thường". Ngày hôm sau, khi máy bay phải trình diễn trước công chúng, nó bị bốc cháy khi cất cánh và phải chôn chân trên mặt đất trong suốt buổi diễn. "Chúng tôi thậm chí còn không hề biết các thông số cơ bản về nó, chẳng hạn như nó có động cơ mới hay cũ? Khi chúng tôi hỏi, họ chỉ nói rằng "đó là tối mật" - Alexander Golts, một chuyên gia quân sự, cho biết. Trong những năm gần đây, ông Putin đã cố gắng để khôi phục lại tiềm lực của Liên Xô bằng cách gộp lại những tên tuổi của các chiến đấu cơ nổi tiếng nhất như Sukhoi, MiG, Tupolev, Ilyushin vào tập đoàn khổng lồ của nhà nước Nhưng các chuyên gia cho rằng động thái này chỉ nhằm che dấu đi vấn đề chính. Gần một nửa các ngành công nghiệp quân sự thời Xô Viết cũ của Nga vẫn đang hoạt động. Chuyên gia quân sự Pavel Felgenhauer chobiết: điều đó cũng có nghĩa là những bộ phận lắp ráp thành một chiến đấu cơ của Nga hiện nay phải được sản xuất trong một nhóm, quy trình tiêu tốn thời gian và công sức, tiền bạc. "Tệ hơn là, có một khoảng cách về công nghệ quá lớn giữa công nghiệp Nga và phương Tây". Tổng thống Medvedev từng gợi ý rằng có thể mua vũ khí ở nước khác. Nga cũng nhập khẩu một vài loại, bao gồm súng trường bắn tỉa của Đức và máy bay không người lái của Israel và tàu chiến của Pháp. Nhưng trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao nhất của Nga lại có mâu thuẫn vì việc nhập khẩu này. Với sự trở lại của một vị lãnh đạo bảo thủ và chủ nghĩa dân tộc như Putin vào năm tới, lựa chọn này sẽ khó khả thi về mặt chính trị. Phi công huyền thoại của Nga là Magomed Tolboyev nói rằng ông là một trong những người hâm mộ T-50 nhất, nhưng cũng không dám chắc việc sản xuất chính thức loại máy bay này vào năm 2013 là hiện thực. "Ngành công nghiệp hàng không của chúng tôi mất 20 năm đình đốn, hầu hết các nhà máy đều ngừng hoạt động, các chuyên gia đã rời đi" - ông Tolboyev cho biết. "Khoảng trông đó sẽ cần 10 đến 15 năm để lấp đầy. Bạn sẽ không thể chỉ đưa người vào một ngành công nghiệp trống rỗng và bảo họ bắt đầu sản xuất ra các cỗ máy tinh xảo và phức tạp được".

>> Nga ồ ạt sản xuất tàu ngầm tấn công khủng

Việc giao tàu ngầm hạt nhân tấn công đa mục tiêu lớp Graney đầu tiên cho Hải quân Nga bị hoãn lại cho tới cuối năm 2012 do phải tiến hành thêm các thử nghiệm hệ thốgn vũ khí. Xưởng đóng tàu Sevmash thông báo. Tàu ngầm hạt nhân tấn công đa mục tiêu lớp Graney Việc xây dựng tàu ngầm Severodvinsk được tiến hành từ năm 1993, tại xưởng Sevmash ở thành phố Severodvinsk thuộc miền bắc nước Nga đã bị kéo dài do các vấn đề tài chính. Nó đã được hạ thủy vào tháng 6 năm ngoái và trải qua hai đợt chạy thử trên biển. Ông Andrei Dyachkov - Tổng giám đốc của Sevmash cho biết: "Việc bàn giao con tàu cho Bộ Quốc phòng bị hoãn lại cho tới năm sau". Ông Dyachkov nói thêm, việc thử nghiệm vũ khí của con tàu đòi hỏi phải thử nghiệm thêm ít nhất trong 6 tháng trong năm 2012. "Con tàu đã hoạt động tốt [trong suốt các kỳ thử nghiệm trước] và sẽ được bàn giao lại vào cuối năm 2012". Các tàu ngầm hạt nhân lớp Graney được thiết kế để phóng các loại tên lửa tầm xa khác nhau (khoảng 5000km cho tới hơn 8000km), với các đầu đạn thường hoặc đầu đạn hạt nhân, và kết hợp hiệu quả với các tàu ngầm, các tàu chiến trên mặt biển và các mục tiêu trên mặt đất. Vũ khí trên tàu bao gồm 24 tên lửa và 8 ngư lôi, cùng với mìn và các tên lửa chống tàu. Tàu ngầm Yury Dolgorukiy thuộc lớp Borey trong đợt chạy thử trên biển Trong khi đó, việc xây dựng thêm tàu ngầm lớp Graney thứ hai là tàu Kazan tại Sevmash cũng đang tiến hành theo đúng tiến độ. Tàu Kazan sẽ có nhiều trang thiết bị và vũ khí tối tân hơn là tàu Severodvinsk và có thể được coi là tàu ngầm đầu tiên thuộc lớp Graney-M được hiện đại hóa. Ông Dyachkov nói rằng xưởng Sevmash có thể bắt đầu sản xuất một loạt các tàu tấn công lớp Graney-M tối tân vào năm 2012 theo mọt hợp đồng gần đây giữa Bộ Quốc phòng Nga và Liên minh đóng tàu Nga. Cùng lúc, Nga cũng sẽ xây dựng các tàu ngầm trang bị hạt nhân chiến lược lớp Borey-A được hiện đại hóa. Bốn con tàu thế hệ Borey sẽ hợp thành một hạm đội tàu ngầm chiến lược hiện đại của Nga. Nga cũng đang lên kế hoạch xây dựng thêm 8 tàu ngầm lớp Borey và Borey-A vào năm 2020. Các quan chức ngành đóng tàu không nói rõ sự khác biệt giữa tàu ngầm lớp Borey và Borey-A là gì, nhưng theo một số nguồn tin từ giới quân sự Nga, việc hiện đại hóa sẽ bao gồm các thay đổi về mặt cấu trúc chính và lắp đặt thêm 4 ống phóng tên lửa. Một tàu ngầm chiến lược lớp Borey dài 170m, đường kính thân là 13m, đoàn thủy thủ vào gồm 107 người, trong đó có 55 sĩ quan, có khả năng lặn sâu dưới 450m. Tàu có thể mang theo trên 16 tên lửa đạn đào với các đa đầu đạn.

>> Rađa Nga kiểm soát toàn bộ châu Âu

Hệ thống rađa mới lắp đặt tại Kaliningrad có thể giám sát toàn bộ các tên lửa phóng ra tại lục địa châu Âu, bao gồm cả Anh. Quan chức quân đội Nga chào đón Tổng thống kiêm Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Liên bang Nga Dmitry Medvedev tại hệ thống rađa ở Kaliningrad ngày 29/11/2011. Ông Medvedev nói rằng việc đưa hệ thống vào trực chiến nhằm củng cố khả năng phản ứng về mặt quân sự đối với các kế hoạch phòng thủ tên lửa của Mỹ. Ảnh: AP Hệ thống mới này đóng vai trò quan trọng trong các biện pháp phức tạp mà Nga sử dụng để đáp trả với hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ. Tờ Pravada trích lời ông Viktor Esin, cựu lãnh đạo lực lượng tên lửa của Nga: trạm rađa sẽ phục vụ hệ thống phòng không vào ngày 29/11. Hệ thống cảnh báo tên lửa Voronezh-DM đặt tại khu vực Pionerskoye thuộc Kaliningrad. Theo ông Viktor Yesin, trạm rađa này sẽ giám sát hướng phương Tây trong khoảng cách trên 6.000 km. "Hệ thống bao phủ khắp cả châu Âu, bao gồm cả Vương quốc Anh". Hệ thống này sẽ phát hiện mọi tên lửa phóng đi từ châu Âu và giám sát không phận phía tây từ Bắc cực tới bắc Phi. Trạm rađa thuộc thế hệ mới này do Trung tâm Nghiên cứu Radio Viễn thông tầm xa Moscow phát triển. Không giống như các trạm rađa thế hệ trước đó, Voronezh-DM chỉ có 23 khối thiết bị. Trạm rađa mới này tiêu thụ ít hơn 40% điện năng so với hệ thống cũ. Nếu cần, trạm rađa này có thể triển khai nhanh chóng. Nga còn có một trạm rađa tương tự hoạt động ở miền nam đất nước, khu vực Krasnodar. Một trạm tương tự như vậy cũng sẽ hoạt động vào năm 2012 tại Irkutsk (Siberia). Trạm rađa tại Kaliningrad sẽ phục vụ trong suốt 20 năm và sau đó có thể được hiện đại hóa. Tuần qua, Tổng thống Nga Dmitry Medvedev đã đưa ra một tuyên bố "cứng rắn" bất thường liên quan tới việc Mỹ từ chối đảm bảo rằng hệ thống phòng thủ tên lửa của họ có thể nhằm vào Nga. Cùng lúc, ông Medvedev đã yêu cầu Bộ Quốc phòng đặt trạm rađa ở Kaliningrad vào trực chiến và củng cố khả năng phòng vệ của các lực lượng hạt nhân chiến lược. Tổng thống kiêm Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Liên bang Nga Dmitry Medvedev cũng công bố những biện pháp trả đũa mà Nga sẽ áp dụng nếu Mỹ và NATO triển khai hệ thống "lá chắn tên lửa" tại châu Âu mà không tính đến lập trường và lợi ích của nước này. Một số hình ảnh về hệ thống rađa Voronezh-DM tại Kaliningrad.

>> 'Thành công ở Libya chỉ là mộng tưởng'

Ngoại trưởng Nga cho biết tuyên bố về sự thành công ở Libya của NATO chỉ là mộng tưởng. Đầu tuần này, Tổng thư ký NATO Andres Fogh Rasmussen miêu tả chiến dịch Unified Protector như là một thành công vĩ đại. “Ở Libya chúng tôi và đồng minh đã có một thành công xuất sắc. Chúng tôi đã cứu sống nhiều người Libya và giúp họ tự nắm giữ được vận mệnh của mình”, ông Rasmussen cho biết. Tuy nhiên, ngoại trưởng Nga đã dội 1 gáo nước lạnh vào NATO khi tuyên bố: ”Chúng tôi bác bỏ giấc mơ của NATO khi liên minh này cho rằng sự can thiệp quân sự vào Libya cứu sống vô số thường dân vô tội. Tất cả những điều đấy chỉ là mơ tưởng”. Theo ngoại trưởng Nga, sự can thiệp của NATO ở Libya khiến cho số lượng thường dân thương vong tăng lên. Lời tuyên bố của ông Lavrov được đưa ra trong một cuộc họp báo ở Moscow sao cuộc hội đàm với người đồng cấp Djiboutian. Ông Lavrov chỉ ra rằng nghị quyết của Liêp Hợp Quốc ở Libya kêu gọi bảo vệ thường dân tuy nhiên kết quả lại “hơi khác biệt”. Hãng thông tấn Interfax dẫn lời ông Lavrov cho hay: “Thành viên của cộng động quôc tế, đi đầu là những đồng minh phương Tây đã lựa chọn hỗ trợ một bên trong cuộc nội chiến ở Libya – có thể đã đại diện cho nguyện vọng chính đáng của người Libya, tuy nhiên lựa chọn này vẫn làm tăng số thương vong thường dân ở nước này”. NATO bắt đầu chiến dịch Unified Protector vào tháng 3/2011 sau khi Liên Hợp Quốc cho phép sử dụng vũ lực một cách hạn chế để bảo vệ thường dân Libya khỏi những cuộc đụng độ sắp diễn ra giữa lực lượng trung thành với ông Gaddafi và lực lượng nổi dậy. Chiến dịch này được NATO mở rộng thêm 90 ngày vào tháng 9/2011. Ông Rasmussen cho biết NATO sẽ nhanh chóng hoàn thành nhiệm vụ của họ ở Libya

>> Lý do Nga thành lập Binh chủng Phòng không vũ trụ

Binh chủng Phòng không vũ trụ đi vào hoạt động từ ngày 1/12/2011 theo sự chỉ đạo của Tổng thống Dmitry Medvedev. Theo Đài tiếng nói nước Nga, Binh chủng Phòng không vũ trụ được đích thân Tổng thống Dmitry Medvedev nêu lên trong Thông điệp gửi Quốc hội Liên bang Nga vào tháng 11/2010. Cơ sở cho lực lượng mới sẽ là Binh chủng Vũ trụ Nga. Trung tướng Oleg Ostapenko - Tư lệnh Binh chủng vũ trụ Nga cho biết: Binh chủng Phòng không vũ trụ bao gồm Bộ tư lệnh và hệ thống quản lý. Giai đoạn đầu Binh chủng Phòng không vũ trụ sẽ đảm nhiệm việc trinh thám không gian, phòng không và phòng tên lửa vũ trụ, nhằm mục tiêu ngăn chặn các mối đe dọa từ bên ngoài. Ban chỉ huy đảm trách nhiệm vụ phòng thủ bầu trời thủ đô Moscow sẽ là lực lượng nòng cốt của Binh chủng Phòng không vũ trụ. Từng bước kiện toàn và mở rộng nhằm biến Binh chủng Phòng không vũ trụ trở thành một hệ thống phòng không và vũ trụ thống nhất của Nga. Trước đây, ngoài việc kiểm soát an ninh bầu trời trung tâm đầu não đất nước, Ban chỉ huy phòng thủ bầu trời Moscow còn bảo vệ các cơ quan Chính phủ, khu công nghiệp trọng điểm, năng lượng, giao thông vận tải, cũng như các nhà máy điện hạt nhân. Hệ thống tên lửa phòng không Buk M2E. Tuy nhiên, theo các chuyên gia phân tích quân sự, để Binh chủng Phòng không vũ trụ hoạt động theo như kỳ vọng, Nga cần từ 2–3 năm để đào tạo nhân lực cũng như nâng cấp hệ thống phòng thủ đáp ứng yêu cầu. Theo ông Anatoly Tsyganok - Trung tâm Dự báo quân sự Nga, từ thời điểm hình thành tới khi trở thành lực lượng đảm nhiệm đúng chức năng, Quân đội Nga còn nhiều việc phải làm. - Thứ nhất, cần thiết huấn luyện các chuyên gia. Phải có một học viện quân sự chuyên đào tạo cán bộ. - Thứ hai, cần chuẩn bị vũ khí, lực lượng quân nhân phục vụ theo hợp đồng. Đáng chú ý, việc hình thành Binh chủng Phòng không vũ trụ ra đời trong bối cảnh quan hệ giữa Nga và một số cường quốc đang ở giai đoạn nhạy cảm, các cuộc đàm phán với Mỹ về thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa chưa tìm được lối thoát. Các chuyên gia phân tích cho rằng, trong bối cảnh liên tục có những động thái cho thấy Washington đang tích cực vận động mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa áp sát nước Nga, việc Moscow định hình Binh chủng Phòng không vũ trụ, cho thấy Nga đang nỗ lực tạo lập riêng cho mình cụm bảo vệ vũ trụ. Theo lời Đại sứ Nga tại NATO Dmitry Rogozin, có thể mất 2-3 năm nữa Binh chủng Phòng không vũ trụ mới được kiện toàn, nhưng chắc chắn, ngay từ lúc này, lực lượng này đã giúp cho đất nước Nga cảm thấy an toàn hơn.

>> Trung Quốc đã vượt mặt Nga?

Trung Quốc rồi sẽ không còn phụ thuộc vào Nga và sẽ trực tiếp cạnh tranh với Nga trên thị trường thế giới về vũ khí và năng lượng. Một báo cáo của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) mới đây cho biết, Trung Quốc đã giành được thế thượng phong trong quan hệ song phương với Nga do Bắc Kinh không còn phụ thuộc vào các vũ khí hiện đại và năng lượng của Moscow nữa. Trong khi lãnh đạo hai nước vẫn đang nỗ lực xây dựng quan hệ liên minh chiến lược chặt chẽ chẽ giữa hai bên, thì mối quan hệ đối tác này dường như không thể phát triển thành một hình thức nào cao hơn trong tương lai. Trung Quốc rồi sẽ tách khỏi ảnh hưởng vũ khí và năng lượng từ Nga để trở thành một thực thế trực tiếp cạnh tranh với Nga “Trong vài năm tới, khi mà quan hệ vẫn duy trì ở mức độ ngoại giao, thì hai nền tảng tạo nên mối quan hệ đối tác chặt chẽ giữa hai bên trong suốt 2 thập kỷ qua – quân sự và năng lượng – sẽ sụp đổ”, nhóm tác giả báo cáo cho biết. “Kết quả là, tầm quan trọng của Nga đối với Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm đi”. Quan hệ Trung – Nga lúc thăng lúc trầm trong suốt nhiều thập kỷ quả, có khi hai bên còn đứng bên bờ vực chiến tranh, đặc biệt trong cuộc tranh chấp biên giới năm 1969. Theo nội dung bản báo cáo, trong khi cả hai đều hợp tác chặt chẽ về các lĩnh vực trong khuôn khổ Liên Hợp quốc, như cùng nhau chống lại các quyết định của Mỹ hoặc các nước phương Tây, thì cả Bắc Kinh và Moscow đều tự mình tìm cách thắt chặt quan hệ riêng với Washington. “Hơn nữa, nhiều nhà hoạch định chiến lược Bắc Kinh và Moscow đều coi phía bên kia là mối đe dọa chiến lược lâu dài”. Trung Quốc từng phụ thuộc rất lớn vào các vũ khí của Nga. Nhưng những tiến bộ vượt bậc của Bắc Kinh trong suốt thời gian qua cho thấy Trung Quốc sẽ thực sự là một đối thủ của Nga trên bình diện thế giới. Đó là một trong những lý do vì sao giờ đây Nga không còn muốn xuất khẩu vũ khí công nghệ cao sang Trung Quốc nữa, bản báo cáo cho biết. “Một nền công nghiệp quốc phòng tiên tiến sẽ ngày càng đáp ứng những đòi hỏi của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc, hạn chế việc phải nhập khẩu vũ khí ồ ạt như thời gian qua”. “Đồng thời, sẽ thật khó hiểu nếu Nga đồng ý và sẵn lòng đáp ứng các yêu cầu vũ khí tối tân của Trung Quốc do những bí quyết kỹ thuật quân sự riêng của mình và bởi Trung Quốc hoàn toàn có thể bắt chước các loại vũ khí này và cạnh tranh với Nga trên thị trường thế giới”. Chiếc Su-27 của Nga đã bị Trung Quốc chế biến thành chiếc J-11B của riêng mình như thế này Cũng theo bản báo cáo, về hợp tác năng lượng, quan hệ hai bên cũng đã có những xói mòn, khi xuất hiện tranh cãi về hợp đồng xuất nhập khẩu năng lượng giữa Nga và Trung Quốc, đồng thời Bắc Kinh cũng đang đi tìm cho mình nhà cung cấp khác, đặc biệt là ở Trung Á. Một hợp đồng cung cấp năng lượng và khí đốt giữa Nga và Trung Quốc trị giá 1 tỷ USD trong vòng 30 năm được ký kết sau chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào tới Nga đã không được thực hiện. Theo một nguồn tin thân cận thì nguyên nhân là do những khác biệt về giá giữa nhà sản xuất năng lượng lớn nhất thế giới và Bắc Kinh vẫn chưa được giải quyết. “Hiện nay ở cả hai nước, các nhà hoạch định chiến lược đều cho rằng những cuộc cạnh tranh như vậy sẽ làm leo thang mâu thuẫn hai bên và làm sói mòn niềm tin về một mối quan hệ đối tác chiến lược”. “Do vậy, Nga và Trung Quốc hiện nay sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ đối tác thực dụng, nhưng không dựa trên nền tảng chia sẻ những vấn đề thế giới và lợi ích chiến lược”, bản báo cáo kết luận.

>> Tên lửa Iskander, công cụ mặc cả của Nga

Tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M lần đầu tiên đưa vào diễn tập quân sự với điều kiện gần giống thực tiễn chiến trường. Các tổ hợp tên lửa chiến dịch – chiến thuật Iskander– M hiện đại nhất, loại được Nga nhiều lần đưa ra đe doạ châu Âu và thống phòng thủ tên lửa NMD của Mỹ, lần đầu tiên đã tham gia diễn tập thực binh binh chủng hợp thành trên trường bắn Kapustin Yar. Trong diễn tập Trung tâm – 2011, 2 tên lửa Iskander sau khi vượt qua 60km đã tiêu diệt chính xác “boongke của địch”. Trong khi đó, các tên lửa đạn đạo chiến thuật Tochka– U và pháo phản lực Smerch đã phá hủy các mục tiêu bên cạnh. Theo những người tận mắt chứng kiến, tại vị trí mục tiêu chỉ thấy các hố hình phễu và đất bị nung chảy. "Bây giờ quân đội đã có kinh nghiệm thực tế sử dụng thứ vũ khí ghê gớm nhất sau vũ khí hạt nhân", một chuyên gia quân sự Nga nhận xét. Theo một số nguồn tin, loại vũ khí này rất cần để tổ chức các cụm quân lục quân trên toàn lãnh thổ. Chuyên gia quân sự Konstantin Sivkov cho rằng, trước hết Iskander có tầm bắn 500–600km cần triển khai trên các hướng Tây và Tây – Nam của đất nước, từ đó nó có thể bắn tới các tổ hợp NMD ở Ba Lan và Romania. “Mỹ thiết lập ở khu vực Ba Lan hệ thống NMD bằng các tên lửa Patriot và SM–3, trên hướng Tây– Nam có nguy cơ của các hệ thống tên lửa ở Rumania. Chúng ta phải kịp thời chống lại các nguy cơ đó”, ông Konstantin Sivkov giải thích. "Ngoài ra, ở vùng trung tâm của đất nước, Iskander phải tạo nên tuyến bảo vệ chống lại sự tấn công của quân Taliban ở Afghanistan, khi cần thiết phải tiêu diệt những chỗ tập trung quân và khu vực đóng quân dã ngoại của chúng. Ở các đảo Kuril và Kamchatka, Iskander sẽ tạo nên tuyến bảo vệ bổ sung chống quân đổ bộ đường biển của Nhật Bản, nếu họ dám nghĩ đến việc đổ bộ lên bờ biển nước Nga", ông Sivkov nói. "Tốt nhất, chúng ta cần khoảng 200 tổ hợp như vậy. Kế hoạch của bộ Quốc phòng mua sắm 120 tổ hợp đến năm 2020 là một chỉ tiêu tốt. Nhưng rất mong đến năm 2015 sẽ có khoảng 50– 60 tổ hợp được trang bị cho đơn vị", ông Sivkov tính toán. Tên lửa đạn đạo Iskander M diễu qua lễ đài trong lễ duyệt binh Nga. Hiện nay, Quân đội Nga mới có một lữ đoàn tên lửa ở quân khu miền Tây được trang bị các tổ hợp Iskander–M hiện đại nhất, mà theo Phó viện trưởng Viện phân tích chính trị và quân sự Alexander Khramchikhin là hoàn toàn đủ trên hướng này. Nhưng chuyên gia quân sự Nga cho rằng, ở Viễn Đông, cần trang bị Iskander cho hơn 5–6 lữ đoàn. Ông Khramchikhin nhận định: “Trung Quốc có một số lượng lớn tên lửa chiến thuật. Các tên lửa có tầm bắn 500 Km sẽ là một yếu tố kiềm chế nước ngoài xâm lược quan trọng”. Ngay cả khi chưa được trang bị cho đơn vị, tổ hợp tên lửa Iskander đã cho phép Nga giành thắng lợi trên trường quốc tế. Khu vực triển khai và vấn đề xuất khẩu thứ vũ khí khủng khiếp này thường trở thành đề tài đàm phán kéo dài giữa các nước, làm thay đổi tình hình chính trị – quân sự trong những khu vực nhất định. Ví dụ, năm 2005 Mỹ và Israel khi biết Iskander có thể được bán sang Syria. Họ đã tốn không ít công sức để thuyết phục Nga từ bỏ vụ làm ăn này. Và kết quả là Tổng thống Vladimir Putin đã "độ lượng" đồng ý “không làm mất cân bằng lực lượng ở khu vực”. Năm 2008, Mỹ định triển khai ở Ba Lan các thành tố của NMD, nhưng sau tuyên bố của Tổng thống Nga Dmitry Medvedev: "Trong trường hợp đó, ở tỉnh Kaliningrad sẽ xuất hiện các tổ hợp Iskander", họ đã nghĩ lại. Tháng 2/2010, Iskander một lần nữa trở thành vấn đề được mặc cả trong các đàm phán về NMD. Tổng thống nước Cộng hoà Pridnestrovie chưa được nước nào công nhận, ông Igor Smirnov đề nghị triển khai ở đây các tên lửa Iskander của Nga là biện pháp đáp trả kế hoạch của Mỹ bố trí NMD ở Bulgaria và Romania. Rất đáng lưu ý là những tên lửa Iskander đầu tiên mãi đến năm 2010 mới được trang bị cho lữ đoàn tên lửa duy nhất của Nga. Tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander M có tầm bắn tối đa 400km, được điều khiển bằng hệ dẫn đường quán tính kết hợp định vị vệ tinh GLONASS cho độ chính xác rất cao (CEP 5-7m). Tên lửa lắp đầu đạn thuốc nổ mạnh phân mảnh, đầu đạn chứa đầu đạn phụ), đầu đạn xuyên, đầu đạn áp nhiệt.

>> Nga bày tỏ lo ngại về hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu

Mỹ và NATO đang đẩy nhanh triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa ở châu Âu, khiến Nga lo ngại. Ngày 17/9, Bộ Ngoại giao Nga ra tuyên bố bày tỏ lo ngại về việc Mỹ và NATO đẩy nhanh triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu. Tuyên bố cho biết, cho dù tính chất đe dọa từ tên lửa mà Mỹ và NATO phải đối mặt có thay đổi thế nào, họ đang đẩy nhanh triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu “theo kế hoạch”, cụ thể là quyết định lần lượt triển khai thiết bị phòng thủ tên lửa ở Romania, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan. Hệ thống phòng thủ tên lửa của quân đội Mỹ Bộ Ngoại giao Nga nói, sự tiến triển của một loạt sự kiện gần đây cho thấy, Nga cấp bách cần Mỹ và NATO cam kết chắc chắn là các thiết bị đánh chặn phòng thủ tên lửa triển khai ở châu Âu của họ sẽ không nhằm vào lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga, hai bên cần phải đưa ra “quyết định có hiệu lực và cụ thể” về nguyên tắc khung hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu và việc triển khai hệ thống này trong khuôn khổ Hội đồng Nga-NATO. Tháng 11/2010, tại Hội nghị thượng đỉnh Lisbon, NATO quyết định xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu, kế hoạch phòng thủ tên lửa của Mỹ ở châu Âu trở thành một bộ phận của nó. NATO và Mỹ còn mời Nga tham gia hợp tác, cùng xây dựng hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu, nhưng hai bên đến nay vẫn chưa có tiến bộ nào trong đàm phán hợp tác phòng thủ tên lửa. Đồng thời, Mỹ và NATO đang gấp rút triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa ở châu Âu. Tên lửa đánh chặn SM-3 của quân đội Mỹ Ngày 2/9, Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ ký kết thỏa thuận triển khai hệ thống cảnh báo sớm ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ngày 13/9, Mỹ và Romania đã ký thỏa thuận triển khai tên lửa đánh chặn SM-3 ở Romania. Ngày 15/9, thỏa thuận triển khai tên lửa đánh chặn SM-3 tại Ba Lan được ký kết giữa Mỹ và Ba Lan trước đây chính thức có hiệu lực. Đối với việc Mỹ và NATO đẩy nhanh triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu, gần đây Bộ Ngoại giao Nga nhiều lần đưa ra tuyên bố bày tỏ sự lo ngại, yêu cầu đối phương đưa ra sự bảo đảm có tính ràng buộc về mặt pháp lý, cam kết hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu sẽ không nhằm vào lực lượng hạt nhân chiến lược của Nga. Mỹ đánh chặn thành công tên lửa đạn đạo tầm trung

>> Quân đội Nga vẫn nói không với T-90

Dù kết cấu xe tăng T-90S mới có nhiều cải tiến đáng kể và thủ tướng Putin đã vào hẳn tháp pháo trải nghiệm. Nhưng BQP Nga vẫn từ chối việc mua xe tăng này. "T-90S vẫn là xe tăng kiểu cũ" Quân nhân chủ chốt của đất nước – Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Liên bang Nga Nikolai Makarov giải thích đó là do xe chưa thật hoàn thiện. “Xe còn nhiều cái chưa hoàn chỉnh, cần phải khắc phục”. Tuy nhiên ông từ chối không nói rõ ông không ưa điều gì cụ thể trên chiếc xe này", Ông Nikolai Makarov nói. Ông này cũng khen ngợi tháp pháo mới mà Thủ tướng Putin đã vào thăm. Tổng tham mưu trưởng nói: “Tháp pháo T–90 làm chúng tôi rất nể trọng, nó không hề thua kém các tháp pháo hàng đầu tương tự trên thế giới, mà nhiều chỉ tiêu còn vượt xa so với nước ngoài”, song ông vẫn không cho biết gì cụ thể hơn. Hôm 9/9, Thủ tướng Vladimir Putin đã thăm triển lãm Russian Expo Arms 2011 ở Nizhny Tagil, đích thân xem xét phương án cải tiến nâng cấp T–90 được gọi là T–90S. Như báo Izvestia đã đưa tin, trong tháp pháo mới đạn được để trong khoang riêng có vách bọc thép ngăn với kíp xe và có pháo mạnh hơn. Các cải tiến này là để tăng tính hấp dẫn của T– 90 đối với giới quân sự Nga nhưng đã không đạt được như vậy. Vì các đòi hỏi đối với T–90 mà nhà sản xuất là Tập đoàn Khoa học – Sản xuất (NPK) Uralvagonzavod (UVZ) thiếu chút nữa đã bất hoà với Bộ Quốc phòng. Giới quân sự đã nhiều lần "kết tội" UVZ là giá cả không tương xứng với chất lượng xe tăng, cho rằng giá bị nâng lên quá cao, mà chất lượng thì thấp. Kết quả, Bộ Quốc phòng hoàn toàn từ chối đặt hàng. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Serdyukov tuyên bố là Bộ này chỉ mua xe hoàn toàn mới, và cho đến khi chưa sản xuất ra xe đó sẽ không mua bất cứ xe tăng kiểu cũ nào. Dù có sự "hậu thuẫn" của Thủ tướng Putin, nhưng Uralvagonzavod vẫn thất bại trong việc bán T-90 cho chính Quân đội Nga. Triển vọng ở thị trường xuất khẩu Tuy nhiên, vẫn có tin tốt lành. Tại triển lãm đã có thông tin là T–90S đã nhận được chứng chỉ xuất khẩu – văn bản cho phép bán xe tăng ra nước ngoài. Theo chuyên gia về xe tăng, Tổng biên tập tạp chí Arsenal, ông Victor Murakhovski thì đã có thoả thuận sơ bộ về bán xe tăng T–90 cho Uganda, Tanzania, Kazakhstan và Azerbaijan. Hãng còn đàm phán với các khách hàng truyền thống mua vũ khí Nga là Algeria, Ấn Độ, Venezuela là những nước có thể đặt mua hàng chục xe. Murakhovski nhấn mạnh: “Thậm chí Syria và Libya, nơi đang thay đổi chính quyền, cũng có thể mua T– 90S, triển vọng xuất khẩu sang các nước này hoàn toàn sáng sủa”. Về phần mình chuyên gia Trung tâm phân tích chiến lược và công nghệ Konstantin Makiyenko lưu ý, do những tuyên bố thiếu thận trọng của giới quân sự Nga về chất lượng của trang bị kỹ thuật do Nga sản xuất mà Bangladesh và Myamar đã từ chối mua T-90S. Tuy nhiên, ông Makiyenko tin là sẽ không có sự bỏ đi hàng loạt của khách hàng do mâu thuẫn giữa Bộ Quốc phòng Nga và UVZ. Ông Makiyenko giải thích với từ Izvestia: “Tất cả các nước có trình độ đều tự tính toán và khi lựa chọn vũ khí trang bị họ không theo các tuyên bố của các chính trị gia hoặc giới quân sự mà dựa vào chất lượng của chúng, điều có thể thấy rõ khi thử nghiệm. Thêm vào đó cần nhớ là các nước có yêu cầu khác nhau đối với trình độ của trang bị vũ khí. Ví dụ đối với Algeria hoặc Ấn Độ thì tính năng của T– 90S đáp ứng hoàn toàn, bởi vì ai cũng biết là ở các nước đó khó tìm các chiến sĩ xe tăng được huấn luyện hơn ở Nga nhiều”. Một trong những ưu thế xuất khẩu của T–90 vẫn là giá cả. Ngay biến thể đã cải tiến nâng cấp của xe tăng này vẫn rẻ hơn các biến thể mới nhất của xe tăng Mỹ Abrams và xe tăng Đức Leopard. Trong khí xe tăng Nga đã cải tiến không thua kém các xe này về mức độ bảo vệ và vượt trội về hoả lực vì được trang bị tên lửa chống tăng có điều khiển phóng qua nòng pháo. Clip demo T-90MS tank

>> Nga - Triều Tiên sẽ diễn tập Hải quân chung

Theo AFP, Nga và Triều Tiên sẽ tiến hành cuộc tập trận chung đầu tiên trong năm 2012 sau khi đồng ý mở rộng mối quan hệ từ chuyến thăm của Chủ tịch Kim Jong II tới Nga. Quyết định thực hiện cuộc diễn tập hải quân tìm kiếm cứu nạn chưa có tiền lệ này đạt được trong chuyến viếng thăm vào cuối tháng 8/2011 của Tư lệnh Quân khu phía Đông (Nga) Igor Muginov tới Bình Nhưỡng, theo hãng tin Interfax. Trong chuyến thăm tới Bình Nhưỡng, ông Muginov đã có cuộc hội đàm với một trong tư lệnh cấp cao của Quân đội Triều Tiên, việc này diễn ra chưa đầy một tuần sau cuộc gặp gỡ giữa Chủ tịch Kim Jong II và Tổng thống Dmitry Medvedev ở Siberia bàn về các vấn đề lương thực và viện trợ kinh tế. Nga - Triều Tiên có thể tiến hành tập trận chung trong năm 2012. Quân đội Triều Tiên hiếm khi tiến hành hoạt động diễn tập quân sự chung với các nước khác, và việc Nga tập trận chung chắc chắn sẽ bị theo dõi chặt chẽ từ phía Mỹ và Hàn Quốc, những quốc gia thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận trong khu vực. Tướng Migunov không tiết lộ chi tiết các tàu sẽ tham gia cuộc tập trận hay nội dung các bài tập.

>> Tiềm năng UAV Lutch của Nga

Tại triển lãm hàng không quốc tế MAKS-2011, Nga đã giới thiệu máy bay trinh sát không người lái đầu tiên do Nga tự phát triển. Trinh sát cơ không người lái mang tên Lutch được phát triển bởi tập đoàn Vega. Các nhà phát triển nói rằng, mô hình trưng bày tại triển lãm là duy nhất và cần phải khơi dậy sự quan tâm của Không quân Nga cũng như các nước khác. Vậy những lợi thế của UAV Lutch là gì? Lutch được thiết kế cho các chuyến bay tầm trung. Tốc độ tối đa lên đến 270 km/h và nó có thể bay trên không liên tục trong 18 giờ, trần bay tối đa 7.000 m. UAV mới của Quân đội Nga bay thử nghiệm. Lutch được sử dụng để tuần tra các khu vực biên giới mà quân đội không thể tiếp cận. Ngoài ra nó còn được sử dụng cho nhiệm vụ trinh sát, do thám vị trí đóng quân của đối phương với khoảng cách rất xa. Lutch có thể được coi là máy bay đa năng, vì nền tảng chức năng của nó rất rộng. Lutch không chỉ tiến hành khảo sát, do thám và truyền các tín hiệu về trạm điều khiển mà còn có khả năng thực hiện cuộc tấn công vào các mục tiêu khác nhau của đối phương. Trọng lượng của Lutch là 800 kg với đầy đủ các trang thiết bị, có thể mang vũ khí với trong lượng khoảng 50 kg. Nếu được sắp xếp hợp lý thì trọng lượng vũ khí có thể tăng lên đến 170 kg. Một trong những lợi thế chính của UAV Lutch là dùng nhiên liệu thông thường của ô tô trong tất cả các chuyến bay của mình. Nó được trang bị một động cơ Piston 4 thì Rotax-914 (công suất 115 mã lực). Yếu tố này giúp thuận lợi và tiết kiệm đáng kể cho các hoạt động của Lutch. Theo thiết kế, tuổi thọ của Lutch là 15 năm, nhưng các nhà phát triển cho rằng con số này có thể tăng lên. Các nhà phát triển kỳ vọng, Lutch có thể thu thập thông tin trong khu vực có bán kính đến 500 km. Hệ thống viễn trắc của Lutch sẽ truyền tải các thông tin thu thập trong thời gian thực ở khoảng cách 250 km. Tập đoàn Vega có thể sản xuất đến 20 máy bay không người lái Lutch trong một năm tuỳ thuộc vào đơn đặt hàng. Trong dự tính của nhà thiết kế, UAV có các tùy chọn khác nhau để tăng thời gian chuyến bay đến 30 giờ cũng như cải thiện hệ thống vũ khí, các phiên bản mới của Lutch sẽ được trang bị súng phóng lựu. Còn điều thuận lợi nữa đối với UAV Lutch là không đòi hỏi phải có sân bay chuyên dụng, nó có khả năng cất cánh từ đường băng đất nện với chiều dài tối thiểu là 130m.

>> Nhật theo dõi cuộc tập trận của Nga ở biển Okhotsk

Phát ngôn viên cao cấp của Nhật Bản phát biểu, nước này đã được cảnh báo về cuộc tập trận của quân đội Nga trên không phận gần một quần đảo tranh chấp giữa 2 nước. Thư ký Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Osamu Fujimura cho biết, khi tiến hành cuộc tập trận trên biển Okhotsk, quân đội Nga đã định ra một vùng cấm bay ở khu vực phía bắc đảo Hokkaido mà Nga tuyên bố chủ quyền của mình. Ông còn nhấn mạnh thêm, vùng cấm bay bất thường đó là thuộc chủ quyền của Tokyo, và chính phủ Nhật đang rất quan tâm các động thái của Nga. Nước này sẽ tiến hành các hành động khi xem xét trên quan điểm an ninh quốc gia của riêng mình. Một chiếc máy bay ném bom Tu-95MS của không quân Nga. Theo báo ở Tokyo hôm 6/9, hai máy bay ném bom chiến lược Tu-95MS của Nga đã bay khoảng 19 giờ ở gần khu vực thềm lục địa của Nhật Bản và đã được 10 máy bay tiêm kích F-16 của không quân Nhật Bản và Hàn Quốc chăm sóc. Hôm thứ 8/9, chính phủ Nhật Bản cũng đề nghị Moscow làm rõ từ ý định của Lực lượng Không quân Nga tiến hành tập trận không quân tại Okhotsk, gần vùng biển kiểm soát của Nhật Bản. Theo báo chí Nhật, trước đó Nga đã thông báo cho Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế ICAO để ngừng các chuyến bay của máy bay dân sự trong khu vực rộng lớn của Biển Okhotsk từ 7 – 11/9 với lý do tập trận không quân. Khu vực này được cho là gần với không phận Nhật Bản ngoài khơi bờ biển đông bắc của Hokkaido trên đường từ cảng Wakkanai đến bán đảo Shiretoko. Nga và Nhật từ lâu vẫn không tìm được tiếng nói chung về vùng lãnh thổ tranh chấp, mà phía Nga đặt tên là quần đảo Kuril nằm ở rìa vùng biển Okhotsk, còn phía Nhật gọi là vùng lãnh thổ phía Bắc. Chính sự kiện Liên Xô đưa quân vào quần đảo Kurils trong những ngày cuối chiến tranh thế giới II năm 1945 đã ngăn cản 2 nước kí hiệp ước hòa bình kết thúc sớm chiến tranh, và đến nay quan hệ giữa Tokyo và Matxcova đôi khi vẫn trở nên căng thẳng.

>> Các dòng tăng chủ lực mạnh nhất thế giới (kỳ 1)

Trong “cuộc chiến tranh 5 ngày” lực lượng tăng – thiết giáp Nga đóng vai trò quan trọng trong việc đánh bật quân đội của Tổng thống Saakashvili ở Nam Ossetia, sau đúng 1 ngày giao tranh. >> Các dòng tăng chủ lực mạnh nhất thế giới (kỳ 2) Đây là hình ảnh dũng mãnh và mới mẻ nhất về “hậu duệ” của lực lượng tăng – thiết giáp hùng mạnh nhất trong chiến tranh thế giới 2 với đỉnh cao là xe tăng T-34. Ngày nay, vị thế của xe tăng trên chiến trường không còn như trước, nhưng đây vẫn là lực lượng tiến công quan trọng. Vì vậy, trong loạt bài này, Đất Việt mong muốn cung cấp tới độc giả những nét cơ bản và cập nhật về cỗ máy chiến tranh từng được mệnh danh là “vua chiến trường” ở các cường quốc chế tạo xe tăng. Kỳ 1: Xe tăng Nga – thương hiệu bị thách thức Ác mộng của phương Tây Có lẽ, do ánh hào quang của huyền thoại T-34, sau chiến tranh thế giới thứ 2, Liên Xô và ngày nay là Nga vẫn “cưng chiều” và ưu tiên phát triển lực lượng tăng thiết giáp. Có thể nói, trong số các cường quốc quân sự thế giới, Liên Xô có nhiều mẫu thiết kế tăng – thiết giáp nhất. Từ thành công của dòng tăng hạng trung T-34, đầu những năm 1950, xe tăng chiến đẩu chủ lực T-54/55 ra đời, đây là loại xe tăng được sản xuất nhiều nhất trên thế giới (gần 100.000 chiếc). Năm 1961, Liên Xô cải tiến T-54/55 chế tạo và đưa T-62 vào phục vụ. Điểm nhấn đáng lưu ý trong sự phát triển xe tăng Liên Xô tập trung vào mẫu thiết kế T-64 ra đời khoảng năm 1962-1963, với pháo nòng trơn 125mm, hệ thống nạp đạn tự động (rút kíp lái xuống còn 3 người), vỏ giáp dùng vật liệu tổng hợp... Những đặc điểm này đã trở thành tiêu chuẩn cho xe tăng Liên Xô về sau. So với những chiếc tăng cùng thời của Phương Tây, T-64 vượt trội về mọi mặt. Nhưng T-64 đã đi ngược lại trường phái thiết kế tăng của Liên Xô, nó là một chiếc xe có giá trị cao, khó sản xuất. Vì vậy, các nhà lãnh đạo Liên Xô nhanh chóng yêu cầu cục thiết kế tăng phát triển thiết kế mới vừa đảm bảo yếu tố rẻ tiền, dễ sản xuất, dễ bảo trì nhưng sức mạnh cũng phải tương đương hoặc hơn T-64. Xe tăng chiến đấu chủ lực T-72. Do đó, vào năm 1977, Liên Xô chính thức giới thiệu mẫu tăng mới mang tên T-72. Sự xuất hiện của T-72 biến các đối thủ M60 Patton (Mỹ), Leopard 1 (Đức) thành “đồ bỏ đi”. T-72 thừa hưởng đặc tính ưu việt nhất (giáp, vũ khí, hệ thống điện tử) của T-64 nhưng đạt tiêu chí rẻ, bền, tốt. T-72 cũng được sản xuất với rất nhiều biến thể khác nhau, được liên tục được cải tiến qua từng giai đoạn và được xuất khẩu rộng rãi tới nhiều quốc gia trên thế giới, và có mặt trong nhiều cuộc xung đột ở Trung Đông, Bắc Phi, vùng lãnh thổ thuộc Liên Xô (cũ). Cùng thời gian T-72 đi vào phục vụ, T-80 (một biến thể cao cấp của T-64) cũng được đưa vào biên chế. Đây là mẫu tăng đầu tiên của Liên Xô lắp động cơ tuốc bin khí cực khỏe, nhờ đó T-80 được mệnh danh là “xe tăng bay” với tốc độ tối đa lên tới 70km/h. Kế tục T-64, T-80 có hệ thống giáp phòng vệ kiên cố, ngoài lớp giáp chính còn bổ sung thêm giáp phản ứng nổ ERA cùng hệ thống đối phó trả đũa Shtora hoặc hệ thống phòng vệ chủ động Arena (tùy từng biến thể). Sức mạnh hỏa lực trang bị một pháo 125mm tích hợp phóng tên lửa chống tăng qua nòng. Trong một thời gian dài, T-72 và T-80 là xe tăng chủ lực, niềm tự hào của bộ đội tăng – thiết giáp Xô Viết và là cơn ác mộng đối với xe tăng Phương Tây. Nhưng tới đầu những năm 1990, T-72 và T-80 trong quân đội Nga bắt đầu có những dấu hiệu lạc hậu. Đáng tiếc, người Nga nhận ra điều này từ thực tế phũ phàng trên chiến trường. Mất mát của xe tăng Nga trên chiến trường Xe tăng Nga (Liên Xô) dễ chế tạo, sử dụng, sửa chữa và bảo quản, rẻ tiền nhưng bền bỉ, hỏa lực luôn luôn vượt trội so với xe tăng Phương Tây nhưng tính độc lập tác chiến cao, ít dựa vào không quân. Chính điều này lại là điểm yếu chết người. Gần đây nhất, trong cuộc chiến ở Libya, xe tăng T-72 quân đội trung thành với Tổng thông Gaddafi bị không quân NATO phá hủy không mấy khó khăn sau khi lực lượng này làm chủ bầu trời. Trước đó, “tại sân nhà”, trong cuộc chiến ở Chechnya (1994-1995), T-72 của Nga chịu thiệt hại không ít trước chiến thuật du kích phiến quân. Thảm hại nhất, trong chiến tranh vùng Vịnh 1991 và 2003, Quân đội Iraq mất gần 1.000 chiếc T-72. Nguyên nhân dẫn tới sự thất bại trên đến từ nhiều lẽ. Trình độ binh sĩ cũng được đánh giá là một nguyên nhân quan trọng. Thế nhưng yếu tố quyết định hơn cả là chiến thuật sử dụng xe tăng. T-72 của Quân đội Iraq bị phá hủy trong chiến tranh vùng vịnh 1991. Trong chiến tranh vùng Vịnh và Libya, đối thủ của xe tăng Nga không phải là xe tăng mà là Không quân Mỹ và NATO, chiếm ưu thế áp đảo trên không và T-72 yếu thế hơn hẳn khi đối đầu với máy bay đối phương. Còn trong cuộc chiến Chechnya, xe tăng Nga gặp nhiều khó khăn khi đối mặt với tác chiến phi đối xứng, với đối thủ là các toán du kích Chechnya trang bị súng chống tăng RPG. Người Nga nhanh chóng nhận ra điểm yếu và bổ sung xe pháo phòng không tự hành ZSU-23-4 đi kèm hỗ trợ hỏa lực nhưng chỉ hạn chế phần nào. Sau này, Nga phát triển xe hỗ trợ hỏa lực BMPT để đối phó với tác chiến trong đô thị. Ngoài ra, cũng không thể phủ nhận vũ khí của T-72 trở nên lạc hậu trước M1A1 Abram hay Challenger. Trong chiến tranh vùng Vịnh, đạn 120mm APFSDS của M1A1 tiêu diệt T-72 Iraq ở cự ly 3.000m trong khi đạn pháo 125mm của T-72 Iraq tiêu diệt địch hiệu quả trong cự ly 1.800m. Do đó, lãnh đạo Nga đặt ra yêu cầu phải nhanh chóng có một thiết kế tăng mới cho quân đội. Những khó khăn kinh tế thời “hậu Xô Viết” không cho phép Nga phát triển tăng mới hoàn toàn. Giải pháp được đưa ra là sử dụng nền tảng có sẵn tiến hành nâng cấp, phương án này vừa tiết kiệm chi phí vừa giảm thời gian. T-90 - Niềm hy vọng mới Năm 1995, xe tăng chiến đấu chủ lực mới T-90 – biến thể cao cấp của T-72 chính thức đi vào phục vụ. Tuy không phải là thiết kế hoàn toàn mới, nhưng T-90 ẩn chứa những công nghệ đỉnh cao biến nó trở thành một trong những xe tăng hiện đại nhất thế giới. T-90 sở hữu một trong những hệ thống phòng vệ tốt nhất trên thế giới. Nó gồm ba lớp: giáp tổng hợp, giáp phản ứng nổ thế hệ ba Kontakt-5 và thiết bị đối phó trả đũa Shtora. Xét về sức mạnh hỏa lực, đây là điểm không bao giờ xe tăng Nga chịu lép vế trước Mỹ và Phương Tây. Pháo 125mm 2A46 của T-90 bắn được hầu hết các loại đạn và nó tích hợp khả năng phóng tên lửa chống tăng dẫn đường laze qua nòng. Vũ khí chính của T-90 là pháo nòng trơn 2A46M 125mm, cùng súng máy đồng trục, được ổn định bởi hệ thống 2E42-4 “Jasmine”. Pháo được trang bị bộ nạp tự động, có khả năng bắn các tên lửa có điều khiển, dẫn hướng bằng laser. Tầm bắn tối đa bằng đạn xuyên là 4.000m, tên lửa có điều khiển là 5.000m. Việc dẫn hướng tên lửa được thực hiện bằng laser ở chế độ bằng tay hoặc bán tự động. Để tiến hành ngắm bắn trong điều kiện quan sát kém và ban đêm, xe tăng sử dụng thiết bị ngắm bắn Essa, trong đó tích hợp khí tài ảnh nhiệt Catherine-FC (Pháp). Với sự hỗ trợ của camera, trưởng xe và pháo thủ có thể quan sát thường xuyên địa hình từ các màn hình riêng và tiến hành điều khiển chính xác vũ khí với sự hỗ trợ của hệ thống ngắm bắn chính xác.

>> Nga phóng thành công tên lửa đạn đạo Bulava lần 2

Sáng 27/8, Hải quân Nga đã phóng thành công tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Bulava R-30 3M30 từ tàu ngầm nguyên tửYuri Dolgorukyi. Đây là lần thứ 16 Hải quân Nga phóng tên lửa Bulava và là lần thứ hai trong năm nay. Lần phóng tên lửa Bulava R-30 3M30 sáng 27/8 được coi là thành công nhất vì nó được phóng với tầm bắn xa nhất từ Biển Trắng tới khu vực Thái Bình Dương. Thử nghiệm tên lửa Bulava Dự kiến, từ nay đến cuối năm 2011, Hải quân Nga sẽ tiến hành thêm hai lần phóng tên lửa Bulava nữa. Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Bulava R-30 3M30 (RSM-56) mà NATO gọi là SS-NX-30, là loại tên lửa siêu chính xác, sử dụng nhiên liệu rắn và hiện đại nhất của Quân đội Nga. Tên lửa dài 12,1 mét và nặng 36,8 tấn, được trang bị từ 6 đến 10 đầu đạn hạt nhân với mỗi đầu đạn có sức công phá 100-150 kilôtôn. Tên lửa có khả năng bay dích dắc để tránh mọi loại tên lửa đánh chặn của đối phương và có thể tiêu diệt mục tiêu cách xa tới 8.000km. Hải quân Nga dự định bước đầu sẽ trang bị tên lửa Bulava cho hai loại tàu ngầm chiến lược mang tên Dmitry Donskoy và Yuri Dolgorukyi.

>> Lưới phòng thủ tên lửa của Nga trong tương lai

Nga luôn là một cường quốc trong lĩnh vực chế tạo các hệ thống tên lửa phòng thủ hiện đại và mạnh mẽ bậc nhất trên thế giới. Hệ thống phòng thủ tầm ngắn Morfey Trong tương lai không xa, Nga sẽ sở hữu một hệ thống phòng thủ tên lửa mới hiện đại và tiên tiến bậc nhất trên thế giới với 4 hệ thống tên lửa phân chia theo cự ly tác chiến như sau: Hệ thống Morfey, Vityaz, S-400, S-500 và sau S-500. Morfey với tầm bắn siêu ngắn 5 km. Theo cách gọi chính xác, Morfey là hệ thống phòng không di động tầm cực ngắn được phát triển từ năm 2007. Morfey sẽ được đưa vào hoạt động vào năm 2013. Theo các chuyên gia, việc triển khai các hệ thống Morfey sẽ diễn ra trôi chảy khi nguồn vốn đã được thông qua. Với tầm hoạt động hiệu quả trong khoảng 5km, Morfey được trang bị radar dạng antenna hình vòm có khả năng dò và bám theo mục tiêu trên góc mở 360 độ. “Nếu thiết kế không bị thay đổi, Morfey sẽ là một hệ thống phòng thủ “độc nhất vô nhị”, ông Ashurbeili – lãnh đạo Ủy ban phòng thủ không gian của Nga cho biết. Hệ thống phòng thủ tầm trung Vityaz Hệ thống Vityaz với cấu hình 10 ống phóng. Các ống phóng có thể chứa một tên lửa 9M96 hay bốn tên lửa 9M100. Ảnh mô hình Vityaz có khả năng vượt trội với 16 tên lửa cùng radar mới. “Vityaz “nên” được triển khai vào năm 2013 và 2014. Tuy nhiên, quá trình này sẽ gặp nhiều khó khăn vì thiếu vốn”, ông Ashurbeili cho biết. Hệ thống phòng thủ tầm xa S-400 Hệ thống S-400 là lá chắn phòng thủ mạnh nhất hiện nay của Nga. S-400 chính là chiếc lá chắn vững chắc mà quân đội Nga vẫn đang tin tưởng sử dụng. Chỉ tính riêng lực lượng phòng thủ cho thủ đô Moscow đã sở hữu tới 2 trung đoàn S-400. Hệ thống S-400 có tầm xa khoảng 400km và độ cao lên tới 40-50km. Tùy theo mục tiêu mà S-400 có nhiều cách thiết lập đa dạng để hạ được cả các tên lửa đạn đạo, tên lửa phóng từ tàu ngầm cùng các chiến đấu cơ. Hệ thống phòng thủ tên lửa chiến lược S-500 Khác với những hệ thống kể trên, S-500 được trang bị những tên lửa đánh chặn kích thước và trọng lượng rất lớn. Do vậy, hệ thống này phải sử dụng các tên lửa phụ để đẩy các đầu đạn. Kích thước đồng nghĩa với sức mạnh, S-500 được coi là một trong những hệ thống tên lửa phòng thủ mạnh nhất hiện nay với khả năng bắn hạ các tên lửa đạn đạo có tầm bắn 3.500km hoặc tiêu diệt đồng thời 10 tên lửa một lúc trong vòng bán kính 600km. Nhưng chi phí lớn khiến cho việc trển khai S-500 gặp nhiều khó khăn. Theo các thông tin mới nhất, hệ thống S-500 sẽ được triển khai để bảo vệ Moscow vào sau năm 2015. Sau S-500 sẽ là…? Trong tương lai, sơ đồ bố trí tên lửa phòng thủ của Nga sẽ nằm trên bầu trời. Tương lai của hệ thống tên lửa phòng thủ của Nga sẽ ở…trên trời. Các kỹ sư quân sự Nga đã bắt tay vào dự án thiết kế tên lửa phòng thủ di động đặt trên máy bay. Đây sẽ là một bước đột phá công nghệ lớn vì từ trước tới nay, những hệ thống phòng thủ tên lửa kềnh càng chỉ được đặt trên các bệ phóng di động trên mặt đất hoặc trên tàu chiến. “Sau S-500, các tên lửa phòng thủ của Nga sẽ không được đặt trên bộ hoặc trên biển. Và chúng tôi sẽ đặt tên lửa trên các máy bay, hệ thống này sẽ làm nhiệm vụ kiểm soát chiến trường, dò tìm mục tiêu và trực tiếp tấn công chúng”, ông Ashurbeili cho biết. Hệ thống liên hợp giữa Morfey, Vityaz, S-400, S-500 cung cấp cho quân đội Nga khả năng phòng thủ chống tên lửa hoàn thiện với tầm bảo vệ từ 5 tới 400km và độ cao từ 5m cho tới tận không gian. Đây cũng là cơ sở chủ đạo của tấm lá chắn bảo vệ lãnh thổ Nga trong vòng từ 20-25 năm tới.

>> Nga ngừng sản xuất hệ thống S-300

Nga đã ngừng sản xuất hệ thống tên lửa phòng không S-300, đồng chủ tịch của Hội đồng tư vấn về hàng không vũ trụ quốc phòng, Igor Ashurbeyli thông báo với RIA Novosti . Tổ hợp S-300. Ông Ashurbeyli nhấn mạnh, “Các tổ hợp S-300PM cuối cùng được sản xuất cho quân đội Nga là vào khoảng năm 1994. Kể từ đó, Nga chỉ sản xuất những tổ hợp S-300 dành cho xuất khẩu, nhưng đơn hàng xuất khẩu mới đối với S-300 hiện tại đã ngưng”. S-300 bắt đầu được sản xuất từ năm 1978. Tùy thuộc vào biến thể, tổ hợp này có khả năng đánh chặn các đối tượng bay ở khoảng cách 47-150 km, tốc độ của tên lửa có thể đạt 1.300-2.800 m/giây, có khả năng phát hiện nhiều mục tiêu trên không ở phạm vi 120-300 km. Tổ hợp S-300 của Không quân Hy Lạp Hệ thống Radar của tổ hợp S-300 có khả năng theo dõi tới 300 mục tiêu cùng một lúc. Ngoài Nga, S-300 đang được biên chế trong lực lượng vũ trang của 18 quốc gia trên thế giới, bao gồm Armenia, Azerbaijan, Belarus và Trung Quốc… Bộ Quốc phòng Nga dự định nâng cấp tổ hợp S-300 lên tổ hợp tên lửa S-400. Hiện nay, Nga đã có hai trung đoàn S-400 và trong chương trình vũ khí nhà nước giai đoạn 2011-2020 dự kiến ​​mua 56 tiểu đoàn S-400. Từ năm 2015 lực lượng vũ trang Nga sẽ nhận tổ hợp tên lửa mới S-500, cùng với S-400 sẽ xát nhập vào một hệ thống phòng thủ hàng không vũ trụ thống nhất và sẽ đảm bảo khả năng phòng không và phòng thủ tên lửa. Ngoài ra, tổ hợp tên lửa phòng không siêu hiện đại S-500 cũng sẽ đảm đương nhiệm vụ bảo đảm phòng không và phòng thủ riêng. Để củng cố thêm khả năng tác chiến cho lực lượng phòng không vũ trụ, Nga cũng sẽ trang bị cả các hệ thống tên lửa phòng không Morpheus và Knight. Tổ hợp tên lửa Knight & Mopheus dự kiến thay thế cho S-300. Mặc dù ngừng sản xuất tổ hợp tên lửa S-300, song dẫu sao Nga vẫn có thể cung cấp một số lượng nhất định tổ hợp tên lửa loại này cho các nhà đặt hàng dễ tính từ nguồn dự trữ của Bộ Quốc phòng. Vấn đề đặt ra đối với Tập đoàn Almaz-Antey khi ngừng sản xuất tổ hợp tên lửa S-300 là phải duy trì các cơ sở sản xuất của mình bằng các hợp đồng sản xuất tổ hợp tên lửa S-400 mới. Tuy nhiên, đến nay, các hợp đồng này vẫn chưa có, trong khi chủ trương của Bộ Quốc phòng Nga là trong tương lai gần sẽ thay thế tổ hợp S-300 bằng các tổ hợp tên lửa mới, trong đó có S-400 Triumf và Knight. Tổ hợp tên lửa phòng không S-400 Triumf phát triển từ S-300PMU. Tổ hợp tên lửa phòng không S-500 sẽ được biên chế năm 2015.