>> Hồ sơ tàu ngầm Đông Bắc Á (kỳ 1)

Có nền kinh tế phát triển cùng với nền tảng quốc phòng vững chắc, các quốc gia Đông Bắc Á đã tự giải quyết “bài toán” tàu ngầm của mình. Tàu ngầm lớp Soryu của Nhật Bản. Tinh thần độc lập - tự cường mạnh mẽ Dù xuất phát điểm của mỗi quốc gia có những điểm khác biệt nhưng cả 3 nước Nhật Bản, Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên đều rất chú trọng việc phát huy nội lực để nâng cao tiềm lực quốc phòng. Trong đó, Nhật Bản không muốn làm “nước lớn què quặt” nên chủ trương duy trì phát triển lực lượng quân sự tương xứng với địa vị nền kinh tế, có thể có sức ảnh hưởng tới an ninh thế giới. Hàn Quốc cũng không chịu kém cạnh, quyết tâm xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng mạnh. Xét về khối lượng và trình độ công nghệ, công nghiệp quốc phòng của Hàn Quốc đang ở vị trí số 1 trong khu vực. Còn Triều Tiên, với chính sách độc lập tự chủ, ưu tiên hàng đầu cho quân sự (military first) cũng đã áp dụng mô hình Liên Xô để xây dựng tổ hợp công nghiệp quốc phòng nhằm chế tạo tất cả vũ khí trang bị cho quân đội. Cùng với đó, Nhật Bản, Hàn Quốc và Triều Tiên đều là quốc đảo hoặc bán đảo nên hải quân, trong đó có lực lượng tàu ngầm được đặc biệt chú trọng phát triển. Đến nay, bằng nhiều con đường, các nước này đều đã làm chủ công nghệ chế tạo tàu ngầm. Khả năng này lại cộng với diễn biến an ninh phức tạp khiến Đông Bắc Á trở thành khu vực có mật độ tàu ngầm hoạt động lớn nhất thế giới. Từ hoàn cảnh và kinh nghiệm của Nhật Bản, Hàn Quốc và Triều Tiên, các quốc gia đang phát triển có thể rút ra bài học trong việc xây dựng, phát triển lực lượng tàu ngầm của riêng mình. Tàu ngầm “tiêu chuẩn Mỹ” Kể từ sau chiến tranh thế giới thứ 2, Nhật Bản trở thành đồng minh chiến lược của Mỹ trong khu vực. Nhờ mối quan hệ này, Nhật Bản đã sớm có được giấy phép và tài liệu kỹ thuật của nước ngoài (chủ yếu là Mỹ) để phát triển công nghệ trong nước, trong đó có công nghệ quân sự. Vậy nên, khi sự kiềm tỏa của Mỹ lên hoạt động công nghiệp quốc phòng được nới lỏng, các nhà cung cấp nội địa Nhật Bản nhanh chóng phát triển và sản xuất được hầu như tất cả trang thiết bị hiện đại cho lực lượng phòng vệ với tiêu chuẩn rất cao. Trong đó, các tàu ngầm Nhật Bản được thiết kế với lớp vỏ chắc chắn, được làm từ thép có độ bền cao, cho phép tàu lặn xuống độ sâu 500m. Cùng với đó, các tàu này được trang bị hệ thống đẩy khí độc lập (AIP) rất hiện đại của hãng Kockums (Thụy Điển) giúp tàu ngầm Nhật hoạt động lâu hơn dưới mặt biển với chu kỳ nổi lên để thay khí tính bằng tuần. Một số tàu ngầm Nhật Bản có thiết kế vỏ kép để tăng tính an toàn trong khi nhiều tàu ngầm Mỹ chậm áp dụng công nghệ này. Tàu ngầm Nhật còn được tự động hóa cao, giúp giảm số thủy thủ đoàn so với các loại cùng kích cỡ do nước khác thiết kế, qua đó kéo dài thời gian hoạt động trên biển. Điển hình là tàu lớp Oyashio, “xương sống” của lực lượng tàu ngầm Nhật Bản (với số lượng khoảng 11 chiếc), có thủy thủ đoàn là 69 người nhưng có thể làm việc dưới biển tới 90 ngày. Trong khi đó, tàu ngầm lớp Kilo của Nga có thủy thủ đoàn ít hơn (52 người) nhưng số ngày hoạt động chỉ bằng một nửa. Cùng với việc nâng cấp các tàu lớp Oyashio, Nhật Bản cũng đang đóng và bước đầu vận hành tàu ngầm lớp Soryo, tàu ngầm lớn nhất từ sau chiến tranh thế giới thứ 2 trong biên chế Hải quân Nhật Bản với lượng giãn nước lên tới 2.900 tấn. Điểm nâng cao của tàu lớp Soryo so với Oyashio ở tính tự động hóa hệ thống chiến đấu. Trong khí đó, 2 lớp tàu này có trang bị về vũ khí như nhau, gồm 6 ống phóng ngư lôi cỡ 533mm, loại Type-89 và tên lửa chống hạm UGM-84 Harpoon. Nhằm đối phó với các thách thức an ninh hàng hải, Nhật Bản vừa quyết định nâng số tàu ngầm từ 16 lên 22 chiếc. Hướng tới xuất khẩu tàu ngầm Hàn Quốc đã có chiến lược đầu tư vào ngành đóng tàu để trở thành cường quốc hải quân. Từ năm 2001, mỗi năm Chính phủ Hàn Quốc đầu tư 7,13 triệu USD cho nghiên cứu và phát triển công nghệ đóng tàu. Giống Nhật Bản, công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc nhận được nhiều sự hỗ trợ từ Mỹ qua việc chuyển giao các gói dữ liệu kỹ thuật. Tuy nhiên, để chế tạo tàu ngầm, Hàn Quốc lại “chơi thân” với Đức, một quốc gia có truyền thống mạnh trong lĩnh vực đóng tàu ngầm. Biểu hiện rõ nét là sự có mặt của các tàu ngầm lớp Type-209/1200 với tên Hàn Quốc là Changbogo, theo tên một đô đốc hải quân vương triều Koryo tồn tại cách đây 1.000 năm. Tàu lớp Chang Bogo, được thiết kế để bảo vệ các căn cứ hải quân và tiêu diệt các tàu ngầm và tàu mặt nước của đối phương. Tàu có lượng giãn nước 1.200 tấn, có thể lặn sâu 250m, tốc độ 11-21 hải lý/giờ và được trang bị 14 ngư lôi cỡ 533mm cùng với 28 thủy lôi. Ba chiếc đóng sau cùng thuộc lớp này còn được trang bị tên lửa chống hạm Harpoon. Thiết kế tàu ngầm Type-214 của hãng HDW mà Hàn Quốc dựa vào chế tạo tàu ngầm lớp Chang Bogo II. Tàu có thủy thủ đoàn lên tới 40 người, có thể thực hiện các nhiệm vụ độc lập trong thời gian 2 tháng. Dựa trên mẫu thiết kế của Changbogo và sự giúp đỡ kỹ thuật của hãng HDW, hãng Huyndai bắt tay chế tạo tàu ngầm Type-214 (Chang Bogo II), lượng giãn nước 1.700 tấn, tích hợp nhiều cảm biến và hệ thống điều khiển vũ khí tối tân. Trong “gia đình” tàu ngầm Hàn Quốc, thành viên đang nhận được nhiều sự chú ý hiện nay là tàu lớp Chang Bogo III, có lượng giãn nước lên tới 3.500 tấn. Dự kiến, tàu chiến này sẽ được trang bị các ống phóng thẳng đứng, dành cho tên lửa hành trình hạng nặng nội địa Cheonryon, có tầm bắn 500km. Không bị cấm xuất khẩu vũ khí như Nhật Bản, Hàn Quốc đang xúc tiến xuất khẩu tàu ngầm ra thị trường thế giới với các đối tác tiềm năng là các khách hàng trong khu vực Đông Nam Á như Indonesia, Thái Lan, Malaysia… Vũ khí là con người Trong điều kiện chật vật hơn so với Nhật Bản và Hàn Quốc, Triều Tiên không có được các tàu ngầm hiện đại. Nhưng bù lại, nước này có số lượng tàu ngầm thuộc vào hàng “khủng”, với khoảng 88 chiếc. Từ sự giúp đỡ của các nước trong khối XHCN trước đây, trong hoàn cảnh eo hẹp của mình, Triều Tiên đã xây dựng lực lượng tàu ngầm đông đảo, tuy không hiện đại nhưng đảm đương được các nhiệm vụ chiến đấu. Trong lực lượng tàu ngầm Triều Tiên, đông nhất là tàu ngầm Yugo (khoảng 40-45 chiếc, chế tạo dựa trên mẫu tàu ngầm lớp Una của Nam Tư). Đây là tàu ngầm chỉ lượng giãn nước khoảng 110 tấn với thủy thủ đoàn chỉ cần tới… 2 người. Điều khác biệt này là do quan điểm tác chiến của Triều Tiên luôn đánh giá cao yếu tố con người. Không rõ tàu Yugo có trang bị mìn hay ngư lôi hay không, nhưng điều đó không quan trọng bởi vũ khí của tàu là… bộ đội đặc công. Yugo được thiết kế để có thể chở 6-7 binh sĩ. Sau khi tới bờ biển đối phương, lực lượng này sẽ bơi hoặc lặn để thâm nhập sâu vào lãnh thổ đối phương, sau đó thực hiện các nhiệm vụ được giao. Sau tàu lớp Yugo về số lượng là tàu lớp Sang O (khoảng 20-25 chiếc). Loại tàu này có lượng giãn nước gần 400 tấn, được thiết kế thành 2 loại với 2 nhiệm vụ, chở đặc công (giống tàu lớp Yugo) và rải mìn. Do đó, vũ khí trang bị cho tàu cũng rất khiêm tốn chỉ từ 2-4 ống phóng ngư lôi cỡ 533mm và khoảng 16 quả mìn. Nói vậy, không phải Triều Tiên không có những tàu ngầm tiến công, đó là những chiếc thuộc lớp Romeo và Wishkey. Tuy nhiên, lực lượng này khá khiêm tốn về cả số lượng và sức mạnh trên biển.

>> Tướng lĩnh Triều Tiên ‘mục sở thị’ chiến hạm Trung Quốc

Hãng thông tấn chính thức của Triều Tiên (KCNA) vừa công bố những hình ảnh cho thấy một số tướng lĩnh quân đội của nước này đang thăm quan hai tàu hải quân Trung Quốc đang đỗ tại cảng Wonsan của Triều Tiên. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Triều Tiên cùng một số quan chức khác thăm tàu chiến Trung Quốc. Một số hình ảnh cho thấy Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Triều Tiên Pak Jae-gyong đeo kính đen đang đi quanh boong tàu với sự hướng dẫn của một sĩ quan hải quân Trung Quốc. Cách đây vài ngày, hãng thông tấn Xinhua của Trung Quốc cũng đưa tin, tàu huấn luyện Zheng He và chiến hạm Luoyang của Trung Quốc rời cảng Vladivostok của Nga để đến thăm hữu nghị Triều Tiên. Chuyến thăm này diễn ra nhân kỷ niệm 50 năm ngày hai nước ký kết hiệp ước hữu nghị, hợp tác và tương trợ lẫn nhau. Đây là chuyến thăm đầu tiên của hai chiếc tàu này tới Triều Tiên kể từ năm 1996. Trước đó, từ ngày 29/7 đến 2/8, đội tàu hải quân của quân giải phóng nhân dân Trung Quốc có chuyến thăm hữu nghị tới căn cứ hải quân của hạm đội Thái Bình Dương tại cảng Vladivostock trong khuôn khổ chương trình hợp tác quân sự quốc tế giữa Nga và Trung Quốc. Trong chuyến thăm này, các thủy thủ của hải quân Trung Quốc có trận bóng đá giao hữu với các thủy thủ của hạm đội Thái Bình Dương. Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng hoan nghênh các vị khách quý và những người dân trên cảng tới tham quan các tàu chiến của họ. Zheng He là tàu huấn luyện có trọng tải 4.500 tấn và từng có dịp thăm căn cứ hải quân Jinhae theo lời mời của hải quân Hàn Quốc hồi cuối năm 2009. Chiếc tàu này được đặt tên theo chỉ huy trưởng Zheng He của một hạm đội hải quân từng viếng thăm khoảng 30 nước tại Đông Á và vùng biển phía Đông châu Phi trong triều đại nhà Minh cách đây khoảng 600 năm. Luoyang có trọng tải 825 tấn là tàu chiến của Anh được sản xuất tại Australia trong chiến tranh thế giới thứ 2. Sau chiến tranh, chiếc tàu này được bán cho Hong Kong và sau đó hải quân Trung Quốc mua lại. Luoyang từng tham gia vào cuộc tập trận chung giữa Trung Quốc và Australia hồi tháng 9/2010.

>> Tên lửa chống hạm của Nga (kỳ cuối)

Là tên lửa chống hạm tốt nhất trên thế giới, Moskit luôn khiến các hạm đội tàu chiến phương Tây lo lắng bởi khả năng tấn công chính xác và sức mạnh hỏa lực kinh hoàng. >> Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 1) >>Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 2) >>Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 3) Moskit được xem là tên lửa chống hạm không có đối thủ của Nga Sau một số trận giao tranh trên biển giữa hải quân Israel với Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và Li Băng (đầu thập kỷ 1970), nhận thấy họ tên lửa P-15 Termit không còn đáp ứng được những yêu cầu mới của hải chiến, Viện MKB Raduga bắt đầu tiến hành nghiên cứu một thế hệ tên lửa chống hạm mới, có hỏa lực mạnh hơn và tầm bắn xa hơn. SS-N-22 Moskit vượt trội so với Harpoon của Mỹ Họ tên lửa mới do Raduga phát triển được đặt tên là 3M80 Moskit (NATO gọi là SS-N-22 Sunburn). Họ tên lửa này còn được Nga đặt ký hiệu P-270. Đây là họ tên lửa được thiết kế với nhiều tính năng hiện đại, vượt trội so với họ tên lửa Harpoon của Mỹ. Là tên lửa chống hạm có tốc độ cao nhất hiện nay, các hệ thống phòng vệ trên tàu đối phương gặp nhiều khó khăn khi bị Moskit tấn công Công tác nghiên cứu và thiết kế Moskit được bắt đầu từ năm 1973-1981, biến thể 3M80/P-80 đầu tiên được đưa vào sử dụng trong quân đội Nga có tầm bắn 93km. Năm 1984, phiên bản 3M80M/P-80M (3M80E để xuất khẩu) ra đời với tầm bắn 120km. Biến thể cuối cùng 3M82 Moskit-M/P-270 có tầm bắn xa hơn - từ 150-160km, được phóng từ ống phóng KT-190M. Toàn bộ các đời tên lửa Moskit đều được sản xuất tại Nhà máy Tiến bộ AKK tại vùng Arsenyev. Đánh chặn Moskit là vô cùng khó khăn Moskit được trang bị cánh đuôi hình chữ thập, động cơ hành trình phản lực nhiên liệu lỏng, động cơ khởi tốc phản lực nhiên liệu rắn. Tên lửa có chiều dài 9,745m, trọng lượng 4.500 kg, có thể mang đầu đạn thông thường nặng 320kg hoặc đầu đạn hạt nhân 120kT. Moskit được trang bị hệ dẫn radar 2 chế độ (thụ động và chủ động) thế hệ mới của hãng GosNPO Altair, có khả năng đối phó tốt với hệ thống phòng thủ tên lửa của đối phương. Moskit tấn công đối phương với độ chính cao và sức mạnh hỏa lực kinh hoàng. Trên ảnh là cảnh một quả Moskit được phóng từ tàu khu trục lớp Sovremenny. Trong các loại tên lửa chống hạm hiện nay trên thế giới, Moskit là tên lửa có tốc độ bay lớn nhất, gấp 3 lần tốc độ của tên lửa Harpoon (Mỹ). Moskit đạt tốc độ 3M khi bay ở độ cao lớn và 2,2M khi bay sát mặt biển. Sau khi được phóng đi, Moskit chỉ cần 2 phút để bay tới mục tiêu và chỉ cần từ 1-2 tên lửa để đánh chìm một tàu hàng trọng tải 20.000 tấn. Từ khoảng cách 10km đến mục tiêu, tên lửa chỉ cần 20 giây là chạm mục tiêu, do đó đối phương ít có cơ hội chống đỡ. Ngoài ra, khi tiếp cận mục tiêu, đầu tìm radar chuyển sang chế độ thụ động, cho phép tên lửa phát hiện các nguồn gây nhiễu, đồng thời truyền toàn bộ các thông tin này về trung tâm chỉ huy bắn. Chính nhờ tính năng này và một số tính năng khác, hệ dẫn của Moskit đối phó rất hiệu quả với các hệ thống gây nhiễu điện tử của đối phương. So với tên lửa Exocet của Pháp, việc gây nhiễu và triển khai tên lửa và pháo đánh chặn Moskit là vô cùng khó khăn. Vì thời gian cần thiết để hệ thống phòng thủ tên lửa trên tàu kích hoạt đối phó hiệu quả với Exocet là khoảng từ 120-150 giây. Trong khi đó, đối phương chỉ có từ 30 giây để đối phó với Moskit. Hiện, Mỹ triển khai nghiên cứu một hệ thống tên lửa có khả năng đánh chặn Moskit, tuy nhiên, đến nay, hệ thống mới vẫn chưa được đưa vào trang bị cho hải quân Mỹ. Moskit được trang bị cho tàu khu trục lớp Sovremenny, với cơ số 8 quả. Ảnh là một chiếc tàu khu trục Sovremenny của hải quân Nga. Các thế hệ tên lửa 3M80 và 3M80M được trang bị cho tàu khu trục lớp Sovremenny, còn 3M82 được trang bị cho các tàu khu trục và tàu tên lửa thế hệ sau. Trong các thập niên 1980-1990, hải quân Liên Xô và Nga đã đóng thêm tổng cộng 34 tàu tên lửa thuộc lớp Molnya-M, trong đó 28 tàu đang phục vụ trong hải quân Nga. Mỗi tàu Molnya-M được trang bị 2 bệ phóng x 2 quả Moskit cùng hệ thống radar điều khiển bắn hai chế độ (chủ động/thụ động). Tổng cộng có 18 tàu khu trục của hải quân Nga được trang bị tên lửa Moskit. Mỗi tàu khu trục được trang bị 8 quả Moskit. Trung Quốc cũng đã đóng 2 tàu chiến trang bị hệ thống 3M80E và đưa vào trang bị trong năm 2000 và 2001 . Tàu đệm khí hộ vệ tên lửa lớp Bora được trang bị 8 quả 3M80 Moskit Thế hệ tàu chiến mới nhất được trang bị 3M80 Moskit là lớp Bora/Dergach. Mỗi chiếc Bora được trang bị 8 ống phóng, giống như tàu khu trục Sovremenny. Theo các chuyên gia, 3M80/82 Moskit là một trong những họ tên lửa chống hạm thành công nhất của Nga. Moskit có thể tấn công hiệu quả các loại tàu chiến lớn, nhỏ, các cụm tàu đổ bộ và đặc biệt là tàu sân bay. Kh-41 là biến thể tên lửa không-đối-hạm trang bị cho các máy bay Su-27, Su-30 và Su-33. Một quả Kh-41 đặt dưới bụng máy bay Su-27K. Ngoài biến thể trang bị cho tàu chiến, Nga còn chế tạo biến thể Moskit trang bị cho lực lượng không quân hải quân có tên gọi Kh-41 để lắp trên các máy bay Su-27K, Su-30 và Su-33. Kh-41 sử dụng động cơ phản lực 2 chế độ, hoạt động giống như tên lửa Kh-31. Tên lửa Kh-41 được treo dưới thân máy bay với các cánh tên lửa được gập lại. Khi được phóng khỏi máy bay, tên lửa tự bay đến mục tiêu, có thể có sự can thiệp của phi công. Khi đến gần mục tiêu, đầu tìm radar chủ động được kích hoạt giúp phi công xác định chính xácvà tiêu diệt mục tiêu.

>> Hải quân đánh bộ Nga tập đánh chiếm bờ biển

Hải cảng Sevastopol là căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen (Nga), bên cạnh các lữ đoàn tàu chiến, tàu đổ bộ thì đây còn là nơi đóng quân của lữ đoàn Hải quân đánh bộ 810 và tiểu đoàn độc lập 382. Dưới đây là chùm ảnh một ngày huấn luyện của lính Hải quân đánh bộ Nga ở Sevastopol: Tàu vận tải đổ bộ cỡ lớn lớp Ropucha (project 775) mang tên Tsezar Kunikov chuẩn bị tiếp nhận khí tài quân sự trên bờ. Trên bờ, đoàn xe thiết giáp lội nước BTR-80 hành quân tới tới điểm tập kết. Tàu vận tải đổ bộ Ropucha "há mồm" để lộ khoang chứa lớn. Lớp Ropucha có lượng giãn nước 4.080 tấn, kích thước 112,5x15x3,7m. Ropucha được trang bị 2 tháp pháo hạm Ak-725 cỡ 57mm 2 nòng (một ở đầu tàu, một ở đuôi tàu), tuy nhiên biến thể Ropucha II (project 775M) lại sử dụng pháo hạm Ak-176. Ngoài ra, Ropucha còn có tên lửa vác vai đất đối không tầm ngắn SA-N-5, 2 tháp pháo bắn nhanh Ak-630 và 2 cụm giàn phóng rocket phóng loại A-125 cỡ 122mm rất hữu hiệu trong tác chiến đổ bộ. Trong ảnh, tháp pháo Ak-725 sẵn sàng chống mục tiêu trên không đảm bảo cho việc chuyển quân lên tàu an toàn. Đoàn xe thiết giáp BTR-80 lần lượt chui vào "bụng tàu". Sức chở của vận tải đổ bộ Ropucha gồm: 10 xe tăng và 200 lính hoặc 12 xe thiết giáp và 340 lính hoặc 3 xe tăng, 3 pháo tự hành 2S9, 5 xe thiết giáp đa dụng MT-LB, 4 xe vận tải và 313 lính hoặc hơn 500 tấn hàng hóa. Sau khi hoàn tất việc chuyển quân, cánh cửa và cầu thang khép lại. Con tàu cùng đoàn xe thiết giáp và binh lính tiến ra khơi tới vị trí đổ bộ. Ropucha trang bị 2 động cơ diesel cho phép đạt tốc độ tối đa 18 hải lý/h, tầm hoạt động hơn 9.000km. Đến vị trí đổ quân, Ropucha "há mồm" đoàn xe thiết giáp lần lượt bò ra khỏi tàu tiến về phía bờ. Trên tàu, pháo hạm Ak-725 và các bính lính mang tên lửa vác vai sẵn sàng chiến đấu bảo vệ cho cuộc đổ bộ. Tháp pháo 14,5mm trên xe thiết giáp lội nước BTR-80 trong tư thế chống máy bay địch. BTR-80 tiếp cận bờ, mỗi chiếc có thể chở 8 binh lính cùng trang bị đi kèm. Lính Hải quân đánh bộ Nga tiến công mục tiêu dưới sự yểm trợ của xe thiết giáp BTR-80.

>> Bí mật vụ tai nạn tàu ngầm thảm khốc ở Trung Quốc

70 người đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn tàu ngầm điện diesel hết sức bí ẩn của Trung Quốc vào tháng 5/2003, cách nay hơn 8 năm. Tàu ngầm số 361 được kéo về cảng Ngọc Lâm sau khi xảy ra tai nạn, vùng nước bắn lên phía sau tàu vẫn chưa được giải thích. Ảnh: Afcea Vụ tai nạn tưởng chừng đã chìm vào quên lãng do thông tin về vụ tại nạn thảm khốc này được bảo mật rất chặt chẽ. Thân nhân của những người thiệt mạng củng chỉ biết là người nhà của họ bị hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Tuy nhiên gần đây, một sỹ quan Hải quân Trung Quốc đã bất ngờ tiết lộ về cuốn nhật ký hàng hải trên tàu ngầm trước khi xảy ra tai nạn. Điều này đã hé lộ một phần nguyên nhân của vụ tai nạn đầy bí ẩn này. Chiếc tàu ngầm gặp nạn thuộc lớp Minh (Type-035), là tàu ngầm điện diesel do Trung Quốc chế tạo, được giới thiệu là sự kết hợp hoàn hảo giữa tàu ngầm lớp Romeo của Liên Xô và tàu ngầm loại U của Đức Quốc Xã. Chiếc tàu ngầm gặp tai nạn mang số hiệu 361 thuộc Hạm đội Nam Hải, đây là chiếc tàu ngầm thứ 13 trong tổng số 20 chiếc đã được đóng. Được đưa vào biên chế của Hạm đội Nam Hải vào năm 1995, được xem là một trong những tàu ngầm tối tân nhất thời đó của hạm đội này. Bí ẩn chưa có câu trả lời thỏa đáng Trong khi đang tham gia một cuộc tập trận hải quân gần vịnh Bột Hải. Tàu ngầm số 361 bỗng dưng mất liên lạc với sở chỉ huy vào ngày 16/4/2003. Hầu như không ai biết điều gì đã xảy ra với con tàu này. Gần 10 ngày sau khi gặp nạn con tàu mới được tìm thấy. Ngày 25/4/2003, trong khi đang đánh cá, các ngư dân Trung Quốc đã phát hiện thấy kính tiềm vọng của tàu ngầm 361 ló lên mặt nước. Hải quân Trung Quốc lập tức có mặt và phát hiện tàu ngầm 361 đang trong tình trạng chìm lơ lửng, con tàu đã trôi tự do một quảng khá xa từ vị trí gặp nạn. Tàu ngầm số 361 được kéo về cảng Ngọc Lâm thuộc đảo Hải Nam, điều kỳ lạ là mặc dù xảy tai nạn chết người nhưng bên trong và bên ngoài tàu ngầm số 361 hầu như không có bất kỳ vết trầy xước nào. 1001 giả thuyết về tai nạn Ngay sau khi tại nạn về tàu ngầm điện diesel 361 được công bố, rất nhiều chuyên gia quân sự trong và ngoài nước đã cố gắng tìm hiểu xem điều gì đã xảy ra với tàu ngầm này. Michael McGinty, một chuyên gia về Hải quân Trung Quốc thuộc Viện nghiên cứu quốc phòng Hoàng gia London nhận định: “Vụ tai nạn có thể đã xảy ra khi tàu đang nổi trên mặt nước, nếu tai nạn xảy ra khi tàu ngầm đang lặn xuống, Trung Quốc khó lòng mà trục vớt được con tàu này. Điều này lại mâu thuẩn với công bố chính thức là tàu ngầm gặp nạn khi đang trong tình trạng ngập nước”. Một giả thuyết khác là khi đang lặn xuống động cơ diesel của tàu đang hoạt động thay vì chuyển sang động cơ điện. Điều này dẫn đến hiện tượng động cơ diesel hút hết không khí bên trong tàu gây ngạt thở cho thủy thủ đoàn. Nhưng giả thuyết này không mấy thuyết phục. Trong thiết kế tàu ngầm ban đầu của Nga, luôn có một bộ cảm biến để cắt nguồn cung dầu cho động cơ diesel nếu áp suất khí quyển bên trong tàu giảm xuống dưới mức cho phép. Trừ phi bộ cảm biến này không được cài đặt trên tàu ngầm do Trung Quốc sản xuất hoặc nó hoạt động không hiệu quả. Một giả thuyết khác là nước biển đã rò rỉ vào bên trong tàu và thấm vào khu vực pin năng lượng dẫn đến hiện tượng phát tán khí clo gây ngộ độc cho thủy thủ đoàn. Tuy nhiên, khí clo không giết người ngay lập tức và nó có mùi rất đặc trưng và dễ nhận biết. Cũng có thể trong quá trình đóng van ngập nước để bắt đầu lặn xuống, nếu nước biển bị hút vào ống thông khí nó sẽ gây ra tình trạng giảm áp lực tạm thời bên trong tàu. Nhưng sự giảm áp lực này rất dễ nhận biết qua các hiện tượng như nhức đầu, ù tai. Với một thủy thủ đoàn họ hoàn toàn có thể nhận ra hiện tượng bất thường này và kích hoạt hệ thống cấp cứu thở khẩn cấp EBS, hoặc ngắt động cơ diesel bằng tay nếu bộ cảm biến tự động không hoạt động. Đây luôn là bài học đầu tiên trong các khóa huấn luyện. Những câu hỏi không lời giải đáp Một điều khá lạ lùng và không thể giải thích là tại sao không một ai trong thủy thủ đoàn thoát được ra ngoài, mặc dù bản thân tàu ngầm được thiết kế rất nhiều khoang thoát hiểm trong tình huống khẩn cấp. Trong suốt quá trình gặp nạn, tàu ngầm này không phát đi bất kỳ một tín hiệu cấp cứu nào ra bên ngoài. Vậy các thiết bị điện tử trên tàu đã làm việc ra sao? Tại sao toàn bộ thủy thủ đoàn đều bất lực trong khi đó bản thân họ được tuyển chọn và đào tạo rất bài bản trước khi được phép vận hành tàu ngầm. Trừ khi một sự cố nào đó quá lớn đã xảy ra và giết chết toàn bộ thủy thủ đoàn ngay lập tức khiến họ không kịp trở tay. Điều khá lạ lùng nữa, bản thân tàu ngầm này được thiết kế với thủy thủ đoàn tối đa là 55 người với 9 sỹ quan và 46 thủy thủ. Tuy nhiên, trong lúc gặp nạn, trên tàu có tới 70 người, người ta đang tự hỏi, 15 cán bộ bổ sung lên tàu ngầm này để làm gì. Chẳng lẽ các sỹ quan chỉ huy tàu ngầm bỏ qua những quy định cơ bản về an toàn vận hành tàu ngầm? Đối với tàu ngầm, sử dụng quá tải là điều không thể chấp nhận được và cực kỳ nguy hiểm. Có một số ý kiến cho rằng, 15 cán bộ bổ sung trên tàu ngầm là các chuyên gia đang thử nghiệm động cơ đẩy không khí động lập AIP trang bị cho tàu ngầm này thì gặp tai nạn. Sau khi vụ tai nạn xảy ra, hàng loạt quan chức cấp cao của Hải quân Trung Quốc đã bị cách chức trong đó có Tư lệnh hải quân Trung Quốc Đô đốc Thạch Vân Sinh (Shi Yunsheng), Chính ủy Dương Hoài Thanh (Yang Huaiqing), Tư lệnh Hạm đội Biển Bắc Đinh Nhất Bình (Ding Yiping), Chính ủy Hạm đội Biển Bắc Trần Tiên Phong (Chen Xianfeng). Cùng với một số quan chức cấp cao tại Hạm đội Nam Hải. Vụ cách chức quy mô lớn nhất trong lịch sử Hải quân Trung Quốc có thể thấy rằng, đây là một tai nạn xảy ra mang tính chất hệ thống. Từ sự yếu kém trong vận hành và xử lý tình huống của thủy thủ đoàn cho đến sự quản lý lỏng lẽo thiếu tinh thần trách nhiệm của các quan chức chỉ huy của Hải quân Trung Quốc(!?) Vụ tai nạn thảm khốc, thủy thủ đoàn 70 người không ai thoát được ra ngoài đặt ra những câu hỏi trong công nghệ chế tạo tàu ngầm của Trung Quốc đặc biệt là các phương tiện và công nghệ hỗ trợ cấp cứu khẩn cấp trong trường hợp xảy ra tai nạn hoặc trúng phải vũ khí của đối phương trong thực chiến. Đến nay, nguyên nhân chính của vụ tai nạn bí ẩn này vẫn không được công bố, nhưng rõ ràng sỹ quan chỉ huy đã bỏ qua quy định cơ bản về an toàn vận hành tàu ngầm. Cũng có thể vụ tai nạn này chứa đựng những bí mật động trời trong công nghệ chế tạo tàu ngầm của Trung Quốc.

>> AD-150 - UAV cất cánh thẳng đứng của Mỹ

Mỹ phát triển loại UAV trực thăng với nhiều ưu điểm về tốc độ, sức mạnh có tên AD-150 nhằm thực hiện các nhiệm vụ tấn công từ biển hay từ các căn cứ không quân không có các đường băng dài để triển khai MQ-1 Predator, MQ-9 Reaper. UAV cất cánh thẳng đứng AD-150 sẽ được triển khai trên hàng không mẫu hạm bên cạnh các loại UAV khác như X-47B Các UAV chiến đấu (UCAV) như MQ-1 Predator, MQ-9 Reaper đã được quân đội Hoa Kỳ sử dụng một thời gian dài từ năm 2001 đến nay trong 2 cuộc chiến Afghanistan và Iraq. Tuy nhiên, do yêu cầu bắt buộc cất cánh từ đường băng dài (chiếc MQ-1 Predator cần đường băng dài tới 1.500m và rộng 37,5m để cất cánh), phạm vi sử dụng của các UCAV này vẫn bị hạn chế, không thể sử dụng trên các vùng chiến sự không có đủ khoảng trống làm đường băng hay các nhiệm vụ trên biển cần cất cánh từ hàng không mẫu hạm. Để bù đắp khoảng trống này, hãng American Dynamics đã phát triển loại UAV cất cánh thẳng đứng (Vertical Take Off and Landing - VTOL) có tên AD-150. UAV AD-150 có sải cánh 5,35m, dài 4,42m, cao 1,49m và có khối lượng rỗng 1.020kg. Cơ chế cất cánh thẳng đứng của AD-150 tương tự như của máy bay vận tải V-22 Opspray, bằng hai cánh quạt nâng nằm tại hai bên đầu cánh. Ngoài ra, cánh quạt của AD-150 được đặt trong một ống rỗng (ducted-fan), cơ chế này giúp giảm sự phân tán lực nâng qua rìa cánh quạt. Hai cánh quạt này hoạt động nhờ hai động cơ Pratt & Whitney PW200 750 mã lực hoặc Lycoming T700 tương tự như loại được sử dụng trên máy bay trực thăng chiến đấu AH-64 Apache. Ngoài tác dụng nâng, hai cánh quạt trên cũng là động lực chính của UAV khi bay. Nhờ cơ chế này, AD-150 có thể đạt được vận tốc tối đa là 480 km/h khi mang tải trọng lớn nhất. Vận tốc này tương đương với các UAV chiến đấu khác như MQ-1 hay MQ-9 và vượt xa vận tốc các loại trực thăng vũ trang (vận tốc tối đa của trực thăng AH-64 Apache chỉ có 300km/h). Ngoài ra, trong nhiệm vụ tuần tiễu, trinh sát không mang vũ khí, AD-150 có thể đạt được vận tốc tới 556 km/h. Độ cao hoạt động tối đa của AD-150 là 6.100m và thời gian hoạt động liên tục đạt 4 giờ. Vận tốc của AD-150 có thể tới 556 km/h hoặc 480 km/h khi đầy tải. Để phục vụ chiến đấu, AD-150 có thể mang theo 454 kg vũ khí bao gồm 5 rocket có điều khiển Hydra 70 mm gắn trên giá phóng kiểu trục xoay phía trong thân, một thùng chứa 13 rocket Hydra 70 mm hay tên lửa chống tăng AGM-114 Hellfire trên mấu cứng dưới thân hoặc hai bên cánh. Khác với các UAV thế hệ cũ vẫn phụ thuộc sự điều khiển của con người, AD-150 có khả năng hoạt động hoàn toàn tự động với hệ thống dẫn đường kép sử dụng cả GPS và hệ thống dẫn đường quán tính (INS/IMU). Ngoài ra, trong các nhiệm vụ chiến đấu, người ta vẫn có thể điều khiển AD-150 bằng các hệ thống điều khiển từ mặt đất đang được sử dụng. Hiện nay, AD-150 vẫn được phát triển hoàn toàn bằng vốn nội bộ hãng American Dynamics. Hãng cho biết các công đoạn sản xuất AD-150 đã gần xong và UAV này sẽ sẵn sàng cất cánh thử nghiệm vào năm 2012. Clip giới thiệu AD-150 thực hiện một nhiệm vụ phát hiện và tiêu diệt lính bắn tỉa đối phương.

>> 'Mỹ không nên chọc giận TQ'

Trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Obama còn đang bối rối với quyết định nên hay không nên bán chiến đấu cơ F-16 cho Đài Loan thì chuyên gia Ted Galen Carpenter nhận định rằng, Washington không nên "chọc giận"Bắc Kinh. Chuyên gia Ted cho rằng, Mỹ không cần bán F-16 cho Đài Loan. Ảnh minh họa. Theo ông Ted Galen Carpenter, nhiều tuần nay, thượng nghị sĩ John Cornyn của đảng Cộng hòa tìm mọi cách để trì hoãn việc bổ nhiệm ông William Burns vào chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ vì để chính quyền Obama phải nhượng bộ trong quyết định bán vũ khí cho vùng lãnh thổ Đài Loan. Chuyên gia Ted nhận định, dù biết rằng thương vụ bán F-16 cho Đài Loan có thể làm Trung Quốc “nổi đóa” nhưng rất có thể Nhà Trắng vẫn sẽ thông qua thương vụ này bởi giới chức Mỹ cho rằng, vấn đề chính trị và kinh tế trong nước lúc này có vai trò quan trọng hơn nhiều so với các chính sách đối ngoại. Nhận định này càng được củng cố thêm khi thượng nghị sĩ Cornyn tuyên bố rằng, Mỹ có bổn phận và trách nhiệm sát cánh cùng “một trong những đồng minh tốt của mình”. Tuy nhiên, phản bác lại quan điểm này, ông Ted cho rằng, mọi quyết định được đưa ra cần dựa trên những tính toán thiệt hại kỹ lưỡng. Chuyên gia này khẳng định, Washington nên nhìn vào thực tế rằng, Bắc Kinh đang ngày càng lớn mạnh và trở thành một đối tác kinh tế cũng như ngoại giao quan trọng đối với Washington. Theo đó, cái giá của việc chọc giận Trung Quốc giờ không phải là nhỏ. Theo chuyên gia Ted Galen Carpenter, quan điểm của nghị sĩ Cornyn không chính xác ở chỗ, cam kết an ninh của Mỹ đối với Đài Loan theo kiểu minh chứng bằng các thương vụ vũ khí chỉ càng đem lại rủi ro cho vùng lãnh thổ này. Lý do đơn giản là bởi Trung Quốc luôn cam kết tái thống nhất về mặt chính trị với vùng lãnh thổ Đài Loan. Nỗ lực của Washington nhằm cản trở mục tiêu đó của Bắc Kinh không những gây căng thẳng ngoại giao mà nguy hiểm hơn là kéo theo nguy cơ xung đột quân sự với những hậu quả khôn lường. Bên cạnh đó, ông Ted quả quyết, Đài Loan không phải đồng minh của Mỹ. Theo ông, vùng lãnh thổ này đơn thuần chỉ là một khách hàng của Washington. “Đài Loan không thể đủ sức mạnh để có thể giúp sức cho an ninh Mỹ. Nói đúng ra Đài Loan chỉ là vùng lãnh thổ được Mỹ bảo hộ. Vì vậy, mối quan hệ quốc phòng không chính thức này sẽ không mang lại nhiều lợi lộc”, chuyên gia Ted nhấn mạnh.

>> Nga giải thích vụ chiến hạm Italy 'thoát chết'

Triều Tiên đã phát triển thành công tên lửa đạn đạo tầm trung mới, dựa trên công nghệ của Nga. Điều này có thể dẫn đến khả năng tấn công quân sự trên đất Mỹ. Lực lượng quân đội chính phủ Libya đã bắn một tên lửa chống hạm về phía tàu chiến của NATO. Ảnh minh họa Tuần trước, lực lượng quân đội trung thành với Tổng thống Gaddafi đã bắn một tên lửa chống hạm về phía một tàu khu trục Bersagliere của Hải quân Italy khi tàu này đang hoạt động cách thành phố Zlitan, Libya19 km. Rất may cho Hải quân Italy, tên lửa đã không đánh trúng mục tiêu. Danh tính của vũ khí chống hạm được xác nhận là hệ thống phòng thủ bờ biển 4K51 Rubezh, được Liên Xô chuyển giao cho Libya từ 20 năm trước. Đại tá Viktor Murakhovski, Bộ Tổng tham mưu quân đội Nga cho biết, thông tin về hệ thống phòng thủ bờ biển 4K51 Rubezh trong biên chế quân đội Libya là hoàn toàn chính xác. Tuy nhiên, ông băn khoăn không rõ liệu quân đội của Tổng thống Gaddafi có còn đủ khả năng để chỉ thị mục tiêu và dẫn hướng cho tên lửa chống tàu hay không, sau các cuộc không kích của NATO. Trước khi xảy ra cuộc không kích chống lại chính quyền của ông Gaddafi, Nga và Libya đã ký một thỏa thuận trị giá 280 triệu USD nhằm cung cấp cho Tripoli hệ thống tên lửa chiến thuật mới. Một nguồn tin quân sự của Bộ Quốc phòng Nga cho biết, trước đó Nga đã từ chối nâng cấp hệ thống phòng thủ bờ biển 4K51 Rubezh cho Libya vì cho rằng khả năng của hệ thống này đã quá kém không còn phù hợp với chiến tranh hiện đại. Khi được hỏi về vụ phóng tên lửa bất ngờ này của quân đội trung thành với Tổng thống Gaddafi, nguồn tin quân sự Nga cho biết: Với kích thước đồ sộ của mình, nếu nhắm trúng mục tiêu, tên lửa này hoàn toàn có thể "tiễn" tàu khu trục Bersagliere của Italy “xuống gặp long vương” cho dù đầu đạn có phát nổ hay không. Nguồn tin quân sự Nga bình luận, sở dĩ tên lửa bắn trượt mục tiêu tới 2 km là do lực lượng phòng thủ bờ biển của Libya thiếu các phương tiện để dẫn hướng cho tên lửa. Khả năng nữa là họ không dám mở khí tài radar trinh sát và dẫn hướng cho tên lửa quá lâu. Bởi như thế sẽ làm lộ vị trí lực lượng trinh sát, trở thành mồi ngon cho các tên lửa chống radar của NATO luôn quần đảo trên bầu trời Libya. Họ chỉ có thể mở khí tài trinh sát chớp nhoáng và phóng tên lửa theo kiểu xác suất. Song cũng có một số ý kiến cho rằng, việc bắn trượt mục tiêu tới 2 km cũng cho thấy ngày tàn của tên lửa chống hạm P-15 Termit đã đến. Tên lửa này không còn phù hợp cho nhiệm vụ chống hạm nữa. Với thân hình đồ sộ và đầu đạn nặng tới 500kg, tầm bắn tối đa 80km của P-15M, tên lửa này hoàn toàn có thể chuyển đổi công năng sử dụng thành loại tên lửa chiến thuật tấn công mặt đất. 4K51 Rubezh là biến thể dùng cho lực lượng phòng thủ bờ biển của tên lửa chống hạm P-15 Termit, được sản xuất vào những năm 1950. Tên lửa chống hạm P-15 Termit chính là người mở đầu cho sự phát triển của kỷ nguyên tên lửa chống hạm bằng sự kiện đánh chìm tàu khu trục Eilat của Israel vào năm 1967, khiến cả thế giới sửng sốt. Từ sự kiện này giới quân sự thế giới nhận thấy, tên lửa chống hạm chính là vũ khí chủ lực cho tác chiến trên biển trong tương lai thời kỳ đó. Hiện tại và cả tương lai, tên lửa chống hạm vẫn là mối đe dọa lớn nhất cho các tàu chiến.

>> Nhộn nhịp thị trường tàu ngầm Đông Nam Á

Có nhu cầu sở hữu tàu ngầm rất lớn nhưng chưa hội đủ điều kiện tự chế tạo, nên hoạt động mua sắm tàu ngầm ở Đông Nam Á diễn ra hết sức sôi động. Thái Lan quyết định mua 2 tàu ngầm tấn công Type 206A của Đức. Sôi động nhất thế giới Các chuyên gia quân sự đánh giá, trong các cuộc đối đầu trên biển, ưu thế tác chiến và khả năng dành quyền kiểm soát chiến trường thuộc về nước sở hữu vũ khí lặn được dưới nước. Vì vậy, từ sau 2 cuộc đại chiến thế giới, vai trò tàu ngầm trong hải quân được nâng từ “vũ khí của kẻ yếu” trở thành phương tiện không thể thiếu của các quốc gia muốn vươn lên từ biển. Vị thế của lực lượng này càng trở nên nổi bật ở châu Á – Thái Bình Dương, đặc biệt ở Đông Á, nơi gần đây xuất hiện nhiều thách thức an ninh hàng hải mới. Nghiên cứu mới đây của Viện nghiên cứu hòa bình và xung đột Ấn Độ (Institute of Peace and Conflict Studies) chỉ ra: “Các quốc gia ở khu vực này có khao khát giống nhau là có thể sở hữu những chiếc tàu ngầm có khả năng chiến đấu cao”. Bên cạnh sự thúc đẩy từ nhu cầu quốc phòng, tích lũy tài chính thời gian qua cho phép các nước này mạnh dạn chi trả cho việc mua sắm tàu ngầm. Điều này khiến khu vực trở thành một trong những thị trường tàu ngầm sôi động nhất thế giới. “Chập chững” phát triển lực lượng tàu ngầm Ở Đông Á, trong khi các quốc gia Đông Bắc Á có nền tảng công nghiệp quốc phòng khá vững chắc, đã xây dựng và phát triển lực lượng tàu ngầm của riêng mình từ khá lâu thì thời gian gần đây, các quốc gia ở Đông Nam Á mới đầu tư mạnh cho lực lượng này. Có nhu cầu sở hữu tàu ngầm rất lớn nhưng chưa hội đủ điều kiện tự chế tạo nên các nước Đông Nam Á phải nhập khẩu tàu ngầm từ nước ngoài. Trong đó, bên cạnh một số nước như Singapore, Indonesia, Malaysia đã biên chế một số tàu ngầm cho hải quân, thì các nước khác như Việt Nam, Thái Lan, Philippines mới đang “chập chững” xây dựng lực lượng, thậm chí có nước mới chỉ vạch ra kế hoạch mua tàu ngầm. Điển hình nhất là Philippines. Đang phải chịu áp lực lớn từ tranh chấp chủ quyền biển đảo, quốc đảo này quyết định phải có ít nhất 1 tàu ngầm cho hải quân. Tiết lộ với Tạp chí Jane's Navy International, đại diện Hải quân Philippines cho biết nước này đang tiến hành các nghiên cứu nhằm xác định các yêu cầu đối với tàu ngầm, trên cơ sở đó, sẽ đề xuất với Bộ Quốc phòng về việc mua sắm tàu ngầm trong năm tới. Đại diện Hải quân Phillipines cho biết, hiện còn quá sớm để nói đó sẽ là một tàu ngầm mới hay cũ. Những khó khăn kinh tế của Philippines thường thúc đẩy nước này mua các loại vũ khí trang bị đã qua sử dụng. Là quốc gia đầu tiên và duy nhất sở hữu tàu sân bay ở Đông Nam Á nhưng Hải quân Thái Lan tự coi là “lạc hậu với tàu ngầm”. Hiện nay, nhu cầu sở hữu tàu ngầm của Thái Lan được nhấn mạnh bởi họ có rất ít kiến thức về nó, trong khi công nghệ được nâng cấp liên tục. Tờ Bangkok Post dẫn lời một quan chức Hải quân Thái Lan cho biết: “Một số nước láng giềng còn thanh lý cả tàu ngầm vậy mà lính hải quân Thái Lan chưa khi nào được tiếp xúc với tàu ngầm. Chúng tôi vẫn lạc hậu về công nghệ tàu ngầm”. Đến nay, Chính phủ Thái Lan đã đồng ý mua 2 tàu ngầm tấn công loại Type-206A đã qua sử dụng của Đức. Chi phí cho 2 tàu ngầm này khoảng 220 triệu USD và được thanh toán vào tài khóa 2012. Trước đó, một báo cáo đánh giá thực lực tàu ngầm các nước châu Á – Thái Bình Dương từ phía Trung Quốc cho biết, Thái Lan từng có dự định mua tàu ngầm lớp Amur của Nga hoặc lớp Tống (Song) của Trung Quốc. Hải quân Thái Lan tuyên bố, hầu hết ngân sách quốc gia cần chi cho lĩnh vực kinh tế, vì thế lực lượng này sẽ đề xuất mua tàu ngầm đã qua sử dụng. Tuy nhiên, SAMTO (Trung tâm phân tích buôn bán vũ khí quốc tế của Nga) cho biết, Thái Lan đặt hàng của Đức 6 chiếc trong giai đoạn 2013-2014. Điều này cho thấy, Thái Lan dù mới bắt tay xây dựng nhưng đang có những kế hoạch để tiến nhanh tới việc hoàn thiện lực lượng tàu ngầm. Về phía Việt Nam, trong cuộc trả lời phỏng vấn báo chí, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Đại tướng Phùng Quang Thanh, cho biết, “5-6 năm tới ta sẽ có một lữ đoàn tàu ngầm với 6 tàu hiện đại”. Đại tướng khẳng định, Việt Nam mua tàu ngầm là để tự vệ, bảo vệ hòa bình chủ quyền của đất nước. Việc mua sắm tàu ngầm của Việt Nam là để hiện thực hóa chủ trương đưa hải quân tiến thẳng lên hiện đại. Tuy nhiên, mức độ đầu tư phải căn cứ vào khả năng tài chính của đất nước. “Ta quá chú tâm trang bị mua sắm mà đời sống nhân dân khó khăn thì không thể, Đảng nhà nước hết sức thận trọng vấn đề này”, đại tướng Phùng Quang Thanh cho biết. Cái giá không hề rẻ Quả thực, việc sở hữu tàu ngầm không hề rẻ, vì ngoài khoản tiền mua tàu ngầm, chi phí xây dựng và duy trì các hạm đội cũng khá lớn. Đơn cử, Hải quân Malaysia đang biên chế 2 tàu ngầm Scorpene và chi phí để bảo trì cho các tàu ngầm này là 16,5 triệu USD/năm. Theo Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Malaysia, Abdul Latiff Ahmad chi phí trên chưa gồm tiền chi cho phụ tùng thay thế. Đó cũng chưa kể tới các chi phí sửa chữa những lỗi phát sinh trong quá trình sử dụng như trường hợp Tanka Abdul Rahman, chiếc tàu ngầm lớp Scorpene đầu tiên của Hải quân Malaysia đã không thể nổi lên sau khi lặn xuống, hay việc Singapore cải tiến các tàu ngầm lớp Challenger (lớp Sjoormen trong biên chế Hải quân Thụy Điển) nhằm thích ứng với điều kiện khí hậu sở tại. Dù vậy, các quốc gia trong khu vực chưa hề có ý định ngưng đầu tư cho lực lượng này. Một loạt các kế hoạch mua sắm lớn được vạch ra, ngay với cả các nước đã sở hữu tàu ngầm trong tay. Hải quân Malaysia đang có kế hoạch mua nhiều tàu ngầm loại nhỏ Andrsta cho các nhiệm vụ ven biển. Còn Singapore, nước có lực lượng hải quân hiện đại nhất khu vực, đang sở hữu 4 chiếc tàu ngầm đang dự tính mua 2 chiếc tàu ngầm lớp Vastergotland (cũng của Thụy Điển) để thay thế tàu ngầm lớp Challenger (mua từ 1995). Tàu ngầm Type-209, nguyên mẫu của tàu ngầm lớp Chakra của Đức. Cuối năm 2010, dù đang sở hữu 2 tàu ngầm lớp Chakra (Type-209/1200 của Đức) đã được nâng cấp bởi công ty Hàn Quốc DSME (Daewoo Shipbuilding And Marine Engineering) nhưng Indonesia vẫn bày tỏ mong muốn sớm có 39 tàu ngầm trong tương lai. Thông tin này được hãng tin Antara News dẫn nguồn tin từ Hải quân Indonesia. Theo đó, Phó tư lệnh Hải quân Indonesia, Phó đô đốc Marset cho biết, số tàu ngầm kể trên sẽ được triển khai để đảm bảo việc tuần tra lãnh hải và bảo vệ chủ quyền. Ngoài ra, Indonesia đang có kế hoạch mua bổ sung thêm 2 tàu ngầm nữa trong giai đoạn 2011-2012 bất chấp các khó khăn về kinh tế thời gian qua (kế hoạch này từng bị ngừng do thiếu tiền đầu tư). Các ứng viên cho kế hoạch này của Indonesia là tàu ngầm của Nga, Đức, Pháp, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong đó, 2 nhà cung cấp sau cùng có nhiều khả năng sẽ đồng ý bán tàu ngầm cho Indonesia. Theo nguồn tin quân sự Nga, một quan chức dấu tên trong chính phủ Seoul hy vọng hợp đồng với Indonesia sẽ mở đường cho tàu ngầm Hàn Quốc tiến vào khu vực Đông Nam Á bởi các quốc gia khác như Malaysia, Thái Lan cũng có kế hoạch mua tàu ngầm trang bị cho quân đội. Tốn kém nhưng dẫu sao, còn hơn có tiền mà không mua được như trường hợp Đài Loan. Mắc vào quan hệ địa chính trị phức tạp giữa Trung Quốc và Mỹ, lực lượng tàu ngầm cũ kỹ 4 chiếc của Đài Bắc đang “nằm dài” chờ ngày “hồi sinh”. Trong đó, 2 chiếc có thời gian phục vụ hơn 60 năm chỉ để huấn luyện, 2 chiếc còn lại dù không thể đảm bảo được khả năng bảo vệ lãnh hải hiệu quả nhưng vẫn phải ra khơi. Mỗi lần như vậy, Tư lệnh Hải quân và Tư lệnh hạm lại hết sức lo lắng cho số phận của thủy thủ đoàn. Tháng 10/2010, một đoàn đại biểu quân sự Đài Loan đã đến Moscow để đàm phán các vấn đề mua bán vũ khí trong đó có cả tàu ngầm điện- diesel nhưng xem chừng đây là nhiệm vụ bất khả thi. Theo phân tích thị trường tàu ngầm của nhóm dự báo Forecast International (Mỹ), đến năm 2020, đội tàu ngầm điện-diesel (SSK) thế giới sẽ được bổ sung 71 chiếc, chiếm 64% tổng số tàu ngầm được đóng trong giai đoạn 2011-2020). Chi phí đóng số tàu này ước 30,36% khối lượng thị trường. Theo báo cáo của Nga, giữ vị trí đầu tiên trong danh sách nhà cung cấp tàu ngầm mới lớn nhất thế giới là Đức (17 chiếc với tổng giá trị 6,2 tỷ USD). Trong đó, giai đoạn 2007-2010, Đức đã xuất khẩu 9 chiếc NAPL với tổng giá trị lên tới hơn 3 tỷ USD). Vị trí thứ 2 thuộc về Nga và Pháp.

>> Tại sao RPG-7 hạ được trực thăng NATO?

Cho đến tháng 6 năm nay, khẩu súng phóng lựu chống tăng RPG-7 đã phục vụ trong quân đội Liên Xô và rất nhiều nước được tròn 50 năm. Cấu tạo đạn PG-7V, loại đạn đầu tiên sử dụng cho súng phóng lựu chống tăng RPG-7. Trong suốt 50 năm, RPG-7 đã tham chiến trên rất nhiều chiến trường như Việt Nam, Trung Đông, Afghanistan... và đã chứng minh tính hiệu quả rất cao. Ra đời năm 1961 với đầu đạn cỡ 85 mm PG-7V với khả năng xuyên giáp 260 mm đánh bại tất cả các xe tăng đương thời của phương Tây như M-48 Patton ( giáp 120 mm), M-60 (giáp 155 mm) hay Leopard 1 ( giáp 70 mm). Về các thông số khác, súng RPG-7 có chiều dài 96 cm (riêng thân súng chưa có đạn), 133,5 cm (đã lắp đạn) và có khối lượng 6,6 kg (chưa kèm đạn). Tầm bắn hiệu quả được ghi trên kính ngắm của súng đạt 500 mét, tuy nhiên, để đạt được hiệu quả bắn cao nhất trên chiến trường, RPG-7 thường được các xạ thủ bắn mục tiêu từ khoảng cách 300 mét trở xuống. Đạn PG-7 được trang bị 2 động cơ tên lửa. Động cơ nhỏ thứ nhất giúp đẩy đầu đạn ra khỏi ống phóng với vận tốc 117 m/giây. Sau khi đầu đạn đi được 11m, động cơ chính sẽ khởi động và tăng tốc đầu đạn tới vận tốc tối đa 294 m/giây. Cơ chế này giúp bảo vệ người lính khỏi luồng phản lực của đầu đạn. Một số loại súng phóng lựu chống tăng khác như Panzerschreck không có cơ chế này nên súng phải trang bị thêm một tấm khiên lớn, khiến thân súng trở nên rất cồng kềnh và nặng nề. Ngoài đạn chống tăng thông thường PG-7V, hiện nay, RPG-7 cũng được trang bị một số loại đạn khác như đạn chống tăng PG-7VL với khả năng xuyên giáp 500 mm; đạn tandem chống tăng PG-7VR với hai đầu nổ để chống lại giáp phản ứng nổ với khả năng xuyên giáp 600 mm sau giáp phản ứng, đạn OG-7V chống bộ binh với bán kính sát thương 7 mét từ điểm nổ và đạn nhiệt áp TBG-7. Các loại đạn được sử dụng cho RPG-7 (Thứ 1 đến thứ 4 từ trái sang: PG-7VR, PG-7VL, TBG-7V và OG-7V) Thước ngắm trên kính ngắm RPG-7 có thể cho phép xạ thủ đón bắn các phương tiện có vận tốc 32 km/h hay bắn trong điều kiện gió ngang tốc độ 18 km/h. Ngoài kính ngắm PGO-7, súng phóng lựu cá nhân RPG-7 có thể được bắn bằng thước ngắm cơ khí thông thường, kính nhìn đêm hồng ngoại NSP-2 với tầm hiệu quả 150 - 200m hay kính ngắm đêm khuếch đại ánh sáng yếu PGN-1 với tầm hiệu quả 400m. Súng phóng lựu RPG-7 với thiết bị ngắm hiện đại. Đầu đạn PG-7V sẽ tự phát nổ nhờ cơ chế tự hủy sau 4,5 giây bay hay khi đạt đến khoảng cách 900m. Đây là cơ chế giúp RPG-7 chống lại các loại lưới thép chống đạn phóng lựu vốn có thể vô hiệu hóa đạn của súng phóng lựu RPG-2. Trong các cuộc chiến tranh bất đối xứng, thậm chí RPG-7 được sử dụng chống lại các loại máy bay trực thăng. Do chỉ là loại rocket không điều khiển (có thể gọi nôm na là rocket "ngu") với tầm bắn hạn chế, RPG-7 có xác suất bắn máy bay không cao nhưng với một số chiến thuật và cải tiến, RPG-7 có thể khiến những phi công lái máy bay trực thăng không thể coi thường. Thông thường, các xạ thủ bắn RPG-7 sẽ phục kích ở các bãi đổ quân để tấn công lúc máy bay trực thăng đối phương hạ cánh để đổ quân hay chuẩn bị cất cánh. Trong giai đoạn đầu cuộc chiến tranh tại Afghanistan của Liên Xô, các chiến binh Mujahideen khi đó chưa được trang bị các loại tên lửa vác vai Stinger đã sử dụng RPG-7 để chống lại trực thăng Liên Xô. Thông thường, khi bắn súng RPG-7, cần một khoảng trống ít nhất 2m phía sau súng để luồng phản lực không làm tổn thương xạ thủ, nên lực lượng này không thể dùng RPG-7 để bắn các mục tiêu trên cao, nhất là ở tư thế nằm hoặc đứng bắn từ hố cá nhân. Khắc phục điểm yếu này, các chiến binh Mujahideen đã thêm một ống dẫn luồng vào phía sau súng, giúp lái luồng phản lực đi hướng khác giúp họ có thể bắn các trực thăng Liên Xô ở tư thế nằm và từ các hố cá nhân, Chiến thuật bắn máy bay trực thăng bằng súng phóng lựu chống tăng RPG-7. Ngoài ra, cơ chế tự hủy ở khoảng cách 900m của đầu đạn PG-7V cũng được sử dụng hữu hiệu để chống lại các trực thăng. Khi trực thăng đối phương bay vào tầm khoảng 900m, các tay súng sẽ bắn đạn RPG-7 từ mọi phía về trực thăng khiến tạo ra một màn mảnh đạn hạ gục nó. Chiến thuật này đã được sử dụng rất hữu hiệu tại các cuộc chiến của Liên Xô tại Afghanistan hay của Nga tại Chesnia sau này. Trực thăng của quân đội Mỹ cũng được “nềm mùi” RPG-7 tại Mogadishu, Somalia hay trong cuộc chiến sau này tại Afghanistan. Taliban vừa công bố đã hạ một máy bay chở quân hiện đại MH-47E của Mỹ bằng loại RPG-7 cải tiến. Dù hiện nay, đã có rất nhiều loại súng phóng lựu và tên lửa chống tăng hiện đại ra đời, RPG-7 vẫn là “khẩu pháo cá nhân” rất hiệu quả trong tay binh sĩ các nước, đặc biệt tại những nước có ngân sách không được rộng rãi cho lắm.

>> Xu hướng đầu tư quốc phòng của Argentina

Giống nhiều nước Latinh, Argentina đang có những thay đổi về chiến lược quốc phòng, thể hiện qua mức chi tiêu ngày càng tăng? Động lực và động thái của thay đổi trên là gì? Nữ Tổng thống Argentina, bà Cristina là người ủng hộ manh mẽ việc hiện đại hoá quân đội. Quyết định hiện đại hóa lực lượng vũ trang, góp mặt trong lực lượng gìn giữ hòa bình trên biển của Liên Hiệp Quốc đối với vấn đề Haiti và tiếp tục những tranh chấp với Anh trong vấn đề chủ quyền trên quần đảo Falkland là những nhân tố chính thúc đẩy Argentina gia tăng mạnh ngân sách quốc phòng. Tuy nhiên, động thái này gặp không ít khó khăn. Chính phủ vừa thực hiện nhiều sửa đổi về phân phối ngân sách, tất yếu sẽ dẫn đến việc xem xét kỹ khoản chi cho lĩnh vực này. Ngoài ra, những trì hoãn trong các dự án quốc phòng sẽ đem tới những thách thức cho nền công nghiệp tiềm năng này. Tổng quan chung, ngân sách quốc phòng của Argentina đạt mức tăng kỷ lục từ năm 2006, chạm ngưỡng 2,6 tỷ USD năm 2010 vừa qua. Theo nghiên cứu “Công nghiệp quốc phòng Argentina - Cơ hội thị trường, đầu ra chiến lược, phân tích và dự đoán” của iCD, công ty hàng đầu về nghiên cứu tư vấn thị trường, ngân sách này được kỳ vọng có thể đạt mức tăng trưởng trị giá tới 5,5 tỷ USD vào năm 2015. Tuy nhiên, cuộc bầu cử sắp diễn ra vào tháng 10/2011 có thể đem lại những thay đổi cho ngân sách. Những thăm dò dư luận gần đây cho thấy khả năng thắng lợi và tái cử của đương kim Tổng thống Cristina Fernandez de Kirchner, một người ủng hộ hiện đại hóa và việc tuyên bố chủ quyền trên quần đảo Falkland (còn gọi là Las Malvinas), chỉ trích những tuyên bố của Anh mà không dựa trên sự thỏa thuận. Nếu vấn đề Falkdland lại nhen lên, hệ quả tất yếu, việc tăng cường khả năng quốc phòng của quốc gia sẽ trở thành một chủ đề nóng trong cuộc chạy đua bầu cử của Argentina. Hy sinh không quân cho hải quân và lục quân Lục quân, hải quân là 2 lực lượng nhận được phần ngân sách cao nhất trên tổng ngân sách quốc phòng Argentina, với dự đoán gia tăng đến năm 2015. Hiện tại, ngân sách cho Hải quân chiếm trung bình 25,3% và kỳ vọng tăng tới 25,5% năm 2015. Ngược lại, khoản chi cho Không quân sẽ giảm dần. Phần ngân sách còn lại phân bổ cho Bộ Quốc Phòng và các lực lượng liên quân chịu trách nhiệm về quản lý quốc phòng, xây dựng kế hoạch, thực thi và phát triển nền công nghiệp quốc phòng trong nước. Thêm nữa, chi tiêu cho an ninh quốc gia của Argentina cũng kỳ vọng đạt mức 3,7 tỷ USD năm 2015. Những khoản chi tiêu khác sẽ do Bộ Công An quản lý và duy trì, bắt nguồn từ thất bại của lực lượng trong nước nhằm kiểm soát vụ bạo loạn dân sự tháng 12/2010. Hải quân là nhánh lực lượng nhận được lượng phân bổ ngân sách quốc phòng ngày càng lớn của Argentina. Gia tăng nhập khẩu Hoạt động nhập khẩu sản phẩm quốc phòng của Argentina đạt đỉnh điểm vào năm 2007 trước khi suy giảm trong những năm kế tiếp vì những hạn chế kinh tế. Điều này đã buộc chính phủ trì hoãn các kế hoạch hiện đại hóa quốc phòng. iCD kỳ vọng, mức nhập khẩu sẽ tăng trở lại cùng với sự tái khởi động các kế hoạch hiện đại hóa. Mỹ là đối tác chính trong việc xuất khẩu sản phẩm quốc phòng sang thị trường Argentina và muốn tiếp tục duy trì sự thống trị trên thị trường này tới năm 2015, bên cạnh một số đối tác khác như Tây Ban Nha, Brazil, Áo. Nga cũng đang thể hiện sự quan tâm tới Argentina và bắt đầu thâm nhập thị trường thông qua các thương vụ cung cấp trực thăng vận chuyển cho nước này. Bản thân Argentina đang tìm kiếm cơ hội để mua thêm tàu tuần tra, tàu vận tải, tàu ngầm hạt nhân, phương tiện đa dụng, trực thăng, hệ thống liên lạc và máy bay chiến đấu. Các ưu tiên mua sắm Bộ Quốc Phòng Argentina hy vọng sẽ nâng cấp lực lượng hải quân với nhiều tàu vận tải mới; cũng như đang đóng mới 4 tàu tuần tra tại xưởng đóng tàu Tandanor-Alte Storni với hợp đồng trị giá 600 triệu USD. Chính phủ cũng dự định mua các tàu ngầm hạt nhân. Tháng 2/2008, thỏa thuận về hợp tác phát triển lò phản ứng hạt nhân với Brazil thất bại nhưng Argentina đã bắt đầu phát triển lò phản ứng của riêng mình, dự tính sẽ lắp đặt cho tàu ngầm TR 1700 năm 2015. Không quân Argentina, với những trang thiết bị phần nhiều quá đát, kỳ vọng mua được nhiều máy bay chiến đấu tiên tiến mới, trực thăng và máy bay vận tải cũng như nâng cấp khả năng cầu hàng không. Nước này đã hợp tác cùng Brazil (nhà thầu chính là Embraer) trong dự án KC-390 nhằm phát triển máy bay vận tải hạng trung cho mục đích cầu không vận. Trực thăng Mi17 của Nga là một trong những mục tiêu mua sắm của chính phủ. Chính phủ cũng sẽ nâng cấp động cơ cho 2 loại máy bay chiến đấu Pucara và Pampa của mình, cùng dự tính mua 5 chiếc trực thăng Bell 206 và 5 chiếc Mi17 từ đối tác Nga. Việc hiện đại hóa và sửa chữa đội trực thăng của Argentina cũng đang tiến hành, khi chính phủ quyết định tân trang lại trực thăng Super Puma và nâng cấp Huey-II. 50 phương tiện đa dụng tiên tiến là mục tiêu trong việc sử dụng ngân sách quốc phòng của nước này với mức phân bổ 4,4 triệu USD năm 2010. Hệ thống C3I cũng nằm trong danh sách nâng cấp cùng hệ thống liên lạc để đảm bảo có thể hoạt động liên hợp với lực lượng NATO trong các chiến dịch quốc tế. Chuyển giao công nghệ và hợp tác Trong những động thái làm hồi sinh nền công nghiệp quốc phòng trong nước, Argentina thúc đẩy, khuyến khích việc chuyển giao công nghệ, hợp tác và thực hiện nghiên cứu và phát triển (R&D) nhiều hơn. Các công ty quốc phòng nước ngoài được tự do đầu tư vào khu vực quốc phòng của Argentina mà không phải xin bất kỳ chấp thuận từ chính phủ cho việc đầu tư, cũng như không phải đối mặt với những hạn chế về chuyển lợi nhuận về nước. Chính sách mở này có tác động và tạo nên bầu không khí có lợi cho việc đầu tư nước ngoài. Cơ hội thâm nhập thị trường Các công ty quốc phòng có thể tham gia vào nền công nghiệp quốc phòng Argentina thông qua cơ quan Trao đổi quân sự nước ngoài (FMS), quản lý trực tiếp các giao dịch giữa các chính phủ. Công ty nước ngoài có thể thành lập hình thức hợp tác và sử dụng phương thức chuyển giao công nghệ. Tuy nhiên, có một điểm bất lợi, nền công nghiệp quốc phòng quốc nội hoàn toàn phụ thuộc vào chính phủ trong việc mua bán, vì vậy, những thay đổi bất thường về ngân sách quốc phòng dẫn đến những bất ổn qua nhà cung cấp quốc phòng. Sự phụ thuộc vào hợp đồng với chính phủ Nền công nghiệp quốc phòng quốc nội của Argentina cung cấp phần lớn sản phẩm cho chính phủ, vì thế, nó phụ thuộc vào đơn đặt hàng của chính phủ. Ngân sách quốc phòng thay đổi thất thường khi mà chính phủ đối mặt với các hạn chế tài chính, sẽ ảnh hưởng đến những nhà cung cấp trong việc xây dựng và quản lý tài nguyên. Năm 2007, một chương trình dựng quỹ quân sự thành lập để tăng ngân sách quốc phòng với mức khoảng 200 triệu USD/năm cho đến 2013, đã không thể thực hiện vì lí do ngân sách. Kế hoạch thay thế những chiến đấu cơ Mirage III năm 2009 của chính phủ phải hoãn vì hạn chế kinh tế. Những bất ổn trong ngân sách quốc phòng có tác động tiêu cực tới nền công nghiệp quốc phòng quốc nội của Argentina và hạn chế tiềm năng mở rộng trong tương lai.

>> Đồng minh Mĩ – Nhật và quan hệ Trung – Nhật.

Cùng với trọng tâm chiến lược của Mĩ chuyển sang Đông Á, quan hệ tam giác Mĩ – Trung – Nhật đang trở nên phức tạp và khó lường. Những biến số, ẩn số trong mối quan hệ này ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình chính trị và an ninh khu vực. Dưới đây là bài phân tích của nguyên Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Osaka Nhật Bản Vương Thái Bình về vấn đề “Đồng minh Mĩ – Nhật và quan hệ Trung – Nhật” được đăng trên Tân Hoa Xã. Ngày 2/8, chính phủ Nhật Bản ban hành Sách trắng quốc phòng năm 2011, nhấn mạnh quan hệ đồng minh Mĩ – Nhật và “thuyết mối đe dọa Trung Quốc”. Tất nhiên, những hành động này không phải tự nhiên mà có. Sau chiến tranh, Nhật Bản lựa chọn con đường phát triển dưới sự bảo hộ của Mĩ. Do đó, ý nghĩa của Hiệp ước An ninh Mĩ – Nhật không chỉ hạn chế trong lĩnh vực an ninh; trên thực tế, hiệp ước này đã trở thành nền tảng trong chiến lược phát triển của Nhật Bản sau chiến tranh. Con đường phát triển đặc thù này khiến Nhật Bản phụ thuộc lớn vào Mĩ. Mặc dù Đảng Dân chủ Nhật Bản nhận định rằng “ảnh hưởng của Mĩ đang suy giảm”; tuy nhiên, 20 năm hoặc 30 năm sau, Mĩ vẫn có thể là cường quốc số một trên thế giới. Do vậy, về cơ bản, Nhật Bản sẽ không thoát khỏi cái bóng của Mĩ. Hiệp ước An ninh Mĩ - Nhật là nền tảng trong chiến lược phát triển của Nhật Bản Sách trắng quốc phòng cũng đặc biệt nhấn mạnh vai trò quan trọng của quan hệ đồng minh Mĩ – Nhật. Do đó, dễ dàng nhận thấy rằng, trong tương lai Nhật Bản vẫn tiếp tục theo đuổi chính sách ngoại giao ưu tiên duy trì và tăng cường quan hệ đồng minh Nhật – Mĩ. Về cơ bản, trong tương lai gần, Nhật Bản sẽ không thoát khỏi cái bóng của Mĩ Nhìn từ góc độ địa chính trị, Nhật Bản nhấn mạnh quan hệ đồng minh quân sự chiến lược với Mĩ, chính là muốn dựa vào sức mạnh quân sự của Mĩ “dọa” đối thủ tiềm tàng; trên thực tế là mượn sức mạnh Mĩ kiềm chế đối thủ. Năm 2010, GDP Trung Quốc vượt Nhật Bản khiến Nhật Bản chịu đả kích lớn. Cũng trong năm 2010, Nhật – Trung xảy ra vụ “đụng” tàu tại Đảo Điếu Ngư, thả thuyền trưởng Trung Quốc cũng khiến Nhật Bản cảm thấy “khó chịu”. Do đó, Nhật Bản càng quyết tâm dựa vào sức mạnh Mĩ để duy trì an ninh. Thủ tướng Nhật Bản Nato Kan cũng đã sửa đổi chính sách “bình đẳng trong quan hệ đồng minh Mĩ – Nhật” của cựu Thủ tướng Yukio Hatoyama sang chính sách “ưu tiên đồng minh”. Đằng sau những hành động của Nhật Bản trong vấn đề Đảo Điếu Ngư hay vấn đề biển Đông đều có hình ảnh của Mĩ Tất nhiên, phòng ngừa và kiềm chế sự phát triển của các cường quốc tại khu vực Đông Á (chủ yếu là Trung Quốc), duy trì vai trò lãnh đạo truyền thống và lợi ích đã đạt được cũng là trọng tâm trong chiến lược ngoại giao của Mĩ. Về kiềm chế Trung Quốc, Nhật – Mĩ có thể gọi là “anh em cùng chí hướng”. Quan hệ đồng minh Nhật – Mĩ đã trở thành biến số quan trọng tác động đến quan hệ Trung – Nhật và tình hình chính trị, an ninh Đông Á. Rất khó phủ nhận rằng, đằng sau những hành động của Nhật Bản trong vấn đề Đảo Điếu Ngư hay vấn đề biển Đông đều có hình ảnh của Mĩ. Những năm gần đây, trọng tâm chiến lược của Mĩ chuyển sang khu vực Đông Á, Mĩ công khai tham gia vào các công việc trong khu vực. Có thể dự đoán rằng trong tương lai Mĩ sẽ nhúng tay sâu hơn nữa vào các công việc tại khu vực này. Còn Nhật Bản, trong tương lai, có thể phụ họa với Mĩ áp dụng chính sách “ngoại giao bao vây” đối với Trung Quốc. Quan hệ tam giác Mĩ – Trung – Nhật đang trở nên phức tạp và khó lường. Quan hệ Trung – Nhật rất phức tạp. Giữa hai nước đang tồn tại nhiều mâu thuẫn và xung đột lợi ích rất khó giải quyết. Quan hệ đồng minh Nhật – Mĩ không bình đẳng khiến nhân tố Mĩ ảnh hưởng trực tiếp và to lớn đến Nhật Bản. Nội bộ Nhật Bản nhiều biến số bất ổn, lập trường trong nội Đảng Dân chủ thiếu tính nhất trí, triển vọng cầm quyền không chắc chắn. Giai đoạn hiện nay đang chứng kiến một điều chưa từng có trong lịch sử: Trung Quốc và Nhật Bản đều mạnh Trong hơn hai nghìn năm lịch sử, so sánh lực lượng Trung – Nhật luôn ở trong trạng thái không cân bằng: khi Trung Quốc mạnh thì Nhật Bản yếu và ngược lại. Tuy nhiên, so sánh lực lượng trong giai đoạn hiện nay đang chứng kiến sự thay đổi chưa từng diễn ra trong lịch sử: Trung Quốc và Nhật Bản cùng mạnh. Tâm lí bất an của giới chính trị Nhật Bản trước sự phát triển thần tốc của Trung Quốc sẽ ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của Nhật bản đối với Trung Quốc. Tương lai quan hệ Trung – Nhật sẽ đối mặt với nhiều thách thức Những nhân tố trên đây cũng đã quyết định cục diện vừa hợp tác vừa cạnh tranh, vừa phụ thuộc vừa kiềm chế giữa hai nước Trung – Nhật. Tương lai quan hệ Trung – Nhật sẽ đối mặt với nhiều thách thức do tồn tại rất nhiều nhân tố bất ổn.

>> So sánh tàu sân bay Trung Quốc và Ấn Độ

Không lâu sau khi Trung Quốc chính thức công bố các bức ảnh mới nhất về tàu sân bay Thi Lang, Ấn Độ cũng cho thấy họ nhận tàu sân bay đầu tiên của mình. Một điều khá trùng hợp là cả hai đều hoàn thành tàu sân bay của mình bằng cách mua lại và hoán cải những chiếc tàu chiến dưới thời Liên Xô cũ. Cụ thể, trong khi Trung Quốc mua lại tàu sân bay đang đóng dỡ Varyag, đang trùm mền tại cảng của Biển Đen chờ bán sắt vụn từ Ukraine. Còn Ấn Độ thì mua lại chiếc tàu sân bay trực thăng Đô đốc Gorshkov (tuần dương hạm Baku), thuộc lớp tàu sân bay trực thăng Kiev từ hải quân Nga. So sánh hai tàu sân bay Đối với Varyag (Thi Lang theo cách gọi của Trung Quốc), đây là một tàu sân bay đúng nghĩa hơn. Tàu thuộc lớp Kuznetsov với các thông số cơ bản: dài: 300m, rộng: 38m, độ mớn nước: 11m, lượng giãn nước: 65.000 tấn. Tàu sân bay Varyag đang được tân trang tại cảng Đại Liên, Trung Quốc. Đây là một kiểu tàu sân bay chiến thuật. Về sức chứa, Varyag có khả năng chứa 26 máy bay chiến đấu cùng với 24 trực thăng. Theo các thông tin được công bố trên các trang mạng quốc phòng Trung Quốc giời gian qua, Varyag được trang bị hệ thống hỏa lực rất mạnh mẽ, hoàn toàn có thể đem so sánh với các tàu khu trục hay tuần dương hạng nặng khác. Nguyên bản tàu sân bay trực thăng Đô đốc Gorshkov chỉ bố trí hoạt động được các máy bay trực thăng và máy bay cất hạ cánh thẳng đứng kiểu Yak-38M. Hai đường băng được thiết kế hơi xéo so với boong tàu, với chiều dài là 160 và 180 mét. Phần boong tàu được mở rộng hơn với nguyên bản. Để có thể sử dụng các máy bay chiến đấu cất cánh thông thường, toàn bộ hệ thống tên lửa chống hạm P-500, pháo hạm 130mm được tháo bỏ để nhường chỗ cho đường băng. Trên tàu sân bay lớp này, 2 máy bay không thể cất cánh cùng lúc, đây là một hạn chế lớn của các tàu sân bay của Nga. Tàu sân bay Đô đốc Gorshkov sau khi được hoán cải và nâng cấp. So với tàu sân bay Varyag thì tàu sân bay Đô đốc Gorshkov (hay INS Vikramaditya theo cách đặt tên của Ấn Độ) “mi nhon” hơn. Thông số cơ bản như sau: Chiều dài: 283m, rộng: 31m, mớn nước 8,2m, lượng giãn nước 45.000 tấn. Khả năng mang máy bay của INS Vikramaditya khiêm tốn hơn Thi Lang, tàu sân bay này chỉ có thể mang 16 máy bay chiến đấu Mig-29K, tối đa là 16 chiếc trực thăng Ka-28 hoặc Ka-31, bằng một nửa so với tàu sân bay của Trung Quốc. Hệ thống vũ khí trên tàu thiên về chức năng phòng thủ với 8 hệ thống phòng thủ tầm cực gần Kashtan. Điểm mạnh của tàu sân bay INS Vikramaditya là cấu trúc thượng tầng không phải thay đổi quá nhiều. Hệ thống điện tử dựa trên hệ thống radar mảng pha đa chức năng, kết hợp với trực thăng chỉ huy và cảnh báo sớm trên không Ka-31AEW. Toàn bộ công việc hoán cải và nâng cấp được thực hiện bởi các chuyên gia của Nga, những người có nhiều kinh nghiệm trong vấn đề này. Với tàu sân bay Varyag, toàn bộ công việc hoán cải và nâng cấp được thực hiện tại Trung Quốc. Toàn bộ cấu trúc thượng tầng của tàu phải thiết kế lại để phù hợp với một radar mảng pha đa chức năng sản xuất trong nước. Tiêm kích trên hạm Mig-29K đã sẳn sàng hoạt động. Nhiều ý kiến cho rằng, sẽ có sự khác biệt về chất lượng của hai tàu sân bay này. Với tàu sân bay Varyag, hiện tại Trung Quốc chưa xác định rõ loại máy bay chiến đấu nào sẽ được trang bị trên tàu. Nguyên mẫu tiêm kích trên hạm nội địa J-15 đang trong giai đoạn phát triển, chắc chắn chưa thể triển khai. Công tác đàm phán mua tiêm kích trên hạm Su-33 từ Nga đang gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, Ấn Độ đã xác định rõ ràng MiG-29K sẽ là chiến đấu cơ hoạt động trên tàu sân bay của họ, và mọi việc đã sẵn sàng. Tiêm kích trên hạm J-15 vẫn chỉ là mẫu thử nghiệm chưa sẳn sàng hoạt động. Xét về công nghệ và khả năng không chiến, MiG-29K được đánh giá vượt trội so với Su-33, chính Không quân hải quân Nga đang dự định thay thế toàn bộ Su-33 trên tàu sân bay Kuznetsov bằng MiG-29K. Kết luận, tàu sân bay Varyag hay Thi Lang của Trung Quốc có lợi thế về khả năng chuyên chở trong khi tàu sân bay INS Vikramaditya của Ấn Độ lại có lợi thế về tiêm kích trên hạm. “Kẻ tám lạng, người nữa cân”, sự xuất hiện của hai tàu sân bay này sẽ làm thay đổi đáng kể tình hình an ninh quốc phòng tại châu Á.

>> Triều Tiên đã có khả năng tấn công Mỹ ???

Triều Tiên đã phát triển thành công tên lửa đạn đạo tầm trung mới, dựa trên công nghệ của Nga. Điều này có thể dẫn đến khả năng tấn công quân sự trên đất Mỹ. Minh họa tầm bắn của tên lửa Musudan. Loại tên lửa mới của Triều Tiên được đặt tên là "Musudan", có tầm bắn xa từ 2.500-4.000 km. Như vậy, tên lửa mới của Triều Tiên có có thể vươn tới quần đảo Guam của Mỹ nằm ở Thái Bình Dương, tờ báo Nga, "Komsomolskaya Pravda" đưa tin. Nguồn tin tiết lộ, các tên lửa sẽ được phóng từ các bệ phóng cơ động. Loại tên lửa mới sẽ thay thế các chương trình đạn đạo “Taepodong-1” và “Taepodong-2” của Triều Tiên. Theo các số liệu có được, loại vũ khí mới được tạo ra dựa trên công nghệ của Nga mà Bình Nhưỡng có đạt được trong những năm 1990. Bước tiến mới trong phát triển tên lửa tầm trung Bắc Triều Tiên cùng với chương trình hạt nhân của nước này gây nên mối quan ngại lớn cho Bộ Quốc phòng Nhật Bản. Điều này đã được ghi nhận trong Sách trắng được gọi là - các báo cáo hàng năm của Bộ Quốc phòng Nhật Bản. Từ 1998, Triều Tiên đã tiến hành thử tên lửa đạn đạo. Trong năm 2009, theo KCNA, cơ quan thông tấn chính thức của nước này, Bình Nhưỡng đã đưa vào quỹ đạo không gian một vệ tinh được phóng trên một tên lửa được sản xuất trong nước. Tuy nhiên các nguồn tin bên ngoài chưa xác nhận sự xuất hiện của một vệ tinh mới trong quỹ đạo Trái đất. Cần lưu ý rằng, Bộ Ngoại giao CHDCND Triều Tiên tuyên bố sẵn sàng “nối lại cuộc đàm phán 6 bên về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên mà không cần bất kỳ điều kiện tiên quyết nào”. Tuyên bố được đưa ra chỉ vài ngày sau khi diễn ra các cuộc gặp giữa Thứ trưởng Ngoại giao Kim Kye Gwan với đại diện đặc biệt của chính quyền Mỹ về Triều Tiên Stephen Bosworth. Các cuộc đàm phán 6 bên gồm Nga, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản và cả hai miền Triều Tiên về vấn đề hạt nhân bán đảo Triều Tiên đã diễn ra trong khoảng thời gian dài tại Bắc Kinh kể từ ngày 27/8/2003. Vòng đàm phán thứ sáu đã bị gián đoạn bởi Bình Nhưỡng từ 30/9/2007.

>> Trung Quốc nghiên cứu vũ trụ hay do thám quân sự?

Tháng 7/2011 vừa qua, Trung Quốc đã tiếp tục phóng vệ tinh SJ-11-03 thuộc loại vệ tinh Thực Tập (Shi Jian) của nước này với mục đích được công bố là để “Nghiên cứu vũ trụ”. Vệ tinh SJ-11-03, chế tạo bởi Công ty China Spacesat, một cơ quan trực thuộc Tập đoàn công nghệ và khoa học hàng không Trung Quốc (CASC) được phóng lên quỹ đạo bằng tên lửa Trường Chinh II-C từ bãi phóng vệ tinh Tửu Tuyền thuộc tỉnh Cam Túc. Ngoài chức năng nghiên cứu khoa học thông thường, CASC còn được biết đến với việc chịu trách nhiệm hỗ trợ Bộ Quốc phòng Trung Quốc chế tạo các hệ thống do thám từ vũ trụ. Hình ảnh vệ tinh SJ-11-01 trên truyền hình Trung Quốc. Vệ tinh SJ-11-03 hoạt động ở quỹ đạo hình elip với độ cao cao nhất 723 km và thấp nhất 701 km, gần tương đương với vệ tinh loại Thực Tập được phóng trước đó là SJ-11-01 ( quỹ đạo từ 696 - 711 km). Dù có khá nhiều vệ tinh Shi Jian đã được phóng lên nhưng Trung Quốc chưa từng công bố bất kỳ nghiên cứu khoa học nào từ các vệ tinh này khiến cho giới quan sát quốc tế cho rằng thực sự Trung Quốc sử dụng những vệ tinh này vào mục đích do thám và thu thập tin tức tình báo. Thậm chí, phương Tây còn nghi ngờ Trung Quốc còn có thể sử dụng vệ tinh để dẫn đường cho loại tên lửa chống tầu tầm siêu xa DF-21D của nước này. Một bản báo cáo cũng cho thấy các vệ tinh nhóm SJ-6 Trung Quốc phóng từ năm 2006 - 2010 được trang bị công nghệ trí thông minh nhân tạo (ELINT) và làm nhiệm vụ dẫn truyền dữ liệu trinh sát cho Hải quân Trung Quốc. Phương Tây lo ngại Trung Quốc sử dụng các vệ tinh vào mục đích quân sự như do thám hay dẫn đường cho tên lửa chống hạm tầm siêu xa như DF-21D. Trong khi các thông tin về vệ tinh SJ-11-02 của Trung Quốc vẫn còn rất hạn chế thì vệ tinh SJ-11-03 được Trung Quốc thông báo có khả năng theo dõi những vật thể lớn trên bề mặt trái đất, như các cụm tàu sân bay chiến đấu của Mỹ, đối tượng chính của tên lửa DF-21D. Về quỹ đạo, vệ tinh SJ-11-03 có quỹ đạo rất giống với vệ tinh Thập Yển 2, là vệ tinh được trang bị khả năng vẽ bản đồ và trinh sát địa hình. Điều này dấy lên những nghi ngờ vệ tinh thuộc loại Thực Tập có khả năng đảm nhận chức năng cảnh báo sớm. Trung Quốc đã có khá nhiều kinh nghiệm phóng vệ tinh trang bị công nghệ ELINT. Vệ tinh trang bị công nghệ này đầu tiên của Trung Quốc là SJ-1 được phóng vào tháng 3 năm 1971. Tháng 7 năm 1975 và tháng 8 năm 1976, nước này tiếp tục phóng thêm ba vệ tinh SJ-1 và ba vệ tinh SJ-2 vào năm 1981

>> 'Trung Quốc có 1 thì Ấn Độ có 2 tàu sân bay'

Một sĩ quan Hải quân Ấn Độ cho rằng tuyên bố của Trung Quốc về tàu sân bay đầu tiên sẽ chạy thử trên biển vào cuối năm nay đang gây chấn động trên toàn thế giới. Tuy nhiên Ấn Độ cũng cảm thấy không quá lo ngại dù điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc sẽ chen lấn không gian chiến lược ở Ấn Độ Dương. Thứ nhất, dù tàu sân bay này có đi được biển vào năm 2012-2013 thì Trung Quốc cũng phải mất thêm một số năm nữa để nắm vững nghệ thuật phức tạp của việc điều khiển máy bay tiêm kích trên một sân bay di động trên biển, rồi còn phải biến toàn bộ hoạt động của tàu sân bay thành một pháo đài di động, vũ khí tiến công mạnh. Trong khi đó, tính đến nay, Ấn Độ đã có “nghề” điều khiển những chiếc tàu sân bay “boong phẳng” được 50 năm từ sau khi hạ thủy chiếc tàu INS Vikrant, cùng với phi đội máy bay Sea Hawk vào năm 1961. Hiện nay Hải quân Ấn Độ đang điều khiển tàu INS Viraat 28.000 tấn với 11 máy bay tiêm kích Sea Harrier hạ cánh thẳng đứng. Một quan chức Hải quân Ấn Độ nhận xét: “Tàu sân bay có thể đi được 600 hải lý/ngày (khoảng 25 hải lý/giờ) rõ ràng là phương tiện để thay đổi thế trận. Nhưng phải mất rất nhiều thời gian để điều khiển nó một cách có hiệu quả xét về góc độ học thuyết hạm đội và sách lược, đào tạo và kỹ thuật". S quan này cho rằng điều đáng lưu ý ở đây là Trung Quốc có được tàu sân bay đầu tiên bằng cách tu sửa lại con tàu sân bay hoen rỉ 67.000 tấn mang tên Varyag do Liên Xô chế tạo dở dang trong những năm 1980. Thứ hai, Ấn Độ đã chuẩn bị “biên chế” các phi đội MiG-29K, những máy bay tiêm kích siêu âm đầu tiên mà họ có được, cho tàu sân bay Vikramaditya (hiện là tàu Đô đốc Gorshkov) mà phía Nga sẽ bàn giao vào đầu năm 2013. Hơn nữa, tàu sân bay 40.000 tấn do Ấn Độ tự đóng lấy tại cảng Cochin “sẽ được hạ thủy trong vài tháng tới” sẽ đi vào hoạt động vào năm 2015. Với những gì có được về công nghệ tàu sân bay, Ấn Độ đang nhằm mục tiêu có được 2 “Nhóm tàu sân bay - tiến công” (CBG) được trang bị các máy bay tiêm kích, máy bay trinh sát, tàu khu trục, tàu ngầm, tàu khu trục nhỏ và tàu tiếp dầu vào năm 2015. Về phương diện này, hiện nước Mỹ đã có đến 11 CBG để triển khai sức mạnh trên toàn cầu. Viên sĩ quan này khẳng định: “Tàu sân bay Vikramaditya sẽ mang lại cho Ấn Độ những khả năng tấn công biển thực thụ chưa từng có. Với khả năng tiếp dầu trên không và tầm hoạt động tăng gấp đôi cùng với các tên lửa vượt tầm ngắm (BVR) và tên lửa chống tàu có điều khiển, bom thông minh và trang bị tên lửa, những chiếc MiG-29K sẽ tăng khả năng chiến đấu lên gấp 4 lần so với các máy bay tiêm kích Sea Harrier.” Hải quân Ấn Độ đã có 11 trong số 45 máy bay MiG-29K mà Ấn Độ đã đặt hàng với hóa đơn trên 2 tỷ USD. Hai bên đã nhất trí bàn giao tàu Vikramaditya cho Ấn Độ vào đầu năm 2013 sau khi đã nâng giá khời đầu năm 2004 từ 974 triệu lên 2,33 tỷ USD. Cuối cùng, viên sĩ quan quả quyết: “Tàu sân bay Vikramaditya sẽ bắt đầu chạy vào cuối năm 2011 sau các thử nghiệm về độ cản và rẽ nước. Sau đó sẽ tiến hành các thử nghiệm rộng rãi khác trên biển. Hơn 150 sĩ quan và thủy thủ Ấn Độ đã được đưa sang Nga đào tạo. Đợt tiếp theo sẽ sang vào tháng 1/2012”.

>> 'Quan tài bay' MiG-21 lại tan xác

Ngày 4/2, một chiếc tiêm kích MiG-21 Bison của không quân Ấn Độ gặp tai nạn. Vụ rơi máy bay được ghi nhận là vào lúc 11h20 sáng ngày 4/2 ở gần làng Bela - Bhimlat, cách 150km về phía nam căn cứ không quân Gwalior, phát ngôn viên không quân Ấn Độ cho biết. Nguyên nhân ban đầu được xác định là chiếc máy bay gặp một vài vấn đề với động cơ, viên phi công đã thoát khỏi máy bay và hạ cánh an toàn. Sau đó, trực thăng cứu nạn đã tìm và cứu được phi công. Vụ tai nạn diễn ra ở vùng núi hẻo lánh nên rất may là không có thương vong dưới mặt đất. MiG-21 tiếp tục là nỗi kinh hoàng của phi công Ấn Độ. Đây là vụ tai nạn đầu tiên của dòng tiêm kích huyền thoại MiG-21 trong năm 2011. Đối với Không quân Ấn Độ, cách đó 2 ngày (ngày 2/2) đã mất hai phi công giàu kinh nghiệm khi một trực thăng Cheetah rơi. Năm 2010 là năm “hạn” của không quân Ấn Độ, có tới 10 chiếc chiến đấu cơ và trực thăng bị rơi (gồm 4 chiếc tiêm kích - bom MiG-27; 2 tiêm kích MiG-21 Bison; 3 trực thăng Mi-17; 1 trực thăng Mi-26 và 1 trực thăng Chetak). Kể từ cuối những năm 1990, MiG-21 của Ấn Độ thường xuyên gặp tai nạn. Thậm chí, phi công Ấn Độ đã đặt biệt danh cho MiG-21 là “quan tài bay”. Nguyên nhân của các vụ việc hầu hết là do MiG-21 đã quá cũ kỹ, lạc hậu, ngoài ra còn do công tác bảo dưỡng kém. Để kéo dài "sự sống" MiG-21, Ấn Độ với sự trợ giúp từ phía Nga đã tiến hành gói nâng cấp MiG-21 Bison. Theo đó, MiG-21 nâng cấp buồng lái với nhiều thiết bị tiên tiến, trang bị radar kiểm soát hỏa lực Phazotron Kopyo cho phép theo dõi 8 mục tiêu cùng lúc và tiêu diệt đồng thời 2 mục tiêu trong số đó. MiG-21 Bison còn có khả năng không chiến ngoài tầm nhìn với vũ khí là tên lửa không đối không tầm trung R-77. MiG-21 Bison được quảng cáo là ngang ngửa với nguyên mẫu F-16 và các biến thể đầu tiên.