>> Falcon HTV-2 mất tích sau khi phóng thử

Vào ngày 11/8 vừa rồi, Cơ quan nghiên cứu công nghệ cao của Bộ Quốc phòng Mỹ (DARPA) đã phóng thử lần thứ hai thiết bị bay siêu thanh Falcon HTV-2 Thiết bị bay siêu thanh Falcon HTV-2 có khả năng bay với tốc độ gấp 20 lần tốc độ âm thanh. Thiết bị này được biết có khả năng bay với vận tốc tới gần 21.000 km/h , tức tương đương với 20 lần tốc độ âm thanh trong bầu khí quyển. Với tốc độ này, Falcon HTV-2 có thể bay từ New York tới Los Angeles trong vòng 12 phút. Mọi việc tưởng như suôn sẻ cho đến khi chiếc máy bay chuyển sang pha lượn trong bầu khí quyển, ngay lúc đó, trung tâm điều khiển đã mất toàn bộ liên lạc với thiết bị. Theo thông tin công bố của DARPA qua trang mạng xã hội Twitter, chiếc Falcon HTV-2 được phóng vào 8 giờ sáng (giờ địa phương) tại Căn cứ không quân Vandenberg tại California. Giai đoạn ban đầu, HTV-2 sẽ được tên lửa đẩy Minotaur-IV đưa lên quỹ đạo gần một cách thành công. Sau đó, thiết bị sẽ tách khỏi tên lửa đẩy và sử dụng hệ thống điều khiển của mình để quay trở lại tầng khí quyển. Sau giai đoạn này, thiết bị sẽ chuyển sang giai đoạn tự hành để kiểm soát vận tốc cũng như độ cao trong giai đoạn liệng. Khi đã tiến sang giai đoạn liệng, chiếc HTV-2 sẽ được thử nghiệm các động tác thao diễn cũng như làm các bài kiểm tra khí động học của thiết bị. Sau giai đoạn này sẽ là giai đoạn cuối cùng, khi chiếc máy bay sẽ xoay và hạ cánh xuống biển. Cũng qua Twitter, DARPA cho biết họ đã mất dấu HTV-2 khi thiết bị này bắt đầu đi vào giai đoạn liệng. Đoạn Tweet cuối cùng của DARPA cho biết “ không thể thu lại tín hiệu cũng như biết được thiết bị bay HTV-2 đang ở đâu”. Tuy nhiên, theo DARPA, điều này không có nghĩa thử nghiệm thất bại hoàn toàn vì chiếc HTV-2 có cơ chế lái tự động khiến nó vẫn có thể gửi tín hiệu trở lại. Các giai đoạn trong quá trình bay của Falcon HTV-2 Trong chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của chiếc HTV-2, DARPA cũng mất tín hiệu của thiết bị 9 phút trước khi nó hạ cánh thành công xuống biển. Thử nghiệm lần một cho thấy thiết bị có thể bay với vận tốc 5,8 km/giây và vẫn duy trì tín hiệu GPS. Hiện tại, các trạm quan trắc dọc bờ biển Thái Bình Dương vẫn chưa thu được tín hiệu của HTV-2 và thiết bị bay này vẫn trong tình trạng mất tích.

>> Hàn Quốc có thể mua công nghệ tàng hình của Mỹ

Công ty Lockheed Martin đã công bố ý đồ chuyển giao công nghệ tàng hình cho Hàn Quốc trong khuôn khổ của việc sản xuất máy bay đa mục đích F-35. Korea Times trích lời phó chủ tịch phát triển kinh doanh của Lockheed Martin, Stephen O'Brien, "các nhà sản xuất Mỹ có thể trở thành đối tác của Hàn quốc trong chương trình KF-X và mua F-35 sẽ cho phép Hàn Quốc tiếp cận với công nghệ tàng hình và sản xuất máy bay thế hệ thứ 5". Ông O'Brien khẳng định rằng chính phủ Mỹ đã thông qua việc cho phép lắp ráp công đoạn cuối máy bay F-35 tại Nhật Bản. Về phần mình, công ty Lockheed Martin cũng công bố ý định cho phép các công ty của Nhật Bản sản xuất các linh kiện của máy bay. Trước kia, quyết định như vậy đã được thực hiện đối với Italy, khi Roma có kế hoạch mua 130 máy bay F-35. Điều này sẽ tạo ra dây chuyền lắp ráp công đoạn cuối trên đất Italy. Các nhà máy ở nước này sẽ lắp ráp F-35 cung cấp cho Không quân Italy và Không quân Hà Lan. Trong chiến lược, hiện đại hoá quân đội và đặc biệt là lực lượng không quân, Hàn Quốc hiện đang thực hiện chương trình quốc gia để phát triển máy bay chiến đấu đa chức năng có khả năng tàng hình KF-X và có kế hoạch mua sắm 60 máy bay trong khuôn khổ chương trình FX-3. Hàn Quốc là một đồng minh lâu năm của Mỹ trong khu vực và có tiềm năng công nghiệp quốc phòng mạnh. Với lý do đó, khả năng xây dựng dây chuyền lắp ráp công đoạn cuối máy bay F-35 trên đất Hàn quốc rất khả thi. Tuy nhiên, Chính phủ Mỹ sẽ chính thức xem xét mức độ chuyển giao công nghệ chỉ sau khi Seoul đưa ra đề nghị trong khuôn khổ của chương trình FX-3. Chương trình FX-3 của Hàn Quốc là để thay thế các máy bay đã lỗi thời F-4E và F-5E/F . Cơ quan mua sắm quốc phòng của Hàn Quốc (DAPA) công bố ý định mua máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ mới vào đầu năm sau và sẽ chọn một nhà cung cấp vào tháng 10/2012. Theo ước tính của DAPA, chi phí dự án mua 60 máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ 5 sẽ vào khoảng 8.290 tỷ won (7,86 tỷ USD). Dự kiến, danh tính hãng thắng thầu sẽ được công bố vào tháng năm 2012. Danh sách các ứng cử viên gồm bốn công ty: Lockheed Martin với máy bay F-35 Lightning-2; Boeing với 15SE-F; Eurofighter với EF-2000. Ngoài ra, còn có còn có Su-T-50 của Sukhoi. Gần đây, Eurofighter thông báo, nếu thắng thầu, sẽ tổ chức lắp ráp EF-2000 tại Hàn Quốc.

>> Trấn an tinh thần bằng tên lửa Hùng Phong

Đài Loan đã khoe biến thể của tên lửa chống hạm Hùng Phong-III ngay sau khi Trung Quốc tiến hành thử nghiệm tàu sân bay. Tên lửa Hùng Phong-III được giới thiệu tại triển lãm TADTE, phía sau là pano quảng cáo tên lửa này đang đánh chìm một tàu sân bay (ảnh: CNA) Trong khi dư luận trong và ngoài Trung Quốc đang dõi theo từng bước tiến triển của tàu sân bay Thi Lang. Sự kiện tàu sân bay Thi Lang rẽ những bước sóng đầu tiên bằng tàu kéo đánh dấu một cột mốc quan trong trọng lộ trình sở hữu tàu sân bay của Trung Quốc. Như một sự trùng hợp ngẫu nhiên, hôm qua 10/8, Đài Loan cũng đã tổ chức một buổi giới thiệu khá hoành tráng về một tên lửa chống tàu mới tại Triển lãm công nghệ quốc phòng Đài Loan TADTE được tổ chức tại Đài Bắc. Loại tên lửa mới được giới thiệu chính là một biến thể nâng cấp của tên lửa chống hạm Hùng Phong-III. Gian hàng trưng bày tên lửa Hùng Phong-III được bố trí ngay tại vị trí nổi bật nhất trong triển lãm. Các phóng viên cũng như khách tham quan đã có được một cái nhìn đầy đủ nhất về tên lửa chống tàu mới này, ít nhất là hình dáng khí động học đầy đủ của tên lửa. Tập trung đánh thủng đáy tàu Hùng Phong-III là một tên lửa chống tàu siêu âm, có thể triển khai hoạt động trên nhiều phương tiện khác nhau. Có thể phóng từ các bệ phóng di động trên mặt đất, từ tàu khu trục. Tên lửa có tầm bắn tối đa là 300km. Tên lửa được phát triển tại Viện khoa học công nghệ Trung Sơn (Chung Shan) CSIST, được khởi xướng từ năm 1995, bắt đầu sản xuất vào năm 2007, dự định chính thức đưa vào trang bị trong năm 2012. Tên lửa này được giới thiệu là có công nghệ phát triển khá hiện đại, tên lửa sử dụng radar chủ động băng tần X cải tiến khả năng bắm bắt và xử lý mục tiêu. Thời gian phản ứng với mục tiêu nhanh hơn, khả năng kháng nhiễu tốt hơn so với biến thể Hùng Phong-II. Tên lửa được trang bị đầu đạn nặng 225kg, với ngòi nổ thông minh, đầu đạn được thiết kế với lực nổ có định hướng. Theo đó, ngòi nổ thông minh sẽ kích hoạt đầu đạn và hướng toàn bộ sức mạnh của vụ nổ xuống phía dưới sau khi tên lửa đã xuyên thủng qua vỏ tàu. Các nhà thiết kế của Đài Loan cho rằng, kiểu thiết kế này sẽ phát huy tối đa sức mạnh của đầu đạn, hướng vụ nổ để đánh thủng đáy tàu là cách nhanh nhất để nhấm chìm bất kỳ tàu chiến nào. Sản xuất ít nhất 900 tên lửa Hùng Phong-III Ban đầu tên lửa được thiết kế với tầm bắn tối đa là 300km, nhưng thực tế tên lửa chỉ đạt được tầm bắn tối đa là 130km, các nhà thiết kế đã phải giảm khối lượng của đầu đạn từ 225kg xuống còn 120kg để tăng tầm bắn. Khi các phóng viên tham dự triển lãm đặt câu hỏi, có bao nhiêu tên lửa sẽ được sản xuất và triển khai trong thời gian tới. Ông Chiang Wu-ing, Phó giám đốc chương trình Hùng Phong tại CSIST đã từ chối xác nhận điều này. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin không chính thức, Đài Loan sẽ sản xuất và đưa vào trang bị khoảng 900 tên lửa Hùng Phong-III. Buổi giới thiệu trước công chúng khá hoành tráng này cũng úp mở cho thấy mục tiêu của chương trình phát triển tên lửa này không nằm ngoài mục đích đối trọng lại với sự xuất hiện của tàu sân bay Thi Lang được cải tạo lại từ tàu sân bay Varyag của Ukraine. Nhìn nhận về sự phát triển của tên lửa chống hạm Hùng Phong-III, một số ý kiến tại Trung Quốc cho rằng, Hùng Phong-III sẽ là một “sát thủ” đối với tàu sân bay của Trung Quốc. Tuy nhiên, trong các lần thử nghiệm thực tế, không ít lần tên lửa này bắn trượt mục tiêu.

>> Hợp tác kỹ thuật quân sự Nga-Trung: Lựa chọn nào cho nước Nga? (Phần 2)

Hợp tác kỹ thuật quân sự nối lại trong thập niên 1990 giữa Moskva và Bắc Kinh đã nhanh chóng không còn chỉ là “mua bán vũ khí” mà trở thành một thứ công cụ chiến lược. >> Hợp tác kỹ thuật quân sự Nga-Trung: Lựa chọn nào cho nước Nga? (Phần 1) Nga phải loại trừ khả năng lọt vào tay Bắc Kinh các công nghệ “thiết yếu” của Nga, kể cả công nghệ hiện có lẫn đang được nghiên cứu (Andrei Sedykh) Với sự trợ giúp của nó, Nga đã bảo đảm thực hiện được khái niệm thế giới đa cực. Ngày nay, ta hiểu rằng, việc tiếp tục xích lại gần Trung Quốc sẽ chỉ dẫn tới sự trở lại của trạng thái hai cực trên thế giới, nhưng trong đó Nga không được dành cho vai trò một trong các cực đó. Kỹ thuật hàng không, động cơ và trang thiết bị hàng không trong những năm 1990-2000 là mặt hàng chủ yếu trong hợp tác kỹ thuật quân sự Nga-Trung. Kém nổi bật hơn về mặt thông tin, song rất lớn là các hợp đồng bán cho Trung Quốc các hệ thống phòng không, cũng như tàu nổi và tàu ngầm. Trong khi đó, hầu như vắng bóng các hợp đồng trong lĩnh vực vũ khí lục quân - ở đây Bắc Kinh lựa chọn dựa vào sức mình và chỉ hạn chế ở việc mua và/hoặc nhập những bộ phận và tổng thành riêng lẻ quan trọng. Việc sao chép, kể cả là công khai làm nhái trái phép, vẫn là sở trường cầm tay, là đặc điểm nổi bật của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc (cũng như một bộ phận đáng kể các ngành chế tạo máy dân sự Trung Quốc). Đồng thời, danh hiệu “kẻ cướp toàn cầu” đang ngày càng mâu thuẫn với các tham vọng địa-chính trị của Trung Quốc và những hy vọng chủ yếu vào tương lai của họ có liên hệ với việc phát triển độc lập, kể cả trong lĩnh vực sản xuất vũ khí trang bị. Các đặc điểm Trung Quốc trên nền tảng Xô-viết Việc nhập các giải pháp thành công nào đó ở nước ngoài và sau đó nhái lại có thể tìm thấy trong lịch sử bất kỳ quốc gia công nghiệp phát triển nào, nhưng “trường hợp Trung Quốc” có hàng loạt những đặc điểm buộc ta phải xem xét nó như một ví dụ riêng biệt với các ví dụ khác, chẳng hạn Liên Xô, mà Trung Quốc rất nhiều khi được so sánh với. Nét chủ yếu xác định cách tiếp cận đối với việc nhập công nghệ ở Liên Xô, cũng như ở đế quốc Nga trước đây là sao chép các trường phái. Được tái lập hay du nhập từ nước ngoài là các dây chuyền công nghệ trọn vẹn làm việc để sản xuất ra một mẫu sản phẩm cụ thể (mà nhiều khi là cả một họ sản phẩm) kỹ thuật, và đồng thời là còn cả nhiều sản phẩm hữu ích kèm theo nữa. Ở nước ngoài hay tại chỗ, dưới sự lãnh đạo của các chuyên gia nước ngoài, người ta tiến hành đào tạo các cán bộ có khả năng không chỉ triển khai sản xuất các trang bị kỹ thuật tương ứng, mà cả đào tạo ra nhân lực thay thế của mình. Sau khi tái tạo thành công mẫu sản phẩm nước ngoài, hệ thống bắt đầu tự phát triển. Điều đó một mặt là bảo đảm sự độc lập công nghệ của đất nước trong một lĩnh vực cụ thể, mặt khác là tạo ra khả năng nhập tiếp các giải pháp kỹ thuật thành công mà không phải xây dựng lại toàn bộ hệ thống, vì cơ sở cần thiết dã có. Sau đó, nhờ việc tập trung nguồn lực và nỗ lực ở một lĩnh vực nào đó, Liên Xô/Nga thường chế tạo được những mẫu vũ khí trang bị hoàn thiện, không thua kém, thậm chí vượt trội các thương hiệu thế giới. Với các ngành dân sự thì tình hình đáng buồn hơn, nhưng ở đây không đề cập đến việc đó. Cách tiếp cận tương tự là không tránh khỏi đối với cả Trung Quốc, nhất là khi xét đến việc Liên Xô là nước đã khởi đầu việc công nghiệp hóa Trung Quốc trên thực tế vào cuối những năm 1940-đầu những năm 1950 khi mang đến hình thái phát triển kỹ thuật của mình. Trong thập niên 1950, Trung Quốc đã nhận được cả một nền công nghiệp quốc phòng trọn vẹn, như chìa khóa trao tay: ở Trung Quốc đã ra đời hàng chục nhà máy, công xưởng liên kết thành các dây chuyền sản xuất tạo ra ngay sản phẩm cuối cùng: từ khẩu súng AK cho đến máy bay tiêm kích MiG-17. Tuy vậy, sau khi đổ vỡ quan hệ với Liên Xô vào nửa đầu thập niên 1960, “cái cây” công nghiệp quốc phòng Trung Quốc đã không ra “quả”. Tình trạng buồn thảm của không quân Trung Quốc sau khi cãi vã với Moskva đã được nêu trong phần 1 bài báo này cũng giống như những khó khăn hiện nay trong việc sao chép các mẫu vũ khí trang bị của Liên Xô và phương Tây thời những năm 1980-1990. Lúc này chúng ta quan tâm đến những nguyên nhân khiến Trung Quốc thất bại trong việc du nhập kỹ thuật. Để hiểu được các nguyên nhân đó, cần một lần nữa trở lại với kinh nghiệm phát triển công nghiệp của Liên Xô/Nga. Khác biệt chính của Nga đối với Trung Quốc là thực tế mặc dù có sự tụt hậu ở những ngành ứng dụng nào đó, Nga từ thời Piotr Đại đế đã dành sự chú ý sát sao nhất cho tình trạng khoa học cơ bản và kỹ thuật cơ bản. Không sự du nhập giải pháp kỹ thuật nước ngoài nào và thậm chí mua sắm các dây chuyển sản xuất có thể đi quá việc sao chép các sản phẩm sơ khai nếu như trong nước không có một trường phái khoa học có khả năng hiểu được các giải pháp này, “tiêu hóa” và biến thành tiềm lực của mình. Chính sự phát triển của khoa học cơ bản đã bảo đảm cho sự đột phá công nghệ ấn tượng của Liên Xô, cho phép Liên Xô trở thành quốc gia sở hữu lá chắn tên lửa hạt nhân, thực hiện chuyến bay vào vũ trụ, thiết kế và phóng lên vệ tinh duy nhất của trái đất là mặt trăng phương tiện tự hành mặt trăng. Không có một nền tảng hùng mạnh được xây dựng từ lâu trước Cách mạng Tháng Mười năm 1917, được củng cố và mở rộng dưới thời Liên Xô sẽ không thể nghĩ đến cuộc tranh đua nhiều năm với Mỹ, quốc gia dẫn đầu khoa học công nghệ đương nhiên của cả thế giới trong thời chiến tranh lạnh. Trên nền tảng tuy cũ nát và rời rã đó, công nghiệp quốc phòng Nga vẫn trụ lại đến nay. Ở Trung Quốc, có những khó khăn mà đơn giản là tại thời điểm thành lập CHND Trung Hoa năm 1949, khoa học cơ bản không tồn tại. Vào giữa thế kỷ XX, trong khi sẵn lòng đào tạo các kỹ sư và kỹ thuật viên tương lai các ngành ứng dụng của Trung Quốc, Liên Xô đã né tránh giúp đỡ Trung Quốc đào tạo các nhà khoa học có khả năng xây dựng trường phái khoa học riêng. Sau khi đổ vỡ quan hệ với Moskva, tình hình ở Trung Quốc thêm trầm trọng bởi những sai lầm của chính sách đối nội như phong trào đại nhảy vọt, đại cách mạng văn hóa và hậu quả của những thử nghiệm to lớn này của Mao ở dạng nạn đói hàng loạt và những cuộc thanh trừng rộng khắp, vượt xa những “thành tựu” đáng buồn của Liên Xô trong thập niên 1920-1930. Tất cả những cái đó không hề trợ giúp cho sự hưng thịnh của khoa học và các thành tựu kỹ thuật. Nhiều nhà khoa học bị thanh trừng, từ phải đi làm những công việc chân tay cưỡng bức cho đến xử tử, lúc thì theo bản án của tòa, khi thì theo “ý muốn” của đám hồng vệ binh điên rồ. Không biết công nghiệp quốc phòng và công nghiệp Trung Quốc có thể đạt được gì nếu không có những rối loạn ấy, nhưng chính thời kỳ Mao đã định hình những nét chính của ngành chế tạo máy Trung Quốc, kể cả lĩnh vực chế tạo máy quân sự. Các đặc điểm điển hình của nó là: 1. Sự thiếu vắng trường phái công nghiệp phát triển kỹ thuật, đại đa số các sản phẩm là hàng nhái các mẫu của nước ngoài ở thế hệ 1, tối đa là thế hệ 2. Các nỗ lực tự phát triển kỹ thuật có độ phức tạp lớn thường kết thúc thất bại. Ví dụ như chương trình chế tạo máy bay ném bom chiến thuật JH-7, tàu ngầm nguyên tử mang tên lửa đường đạn lớp Hạ và nhiều chương trình khác. 2. Sự lạc hậu so với các sản phẩm cùng loại của các nước tiên tiến chính là về những thông số vốn phụ thuộc trước hết vào sự phát triển của khoa học cơ bản. Việc vượt qua sự lạc hậu đó không thể thực hiện bằng một cú nhảy vọt, kể cả khi có đầu tư cực lớn, chẳng hạn như lĩnh vực chế tạo động cơ. Tuy nhiên, họ có thể giải quyết nhiệm vụ chiến thuật cụ thể, từ chế tạo tiêm kích hay tàu ngầm làm nhái cho đến bay lên quỹ đạo. 3. Luôn cần có sự “hà hơi tiếp sức” từ bên ngoài. Việc duy trì trình độ công nghệ đạt được ở mẫu sao chép cụ thể tự thân nó không bảo đảm sự phát triển tiếp theo, bởi vì để làm thế cần phải liên tục du nhập các hệ thống ngày càng mới. Ví dụ, sau khi sản xuất được động cơ máy bay WS-10 trên cơ sở động cơ AL-31F nhận được vào đầu thập kỷ 1990, Trung Quốc đã không giải quyết được vấn đề xây dựng ngành chế tạo động cơ turbine phản lực hiện đại và lại cần sự sao chép mới, vì thế mà họ rất quan tâm đến động cơ “Izdelie 117” mới đây được Nga đưa vào sản xuất loạt cho tiêm kích Su-35 và Т-50. Cuộc chạy đua trường kỳ vì tiến bộ Không thể nói là ban lãnh đạo Trung Quốc không hiểu các khó khăn mà công nghiệp Trung Quốc đang đối mặt. Nên để đánh giá triển vọng công nghệ quân sự của Trung Quốcс, cần phải chú ý đến sự tăng trưởng đột biến của tiềm lực khoa học cơ bản của Trung Quốc trong thập niên gần đây. Một trong những dấu hiệu căn bản của sự tăng trưởng này là sự gia tăng số lượng bài báo khoa học mà tác giả là các nhà khoa học Trung Quốc ở các lĩnh vực tri thức rất khác nhau, được ghi nhận chẳng hạn bởi hệ thống SCOPUS (cơ sở dữ liệu lớn nhất về thư mục, tóm tắt và là công cụ giám sát các bài báo được trích dẫn đăng tải trên các ấn phẩm khoa học). Nếu xu hướng này tiếp diễn liên tục trong mấy chục năm tới thì trước hết, sự tụt hậu của Trung Quốc ở các bộ môn khoa học cơ bản sẽ được khắc phục và hai là điều kiện để Trung Quốc tự lực phát triển khoa học kỹ thuật sẽ được bảo đảm. Tuy vậy, tự thân sự tồn tại của các điều kiện đó không phải là sự bảo đảm cho thành công. Điều không kém phần quan trọng là sự tồn tại của một hệ thống hiệu quả áp dụng các thành tựu của các nhà khoa học và công trình sư Trung Quốc vào sản xuất, điều này đặc biệt khó khăn nếu xét đến truyền thống du nhập, sao chép lâu nay. Không phải ngẫu nhiên mà ban lãnh đạo Trung Quốc đã thông qua chương trình hoàn thiện nền kinh tế, trong đó có đặt ra mục tiêu tăng tỷ trọng các nghiên cứu tự lực sử dụng trong ngành công nghiệp từ mức 5% hiện nay lên đến 25-30% trong 30 năm tới. Hai trong một Chính vai trò đó của Trung Quốc vào giữa thế kỷ XXI được nhiều nhà dự báo, tác giả các kịch bản địa-chính trị ham sáng tác hiện nay nêu ra. Có thể nói gì ở đây? Nếu nhân loại phát triển bình thường, không có những thảm họa địa-chính trị lớn lao cỡ Thế chiến I và II, con rồng đỏ vào những năm 2050 sẽ leo lên được những vị thế tương xứng, chuyển từ một quốc gia chuyên tiếp nhận công nghệ hiện đại thành quốc gia đóng góp công nghệ hiện đại. Một phần vai trò này Trung Quốc ngay lúc này đã có đối với nhiều nước thế giới thứ ba, tuy nhiên ở đây là chúng ta đã nói về những khả năng và kết quả hoàn toàn khác. Nhưng đồng thời cũng có những lý do lớn để nghi ngờ. Vấn đề là ở chỗ, bản thân vai trò đó của Trung Quốc trong tương lai tất yếu kích phát những thay đổi địa-chính trị nghiêm trọng nhất, chỉ có thể so sánh với những thảm họa nêu trên của thế kỷ trước. Bắc Kinh khi đó sẽ hợp nhất một cách kỳ quặc hai vai trò: một mặt là vai trò của một nước Đức đế chế phong kiến từng mưu toan tranh giành quyền bá chủ địa-chính trị của văn minh Anglo-Saxon trong một cuộc ganh đua hòa bình (ban đầu), và mặt khác là vai trò của nước Mỹ hiện nay. Tuy bị ràng buộc với Mỹ bằng các quan hệ kinh tế chặt chẽ nhất, Trung Quốc về kinh tế có khả năng đóng vai trò của chính nước Mỹ đối với đế quốc Anh, khi Mỹ kế thừa từ Mỹ vai trò quốc gia dẫn đầu kinh tế toàn cầu. Nhưng sự kế thừa đó trong thế kỷ XX là có thể chỉ nhờ sự đồng thuận có được của giới tinh hoa chính trị-tài chính thế giới và được tạo điều kiện nhờ việc Mỹ thuộc về nền văn minh Anglo-Saxon. Sự chuyển giao tương tự về quyền lãnh đạo đối với một cường quốc có nền văn minh xa lạ với nước Mỹ hơn Liên Xô đương thời, xem ra là cực kỳ khó khả năng xảy ra. Ngay hiện nay, khi quan sát cách hành xử của Nhà Trắng, có thể kết luận rằng, dưới tất cả các đời tổng thống, Washington vẫn tiến hành nhất quán chính sách hạn chế sự phát triển của Trung Quốc, bằng cách cố gắng “tách” Bắc Kinh khỏi những nguồn lực và phong tỏa quan hệ của Trung Quốc với những đối tác mạnh nhất (và những đồng minh tiềm năng). Đồng thời, hai bên ráo riết xâm nhập vào sân sau của đối thủ. Ví dụ, Trung Quốc nhất quán mở rộng ảnh hưởng của mình ở Mỹ Latinh, còn Mỹ ráo riết xích lại gần địch thủ địa-chính trị truyền kiếp của Bắc Kinh khi tăng cường hợp tác với Dehli … Câu đố đối với Moskva Trong bối cảnh đó, có hai câu hỏi đặt ra với nước Nga: câu hỏi chiến thuật là làm thế nào đối phó với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ phía Trung Quốc trên các thị trường vũ khí thế giới; và câu hỏi chiến lược phải lựa chọn thế nào trong cuộc chạy đua địa-chính trị đang khai diễn? Hiện thời, ban lãnh đạo Nga rõ ràng là chưa có sự lựa chọn: một mặt, việc tái khởi động quan hệ với Washington, mở rộng và củng cố quan hệ với NATO là một trong những ưu tiên của chính sách đối ngoại Nga, mặt khác, quan hệ đối tác với Trung Quốc trong khuôn khổ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải, cũng như các tiếp xúc song phương cũng không kém phần quan trọng đối với Moskva. Đồng thời, có thể hoàn toàn chắc chắn khi nói rằng, trong trường hợp “cả hai đều xấu đi”: cả lựa chọn “Bắc Đại Tây Dương” (Mỹ, NATO) và lựa chọn “Viễn Đông” (Trung Quốc), thì Nga trong tương lai có nguy cơ hứng chịu cả đống vấn đề nghiêm trọng. Lựa chọn thứ nhất có nghĩa là khả năng đối đầu quân sự gần như chắc chắn với Trung Quốc và không loại trừ là chiến tranh, trong đó Nga sẽ được dành cho vai trò bất lợi của một kẻ đi đầu chịu báng địa-chính trị. Thậm chí nếu giả định rằng, dựa vào ưu thế áp đảo về tiềm lực tên lửa hạt nhân (có những lý do có sức nặng để giả định Nga giữ được ưu thế này), Nga sẽ giành thắng lợi trong cuộc chiến tranh này, thì những tổn thất gánh chịu kể cả về người và vật chất cũng sẽ là không thể chấp nhận, đe dọa làm suy thoái chưa từng có đối với nước Nga vốn chưa bình phục sau những chấn động của thế kỷ XX. Lựa chọn “con đường Trung Quốc” có nghĩa là biến Nga trở thành đối tác đàn em của Bắc Kinh, mất đi vị thế đang giữ được trên thế giới và trong phương án tồi tệ nhất cũng là nguy cơ chiến tranh, nhưng ở đây địch thủ của Nga đã là Mỹ và NATO, mà cuộc chiến tranh đó đã không còn là nguy cơ gây ra suy thoái mà là hủy diệt, tuy là hủy diệt lẫn nhau. Kết luận từ những điều trình bày ở trên chỉ có thể có một: để giữ vững sự độc lập của mình, Nga trong bất cứ trường hợp nào cũng không được là thành viên của bất kỳ liên minh chiến lược nào mà quốc gia lãnh đạo không phải là chính nước Nga. Về mặt chiến thuật, Nga cần hạn chế tối đa hợp tác kỹ thuật quân sự với Bắc Kinh vì cả những lý do kinh tế lẫn địa-chính trị. Trong thập niên 1990, khi mà sự hợp tác đó đã là một trong những nhân tố chủ yếu giúp công nghiệp quốc phòng Nga sống sót, thì sự hợp tác ấy dù là không xác đáng, nhưng còn hiểu được. Việc Moskva không có một chính sách rõ ràng (nếu như không kể chính sách “tư nhân hóa” mang tính hủy hoại mà hậu quả của nó đến nay vẫn đang phải khắc phục), ngành công nghiệp quốc phòng Nga đã tồn tại trong hoàn cảnh “khôn sống, mống chết”, “tự lo lấy thân”. Ngày nay, khi mà đơn đặt hàng nhà nước tăng hết năm này đến năm khác, còn Trung Quốc từ lâu đã không còn là nước nhập khẩu có tầm quan trọng chiến lược vũ khí Nga, thì cần phải loại trừ chính khả năng lọt vào tay Bắc Kinh các công nghệ “thiết yếu” của Nga, kể cả công nghệ hiện có lẫn đang được nghiên cứu. Đồng thời, có thể bác bỏ ngay những ý kiến phản đối dạng “chúng ta không bán thì người khác cũng sẽ bán” - những kẻ có thể là nguồn tiếp máu công nghệ đối với Trung Quốc ngày nay ngoài Nga chỉ có thể là Mỹ, Eu và phần nào là Nhật Bản (bản thân Nhật cũng đang chịu cảnh “thiếu hụt công nghệ” rõ ràng, nhất là trong lĩnh vực quân sự). Nhưng chính sách của Mỹ và EU (đúng hơn là NATO) về mặt này đã xác định, còn sự hợp tác Trung-Nhật là không thể tưởng tượng trong thực tiễn địa-chính trị hiện nay. Hãy cứ để Trung Quốc tự bò lên đỉnh cao công nghệ quân sự và phương Tây cũng phải tự lực giải quyết vấn đề Trung Quốc trở nên quá mạnh. Nước Nga, phải nhớ lại châm ngôn cổ của Trung Quốc, nên là “một con khỉ sáng suốt” để mà tọa sơn quan hổ đấu. Năm 1914, Nga đã không thể giữ lập trường đó khi chỉ là một đối tác đàn em trong khối hiệp ước Nga-Anh-Pháp ra đời thời trước Thế chiến I. Ngày nay, chúng ta với tất cả những khó khăn lại có không gian rộng lớn hơn cho cuộc chơi độc lập và điều chủ yếu là Nga có sự bảo đảm chắc chắn cho sự độc lập đó - đó chính là lực lượng hạt nhân chiến lược.

>> 3 con át chủ bài trong canh bạc cuối của Gaddafi

Dưới 3 sức ép lớn – các cuộc không kích của NATO, các cuộc tấn công của phe nổi dậy và lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự quốc tế, Gaddafi vẫn không khuất phục. Để giữ được sự bình tĩnh đó, hẳn trong tay nhà lãnh đạo Libya còn có “át chủ bài”. Hàng vạn dân chúng thủ đô Tripoli biểu tình ủng hộ Gaddafi Gần đây, sau khi Pháp cung cấp vũ khí cho phiến quân Libya, Gaddafi đã đưa ra lời đe dọa sẽ tấn công Châu Âu nhằm trả thù các hành động của NATO tại Libya. Thế giới đều nghi ngờ về khả năng này hoặc quyết tâm thực hiện khả năng này của Gaddafi. Tuy nhiên, điều không thể nghi ngờ là bài phát biểu này ít nhất cho thấy ý chí của Gaddafi không hề thay đổi. Dưới ba sức ép lớn – các cuộc không kích của NATO, các cuộc tấn công của phe nổi dậy và lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự quốc tế, Gaddafi vẫn cứng đầu không khuất phục, có lẽ vì tin rằng trong tay mình còn có “át chủ bài”. Át chủ bài lòng dân Bất chấp phiến quân tại miền đông gọi Gaddafi là “đồ tể”, bất chấp quân đội chính phủ đánh chết người biểu tình tại tỉnh Benghazi là chuyện có thật; xuất phát từ yêu cầu thống trị, Gaddafi vẫn “ban” những ân huệ cho những bộ lạc trung thành và tin tưởng rằng có thể nhận được sự “báo đáp” từ những bộ lạc này. Điều này có thể được kiểm chứng từ 2 phương diện: thứ nhất, khi NATO bắt đầu triển khai các cuộc không kích, Gaddafi đã phát vũ khí cho người dân tại thủ đô Tripoli mà không hề e sợ rằng dân chúng có thể lật đổ ông bằng chính những vũ khí này; thứ hai, mấy tháng nay, hàng vạn dân Tripoli không ngừng biểu tình ủng hộ Gaddafi. Đối với một quốc gia dân số chỉ trên 6 triệu người thì sự ủng hộ này đủ khiến Gaddafi đắc ý. Người ta có lí do để phản biện rằng đây chỉ là sự thao túng của nhà độc tài đối với dân chúng; tuy nhiên, vấn đề ở chỗ: Tại sao cũng là nhà độc tài nhưng Mubarak lại không có bản lĩnh này? Át chủ bài quân sự Hồi đầu tháng, chỉ huy hành động của NATO tại Libya, Trung tướng Canada Charles Bouchard tuyên bố: "Chúng tôi đã tiêu diệt quân lực của Gaddafi trên diện rộng; hiện nay, Gaddafi đã không còn khả năng tấn công”. Hiện nay, tình hình quân sự có thể chứng thực vế sau trong lời phát biểu của tướng Bouchard, còn về tiêu diệt quân lực của lãnh đạo Gaddafi trên diện rộng như thế nào thì không ai có thể nói rõ. Còn nhớ trong hành động không kích của NATO đối với Nam Tư năm 1999, cường độ không kích mạnh hơn rất nhiều so với hiện nay; khi đó, NATO tuyên bố quân đội Nam Tư bị tổn thương nghiêm trọng. Tuy nhiên, sau khi các cuộc không kích kết thúc, quân đội Nam Tư gần như hoàn hảo không hề bị thương tổn xuất hiện chỉnh tề trên đường phố đã khiến truyền thông phương Tây kinh ngạc: “Đây nào phải đoàn quân bại trận, rõ ràng là quân đội khải hoàn”. Trung tướng Charles Bouchard: "Gaddafi đã không còn khả năng tấn công". Cũng chính tướng Bouchard thừa nhận rằng: “Quân đội chính phủ Libya đang áp dụng chiến thuật quân đội trà trộn vào nhân dân, gây khó khăn cho hành động tấn công của NATO”. Đoạn phim tướng Bouchard cho phóng viên đài BBC xem cho thấy, một dàn phóng tên lửa gồm nhiều ống phóng được đưa vào nhà ở của dân, nữ chủ nhân của ngôi nhà này và những đứa con phơi quần áo trên dàn phóng tên lửa này. Phương pháp phòng ngự này đang khiến quân đội NATO hết sức lúng túng. Ngoài ra, sức mạnh quân đội được phản ánh từ tinh thần binh sĩ. Mặc dù sau các cuộc không kích của NATO, liên tục xuất hiện hiện tượng quan chức Libya đào tẩu, trong đó bao gồm cả quan chức quân đội chính phủ, nhưng hiện tượng chia rẽ trong nội bộ quân đội chính phủ đến nay vẫn chưa hề xảy ra. Điều này nói rõ sĩ khí quân đội chính phủ vẫn còn. Đội quân vẫn còn sức mạnh, chưa mất sĩ khí tất nhiên khiến Gaddafi cảm thấy bản thân còn sức mạnh. Át chủ bài tuyên truyền Mấy ngày trước, khi trả lời phỏng vấn của phóng viên Nga, con trai Gaddafi Saif đã lên án: "Phương Tây can thiệp vào công việc nội bộ Libya, mục đích chính là khống chế và cướp dầu mỏ và những nguồn tài nguyên khác của đất nước này". Mặc dù những lời cáo buộc như thế này không hề mới, nhưng lại có thể gây cộng hưởng trong thế giới Ả rập. Cách đây không lâu, trang web Đài truyền hình Ả rập có đăng bài viết nhận định: Những năm gần đây, thái độ của các quốc gia phương Tây như Anh, Pháp đối với Gaddafi thay đổi nhanh chóng, từ tôn lên thượng khách đến dồn vào chỗ chết; bởi họ đã để ý đến hai “món hời” từ Libya là lượng dầu mỏ dữ trữ chất lượng cao gần 45 tỉ thùng và vốn đầu tư gần 100 tỉ USD. Con trai Gaddafi Saif: "Mục đích chính của phương Tây là khống chế và cướp dầu mỏ và những nguồn tài nguyên khác của Libya". Bài viết còn chỉ ra: “Sự tàn bạo của Gaddafi không phải bây giờ mới bắt đầu. Năm 1996, khi trấn áp bạo loạn tại một nhà tù ở Tripoli, Gaddafi hạ lệnh giết gần 1200 người; nhưng tại sao khi đó phương Tây không có phản ứng?” Tháng 3 năm nay, trả lời phỏng vấn của đài BBC, trí thức cánh tả Mỹ Noam Chomsky tiết lộ: hồi tháng 9 năm ngoái, khu vực Tây Sahara tại bờ biển phía tây Bắc Phi nổ ra cuộc biểu tình của dân chúng, quân đội Morocco chiếm đóng khu vực này 30 năm trước đã trấn áp hết sức tàn bạo đối với quần chúng biểu tình; sau đó, sự kiện này lên đến Liên Hợp Quốc, các bên liên quan yêu cầu điều tra nhưng lại bị Pháp lờ đi; bởi Pháp là nước bảo hộ chủ yếu của Morocco. Như vậy, mặc dù bản thân Gaddafi không phải vẻ vang gì; nhưng việc vạch trần bản chất quan tâm đến lợi ích hơn là chính nghĩa, tự cho mình quyền hô mưa gọi gió của ông này với một số nước lớn, vô hình trung đã kéo các nước trong liên minh phương Tây đang ở trên cao xuống đất trũng, khiến các quốc gia này không thể không cân nhắc trong hành động của mình. Xét cho cùng, ở nhiều khía cạnh, đó cũng là bài học chung của các nước lớn khi định dùng sức mạnh quân sự để áp đặt các nước nhỏ.

>> UAE có thể mua 63 chiếc Rafale

Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) có thể ký hợp đồng mua máy bay chiến đấu Rafale trong năm 2011. Chiến đấu cơ đa năng Rafale. Các cuộc đàm phán đã được nối lại giữa UAE và công ty Dassault Aviation của Pháp về việc bán 63 máy bay chiến đấu Rafale. Dự kiến, thỏa thuận này có thể được ký kết trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 12/2011. Trong đàm phán, có cả chương trình bán tên lửa tầm xa không đối không lớp Meteor, đang được phát triển bởi nhiều công ty, dẫn đầu là Tập đoàn Vũ trụ và Phòng không Châu Âu (MBDA) mà mới đây đã tiến đến giai đoạn thử nghiệm cuối cùng. (>> chi tiết) Tháng 7/2011, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Gerard Longuet cho biết UAE được coi là ứng cử viên chính để cung cấp máy bay chiến đấu Rafale. Việc Rafale tham chiến ở Libya cho phép các nhà lãnh đạo của UAE đánh giá được khả năng chiến đấu của loại máy bay này. Pháp và UAE đã đàm phán để cung cấp 60 máy bay chiến đấu Rafale từ năm 2008 nhằm thay thế cho các máy bay Mirage-2000-9 được mua từ năm 1983. Rafale là một máy bay chiến đấu đa nhiệm vụ, cánh tam giác, hai động cơ rất nhanh nhẹn của Pháp, với trọng lượng cất cánh tối đa lên đến 24,5 tấn, tốc độ tối đa 2.250 km/giờ, tầm hoạt động 1.800 km, trần bay 18 km, trang bị hệ thống điện tử hiện đại. Rafale có thể trang bị 8 tấn vũ khí gồm các tên lửa không đối không hiện đại như MBDA Meteor hay Magic II, cũng như các tên lửa không đối đất AASM hay AM 39 Exocet. Ban đầu, chi phí của hợp đồng ước tính khoảng 10 tỷ euro, nhưng theo thông tin không chính thức, hiện nay giảm xuống còn 7 tỷ euro.

>> Vityaz - Hệ thống phòng không tầm trung tương lai của Nga

Các loại tên lửa tầm trung nổi tiếng như Pechora, Buk đang vận hành trong quân đội Nga sẽ phải "về vườn" để nhường chỗ cho loại tên lửa tầm trung mới với sức mạnh vượt trội có tên Vityaz. Dù đã được nâng cấp đến chuẩn M3 nhưng tên lửa phòng không Buk vẫn có nguy cơ phải nhường chỗ cho hệ thống phòng không mới. Trong thời điểm hiện nay, đối với các hệ thống phòng không tầm trung, Nga chủ yếu dựa vào các hệ thống tên lửa phòng không 9K37 Buk (phương Tây gọi là SA-11 Gadfly hay SA-17 Grizzly đối với Buk-M2). Tuy quân đội Nga liên tục hiện đại hóa tên lửa Buk lên các tiêu chuẩn Buk-M1, Buk-M2 hay Buk-M3 với tính năng chiến đấu được tăng cường hơn rất nhiều nhưng Nga vẫn cần một loại tên lửa tầm trung mới hiện đại hơn, có thể đồng bộ tốt hơn với các hệ thống phòng không tầm xa hiện đại như S-400 cũng như có khả năng chống các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Vì lý do đó, họ đã phát triển hệ thống tên lửa tầm trung mới mang tên Vityaz, nhằm thay thế dần các hệ thống Buk trong tương lai. Hệ thống tên lửa phòng không tầm trung (MRADS - Medium Range Air Defense System) Vityaz được thiết kế bởi Tổ hợp Almaz/Antey, vốn đã có rất nhiều kinh nghiệm thiết kế tên lửa phòng không với các sản phẩm tên lửa phòng không đứng đầu thế giới như S-300 hay S-400 từ những năm 1990. Một tổ hợp chiến đấu của Vityaz bao gồm một trạm điều khiển bắn, có trang bị radar cảnh giới và bắt bám máy bay hay tên lửa địch; ba xe phóng tên lửa và các xe tiếp đạn. Các tên lửa được đặt thành cụm gồm ba lớp, mỗi lớp bốn ống phóng thẳng đứng hoặc cụm 2 lớp, mỗi lớp gồm 5 ống phóng trên khung xe tải vượt địa hình 6x6. Tính ra, tổng số tên lửa sẵn sàng chiến đấu của mỗi tổ hợp Vityaz được trang bị 30 - 144 tên lửa có khả năng sẵn sàng bắn. Hệ thống Vityaz với cấu hình 10 ống phóng. Các ống phóng có thể chứa một tên lửa 9M96 hay bốn tên lửa 9M100. Ảnh mô hình Tương tự như tên lửa phòng không tầm xa S-300 và S-400, Vityaz cũng sử dụng phương pháp phóng “nguội” để bắn tên lửa, tức là sử dụng khí nén để đẩy tên lửa ra khỏi ống phóng đến độ cao 30m, sau đó động cơ chính của tên lửa mới bắt đầu khởi động. Phương pháp này tuy cần một cơ cấu phóng phụ và khó thiết kế cho các tên lửa cỡ nhỏ nhưng nó có độ an toàn rất cao, giúp bảo vệ bộ ống phóng và các tên lửa còn lại nếu không may một tên lửa bị phóng hỏng. Các xe phóng tên lửa và xe chỉ huy đều liên lạc với nhau qua hệ thống datalink giúp chúng có khả năng chia sẻ mục tiêu với nhau cũng như với các hệ thống phòng không khác. Thêm một điểm giống nhau nữa giữa Vityaz và S-400, đó là chúng sử dụng hai loại tên lửa khác nhau để đối phó với các mục tiêu ở tầm xa khác nhau trong cùng một loại ống phóng. Một ống phóng của Vityaz có thể chứa 1 tên lửa tầm trung 9M96E/E2 hay 4 tên lửa tầm ngắn 9M100 (ống phóng tên lửa S-400 có thể chứa 1 tên lửa tầm siêu xa 40N6 hoặc 1 tên lửa tầm xa 48N6 hoặc 4 tên lửa tầm trung 9M96E/E2). Tên lửa phòng không tầm trung 9M96E (ngắn) và 9M96E2. Tên lửa 9M96 là loại tên lửa tầm trung dẫn đường bằng radar có tầm bắn từ 1 - 40 km đối với phiên bản 9M96E hay 1 - 120 km đối với phiên bản 9M96E2 và có thể bắn mục tiêu ở độ cao từ 5m cho đến 20.000m (9M96E) hay 30.000m (9M96E2). Đây cũng là loại tên lửa có tốc độ cao, đạt 900m/giây và có khả năng chịu gia tốc rất tốt. Do đó, tên lửa vừa bay nhanh, vừa linh hoạt và có khả năng tấn công cả máy bay và tên lửa đạn đạo của đối phương. Tên lửa 9M96E có khối lượng 333 g với đầu nổ nặng 24kg còn 9M96E2 có cùng kích cỡ đầu đạn, tuy nhiên có khối lượng tới 420kg do có tầm bắn xa hơn. Xác suất bắn trúng phát đầu của cả hai loại tên lửa này được phía Nga công bố đạt 90% đối với máy bay và 80% đối với các mục tiêu tên lửa đạn đạo. Tên lửa phòng không tầm ngắn 9M100 (thứ hai từ trái sang) được cải tiến từ tên lửa không đối không RVV-AE-ZRK. Khác với 9M96, tên lửa 9M100 là loại tên lửa tầm nhiệt tầm ngắn, chỉ có tầm bắn từ 1-10km. Loại tên lửa này được cải tiến từ tên lửa không đối không tầm ngắn RVV-AE-ZRK, một phiên bản của tên lửa tầm nhiệt R-77T. Dù có kích thước nhỏ hơn tên lửa R-77T rất nhiều, chỉ dài 2,5m và đường kính 12,5 cm và có tầm bắn ngắn nhưng 9M100 là tên lửa có khả năng thao diễn cực cao. Tên lửa này không chỉ dùng để chống lại các loại máy bay cánh bằng hay trực thăng của đối phương mà nó còn chuyên biệt để chống lại các UAV, bom dẫn đường thông minh JDAM hay thậm chí là cả tên lửa diệt radar HARM. Radar MFMTR và xe phóng tên lửa loại 12 ống phóng của hệ thống Vityaz. Ảnh mô hình Hệ thống Vityaz sử dụng radar mảng pha băng sóng X MFMTR có khả năng theo dõi 40 mục tiêu cùng lúc và tấn công cùng lúc 8 mục tiêu bằng tên lửa dẫn đường radar 9M96 với hai tên lửa tấn công mỗi mục tiêu nhằm chắc chắn khả năng tiêu diệt mục tiêu. Radar MFMTR có cấu tạo gồm một ăng ten mảng pha gắn trên nóc xe điều khiển, có tốc độ quay 60 vòng/phút và rất khó bị làm nhiễu và dò tìm tấn công bởi tên lửa diệt radar của địch. Tên lửa Cheolmae-2 của Hàn Quốc phát triển với sự hỗ trợ của Almaz/Antey được thừa hưởng một số công nghệ từ Vityaz. Trong báo cáo về hiện đại hóa quân đội Nga trong giai đoạn tới, tướng Anatoly Gulyaev, giám đốc bộ phận khí tài thuộc Bộ Quốc phòng Nga cho biết các hệ thống Buk cũ sắp tới sẽ bị thải loại dần dần và thay thế bằng tên lửa phòng không Vityaz. Nga cũng để ngỏ khả năng xuất khẩu Vityaz ra thị trường vũ khí thế giới. Trong đó, Almaz/Antey của Nga đã giúp Hàn Quốc phát triển tên lửa phòng không Cheolmae-2 sử dụng tên lửa 9M96 dựa trên những công nghệ của Vityaz. Ngoài ra, các phiên bản xuất khẩu của Vityaz sẽ sớm hoàn thành và đưa ra chào hàng cho các khách hàng truyền thống của Nga.

>> Boomerang - thiết bị chống bắn tỉa

Boomerang là thiết bị mang tính cách mạng giúp quân đội Anh tránh khỏi làn đạn của lính bắn tỉa tại các chiến trường Trung Đông nóng bỏng. Boomerang đang cứu mạng những binh lính Anh mỗi ngày. Boomerang có khả năng “nghe” tiếng súng và phát hiện vị trí của các tay súng bắn tỉa Taliban. Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Anh, Boomerang đang cứu mạng sống của nhiều binh lính Anh tại Afghanistan mỗi ngày. Bộ quốc phòng Anh đã đầu tư 20 triệu bảng để lắp đặt thiết bị Boomerang III lên các xe tuần tra và điểm kiểm soát mà quân Anh canh giữ tại tỉnh Helmand, Afghanistan. Theo các chuyên gia quân sự, thiết bị này sẽ rất hữu dụng vì Taliban đã thuê lính bắn tỉa cùng chuyên gia chất nổ để tấn công binh lính NATO. Anntena gắn 6 microphone để thu âm thanh từ tiếng nổ của đạn súng bắn tỉa. “Chúng tôi đã bị bắn tỉa một vài lần, và Boomerang thông báo ngay lập tức vị trí của tay bắn tỉa. Thông thường, chúng tôi phải mất tới 10 giây để nghe tiếng súng thì mới xác định được hướng và điểm bắn tỉa. Boomerang giúp rút ngắn thời gian này đáng kế”, đại úy George Shipman – 29 tuổi thuộc Trung đội pháo binh hoàng gia Commando 29 cho biết. Độ nhạy cao: Thiết bị có gắn 7 microphone để dò tìm vị trí đạn nổ và định hướng sóng âm do viên đạn phát ra. Tuy Boomerang đã được phát triển tại Mỹ nhưng Phòng thí nghiệm khoa học và công nghệ quốc phòng Anh mới là đơn vị đầu tiên ứng dụng thiết bị này trên chiến trường. Điểm đột phá của Boomerang là thiết bị có khả năng lọc và bỏ qua các tiếng nổ của súng thường, tiếng đóng cửa, tiếng đạn pháo và tiếng gió. Ngay khi dò được âm thanh của đạn súng bắn tỉa, vi xử lý sẽ tính toán và định vị hướng, khoảng cách, độ cao của vị trí mà tay súng đang nấp. Vị trí này được hiển thị trên màn hình và máy cũng sẽ đọc thành tiếng cho những binh sĩ xung quanh nghe thấy. Theo các nhà khoa học, quá trình xử lý sẽ diễn ra dưới 2 giây. Như vậy, quân lính có thể nhanh chóng tìm chỗ trú ẩn và phản công một cách hiệu quả cũng như bắn chặn để rút lui. Boomerang sẽ phát ra tín hiệu âm thanh để thông báo vị trí lính bắn tỉa. Theo bộ trưởng bộ quốc phòng Anh Peter Luff, thiết bị này khá giống với bộ định vị mà cảnh sát New York sử dụng để xác định các mục tiêu đang nổ súng trong khu vực đông người. Taliban đã tăng cường đáng kể hoạt động bắn tỉa nhằm vào quân đội Anh. Tuần trước, hai binh nhất Lewis Hendry – 20 tuổi và Conrad Lewis – 22 tuổi đã thiệt mạng do lính bắn tỉa Taliban.

>> Hồ sơ tàu ngầm Đông Bắc Á (kỳ 1)

Có nền kinh tế phát triển cùng với nền tảng quốc phòng vững chắc, các quốc gia Đông Bắc Á đã tự giải quyết “bài toán” tàu ngầm của mình. Tàu ngầm lớp Soryu của Nhật Bản. Tinh thần độc lập - tự cường mạnh mẽ Dù xuất phát điểm của mỗi quốc gia có những điểm khác biệt nhưng cả 3 nước Nhật Bản, Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên đều rất chú trọng việc phát huy nội lực để nâng cao tiềm lực quốc phòng. Trong đó, Nhật Bản không muốn làm “nước lớn què quặt” nên chủ trương duy trì phát triển lực lượng quân sự tương xứng với địa vị nền kinh tế, có thể có sức ảnh hưởng tới an ninh thế giới. Hàn Quốc cũng không chịu kém cạnh, quyết tâm xây dựng và phát triển công nghiệp quốc phòng mạnh. Xét về khối lượng và trình độ công nghệ, công nghiệp quốc phòng của Hàn Quốc đang ở vị trí số 1 trong khu vực. Còn Triều Tiên, với chính sách độc lập tự chủ, ưu tiên hàng đầu cho quân sự (military first) cũng đã áp dụng mô hình Liên Xô để xây dựng tổ hợp công nghiệp quốc phòng nhằm chế tạo tất cả vũ khí trang bị cho quân đội. Cùng với đó, Nhật Bản, Hàn Quốc và Triều Tiên đều là quốc đảo hoặc bán đảo nên hải quân, trong đó có lực lượng tàu ngầm được đặc biệt chú trọng phát triển. Đến nay, bằng nhiều con đường, các nước này đều đã làm chủ công nghệ chế tạo tàu ngầm. Khả năng này lại cộng với diễn biến an ninh phức tạp khiến Đông Bắc Á trở thành khu vực có mật độ tàu ngầm hoạt động lớn nhất thế giới. Từ hoàn cảnh và kinh nghiệm của Nhật Bản, Hàn Quốc và Triều Tiên, các quốc gia đang phát triển có thể rút ra bài học trong việc xây dựng, phát triển lực lượng tàu ngầm của riêng mình. Tàu ngầm “tiêu chuẩn Mỹ” Kể từ sau chiến tranh thế giới thứ 2, Nhật Bản trở thành đồng minh chiến lược của Mỹ trong khu vực. Nhờ mối quan hệ này, Nhật Bản đã sớm có được giấy phép và tài liệu kỹ thuật của nước ngoài (chủ yếu là Mỹ) để phát triển công nghệ trong nước, trong đó có công nghệ quân sự. Vậy nên, khi sự kiềm tỏa của Mỹ lên hoạt động công nghiệp quốc phòng được nới lỏng, các nhà cung cấp nội địa Nhật Bản nhanh chóng phát triển và sản xuất được hầu như tất cả trang thiết bị hiện đại cho lực lượng phòng vệ với tiêu chuẩn rất cao. Trong đó, các tàu ngầm Nhật Bản được thiết kế với lớp vỏ chắc chắn, được làm từ thép có độ bền cao, cho phép tàu lặn xuống độ sâu 500m. Cùng với đó, các tàu này được trang bị hệ thống đẩy khí độc lập (AIP) rất hiện đại của hãng Kockums (Thụy Điển) giúp tàu ngầm Nhật hoạt động lâu hơn dưới mặt biển với chu kỳ nổi lên để thay khí tính bằng tuần. Một số tàu ngầm Nhật Bản có thiết kế vỏ kép để tăng tính an toàn trong khi nhiều tàu ngầm Mỹ chậm áp dụng công nghệ này. Tàu ngầm Nhật còn được tự động hóa cao, giúp giảm số thủy thủ đoàn so với các loại cùng kích cỡ do nước khác thiết kế, qua đó kéo dài thời gian hoạt động trên biển. Điển hình là tàu lớp Oyashio, “xương sống” của lực lượng tàu ngầm Nhật Bản (với số lượng khoảng 11 chiếc), có thủy thủ đoàn là 69 người nhưng có thể làm việc dưới biển tới 90 ngày. Trong khi đó, tàu ngầm lớp Kilo của Nga có thủy thủ đoàn ít hơn (52 người) nhưng số ngày hoạt động chỉ bằng một nửa. Cùng với việc nâng cấp các tàu lớp Oyashio, Nhật Bản cũng đang đóng và bước đầu vận hành tàu ngầm lớp Soryo, tàu ngầm lớn nhất từ sau chiến tranh thế giới thứ 2 trong biên chế Hải quân Nhật Bản với lượng giãn nước lên tới 2.900 tấn. Điểm nâng cao của tàu lớp Soryo so với Oyashio ở tính tự động hóa hệ thống chiến đấu. Trong khí đó, 2 lớp tàu này có trang bị về vũ khí như nhau, gồm 6 ống phóng ngư lôi cỡ 533mm, loại Type-89 và tên lửa chống hạm UGM-84 Harpoon. Nhằm đối phó với các thách thức an ninh hàng hải, Nhật Bản vừa quyết định nâng số tàu ngầm từ 16 lên 22 chiếc. Hướng tới xuất khẩu tàu ngầm Hàn Quốc đã có chiến lược đầu tư vào ngành đóng tàu để trở thành cường quốc hải quân. Từ năm 2001, mỗi năm Chính phủ Hàn Quốc đầu tư 7,13 triệu USD cho nghiên cứu và phát triển công nghệ đóng tàu. Giống Nhật Bản, công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc nhận được nhiều sự hỗ trợ từ Mỹ qua việc chuyển giao các gói dữ liệu kỹ thuật. Tuy nhiên, để chế tạo tàu ngầm, Hàn Quốc lại “chơi thân” với Đức, một quốc gia có truyền thống mạnh trong lĩnh vực đóng tàu ngầm. Biểu hiện rõ nét là sự có mặt của các tàu ngầm lớp Type-209/1200 với tên Hàn Quốc là Changbogo, theo tên một đô đốc hải quân vương triều Koryo tồn tại cách đây 1.000 năm. Tàu lớp Chang Bogo, được thiết kế để bảo vệ các căn cứ hải quân và tiêu diệt các tàu ngầm và tàu mặt nước của đối phương. Tàu có lượng giãn nước 1.200 tấn, có thể lặn sâu 250m, tốc độ 11-21 hải lý/giờ và được trang bị 14 ngư lôi cỡ 533mm cùng với 28 thủy lôi. Ba chiếc đóng sau cùng thuộc lớp này còn được trang bị tên lửa chống hạm Harpoon. Thiết kế tàu ngầm Type-214 của hãng HDW mà Hàn Quốc dựa vào chế tạo tàu ngầm lớp Chang Bogo II. Tàu có thủy thủ đoàn lên tới 40 người, có thể thực hiện các nhiệm vụ độc lập trong thời gian 2 tháng. Dựa trên mẫu thiết kế của Changbogo và sự giúp đỡ kỹ thuật của hãng HDW, hãng Huyndai bắt tay chế tạo tàu ngầm Type-214 (Chang Bogo II), lượng giãn nước 1.700 tấn, tích hợp nhiều cảm biến và hệ thống điều khiển vũ khí tối tân. Trong “gia đình” tàu ngầm Hàn Quốc, thành viên đang nhận được nhiều sự chú ý hiện nay là tàu lớp Chang Bogo III, có lượng giãn nước lên tới 3.500 tấn. Dự kiến, tàu chiến này sẽ được trang bị các ống phóng thẳng đứng, dành cho tên lửa hành trình hạng nặng nội địa Cheonryon, có tầm bắn 500km. Không bị cấm xuất khẩu vũ khí như Nhật Bản, Hàn Quốc đang xúc tiến xuất khẩu tàu ngầm ra thị trường thế giới với các đối tác tiềm năng là các khách hàng trong khu vực Đông Nam Á như Indonesia, Thái Lan, Malaysia… Vũ khí là con người Trong điều kiện chật vật hơn so với Nhật Bản và Hàn Quốc, Triều Tiên không có được các tàu ngầm hiện đại. Nhưng bù lại, nước này có số lượng tàu ngầm thuộc vào hàng “khủng”, với khoảng 88 chiếc. Từ sự giúp đỡ của các nước trong khối XHCN trước đây, trong hoàn cảnh eo hẹp của mình, Triều Tiên đã xây dựng lực lượng tàu ngầm đông đảo, tuy không hiện đại nhưng đảm đương được các nhiệm vụ chiến đấu. Trong lực lượng tàu ngầm Triều Tiên, đông nhất là tàu ngầm Yugo (khoảng 40-45 chiếc, chế tạo dựa trên mẫu tàu ngầm lớp Una của Nam Tư). Đây là tàu ngầm chỉ lượng giãn nước khoảng 110 tấn với thủy thủ đoàn chỉ cần tới… 2 người. Điều khác biệt này là do quan điểm tác chiến của Triều Tiên luôn đánh giá cao yếu tố con người. Không rõ tàu Yugo có trang bị mìn hay ngư lôi hay không, nhưng điều đó không quan trọng bởi vũ khí của tàu là… bộ đội đặc công. Yugo được thiết kế để có thể chở 6-7 binh sĩ. Sau khi tới bờ biển đối phương, lực lượng này sẽ bơi hoặc lặn để thâm nhập sâu vào lãnh thổ đối phương, sau đó thực hiện các nhiệm vụ được giao. Sau tàu lớp Yugo về số lượng là tàu lớp Sang O (khoảng 20-25 chiếc). Loại tàu này có lượng giãn nước gần 400 tấn, được thiết kế thành 2 loại với 2 nhiệm vụ, chở đặc công (giống tàu lớp Yugo) và rải mìn. Do đó, vũ khí trang bị cho tàu cũng rất khiêm tốn chỉ từ 2-4 ống phóng ngư lôi cỡ 533mm và khoảng 16 quả mìn. Nói vậy, không phải Triều Tiên không có những tàu ngầm tiến công, đó là những chiếc thuộc lớp Romeo và Wishkey. Tuy nhiên, lực lượng này khá khiêm tốn về cả số lượng và sức mạnh trên biển.

>> Tướng lĩnh Triều Tiên ‘mục sở thị’ chiến hạm Trung Quốc

Hãng thông tấn chính thức của Triều Tiên (KCNA) vừa công bố những hình ảnh cho thấy một số tướng lĩnh quân đội của nước này đang thăm quan hai tàu hải quân Trung Quốc đang đỗ tại cảng Wonsan của Triều Tiên. Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Triều Tiên cùng một số quan chức khác thăm tàu chiến Trung Quốc. Một số hình ảnh cho thấy Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Triều Tiên Pak Jae-gyong đeo kính đen đang đi quanh boong tàu với sự hướng dẫn của một sĩ quan hải quân Trung Quốc. Cách đây vài ngày, hãng thông tấn Xinhua của Trung Quốc cũng đưa tin, tàu huấn luyện Zheng He và chiến hạm Luoyang của Trung Quốc rời cảng Vladivostok của Nga để đến thăm hữu nghị Triều Tiên. Chuyến thăm này diễn ra nhân kỷ niệm 50 năm ngày hai nước ký kết hiệp ước hữu nghị, hợp tác và tương trợ lẫn nhau. Đây là chuyến thăm đầu tiên của hai chiếc tàu này tới Triều Tiên kể từ năm 1996. Trước đó, từ ngày 29/7 đến 2/8, đội tàu hải quân của quân giải phóng nhân dân Trung Quốc có chuyến thăm hữu nghị tới căn cứ hải quân của hạm đội Thái Bình Dương tại cảng Vladivostock trong khuôn khổ chương trình hợp tác quân sự quốc tế giữa Nga và Trung Quốc. Trong chuyến thăm này, các thủy thủ của hải quân Trung Quốc có trận bóng đá giao hữu với các thủy thủ của hạm đội Thái Bình Dương. Ngoài ra, phía Trung Quốc cũng hoan nghênh các vị khách quý và những người dân trên cảng tới tham quan các tàu chiến của họ. Zheng He là tàu huấn luyện có trọng tải 4.500 tấn và từng có dịp thăm căn cứ hải quân Jinhae theo lời mời của hải quân Hàn Quốc hồi cuối năm 2009. Chiếc tàu này được đặt tên theo chỉ huy trưởng Zheng He của một hạm đội hải quân từng viếng thăm khoảng 30 nước tại Đông Á và vùng biển phía Đông châu Phi trong triều đại nhà Minh cách đây khoảng 600 năm. Luoyang có trọng tải 825 tấn là tàu chiến của Anh được sản xuất tại Australia trong chiến tranh thế giới thứ 2. Sau chiến tranh, chiếc tàu này được bán cho Hong Kong và sau đó hải quân Trung Quốc mua lại. Luoyang từng tham gia vào cuộc tập trận chung giữa Trung Quốc và Australia hồi tháng 9/2010.

>> Tên lửa chống hạm của Nga (kỳ cuối)

Là tên lửa chống hạm tốt nhất trên thế giới, Moskit luôn khiến các hạm đội tàu chiến phương Tây lo lắng bởi khả năng tấn công chính xác và sức mạnh hỏa lực kinh hoàng. >> Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 1) >>Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 2) >>Tên lửa chống hạm của Nga(kỳ 3) Moskit được xem là tên lửa chống hạm không có đối thủ của Nga Sau một số trận giao tranh trên biển giữa hải quân Israel với Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và Li Băng (đầu thập kỷ 1970), nhận thấy họ tên lửa P-15 Termit không còn đáp ứng được những yêu cầu mới của hải chiến, Viện MKB Raduga bắt đầu tiến hành nghiên cứu một thế hệ tên lửa chống hạm mới, có hỏa lực mạnh hơn và tầm bắn xa hơn. SS-N-22 Moskit vượt trội so với Harpoon của Mỹ Họ tên lửa mới do Raduga phát triển được đặt tên là 3M80 Moskit (NATO gọi là SS-N-22 Sunburn). Họ tên lửa này còn được Nga đặt ký hiệu P-270. Đây là họ tên lửa được thiết kế với nhiều tính năng hiện đại, vượt trội so với họ tên lửa Harpoon của Mỹ. Là tên lửa chống hạm có tốc độ cao nhất hiện nay, các hệ thống phòng vệ trên tàu đối phương gặp nhiều khó khăn khi bị Moskit tấn công Công tác nghiên cứu và thiết kế Moskit được bắt đầu từ năm 1973-1981, biến thể 3M80/P-80 đầu tiên được đưa vào sử dụng trong quân đội Nga có tầm bắn 93km. Năm 1984, phiên bản 3M80M/P-80M (3M80E để xuất khẩu) ra đời với tầm bắn 120km. Biến thể cuối cùng 3M82 Moskit-M/P-270 có tầm bắn xa hơn - từ 150-160km, được phóng từ ống phóng KT-190M. Toàn bộ các đời tên lửa Moskit đều được sản xuất tại Nhà máy Tiến bộ AKK tại vùng Arsenyev. Đánh chặn Moskit là vô cùng khó khăn Moskit được trang bị cánh đuôi hình chữ thập, động cơ hành trình phản lực nhiên liệu lỏng, động cơ khởi tốc phản lực nhiên liệu rắn. Tên lửa có chiều dài 9,745m, trọng lượng 4.500 kg, có thể mang đầu đạn thông thường nặng 320kg hoặc đầu đạn hạt nhân 120kT. Moskit được trang bị hệ dẫn radar 2 chế độ (thụ động và chủ động) thế hệ mới của hãng GosNPO Altair, có khả năng đối phó tốt với hệ thống phòng thủ tên lửa của đối phương. Moskit tấn công đối phương với độ chính cao và sức mạnh hỏa lực kinh hoàng. Trên ảnh là cảnh một quả Moskit được phóng từ tàu khu trục lớp Sovremenny. Trong các loại tên lửa chống hạm hiện nay trên thế giới, Moskit là tên lửa có tốc độ bay lớn nhất, gấp 3 lần tốc độ của tên lửa Harpoon (Mỹ). Moskit đạt tốc độ 3M khi bay ở độ cao lớn và 2,2M khi bay sát mặt biển. Sau khi được phóng đi, Moskit chỉ cần 2 phút để bay tới mục tiêu và chỉ cần từ 1-2 tên lửa để đánh chìm một tàu hàng trọng tải 20.000 tấn. Từ khoảng cách 10km đến mục tiêu, tên lửa chỉ cần 20 giây là chạm mục tiêu, do đó đối phương ít có cơ hội chống đỡ. Ngoài ra, khi tiếp cận mục tiêu, đầu tìm radar chuyển sang chế độ thụ động, cho phép tên lửa phát hiện các nguồn gây nhiễu, đồng thời truyền toàn bộ các thông tin này về trung tâm chỉ huy bắn. Chính nhờ tính năng này và một số tính năng khác, hệ dẫn của Moskit đối phó rất hiệu quả với các hệ thống gây nhiễu điện tử của đối phương. So với tên lửa Exocet của Pháp, việc gây nhiễu và triển khai tên lửa và pháo đánh chặn Moskit là vô cùng khó khăn. Vì thời gian cần thiết để hệ thống phòng thủ tên lửa trên tàu kích hoạt đối phó hiệu quả với Exocet là khoảng từ 120-150 giây. Trong khi đó, đối phương chỉ có từ 30 giây để đối phó với Moskit. Hiện, Mỹ triển khai nghiên cứu một hệ thống tên lửa có khả năng đánh chặn Moskit, tuy nhiên, đến nay, hệ thống mới vẫn chưa được đưa vào trang bị cho hải quân Mỹ. Moskit được trang bị cho tàu khu trục lớp Sovremenny, với cơ số 8 quả. Ảnh là một chiếc tàu khu trục Sovremenny của hải quân Nga. Các thế hệ tên lửa 3M80 và 3M80M được trang bị cho tàu khu trục lớp Sovremenny, còn 3M82 được trang bị cho các tàu khu trục và tàu tên lửa thế hệ sau. Trong các thập niên 1980-1990, hải quân Liên Xô và Nga đã đóng thêm tổng cộng 34 tàu tên lửa thuộc lớp Molnya-M, trong đó 28 tàu đang phục vụ trong hải quân Nga. Mỗi tàu Molnya-M được trang bị 2 bệ phóng x 2 quả Moskit cùng hệ thống radar điều khiển bắn hai chế độ (chủ động/thụ động). Tổng cộng có 18 tàu khu trục của hải quân Nga được trang bị tên lửa Moskit. Mỗi tàu khu trục được trang bị 8 quả Moskit. Trung Quốc cũng đã đóng 2 tàu chiến trang bị hệ thống 3M80E và đưa vào trang bị trong năm 2000 và 2001 . Tàu đệm khí hộ vệ tên lửa lớp Bora được trang bị 8 quả 3M80 Moskit Thế hệ tàu chiến mới nhất được trang bị 3M80 Moskit là lớp Bora/Dergach. Mỗi chiếc Bora được trang bị 8 ống phóng, giống như tàu khu trục Sovremenny. Theo các chuyên gia, 3M80/82 Moskit là một trong những họ tên lửa chống hạm thành công nhất của Nga. Moskit có thể tấn công hiệu quả các loại tàu chiến lớn, nhỏ, các cụm tàu đổ bộ và đặc biệt là tàu sân bay. Kh-41 là biến thể tên lửa không-đối-hạm trang bị cho các máy bay Su-27, Su-30 và Su-33. Một quả Kh-41 đặt dưới bụng máy bay Su-27K. Ngoài biến thể trang bị cho tàu chiến, Nga còn chế tạo biến thể Moskit trang bị cho lực lượng không quân hải quân có tên gọi Kh-41 để lắp trên các máy bay Su-27K, Su-30 và Su-33. Kh-41 sử dụng động cơ phản lực 2 chế độ, hoạt động giống như tên lửa Kh-31. Tên lửa Kh-41 được treo dưới thân máy bay với các cánh tên lửa được gập lại. Khi được phóng khỏi máy bay, tên lửa tự bay đến mục tiêu, có thể có sự can thiệp của phi công. Khi đến gần mục tiêu, đầu tìm radar chủ động được kích hoạt giúp phi công xác định chính xácvà tiêu diệt mục tiêu.

>> Hải quân đánh bộ Nga tập đánh chiếm bờ biển

Hải cảng Sevastopol là căn cứ chính của Hạm đội Biển Đen (Nga), bên cạnh các lữ đoàn tàu chiến, tàu đổ bộ thì đây còn là nơi đóng quân của lữ đoàn Hải quân đánh bộ 810 và tiểu đoàn độc lập 382. Dưới đây là chùm ảnh một ngày huấn luyện của lính Hải quân đánh bộ Nga ở Sevastopol: Tàu vận tải đổ bộ cỡ lớn lớp Ropucha (project 775) mang tên Tsezar Kunikov chuẩn bị tiếp nhận khí tài quân sự trên bờ. Trên bờ, đoàn xe thiết giáp lội nước BTR-80 hành quân tới tới điểm tập kết. Tàu vận tải đổ bộ Ropucha "há mồm" để lộ khoang chứa lớn. Lớp Ropucha có lượng giãn nước 4.080 tấn, kích thước 112,5x15x3,7m. Ropucha được trang bị 2 tháp pháo hạm Ak-725 cỡ 57mm 2 nòng (một ở đầu tàu, một ở đuôi tàu), tuy nhiên biến thể Ropucha II (project 775M) lại sử dụng pháo hạm Ak-176. Ngoài ra, Ropucha còn có tên lửa vác vai đất đối không tầm ngắn SA-N-5, 2 tháp pháo bắn nhanh Ak-630 và 2 cụm giàn phóng rocket phóng loại A-125 cỡ 122mm rất hữu hiệu trong tác chiến đổ bộ. Trong ảnh, tháp pháo Ak-725 sẵn sàng chống mục tiêu trên không đảm bảo cho việc chuyển quân lên tàu an toàn. Đoàn xe thiết giáp BTR-80 lần lượt chui vào "bụng tàu". Sức chở của vận tải đổ bộ Ropucha gồm: 10 xe tăng và 200 lính hoặc 12 xe thiết giáp và 340 lính hoặc 3 xe tăng, 3 pháo tự hành 2S9, 5 xe thiết giáp đa dụng MT-LB, 4 xe vận tải và 313 lính hoặc hơn 500 tấn hàng hóa. Sau khi hoàn tất việc chuyển quân, cánh cửa và cầu thang khép lại. Con tàu cùng đoàn xe thiết giáp và binh lính tiến ra khơi tới vị trí đổ bộ. Ropucha trang bị 2 động cơ diesel cho phép đạt tốc độ tối đa 18 hải lý/h, tầm hoạt động hơn 9.000km. Đến vị trí đổ quân, Ropucha "há mồm" đoàn xe thiết giáp lần lượt bò ra khỏi tàu tiến về phía bờ. Trên tàu, pháo hạm Ak-725 và các bính lính mang tên lửa vác vai sẵn sàng chiến đấu bảo vệ cho cuộc đổ bộ. Tháp pháo 14,5mm trên xe thiết giáp lội nước BTR-80 trong tư thế chống máy bay địch. BTR-80 tiếp cận bờ, mỗi chiếc có thể chở 8 binh lính cùng trang bị đi kèm. Lính Hải quân đánh bộ Nga tiến công mục tiêu dưới sự yểm trợ của xe thiết giáp BTR-80.

>> Bí mật vụ tai nạn tàu ngầm thảm khốc ở Trung Quốc

70 người đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn tàu ngầm điện diesel hết sức bí ẩn của Trung Quốc vào tháng 5/2003, cách nay hơn 8 năm. Tàu ngầm số 361 được kéo về cảng Ngọc Lâm sau khi xảy ra tai nạn, vùng nước bắn lên phía sau tàu vẫn chưa được giải thích. Ảnh: Afcea Vụ tai nạn tưởng chừng đã chìm vào quên lãng do thông tin về vụ tại nạn thảm khốc này được bảo mật rất chặt chẽ. Thân nhân của những người thiệt mạng củng chỉ biết là người nhà của họ bị hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. Tuy nhiên gần đây, một sỹ quan Hải quân Trung Quốc đã bất ngờ tiết lộ về cuốn nhật ký hàng hải trên tàu ngầm trước khi xảy ra tai nạn. Điều này đã hé lộ một phần nguyên nhân của vụ tai nạn đầy bí ẩn này. Chiếc tàu ngầm gặp nạn thuộc lớp Minh (Type-035), là tàu ngầm điện diesel do Trung Quốc chế tạo, được giới thiệu là sự kết hợp hoàn hảo giữa tàu ngầm lớp Romeo của Liên Xô và tàu ngầm loại U của Đức Quốc Xã. Chiếc tàu ngầm gặp tai nạn mang số hiệu 361 thuộc Hạm đội Nam Hải, đây là chiếc tàu ngầm thứ 13 trong tổng số 20 chiếc đã được đóng. Được đưa vào biên chế của Hạm đội Nam Hải vào năm 1995, được xem là một trong những tàu ngầm tối tân nhất thời đó của hạm đội này. Bí ẩn chưa có câu trả lời thỏa đáng Trong khi đang tham gia một cuộc tập trận hải quân gần vịnh Bột Hải. Tàu ngầm số 361 bỗng dưng mất liên lạc với sở chỉ huy vào ngày 16/4/2003. Hầu như không ai biết điều gì đã xảy ra với con tàu này. Gần 10 ngày sau khi gặp nạn con tàu mới được tìm thấy. Ngày 25/4/2003, trong khi đang đánh cá, các ngư dân Trung Quốc đã phát hiện thấy kính tiềm vọng của tàu ngầm 361 ló lên mặt nước. Hải quân Trung Quốc lập tức có mặt và phát hiện tàu ngầm 361 đang trong tình trạng chìm lơ lửng, con tàu đã trôi tự do một quảng khá xa từ vị trí gặp nạn. Tàu ngầm số 361 được kéo về cảng Ngọc Lâm thuộc đảo Hải Nam, điều kỳ lạ là mặc dù xảy tai nạn chết người nhưng bên trong và bên ngoài tàu ngầm số 361 hầu như không có bất kỳ vết trầy xước nào. 1001 giả thuyết về tai nạn Ngay sau khi tại nạn về tàu ngầm điện diesel 361 được công bố, rất nhiều chuyên gia quân sự trong và ngoài nước đã cố gắng tìm hiểu xem điều gì đã xảy ra với tàu ngầm này. Michael McGinty, một chuyên gia về Hải quân Trung Quốc thuộc Viện nghiên cứu quốc phòng Hoàng gia London nhận định: “Vụ tai nạn có thể đã xảy ra khi tàu đang nổi trên mặt nước, nếu tai nạn xảy ra khi tàu ngầm đang lặn xuống, Trung Quốc khó lòng mà trục vớt được con tàu này. Điều này lại mâu thuẩn với công bố chính thức là tàu ngầm gặp nạn khi đang trong tình trạng ngập nước”. Một giả thuyết khác là khi đang lặn xuống động cơ diesel của tàu đang hoạt động thay vì chuyển sang động cơ điện. Điều này dẫn đến hiện tượng động cơ diesel hút hết không khí bên trong tàu gây ngạt thở cho thủy thủ đoàn. Nhưng giả thuyết này không mấy thuyết phục. Trong thiết kế tàu ngầm ban đầu của Nga, luôn có một bộ cảm biến để cắt nguồn cung dầu cho động cơ diesel nếu áp suất khí quyển bên trong tàu giảm xuống dưới mức cho phép. Trừ phi bộ cảm biến này không được cài đặt trên tàu ngầm do Trung Quốc sản xuất hoặc nó hoạt động không hiệu quả. Một giả thuyết khác là nước biển đã rò rỉ vào bên trong tàu và thấm vào khu vực pin năng lượng dẫn đến hiện tượng phát tán khí clo gây ngộ độc cho thủy thủ đoàn. Tuy nhiên, khí clo không giết người ngay lập tức và nó có mùi rất đặc trưng và dễ nhận biết. Cũng có thể trong quá trình đóng van ngập nước để bắt đầu lặn xuống, nếu nước biển bị hút vào ống thông khí nó sẽ gây ra tình trạng giảm áp lực tạm thời bên trong tàu. Nhưng sự giảm áp lực này rất dễ nhận biết qua các hiện tượng như nhức đầu, ù tai. Với một thủy thủ đoàn họ hoàn toàn có thể nhận ra hiện tượng bất thường này và kích hoạt hệ thống cấp cứu thở khẩn cấp EBS, hoặc ngắt động cơ diesel bằng tay nếu bộ cảm biến tự động không hoạt động. Đây luôn là bài học đầu tiên trong các khóa huấn luyện. Những câu hỏi không lời giải đáp Một điều khá lạ lùng và không thể giải thích là tại sao không một ai trong thủy thủ đoàn thoát được ra ngoài, mặc dù bản thân tàu ngầm được thiết kế rất nhiều khoang thoát hiểm trong tình huống khẩn cấp. Trong suốt quá trình gặp nạn, tàu ngầm này không phát đi bất kỳ một tín hiệu cấp cứu nào ra bên ngoài. Vậy các thiết bị điện tử trên tàu đã làm việc ra sao? Tại sao toàn bộ thủy thủ đoàn đều bất lực trong khi đó bản thân họ được tuyển chọn và đào tạo rất bài bản trước khi được phép vận hành tàu ngầm. Trừ khi một sự cố nào đó quá lớn đã xảy ra và giết chết toàn bộ thủy thủ đoàn ngay lập tức khiến họ không kịp trở tay. Điều khá lạ lùng nữa, bản thân tàu ngầm này được thiết kế với thủy thủ đoàn tối đa là 55 người với 9 sỹ quan và 46 thủy thủ. Tuy nhiên, trong lúc gặp nạn, trên tàu có tới 70 người, người ta đang tự hỏi, 15 cán bộ bổ sung lên tàu ngầm này để làm gì. Chẳng lẽ các sỹ quan chỉ huy tàu ngầm bỏ qua những quy định cơ bản về an toàn vận hành tàu ngầm? Đối với tàu ngầm, sử dụng quá tải là điều không thể chấp nhận được và cực kỳ nguy hiểm. Có một số ý kiến cho rằng, 15 cán bộ bổ sung trên tàu ngầm là các chuyên gia đang thử nghiệm động cơ đẩy không khí động lập AIP trang bị cho tàu ngầm này thì gặp tai nạn. Sau khi vụ tai nạn xảy ra, hàng loạt quan chức cấp cao của Hải quân Trung Quốc đã bị cách chức trong đó có Tư lệnh hải quân Trung Quốc Đô đốc Thạch Vân Sinh (Shi Yunsheng), Chính ủy Dương Hoài Thanh (Yang Huaiqing), Tư lệnh Hạm đội Biển Bắc Đinh Nhất Bình (Ding Yiping), Chính ủy Hạm đội Biển Bắc Trần Tiên Phong (Chen Xianfeng). Cùng với một số quan chức cấp cao tại Hạm đội Nam Hải. Vụ cách chức quy mô lớn nhất trong lịch sử Hải quân Trung Quốc có thể thấy rằng, đây là một tai nạn xảy ra mang tính chất hệ thống. Từ sự yếu kém trong vận hành và xử lý tình huống của thủy thủ đoàn cho đến sự quản lý lỏng lẽo thiếu tinh thần trách nhiệm của các quan chức chỉ huy của Hải quân Trung Quốc(!?) Vụ tai nạn thảm khốc, thủy thủ đoàn 70 người không ai thoát được ra ngoài đặt ra những câu hỏi trong công nghệ chế tạo tàu ngầm của Trung Quốc đặc biệt là các phương tiện và công nghệ hỗ trợ cấp cứu khẩn cấp trong trường hợp xảy ra tai nạn hoặc trúng phải vũ khí của đối phương trong thực chiến. Đến nay, nguyên nhân chính của vụ tai nạn bí ẩn này vẫn không được công bố, nhưng rõ ràng sỹ quan chỉ huy đã bỏ qua quy định cơ bản về an toàn vận hành tàu ngầm. Cũng có thể vụ tai nạn này chứa đựng những bí mật động trời trong công nghệ chế tạo tàu ngầm của Trung Quốc.

>> AD-150 - UAV cất cánh thẳng đứng của Mỹ

Mỹ phát triển loại UAV trực thăng với nhiều ưu điểm về tốc độ, sức mạnh có tên AD-150 nhằm thực hiện các nhiệm vụ tấn công từ biển hay từ các căn cứ không quân không có các đường băng dài để triển khai MQ-1 Predator, MQ-9 Reaper. UAV cất cánh thẳng đứng AD-150 sẽ được triển khai trên hàng không mẫu hạm bên cạnh các loại UAV khác như X-47B Các UAV chiến đấu (UCAV) như MQ-1 Predator, MQ-9 Reaper đã được quân đội Hoa Kỳ sử dụng một thời gian dài từ năm 2001 đến nay trong 2 cuộc chiến Afghanistan và Iraq. Tuy nhiên, do yêu cầu bắt buộc cất cánh từ đường băng dài (chiếc MQ-1 Predator cần đường băng dài tới 1.500m và rộng 37,5m để cất cánh), phạm vi sử dụng của các UCAV này vẫn bị hạn chế, không thể sử dụng trên các vùng chiến sự không có đủ khoảng trống làm đường băng hay các nhiệm vụ trên biển cần cất cánh từ hàng không mẫu hạm. Để bù đắp khoảng trống này, hãng American Dynamics đã phát triển loại UAV cất cánh thẳng đứng (Vertical Take Off and Landing - VTOL) có tên AD-150. UAV AD-150 có sải cánh 5,35m, dài 4,42m, cao 1,49m và có khối lượng rỗng 1.020kg. Cơ chế cất cánh thẳng đứng của AD-150 tương tự như của máy bay vận tải V-22 Opspray, bằng hai cánh quạt nâng nằm tại hai bên đầu cánh. Ngoài ra, cánh quạt của AD-150 được đặt trong một ống rỗng (ducted-fan), cơ chế này giúp giảm sự phân tán lực nâng qua rìa cánh quạt. Hai cánh quạt này hoạt động nhờ hai động cơ Pratt & Whitney PW200 750 mã lực hoặc Lycoming T700 tương tự như loại được sử dụng trên máy bay trực thăng chiến đấu AH-64 Apache. Ngoài tác dụng nâng, hai cánh quạt trên cũng là động lực chính của UAV khi bay. Nhờ cơ chế này, AD-150 có thể đạt được vận tốc tối đa là 480 km/h khi mang tải trọng lớn nhất. Vận tốc này tương đương với các UAV chiến đấu khác như MQ-1 hay MQ-9 và vượt xa vận tốc các loại trực thăng vũ trang (vận tốc tối đa của trực thăng AH-64 Apache chỉ có 300km/h). Ngoài ra, trong nhiệm vụ tuần tiễu, trinh sát không mang vũ khí, AD-150 có thể đạt được vận tốc tới 556 km/h. Độ cao hoạt động tối đa của AD-150 là 6.100m và thời gian hoạt động liên tục đạt 4 giờ. Vận tốc của AD-150 có thể tới 556 km/h hoặc 480 km/h khi đầy tải. Để phục vụ chiến đấu, AD-150 có thể mang theo 454 kg vũ khí bao gồm 5 rocket có điều khiển Hydra 70 mm gắn trên giá phóng kiểu trục xoay phía trong thân, một thùng chứa 13 rocket Hydra 70 mm hay tên lửa chống tăng AGM-114 Hellfire trên mấu cứng dưới thân hoặc hai bên cánh. Khác với các UAV thế hệ cũ vẫn phụ thuộc sự điều khiển của con người, AD-150 có khả năng hoạt động hoàn toàn tự động với hệ thống dẫn đường kép sử dụng cả GPS và hệ thống dẫn đường quán tính (INS/IMU). Ngoài ra, trong các nhiệm vụ chiến đấu, người ta vẫn có thể điều khiển AD-150 bằng các hệ thống điều khiển từ mặt đất đang được sử dụng. Hiện nay, AD-150 vẫn được phát triển hoàn toàn bằng vốn nội bộ hãng American Dynamics. Hãng cho biết các công đoạn sản xuất AD-150 đã gần xong và UAV này sẽ sẵn sàng cất cánh thử nghiệm vào năm 2012. Clip giới thiệu AD-150 thực hiện một nhiệm vụ phát hiện và tiêu diệt lính bắn tỉa đối phương.

>> 'Mỹ không nên chọc giận TQ'

Trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Obama còn đang bối rối với quyết định nên hay không nên bán chiến đấu cơ F-16 cho Đài Loan thì chuyên gia Ted Galen Carpenter nhận định rằng, Washington không nên "chọc giận"Bắc Kinh. Chuyên gia Ted cho rằng, Mỹ không cần bán F-16 cho Đài Loan. Ảnh minh họa. Theo ông Ted Galen Carpenter, nhiều tuần nay, thượng nghị sĩ John Cornyn của đảng Cộng hòa tìm mọi cách để trì hoãn việc bổ nhiệm ông William Burns vào chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ vì để chính quyền Obama phải nhượng bộ trong quyết định bán vũ khí cho vùng lãnh thổ Đài Loan. Chuyên gia Ted nhận định, dù biết rằng thương vụ bán F-16 cho Đài Loan có thể làm Trung Quốc “nổi đóa” nhưng rất có thể Nhà Trắng vẫn sẽ thông qua thương vụ này bởi giới chức Mỹ cho rằng, vấn đề chính trị và kinh tế trong nước lúc này có vai trò quan trọng hơn nhiều so với các chính sách đối ngoại. Nhận định này càng được củng cố thêm khi thượng nghị sĩ Cornyn tuyên bố rằng, Mỹ có bổn phận và trách nhiệm sát cánh cùng “một trong những đồng minh tốt của mình”. Tuy nhiên, phản bác lại quan điểm này, ông Ted cho rằng, mọi quyết định được đưa ra cần dựa trên những tính toán thiệt hại kỹ lưỡng. Chuyên gia này khẳng định, Washington nên nhìn vào thực tế rằng, Bắc Kinh đang ngày càng lớn mạnh và trở thành một đối tác kinh tế cũng như ngoại giao quan trọng đối với Washington. Theo đó, cái giá của việc chọc giận Trung Quốc giờ không phải là nhỏ. Theo chuyên gia Ted Galen Carpenter, quan điểm của nghị sĩ Cornyn không chính xác ở chỗ, cam kết an ninh của Mỹ đối với Đài Loan theo kiểu minh chứng bằng các thương vụ vũ khí chỉ càng đem lại rủi ro cho vùng lãnh thổ này. Lý do đơn giản là bởi Trung Quốc luôn cam kết tái thống nhất về mặt chính trị với vùng lãnh thổ Đài Loan. Nỗ lực của Washington nhằm cản trở mục tiêu đó của Bắc Kinh không những gây căng thẳng ngoại giao mà nguy hiểm hơn là kéo theo nguy cơ xung đột quân sự với những hậu quả khôn lường. Bên cạnh đó, ông Ted quả quyết, Đài Loan không phải đồng minh của Mỹ. Theo ông, vùng lãnh thổ này đơn thuần chỉ là một khách hàng của Washington. “Đài Loan không thể đủ sức mạnh để có thể giúp sức cho an ninh Mỹ. Nói đúng ra Đài Loan chỉ là vùng lãnh thổ được Mỹ bảo hộ. Vì vậy, mối quan hệ quốc phòng không chính thức này sẽ không mang lại nhiều lợi lộc”, chuyên gia Ted nhấn mạnh.